Morgunblaðið - 15.02.1985, Qupperneq 32

« A. H -í-L'A-k+vÍtH fwi-i ánr-ír-MOH
MÖRGTJNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 15. FEBRÚAR 1985
Ólöf Baldvins-
dóttir - Minning
Fædd 1. júlí 1904
Dáin 2. febrúar 1985
Nú er hún horfin, hún frænka
mín blessuð, Ólöf Baldvinsdóttir.
Við vorum þremenningar að
skyldleika, áttum sömu langömm-
una, Hildi Eiríksdóttur frá
Skinnalóni á Sléttu. Maður Hildar
var Halldór, sonur séra Sigurðar á
Hálsi í Fnjóskadal Árnasonar.
Þau hjón bjuggu lengst að á Úlf-
stöðum í Loðmundarfirði og eign-
uðust 6 börn, sem upp komust. Þar
á meðal voru afarnir okkar ólafar,
Þórarinn og Eiríkur. Þeir tveir
lifðu og dóu hér á landi, einnig
eina systirin, Þorbjörg, en hinir
þrír bræður fluttust allir til Am-
eríku.
Eftir lát Halldórs bónda á
Úlfstöðum tók Björn sonur þeirra
hjóna við búskap þar, en móðir
hans, Hildur, fluttist norður í
Þingeyjarsýslu ásamt dóttur sinni
á unglingsaldri og yngsta synin-
um, en það var Þórarinn. Þetta
gerðist árið 1856, og hefur Þórar-
inn þá verið nálægt tvítugu. Tveir
aðrir synir Hildar, þeir Eiríkur,
afi minn, og Kjartan Magnús,
fluttu einnig í Þingeyjarsýsluna
og bjuggu þar um skeið. En nú
gerðist það að ekkjan, Hildur Ei-
ríksdóttir, sem þá var rúmlega
fimmtug, gengur í hjónaband að
nýju, og er síðari eiginmaðurinn
aldraður ekkjumaður, Jóhannes
Kristjánsson á Laxamýri, sem lík-
lega hefur verið einhver ríkasti
bóndi á íslandi þá, enda er sagt að
hann hafi gefið hinni nýju konu
sinni 1.000 ríkisdali í morgungjöf.
^Sambúð þeirra varð ekki löng því
að Jóhannes andaðist 1871. En leið
Hildar lá ekki aftur austur í nánd
átthaganna, því að hún fylgdi Ei-
ríki syni sínum í vesturátt og síðar
dóttur, Þorbjörgu, og manni henn-
ar, Stefáni presti Jónssyni, vestur
að Bergstöðum í Svartárdal. Þar
kvaddi hún lífið 1879. Leiði hennar
er merkt með járnkrossi og stend-
ur r.afn hennar á honum vel læsi-
legt.
Af Þórarni er það að segja, að
hann staðnæmdist í Aðaldalnum.
Kvæntist 1864 og bjó fyrsta árið á
Núpum. Kona hans var ólöf Sig-
urðardóttir frá Kraunastöðum í
Aðaldal. Hefur ólöf frænka mín
borið nafn þessarar ömmu sinnar.
Þessi hjón áttu aðeins eitt barn,
dóttur sem var skírð Halldóra
Þorbjörg. Þau bjuggu fyrst og síð-
ast á Núpum, en annars nokkrum
fleiri jörðum innan sveitar. Móðir
Ólafar gekk alltaf undir nafninu
Halldóra. Hún er fædd 1864 á
Núpum. Eiginmaður hennar var
Baidvin Þorgrímsson frá Nesi i
Aðaldal. Þau bjuggu fyrst á
Bergstöðum en síðan í Nesi, þar til
þau hættu búskap. Um efnahag
þeirra eða búskap veit ég annars
ekkert. Þau eignuðust þrjú börn.
Þau voru Þórhallur f. 1889, Hildur
f. 1892 og ólöf f. 1904. Auk þeirra
var hálfbróðir, Steingrimur Bald-
vinsson f. 1893. Hann var þjóð-
kunnur hagyrðingur og bjó í Nesi.
Þessi systkini eru nú öll komin yf-
ir móðuna miklu, en afkomendur
þeirra eru margir.
