Morgunblaðið - 05.01.1985, Blaðsíða 34
34
MORGUNBLAÐID, LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 1985
Minning:
Ole P. Pedersen
garðyrkjustjóri
Fieddur 22. september 1913
Dáinn 27. desember 1984
Kvedja frá Grensássókn
í dag, laugardaginn 5. janúar,
fer fram frá Fossvogskirkju útför
Ole P. Pedersen, garðyrkjustjóra.
Hann lézt í Reykjavík á þriðja dag
jóla. Ole hafði gengist undir að-
gerð i sjúkrahúsi í nóvembermán-
uði sl. Eðlilegar framfarir og já-
kvætt hugarfar stuðluðu að von-
um um skjótan bata. Framundan
var helg hátið jóla, ylur og birta í
skammdegisdrunganum, ham-
ingja og friður í hjörtum manna.
En sorgin gleymir engum. Ekki
voru jólin öll, þegar vongleði og
hamingja höfðu breytzt í harm og
hryggð fyllti hjörtun. Ole var
fluttur f sjúkrahús og lézt þar
samdægurs, 71 árs að aldri.
Ole Peder Pedersen, en svo hét
hann fullu nafni, var fæddur i
Danmörku 22. september 1913.
Hann lauk háskólanámi i garð-
yrkjufræðum í heimalandi sinu en
kom til tslands til starfa við
kennslu hjá Garðyrkjuskóla ríkis-
ins rétt um það bil, sem síðari
heimsstyrjöldin brauzt út. Hefir
hann verið búsettur á íslandi alla
tið síðan. Ekki er vafi á, að að-
skilnaður landanna vegna styrj-
aldarinnar hefir oft verið ungum
manni þungur i skauti og hugur-
inn hvarflað til heimaslóða.
Ole kvæntist árið 1945 eftirlif-
andi eiginkonu sinni, Kristínu
Halldórsdóttur. Eignuðust þau
fhnm börn og eru fjögur þeirra á
lífi, öll uppkomin.
Lengst af hefir Ole starfað sem
garðyrkjustjóri hjá Kirkjugörðum
Reykjavíkurprófastsdæmis eða
um það bil 30 sl. ár. Hér verður þó
ekki fjallað um störf hans þar
utan að geta þess, sem svo margir
þekkjá til, að óskráðar munu
margar stundir ómaks, sem Ole og
fjölskylda hans öll hafa um langt
árabil tekið á sig tii leiðsagnar og
þjónustu við þá, sem leitað hafa
legstaðar vina og venslaðra en átt
erfitt með að finna. Munu og
margir þeirra minnast af þakklát-
um huga yljandi kaffibolla hjá
þeim hjónum. Slíkt var þeim eig-
inleg hjálpsemi. Það þekkjum við,
sem kynnst höfum störfum þeirra
fyrir Grensássókn. En það var ein-
mitt í samstarfi þar, sem sá, er
þetta ritar, kynntist Ole.
Ole og fjölskylda hans öll hafa
frá upphafi sinnt safnaðarstarf-
inu af alhug og einlægni. Eftirlif-
andi eiginkona hans á sæti í sókn-
arnefnd og var áður formaður
kvenfélags sóknarinnar og ávallt
virkur þátttakandi í störfum þess.
Hún hefir unnið að hinum ýmsu
verkefnum hvers tíma en Ole og
reyndar börn þeirra hjóna einnig
verið með afbrigðum hjálpfús við
hin margvíslegustu störf fyrir
sóknina.
Eg minnist þess frá sl. hausti er
þeir feðgar, Ole og Halldór Krist-
inn, komu til aðstoðar vegna fata-
söfnunar á vegum Hjálparstofn-
unar kirkjunnar. Það var vel þegin
aðstoð og fúslega veitt. Og auðvit-
að var frú Kristín til staðar og
stýrði verki. Þannig var í ótal til-
fellum staðið að málum.
Síðast minnist ég aðstoðar Ole i
októbermánuði, er haldin var
kvöldvaka fyrir aldraða. Ljóst er
nú, að þá þegar hefir Ole kennt
sjúkleika síns, þó ekki bæri á. Frú
Kristín stjórnaði samkomunni af
röggsemi og enn voru þeir feðgar á
ferð, boðnir og búnir til hjálpar
við hvaðeina, sem sinna þurfti.
Málefni aldraðra var þeim hjónum
hugleikið verkefni, sem frú Krist-
ín hefir ávallt haft vakandi auga
fyrir í sóknarnefndinni.
