Morgunblaðið - 28.12.1984, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. DESEMBER 1984
29
þessu hlutverki, þannig að ég
get ekki hugsað mér kerlu
öðruvísi, í senn ljúfa, lítilláta,
en svolíltið bragðvísa, og ekki
var Jón Sigurbjörnsson síðri í
hlutverki nafna síns. Það má
deila um frammistöðu Arnars
Jónssonar í hlutverki Kölska,
en þó hygg ég, að sá mikli leik-
ari njóti sín best í sem hann
fær að láta öllum illum látum
og getur nýtt hjólliðugan lík-
amann til hins ýtrasta. Nú,
fleiri leikara mætti hefja uppá
stall, en ég held að ég láti
nægja að minnast á Sigríði
Hagalín og Guðmund Pálsson,
er léku foreldra kerlu og Gest
Einar Jónasson í hlutverki
sóknarpestsins. Svo sannarlega
hundleiðinlegt pakk á æðra til-
verustigi, enda var það himna-
ríki, er Davíð Stefánsson
bregður upp í Gullna hliðinu
harla dauflegt, einna líkast
föndurstofu á elliheimili. Það
var hins vegar býsna ánægju-
legt að kíkja eina kvöldstund
inní þá stofu nýinnréttaða, en
muniði næst, Ágúst og félagar,
að setja texta við filmuna, við
eigum öll jafnan rétt á að njóta
jafn frábærs texta og flóir hér
úr penna Davíðs Stefánssonar
frá Fagraskógi.
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir JÓIIONNU KRISTJÓNSDÓTTUR
Friðurinn í Miðausturlönd-
um er ekki í sjónmáli enn
Hussein Jórdaníukonung- Khomeini erkiklerkur í
ur. íran.
Prátt fyrir viðleitni af ýmsu tagi, stjórnarskipti í ísrael, sáttagerð í
Líbanon og margt fleira, er friður í Miðausturlöndum ekki í sjónmáli við
áramót. Margir höfðu vonað að á árinu 1984 tækist að binda endi á
margs konar greinir í þessum heimshluta og tilraunir Líbana í þá átt að fá
stríðandi aðila þar til að sættast á vopnahlé, svo að hefja mætti Uppbygg-
ingu eftir árastríð, hafa ekki tekizt. Simon Peres er orðinn forsætis-
ráðherra í ísrael eins og alkunna er, en honum hefur lítið orðið ágengt;
eitt af aðalmálum kosningabaráttu Verkamannaflokksins um að fsraels-
her yrði fluttur á brott frá Suður-Líbanon hefur ekki verið efnt enn. Og
ekkert bendir til að írakar og íranir muni slíðra sverð sín í bráð. Hinn
kaldi friður Egypta og ísraela stendur enn. Þó hafa nú borist af því
fregnir að fulltrúar þessara tveggja landa muni hittast á næstunni til
viðræðna undir forsjá Bandaríkjamanna. Jórdanir hafa ekki treyst sér til
að gefa yfirlýsingar um að þeir vilji ræða við ísraela um framtíð Vestur-
bakkans og Gaza-svæðisins, einkum vegna þrýstings frá PLO. Yassir
Arafat hefur að vísu gefið í skyn að PLO sé reiðubúið að viðurkenna
Ísraelsríki, að uppfylltum nokkrum skilyrðum. ísraelar harðneita að tala
við fulltrúa PLO og hafa ekki dregið úr stóryrðum sínum í þeirra garð.
Sýrlendingar hafa sem fyrr
leikið tveimur skjöldum
hvað varðar framvindu Líban-
onmálsins, en menn vona að ein-
hver niðurstaða verði af fundi
Gemayels og Assads sem átti að
hefjast í Damaskus í gær,
fimmtudag.
Hvað varðar landnemabyggðir
ísraela á Vesturbakkanum er
þar einnig ríkjandi hin mesta
óvissa. Lýst hefur verið yfir að
hafin verði bygging nýrra
byggða á næsta ári, hvort sem
stjórn ísraels leggur blessun
sína yfir það eða ekki. Þetta gæti
svo valdið ólgu og sundrungu
innan ísraels. Þá hafði kjör
Meirs Kahane, hins öfgasinnaða
rabbía, á ísraelska þingið, afleit
áhrif út á við. Kahane hefur að
vísu ekki tekist að vekja á sér þá
athygli sem hann stefndi að, en
mönnum bar saman um að það
hefði verið hnekkir fyrir Israela
að maður á borð við Kahane
skyldi ná kjöri.