Faðir ólafar, Baldvin, átti bróð-
ur þann er Adam hét. Hann fór til
Ameriku og settist þar að. Ekki
veit ég hvort það varð til þess að
Baldvin eða þau hjón ráðgerðu að
flytjast þangað einnig, og ekki er
mér heldur kunnugt um hve langt
hefur verið komið undirbúningi
þess flutnings, er Baldvini barst
bréf. Það bréf hafði inni að halda
kvæði, sem nú er þekkt í ritsafni
höfundarins, Guðmundar skálds á
Sandi. Það heitir Bréf til vinar
míns. Kvæðið er sterkt og áhrifa-
mikið, enda hættu hjónin við það,
sem búið var að ráðgera, að flytja
burt af landinu. Þetta veit ég að er
rétt, því að ég spurði Halldóru um
það og hún kvað það rétt vera.
Þegar ég virði fyrir mér (í hugan-
um) afkomendahóp þeirra hjóna,
þakka ég Guðmundi skáldi Frið-
jónssyni fyrir að hafa komið í veg
fyrir það að ísland missti allt það
mannval sem þar er um að ræða.
ólöf giftist mjög ung Þorgeiri
Sigurðssyni, ættuðum úr Köldu-
kinn. Móðir hans var Guðrún
Marteinsdóttir og var hún af hinni
kunnu Reykjahlíðarætt. Þorgeir
er fæddur 1896. Hann lærði bæði
múrverk og trésmíðar og var sem
sagt byggingameistari, enda vann
hann við húsabyggingar og aðra
smíði ævina alla. Tvisvar byggði
hann hús handa fjölskyldunni,
fyrst lítið hús nyrzt á Bakkanum á
Húsavík. Nefndi hann það Vík.
Sennilega hefur hann valið húsinu
nafn vegna áhrifa af kvæði Ibsens,
Þorgeir í Vík (þýð. Matth. Joch.).
Skömmu eftir að þau hjón fluttust
til Reykjavíkur, byggði Þorgeir
allstórt hús við Kársnesbraut í
Kópavogi (nr. 63).
Þorgeir var maður greindur vel,
hugsandi og ákveðinn í skoðunum.
í viðtali var hann rökfastur og
fylginn sér, talaði hreint mál og
gott. Verklaginn var hann og
verkvandur.
Það eru nær tveir áratugir síðan
Þorgeir lézt. Mig minnir það væri
haustið 1966 sem móðir hans lézt
norður á Húsavík. Fóru þau hjón-
in norður til þess að vera við út-
förina ásamt fleiri skyldmennum.
Á bakaleiðinni er komið var að
Öxnadalsheiði var lífi hans snögg-
lega lokið.
Ég fluttist til Húsavíkur haust-
ið 1940 og var þar barnakennari í
þrjá vetur. Ég þekkti þar ekki
neina utan fólk á einu heimili.
Eitthvað var liðið á fyrsta vetur-
inn, er mér var sagt, að ég ætti þar
frænku eina. Sú héti Ólöf Bald-
vinsdóttir og ætti heima í Vík úti
á Bakkanum. Ég var dálítið forvit-
inn og með nokkrum spurningum
komst ég að því, að þessi kona
mundi vera systir Hildar á
Klömbrum, sem ég hafði heyrt um
og vissi að var mér skyld. ólöfu
hafði ég aldrei heyrt nefnda.
Fljótlega gerði ég mér ferð út að
Vík til þess að sjá þessa frænku
mína og heilsa henni. Það var ekki
löng ganga frá Hliðskjálf, þar sem
ég þá hélt til, og að Vík. Ég gladd-
ist er ég hitti þarna fallega og
fyrirmannlega konu. Já, ég hika

ekki við að segja eina glæsilegustu
konu sem ég hef séð og kynnzt.
Mig minnir að þetta væri á sunnu-
degi. Hún var ekki skrúðklædd en
smekklega búin og sérstaklega
veitti ég hreinlætinu eftirtekt, en
það blasti alls staðar við úti og
inni. Og þannig var umhverfi
hennar ætíð, hvort ég kom til
hennar á Húsavík eða í Kópavogi.
Ég set hér hendingar úr kvæði eft-
ir Jakob Thorarensen, af því að
þær minna mig alltaf á Ólöfu
frænku:
Og blærinn er samur um híbýli og hug,
— að hreinlætið djúpgróna situr að
völdum,
því grómi er þar vísað og blettum á bug.
