Morgunblaðið - 28.12.1984, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. DESEMBER 1984
33
Andlát meöal Is-
lendinga í Minnesota
— eftir Valdimar
Björnsson
Mannalát meðal Minnesota-
íslendinga teljast í fréttum fær-
andi í pistlum héðan og mætti þá
minnast á nokkur upp á síðkastið.
Gary Athelstan missti móður sína
20. október 1984, Louise Bonhus,
sem var fyrri kona Arnolds At-
helsta, dó skyndilega í Minnea-
polis, 68 ára. Gary kenndi við Há-
skóla íslands fyrir nær ári og er
hann prófessor við endurhæfinga-
deild læknaskólans við Minne-
sota-háskólann. Tvær dætur og
fimm barnabörn syrgja líka móð-
ur sína og ömmu. Minningarat-
höfn fór fram í Mindekirken —
Norwegian Lutheran Memorial
Church — í Minneapolis. Móðir
Gary prófessors, Svanhvít Jó-
hannsdóttir frá Seyðisfirði, er enn
á lífi, varð 93 ára hinn 30. marz
síðastliðinn. Gunnlaugur Tryggi
Aðalsteinsson, fæddur á Akureyri,
dó fyrir nokkrum árum. Ekkja
hans hefur búið á Jones-Harri-
son-elliheimilinu í Minneapolis í
fleiri ár, giftist þar samvistar-
manni, Claude Rossman, fyrir
fimm árum, en hann dó fyrir
nokkrum mánuðum, 99 ára. Svana
er þannig ekkja í annað sinn, við
hrapandi heilsu.
Síðbúið bréf vestan af Kyrra-
hafsströnd færði kunningjum hér
fréttir um lát íslenzkrar konu í
Los Angeles í febrúarmánuði 1984,
frú Alice Thorvardsson Heiderich.
Hún var 86 ára er hún dó. Jakob
Heiderich, fæddur í Þýzkalandi,
giftist Alice Thorvardsson fyrir
♦mörgum árum í Minneapolis eftir
að hann varð „first violinist í
Minneapolis Symphony Orch-
estra". Jakob er enn á lífi í Los
Angeles, kominn okkuð yfir átt-
rætt, lengi fyrsti fiðluleikari í Los
Angeles symfóníuhljómsveitinni.
Árni, elsti sonurinn, sver sig í ætt-
ina, er fiðluleikari í Los Angeles
symfóníunni; annar sonur, Robert,
var lengi í hljómsveitinni en er
með verzlun núna, og eina dóttirin
heitir Ellý. Frú Alice var dóttir
Árna Þorvarðarsonar bókbindara,
bróður Þorvarðar prentara, kona
hans, á Eskifirði á fyrri árum en
þau eru bæði dáin í Minneapolis
fyrir mörgum árum. Frú Alice var
píanósnillingur og söng vel;
kenndi hún ótal mörgum ungling-
um á píanó og kom oft fram sjálf.
Hún var einbirni foreldra sinna,
glæsileg kona, tignarleg í fram-
komu og vingjarnleg að eðlisfari.
Þrír úr Islendingahópnum í
Minneapolis dóu i september, Carl
F. Gíslason, Anna Joshepson,
ekkja Alfreds Gross og Robert
Younger, sem lætur eftir sig alís-
lenzka konu, Vera May, dóttir Jó-
hanns G. Gestssonar, Jóhannsson-
ar kennara og Stefaníu Gísladótt-
ur, en þau eru bæði dáin.
Carl F. Gíslason var 82 ára,
hættur störfum eftir margra ára
skeið í háu embætti í skattadeild
Minneapolis. Hann dó um miðjan
septembermánuð 1984 í Minnea-
polis eftir stutta legu. Missti hann
fyrri konu sína fyrir nokkrum ár-
um en seinni konan, Marion, lifir
hann ásamt stjúpbörnum. Carl
átti tvær dætur í fyrra hjónabandi
og þá eru líka tvær systur hans og
þrír bræður á lífi. Foreldrar Carls
voru Kristján Magnússon Gísla-
sonar úr Bárðardalnum og Jó-
hanna Jóhannesdóttir Pétursson-
ar og var sá Jóhannes bróðir Frið-
riks Péturssonar, föður séra Frið-
riks í KFUM. Kristján Magnús-
son, faðir Carls, var alltaf kallað-
ur C.M. Gíslason, var bóndi og
lengi lögfræðingur í Minneota og
Ivanhoe, Minnesota, kjörinn á
ríkisþingið í Minnesota frá Lin-
coln-héraði og var seinna í mörg
ár í ríkisembætti, State Board of
Grain Appeals, með umsjón yfir
mati á kornvörum.