Efnahagsástandið í ísrael hef-
ur ekki batnað, þrátt fyrir nýja
stjórn og boðaða nýja stefnu I
efnahagsmálum. fsraelar brugð-
ust ókvæða við áminningarbréfi
sem var sent til ríkisstjórnar-
innar þar fyrir skömmu þar sem
Bandaríkjamenn gefa í skyn, að
þeir muni draga úr efnahags-
aðstoð við ísrael ef ekki takist að
koma landinu að nokkru leyti á
kjöl.
Þótt nýr forsætisráðherra hafi
einnig tekið við í Líbanon,
Rashid Karami, þekktur fyrir að
vera einarður og skeleggur, hef-
ur verið ófriðsamt þar. Hús
sprengd í loft upp, leyniskyttur
hafa stöðugt verið á kreiki, ein-
kum í Beirút, og hvað eftir ann-
að hefur slegið í brýnu. Hinn al-
menni líbanski borgari hefur því
enn litla ástæðu til bjartsýni og
þar er hið mesta skelfingar-
ástand. Hvað viðkemur styrjöld-
inni milli íraka og írana hefur
þar allt setið við hið sama.
Fréttir af framvindu stríðsins
eru sem fyrr af skornum
skammti, vegna þess að fáir
fréttamenn fá að fara á vígvell-
ina og sjá hvað þar er að gerast i
raun og veru. En harkan hefur
ekki minnkað, svo mikið er víst
og upp á síðkastið hafa árásir á
skip um Persaflóa færst í
aukana. írakar hafa þar oftar
verið að verki, að því er talið er.
Með þessum aðgerðum reyna ír-
akar að veikja efnahagsstöðu Ir-
ana, sem er bágborin fyrir, svo
að þeir neyðist til að setjast að
samningaborðinu. Ekki bólar á
því að íranir hugsi sér að gefast
upp, og enn virðist Khomeini
klerkur halda öllum valdaþráð-
um í gömlum höndum sér og
veldi hans virðist ekki í neinu
ógnað. Á hinn bóginn hafa vonir
írana dofnað, hvað sem kok-
hraustum fullyrðingum líður,
um að þeim takist að velta for-
seta Iraks, Saddam Hussein, úr
sessi. Þrátt fyrir að óeining sé
innan araba virðist þó sýnt, að
fleiri og fleiri arabalönd hafa
komið til liðs við Iraka í stríðinu
með vopnasendingum, en opin-
berlega er tilkynnt um. Araba-
þjóðir Miðausturlanda munu
ekki dús við að Khomeini-bylt-
ingin flytjist til þeirra landa.
Dregið hefur úr stuðningi Sýr-
lendinga við írani, þótt það hafi
einnig farið lágt. Og ef svo skyldi
nú fara að einhvers konar sam-
komulag takist milli Assads
Sýrlandsforseta og Gemayels
forseta Líbanons, má búast við
Jóhanna Kristjónsdóttir er blm. í
erlendri fréttadeHd Mbl.
Simon Peres, forsætis- Assad, forseti Sýrlands.
ráðherra ísraels.
Saddam Hussein, forseti traks.
að Sýrlendingar reyni að draga
enn úr stuðningi við írani. Sýr-
lendingum er uggljóst ljóst, að
hvað sem öðru líður muni það
verða arabaríkjunum til fram-
dráttar á alþjóðavettvangi, að
reyna að ná einhvers konar sam-
stöðu sín á milli og hvað sem
trúmálum líður eru íranir ekki
af arabískum kynþætti svo að
það gæti haft sitt að segja líka.
Bandaríkjamenn geta all-
sæmilega unað sínum hlut í
þessum heimshluta á árinu 1984.
Það má enn endurtaka að þar er
friðurinn ekki í sjónmáli, en
Bandaríkjamenn hafa óumdeil-
anlega aukið áhrif sín og ítök í
hinum arabíska heimi á árinu.
Sérstaklega á þetta við hvað
Sýrlendinga varðar og að því
ógleymdu að Bandaríkjamenn og
írakar tóku upp stjórnmálasam-
band 1984 eftir sautján ár.
Samstaða milli araba þyrfti
ekki að vera ógnun við ísraels-
ríki, þótt þeim áróðri sé haldið
nokkuð á lofti í ísrael. Enda
virðast arabaríki eða að minnsta
kosti leiðtogar þeirra gera sér
fullkomna grein fyrir að ísra-
elsríki verður ekki eytt. Það
bendir vissulega til að leiðtogar
arabaríkja séu loksins farnir að
horfast í augu við veruleikann og
skilja að Israel mun blíva.
(Jerusalem Post, AP o.fl.)
Lifað og leikið í Kardimommubæ.