Oft blómilmi að fagna að daganna
kvöldum.
En svo ég víki aftur að fyrstu
komu minni að Vík man ég eftir
systrunum tveimur, sem ég var
búinn að þekkja úr skólanum og
eitthvað rámar mig í lítinn snáða
sem mun þá hafa verið yngsta
barnið á bænum, Arnar, sem nú er
læknir í Svíþjóð. En hver var
þarna í rúmi? Jú, auðvitað amm-
an, Halldóra Þórarinsdóttir. Hún
var þá alveg komið í rúmið og átti
ekki eftir nema tvö ár héma meg-
in. Ég gaf mig á tal við hana. Hún
virtist ekki vera farin að sljóvgast
að mun. Ég áttaði mig ekki á þvi,
að hjá henni hefði ég getað fengið
margan fróðleik.
Það var víða fátækt á Húsavík á
t
Eiginmaður minn,
ASGEIR KRISTÓFERSSON,
andaöist i Landakotsspítala miövikudaginn 14. febrúar.
Jaröarförin veröur auglýst siðar.
Fyrir hönd barna minna, tengdabarna og barnabarna.
Sigriöur Sigurjónadóttir.
t
Móöir mín, tengdamóðir, amma og systir,
RÓSA MARÍA PÁLSDÓTTIR,
Birkiteigi 4,
Keflavfk,
andaöist i sjúkrahúsi Keflavikur 11. febrúar. Hún veröur jarösungin
frá Keflavikurkirkju laugardaginn 16. febrúar kl. 14.00.
Guðrún Júliusdóttír, Karl Geirsson,
og synir
Sigríður, Barnfrföur, Bergþóra og Gróa Pólsdætur.
t
Faöir okkar,
MAGNÚS EIRÍKSSON
vélstjóri,
veröur jarðsunginn frá ísafjaröarkirkju laugardaginn 16. febrúar kl.
14.00.
Þeim er vilja minnast hans er vinsamlegast bent á Slysavarnafélag
íslands.
Ásdfs, Helga og Nanna Rósa Magnúsdætur.
t
Faöir okkar og stjúpfaöir,
BJARNI EYJÓLFSSON,
Túngötu 18,
Vestmannaeyjum,
veröur jarösunginn frá Landakirkju laugardaginn 16. febrúar kl.
14.00.
Bjarni G. Bjarnason,
Guöný Bjarnadóttir,
Elfn Loftsdóttir.
t
Þökkum auösýnda samúö við jaröarför fósturfööur okkar,
ANDRÉSARJAKOBS BJARNASONAR
framkvæmdastjóra,
Jörfabakka 32.
Jónina Haraidsdóttir og fjölskylda,
Hjálmar Haraldsson og fjölskylda.
t
Þökkum innilega auösýnda samúö og vinarhug viö andlát og útför
móöur okkar, tengdamóöur og ömmu,
ÞÓRUNNAR INGIMUNDARDÓTTUR.
Sérstakir þakkir viljum viö færa starfsfólki Sjúkrahúss Suöurlands
á Selfossi fyrir frábæra hjúkrun á liönum árum.
Arnheiöur Sigurðardóttir,
Valdimar Sigurðsson,
Sigþóra Siguröardóttir,
Bjarnþór Bjarnason
og barnabörn.
t
Hjartanlegar þakkir færum vlö öllum þeim sem sýndu okkur samúö
viö fráfall eiginmanns mins, fööur, tengdafööur og afa,
GUDJÓNS JÓNSSONAR,
Hvassaleiti 42.
Margrót Þóröardóttir,
Þóröur Rafn Guöjónsson,
Katrln Hllf Guójónsdóttir,
Jón Hlióar Guöjónsson,
tengdabörn og barnabörn.
þessum árum, og ekki voru þau
Ölöf og Þorgeir efnuð, en þau
kunnu vel með að fara. Alltaf voru
systurnar vel klæddar í skólanum.
Fólkið bar ekki fátæktina utan á
sér. Þau áttu kú og nokkrar kind-
ur, eins og margir Húsvíkingar á
þeim tímum, og það kom sér vel.
Ekki man ég gjörla hvenær þau
fluttust til Reykjavíkur, en það
mun hafa verið nálægt 1950.