Enn mætti lengi telja en óþarft
og skal staðar numið. En svo fús-
lega veitt framlag til safnaðar-
starfs er ómetanlegt hverri
kirkjusókn. Fyrir það þakkar
Grensássókn Ole og fjölskyldu
hans allri.
Senn hækkar sól nýs árs, dagur
lengist og dimman flýr. Við biðj-
um algóðan Guð að styrkja og
hughreysta frú Kristínu, börnin
og fjölskyldur þeirra í hinni miklu
sorg og varðveita þeim Ijúfar
minningar.
F.h. sóknarnefndar,
Ásgeir Hallsson.
Ole Pedersen garðyrkjustjóri
Kirkjugarða Reykjavíkurprófasts-
dæmis andaðist 27. des. sl.
Hann var fæddur í Danmörku
22. september 1913. Ole Pedersen
vann við margvísleg landbúnað-
arstörf á unglingsárum sinum.
Garðyrkjustörf áttu hug hans
allan. Þess vegna hóf hann garð-
yrkjunám í heimabæ sinum Grim-
skov í Danmörku, og lauk þaðan
almennu garðyrkjunámi með góð-
um vitnisburði. Hinn góði náms-
árangur hans varð til þess að
hann hóf háskólanám og lauk há-
skólaprófi í garðyrkju frá land-
Systir min og mágkona,
ANNIE HELQA80N,
veröur jarösungin frá Dómkirkjunni 7. janúar kl. 10.30.
Þeim sem vildu minnast hennar er vlnsamlegast bent á llknarstofn-
anir. Cecilia Helgason, Ingar Helgason og systkinabörn.
Þakka hjartanlega eiginkonu minnar. + auösýnda samúö viö andlát og jaröarför 8ELMU KALDALÓN8. Jón Gunnlaugsson og fjölskylda.
t
Innilegar þakkir fyrir auösýnda samúö og hlýhug vegna andláts og
jaröarfarar
SVEINBJÖRNS 8VEINSSONAR,
Neskaupataö.
Laufey Guölaugadóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
búnaðarháskólanum i Kaup-
mannahöfn. Sérgrein hans var
skipulagning kirkjugarða.
Að námi loknu í Danmörku réð-
ist Ole kennari við Garðyrkju-
skóla ríkisins í Hveragerði. Hann
kemur til íslands árið 1939 um það
leyti sem síðari heimsstyrjöldin
braust út. Hann kom með Gull-
fossi, en það var eitt af seinustu
skipunum, sem komu til íslands,
áður en allar siglingar íslenzkra
skipa lokuðust til Danmerkur.
f september 1954 tekur hann svo
við starfi garðyrkjustjóra hjá
Kirkjugörðum Reykjavíkur.
Starfsvettvangur Ole Pedersen
var fyrst og fremst í Fossvogs-
kirkjugarði. Hann lagði sig mjög
fram við það að skipuleggja og
fegra hann, með gróðursetningu
blóma og trjárunna, og með því
skapaði hann fagra umgjörð um
leiðin, og fallega gróðurreiti til
yndisauka fyrir þá, sem um garð-
inn þurfa að fara.
Hann vann einnig að skipulagn-
ingu alls gróðurs í Gufuneskirkju-
garði ásamt Einari Sæmundsen
landslagsarkitekt.
Ennfremur sá Ole um alla um-
hirðu og fegrun í kirkjugarðinum
við Suðurgötu á sumri hverju. Allt
var þetta ærið starf fyrir einn
mann, en hann sinnti þessu mikla
starfi af samviskusemi og alúð.
Það eru margir erlendir menn
sem hvíla í Fossvogskirkjugarði,
meðal annars eru þar hermanna-
grafreitir frá seinni heimsstyrj-
öldinni. Ole hefir allt frá þeim
tíma er hann hóf störf hjá kirkju-
görðunum séð um og fegrað þessa
grafreiti. Breska sendiráðið hefir
veitt honum viðurkenningu sem
þakklætisvott fyrir frábæra um-
hirðu þessara grafreita.
öll þau störf, sem Ole Pedersen
voru falin, vann hann af stakri
kostgæfni, samviskusemi og
skyldurækni.
Hann kvæntist eftirlifandi eig-
inkonu sinni, Kristínu Halldórs-
dóttur, árið 1945. Þau eignuðust
fímm börn, fjóra syni og eina dótt-
ur.