Frú Anna Gross var 87 ára er
hún lézt á elliheimili sem er rekið
af Frímúrarareglunni skammt frá
Minneapolis. Frú Anna var í
kvennadeild Frímúrara, Eastern
Star, í 50 ár. Hún missti mann
sinn, Alfred Groff, af norskum
ættum, rakara í Minnesota, fyrir
mörgum árum; lifðu hana tvær
dætur, barnabörn og fleiri barna-
barnabörn. Anna var sjúpdóttir
Árna Sigfússonar Jósepssonar úr
Vopnafirði, sem dó í Glenboro,
Manitoba, fyrir nokkrum árum,
jarðaður í Minneota, Minnesota,
og þar í grennd var hann fram-
úrskarandi bóndi í mörg ár. Árni
var þrígiftur og var Anna dóttir
Bjargar, miðkonu hans; Friðrikka
Whit, ekkja í St. Paul, er dóttir
Bjargar og Árna, hálfsystir Önnu.
Hún var fríð kona, hlýleg í við-
móti, trygg í störfum og ekki síst í
Heklufélagi kvenna í Minneapolis
og St. Paul.
Það er íslénzk kona sem missti
manninn sinn í Minneapolis rétt
eftir miðjan septembermánuð
1984, Vera Johannsson Younger.
Hét hinn látni Robert R. Younger
og dó hann úr krabbameini eftir
langa legu, sjötugur. Minningar-
athöfn fór fram í Mount OLivet
Lutheran Church í Minneapolis
21. september; líkið var brennt og
askan jörðuð í leiði foreldra Rob-
erts í Winnipeg. í nokkuð mörg ár
var hann við starf hjá trygginga-
félagi í Minneapolis en Winnipeg
var heimili þeirra hjóna á yngri
árum og þar gekk Robert í kan-
adiska flugherinn og hélt lautin-
antstign stríðsárin. Hann var fé-
lagslyndur, mikill starfsmaður í
Richifield Kiwanis Club í útjaðri
Minneapolis, og í öðrum félögum,
alltaf boðinn og búinn að aðstoða
konu sína í því mikla starfi sem
hún hefur innt af hendi í Heklu-
klúbbnum. Áttu þau dóttur sem
með manni sínum og syni syrgja
hann. Vera er dóttir þekktra leið-
toga meðal íslendinga í Kanada,
bæði látin. Johann Gestsson Jó-
hannsson var kennari í mörg ár og
var lengi í þvi starfi við Daniel
Mclntyre High School í Winnipeg
og Stefaníu konu hans Gísladóttur
Árnasonar úr Öxnadal. Jóhann og
Gestur Jóhannsson, lengst af á
Seyðisfirði, og giftur Fríðu frá
Múla, voru bræðrasynir.
Valdimar Hjömsson er fyrrum tjár-
málarádhcrra í Minnesota.
Margir hafa áhuga á togara Landsbankans:
ísfirzk útgerð hefur
boðið 90 milljónir í hann
NOKKRIR aAilar hérlendis hafa þegar sýnt áhuga á kaupum á togara
Landsbankans, Bjarna Herjólfssyni. Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins
hefur verið boðið í hann yfir 90 milljónir króna, en Landsbankinn greiddi 82
milljónir fyrir togarann á uppboði fyrir skömmu. Þess má geta að Lands-
bankinn átti fjárkröfur í skipið upp á 15 milljónir króna.
Meðal þeirra, samkvæmt heimild-
um Morgunblaðsins, sem áhuga
hafa sýnt á kaupum á Bjarna, er
útgerð Arnarness ÍS 42, sem var áð-
ur Ingólfur GK 42. Hefur hún boðið
um 90 milljónir króna í togarann.
Arnarnesið er gert út á rækju og
hyggjast eigendur þess, breyta
Bjarna, verði af kaupunum, í frysti-
skip til veiða á rækju og botnfiski.
Stefán Pétursson, yfirmaður
lögfræðideildar Landsbankans,
sagði í samtali við Morgunblaðið, að
mál þetta væri skammt á veg komið
og engin formleg tilboð hefðu borizt
í skipið. Hann gæti heldur ekki gefið
upp hverjir hefðu sýnt áhuga á
kaupum á skipinu, það væri enn sem
komið væri trúnaðarmál, en þeir
væri allnokkrir. Bankinn hefði feng-
ið skipið útlagt á uppboði, sem ófull-
nægður veðhafi, en hann ætti í því
veðskuldir, sem næmu um 15 millj-
ónum króna á næstu veðréttum í
skipinu. Því yrði reynt að fá meira
en uppboðsverðið fyrir hann til þess
aö bankinn yrði skaðlaus af þessum
viðskiptum.