Nokkru síðar byggði Þorgeir húsið
í Kópavogi, sem áður er um getið.
Þar bjuggu þau svo til enda á að-
alhæðinni en á rishæð var lítil
íbúð og þar voru stundum ein-
hverjir afkomendur, en stundum
var hún leigð óskyldum.
ólöf gerði ekki víðreist framan
af ævinni, en eftir að hún var orð-
in ein, fór hún að ferðast. Tvisvar
fór hún ásamt fleira af öldruðu
fólki úr Kópavogi til suðurlanda
og þrisvar sinnum a.m.k. fór hún
til Svíþjóðar að hitta son sinn og
hans fólk. Hún hafði gaman af að
ferðast. Síðustu árin þurfti hún að
fara á sjúkrahús um tíma, en allt-
af skyldi hún heim aftur. Þá hafði
hún heimilishjálp stund úr degi.
Alltaf talaði hún vel um konur
þær sem komu henni til aðstoðar.
Loks var svo komið heilsu hennar
að hún gat alls ekki verið ein. Þá
fékk hún að dvelja á hjúkrunar-
heimilinu Sunnuhlfð í Kópavogi.
Þar hitti ég hana síðast 19. jan.
sl., stanzaði nokkuð lengi hjá
henni, leiddi hana að kaffiborðinu
og sat þar með henni við kaffi-
drykkju. Við ræddum margt sam-
an. Ég átti ekki von á því að þetta
yrði síðasta samvera okkar. En
hún kvaddi jarðlífið hálfum mán-
uði síðar.
Börn þeirra Ólafar og Þorgeirs
voru þessi: Guðrún d.; hún giftist
Jónasi Haralz bankastjóra og
bjuggu þau í Kópavogi hin síðari
ár. Adam; hann er kvæntur Guð-
rúnu, dóttur Friðriks Hjartar
skólastjóra. Þau búa á Akranesi.
Adam lærði múraraiðn. Hrafn-
hildur; maður hennar var Bene-
dikt Vestmann, vélsmiður. Hann
er látinn fyrir allmörgum árum.
Hrafnhildur giftist aftur og þá
óskari Eggertssyni rafvirkja-
meistara. Hann var umsjármaður
Andakílsvirkjunar og bjuggu þau
þar en nú í Kópavogi. Hjördís; hún
var gift Gunnari Axelssyni píanó-
leikara sem lést sl. haust. Þau
bjuggu í Kópavogi. Arnar; læknir í
Svíþjóð, kvæntur Guðríði Guð-
mundsdóttur.
Barnabörn Ólafar eru 14 og svo
var hún orðin langamma nokkurra
barnabarna en um tölu þeirra er
ég ekki viss.
Ég sendi öllum sem hér sakna
samúðarkveðjur. Ég sakna líka
þessarar ágætu frænku minnar.
Mér fannst hún alltaf vera systir
mín — góð systir.
Eiríkur Stefánsson
í dag þegar við kveðjum ólöfu
ömmu okkar finnst okkur sem hún
sé farin á vit ástvina sinna sem
þegar hafa kvatt þennan heim.
Við getum ekki annað en vonað
það þar sem við vissum að það var
ósk hennar. Við minnumst ömmu
sem skemmtilegrar og ákveðinnar
konu. Oft vildi svo til að athuga-
semdir hennar komu okkur til að
brosa en þó komu þær stundum
við kaunin.
Okkur er minnisstætt áttræðis-
afmæli hennar sem hún hélt upp á
þann 1. júlí 1984 í fallegu veðri.
Ættingjar og vinir komu og glödd-
ust með henni þennan dag og hún
var sannarlega ánægð.
Við gætum lengi skrifað niður
skemmtilegar minningar um
ömmu en við látum þessi fáu orð
nægja. Minningarnar um hana
bera með sér söknuð og hlýju um
góða ömmu.
„Hver lítil stjarna, sem lýsir og hrapar,
er ljóð, sem himinninn sjálfur skapar.
Hvert lítið blóm, sem ljósinu safnar,
er ljóð um kjarnann, sem vex og dafnar.
Hvert lítið orð, sem lífinu fagnar,
er ljóð við songinn, sem aldrei þagnar.”
(Davíð Stefánsson)
Sigrún og Auður