Ole og Kristín urðu fyrir þeirri
þungu sorg að missa einn sona
sinna af slysförum, mannsefni
mikið.
Börn þeirra eru: Halldór Krist-
inn, hann starfar hjá kirkjugörð-
unum, Bent lögregluþjónn, kvænt-
ur Kolbrúnu Guðjónsdóttur, Einar
óli bóndi, kvæntur Helgu Hann-
esdóttur og Auður Anna verzlun-
arm. Sex eru barnabörnin. Ole
Pedersen var samviskusamur og
skyldurækinn starfsmaður, hann
var skemmtilegur og glaðsinna,
fundvís á hið græskulausa gaman
og engum leiddist í nærveru hans.
En umfram allt vildi hann sinna
öllum þeim störfum em honum
voru falin, eins vel og frekast var
kostur á.
Nú er vinur okkar Ole Pedersen
ekki lengur samferða okkur á
lífsgöngunni, því hann hefir kvatt
þetta jarðlíf.
Stjórn Kirkjugarða Reykjavíkur
þakkar honum öll störf hans, sem
hann vann fyrir þá stofnun um
þrjátiu ára skeið.
Við vottum eftirlifandi eigin-
konu hans, Kristinu Halldórsdótt-
ur, og fjölskyldu, okkar dýpstu
samúð, um leið og við biðjum góð-
an Guð að styrkja þau í hinni
þungbæru sorg þeirra.
F.h. Kirkjugarða Reykjavík-
urprófastsdæmis,
Helgi Elíasson
Þegar ég á aðfangadag jóla hélt
heim frá vinnu kom ég við hjá Ole
P. Pedersen og fjölskyldu hans til
þess að óska gleðilegra jóla. Ekki
grunaöi mig þá, að þetta yrðu
seinustu samfundir og handtak
við Ole Pedersen, þótt mér væri
kunnugt að hann væri veikur, að
bilið milli lífs og dauða reyndist
jafn stutt og raun varð á. Fram-
undan var fyrirhugaður tími sér-
staks samstarfs, sem okkur var
ætlað eftir að við áttum vegna ald-
urs að hætta í föstum störfum hjá
kirkjugörðunum um áramótin.
Þessum verkefnum var enginn
jafn kunnugur og hann. Verða þau
því ekki án þekkingar hans og
reynslu eins auðveldlega unnin og
ella. Þeim sem með Ole Pedersen
störfuðu undanfarið mun mörgum
hafa verið það ljóst að hann gekk
ekki heill til skógar. Hvort hann
sjálfur gerði sér grein fyrir því að
hér kynni að vera um alvarlegan
sjúkdóm að ræða veit ég ekki. Hitt
er víst að hann hélt starfi sínu
áfram eftir því sem kraftar leyfðu.
Þegar hann leitaði læknis leiddi
það til þess að hann var lagður inn
á sjúkrahús þar sem framkvæmd
var stór aðgerð á honum, sem virt-
ist takast vel og hresstist hann í
bili. Hvort hér hefði mátt vænta
varanlegs bata er mér ekki kunn-
ugt. Sjálfur mun hann vafalaust
hafa gert sér grein fyrir því að
framundan gætu verið erfiðir tím-
ar, en lagt það sem annað í Guðs
hendur, því þar væri öllu best
borgið. Eftir að hann hafði dvalið
heima nokkurn tíma fyrir og um
jólin versnaði honum svo að flytja
varð hann á sjúkrahús að morgni
þriðja dags jóla þar sem hann
skyndilega andaðist að kvöldi þess
sama dags.
Þegar hugsað er um Ole Peder-
sen og störf hans hlýtur það
óhjákvæmilega að tengjast kirkju-
görðunum og þá fyrst og fremst
Fossvogsgarði, sem frá fyrstu tíð
var eins og sérstakt fósturbarn
hans, sem hann sýndi alla sína
alúð og umhyggju. Þetta kunnu
ýmsir vel að meta. Þegar yfir-
menn bresku hermannagrafreit-
anna bar að garði dáðust þeir
mjög að umhirðu þessara graf-
reita í Fossvogi, sem þeir töldu
með þeim bestu, sem þeir höfðu
kynnst á ferðum sínum víðsvegar
um heiminn. (Voru þeir og ósparir
á myndatökur af grafreitum þess-
um.) Sömuleiðis hefur breska
sendiráðið í Reykjavík veitt Ole
Pedersen sérstaka viðurkenningu
og þakklæti fyrir áratuga umsjón
og umhirðu grafreitanna. Margir
munu þeir og vera hér um slóðir,
sem telja sig i þakkarskuld við
hann vegna umsjónar og aðstoðar
við hirðingu grafreita í kirkju-
görðunum.