*
Islenskir hestar í Skotlandi:
„Möguleiki á útflutningi
þangað með öflugri kynn-
ingu og reiðkennslu“
— segir Mónika Pálsdóttir sem starfaði þar á hestabúgarði
Hestar
Valdimar Kristinsson
ÞAÐ ERU sjálfsagt ekki margir
sem vita að íslenskir hestar fyrir-
finnast á Bretlandseyjum og það
sem merkilegra er, er að þar eru til
nokkuð góðir hestar. Nú í sumar
starfaöi Mónika Pálsdóttir, dóttir
Páls heitins á Kröggólfsstöðum, á
búgarði í Skotlandi þar sem ís-
lcn.sk hross voru. Eigandinn,
Holmann að nafni, kora til íslands
fyrir um það bil tíu árum og keypti
fimm hryssur og einn stóðhest og
hefur síðan ræktað eða í það
minnsta látið hrossin tímgast, en
eftir því sem Mónika tjáði blaða-
manni eru fáir sem kunna að meta
ganghæfni íslensku hestanna
þannig að fólk gerir sér ekki grein
fyrir því eftir hverju skal leita f
ræktun.
Blaðamaður hitti Móniku að
máli á afmælishátíð Hollend-
inganna sem haldin var i sept-
ember sl., en hún var þar ásamt
skoskum pilti, Clive Phillips,
sem nýlega hefur sagt skilið við
stóru hestana og snúið sér að
þeim íslensku, og var hann
spurður hvað hafi valdið þessum
umskiptum.
„Það eru margar ástæður fyrir
því. Ég var búinn að læra tals-
vert á stórum hestum og var far-
inn að keppa í hindrunarstökki
meðal annars og mér fannst
þetta orðið frekar tilgangslítið
að ríða bara í hringi á litlu af-
mörkuðu svæði og láta hestana
stökkva. íslensku hestarnir
bjóða upp á meiri fjölbreytni,
það gerir gangurinn og þeir eru
miklu líflegri en þeir stóru og
hafa meira og skemmtilegra
skap. Stóru hestarnir eru til-
breytingarlausir og þungir,
þannig að það var skemmtilegt
að uppgötva þessa nýju gerð af
hestum. Ef sagt hefði verið við
mig fyrir tveimur árum að ég
ætti eftir að ríða íslenskum hest-
um, hefði ég þvertekið fyrir það.
Mónika og tvær hollenskar
stúlkur sem voru í Skotlandi í
sumar breyttu þessari skoðun
minni, þannig að nú vil ég helst
ekkert nema íslenska hesta,"
sagði Clive og greinilegt var að
hann hafði fengið bakteríuna
eins og það er kallað.
Mónika taldi að það væru
eitthvað á bilinu 100—150 hross
á Bretlandi og væru það þrír að-
Mónika og Clive í Uddel í Hollandi. MorgunblaðiA/VK.
Mónika og Ciive Phillips á tveimur af þeim hrossum sem seld voru til
Hollands. Mónika situr Pryst, sem er níu vetra gamall, en hann var
graður til sex vetra aldurs. Þetta er alhliða hestur, en ekkert verið átt við
skeiðið í honum fyrr en Mónika kom. Clive situr fimm vetra hryssu sem
heitir Eva, en bæði þessi hross eru frá Rickarton í Skotlandi. „Hún er
alhliöa hross, en ekkert verið átt við skeið í henni, en ég býst við að hún
gæti orðið vel vökur,“ segir Mónika. Bæði þessi hross voru seld fyrir
14.000 ísl. krónur.
ilar sem fengjust við ræktun.
Hún taldi að um 20 manns ættu
þetta einn og tvo hesta, en þessi
hross væru aðallega notuð fyrir
krakka og hún hélt áfram:
„Þessi Holmann hefur selt
nokkuð af hestum og stuttu áður
en ég kom til hans hafði hann
selt nokkra bestu hestana til
Hollands á fjórtán þúsund krón-
ur stykkið og benti ég honum á
hvaða vitleysu hann hefði gert
og dauðsá hann eftir því, en það
varð ekki aftur snúið. Ég reið
þessum hestum og ég held að
þeir hefðu sómt sér vel á þessu
móti hér og ég býst við að það
hefði verið hægt að komast langt
í keppninni á þeirn."
— Eru möguleikar fyrir ís-
lendinga að selja hesta til Bret-
lands?
„Já, sjálfsagt væri það hægt,
en ég held að það yrði að byrja
með öflugri kynningu, þá með
því að senda nokkra góða hesta
og knapa til þátttöku í sýningum
og svo þyrfti að fylgja reið-
kennsla samhliða sölu á hross-
um,“ sagði Mónika að lokum.