Af búsetu Pedersens á lóð
kirkjugarðanna leiddi oft ónæði
fyrir hann. Var það helst vegna
fólks, sem var á ferðinni eftir
venjulegan vinnutíma, oft á helg-
um dögum og jafnvel stórhátíðum,
sem þurfti á margvíslegri aðstoð
að halda, ýmist að finna leiði i
garðinum, fá lánuð verkfæri og
áhöld auk aðstoðar við eitt og ann-
að. Komið gat og fyrir að sumir
væru illa haldnir, sem lent höfðu í
hrakningum vegna illviðris. Slíku
fólki var þá gjarnan boðið inn og
veittar velgjörðir. í þessum efnum
sem öðrum voru hjónin mjög sam-
hent. Svona löguðu er lftt á loft
haldið og kemur ekki fram í
skýrslum, en mun geymast i
þakklátum hjörtum þeirra, sem
slíkri ástúð og umhyggju hafa orð-
ið aðnjótandi.
Einn þáttur í lífi Ole Pedersens,
sem kom mér á óvart og vafalaust
fleirum, sem því hafa kynnst var
Haraldur Gíslason
Húsavík — Kveðja
Hann Haraldur er fallinn.
Enn einn sérstæður persónu-
leiki okkar litla samfélags er horf-
inn af sjónarsviði þessa lífs. Ekki
drynur djúp og mikil rödd hans
meir hérna megin, ekki gellur
glaðvær hlátur hans framar á
meðal okkar.
Við Haraldur kynntust fyrst
fyrir sjö árum, þegar við Stefán
sonur hans vorum að leggja drög
að því að sinna starfi okkar hér
norður á Húsavík. Ég og fjöl-
skylda mín áttum fáa að hér,
þekktum lítt til og áttum í fá hús
að venda. Heimili Haraldar og
Valgerðar var okkur þá alltaf opið
og þau studdu okkur með ráðum
og dáð. Það veit raunar enginn,
nema sá er reynt hefur, hversu
mikils virði það er að hafa eitt-
hvert afdrep, einhvern klett, þegar
komið er á nýjan stað á meðal
ókunnugra. En þau Haraldur létu
ekki þar við sitja heldur skutu þau
yfir okkur skjólshúsi, rýmdu hús
sitt við Héðinsbrautina, svo við
gætum dvalið þar meðan við vor-
um að finna okkur samastað.
Þáttur Haraldar í því öllu sýndi
mér hvað bjó undir hans hrjúfa
yfirborði.
Sem betur fer var Haraldur
ekki gallalaus fremur en við hin.
Síst var hann hafinn yfir mann-
lega breyskleika, en ekki náðu þeir
breyskleikar að spilla því, að alls-
staðar var hann virtur, vel metinn
og vinsæll með afbrigðum. Póli-
tískur var hann alltaf þegar ég
ræddi við hann. Höfðum við
stundum hátt en alltaf innan
þeirra marka að við skildum næst-
um því sammála og ég man eftir
því að það fyrsta, sem ég tók eftir
í fari hans, var að hann vílaði ekki
fyrir sér að skamma sig og sína
liðsmenn ef honum fannst ástæða
til.
Nú, þegar hann er allur sér
maður enn einu sinni hversu
naumur sá tími er sem úthlutaður
er hér á jörðu. Hugurinn leitar til
baka og maður sér og finnur að
samverustundirnar hefðu átt að
vera fleiri, hefðu átt að vera
lengri. En hversu oft vaknar mað-
ur ekki upp við þennan draum: Sá
sem maður ætlaði að tala við á
morgun er horfinn, dáinn og sést
ei meir.
Trúin kennir okkur að líf sé að
jMí
þessu loknu. Þegar Haraldur litur
til baka held ég að hann geti verið
ánægður. Böm, barnabörn, góð
kona, góðir starfsdagar, allt þetta
varðar veginn.
Hann skilur eftir sig góðar
minningar og getur nokkur maður
krafist meira?
Um leið og ég kveð Harald með
þessum fátæklegu línum vil ég
biðja um styrk til okkar allra sem
höldum áfram þessari jarðar-
göngu einum vini fátækari.
Sigurjón Benediktsson,
Húsavík
mgm