Morgunblaðið - 21.03.1985, Blaðsíða 22

Morgunblaðið - 21.03.1985, Blaðsíða 22
22 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. MARZ 1985 Mismunur í launakjörum og rangsnúningur BHM — eftir Indriða H. Þorláksson Athugasemd við grein Stefáns Olafssonar í Morgunblaðinu 19. mars 1985. í tilraun Stefáns Ólafssonar for- manns Launamálaráðs BHM til að svara gagnrýni minni á meðferð hans og samstarfsmanna á tölum úr könnun Hagstofunnar reynir hann að snúa sig út úr þeirri klípu með rangsnúningi. í grein minni 12. mars sl. sýni ég fram á það að aðgreining launa í hrein dagvinnulaun og laun fyrir yfirvinnu hefur mistekist. Til að gera þetta ljóst var brugðið upp nokkrum dæmum úr talnasafninu þar sem fram kom að laun sem Launamálaráð kallar dagvinnu- laun voru hærri en laun fyrir dag- vinnu að viðbættri yfirvinnu. Tek- ið var fram að hér voru á ferðinni valin dæmi til að sýna fram á þverstæðu í málflutningi Launa- málaráðs. Fullyrðing Stefáns nú um að í þessum dæmum séu of fáir einstaklingar til að niðurstaðan sé marktæk á ekki við nein rök að styðjast, hvorki tölfræðilegum né öðrum, enda var ekki í grein minni sett fram nein fullyrðing um marktækan mismun. Það er hverjum sem til tölfræði- legra vinnubragða þekkir fullljóst að dæmi eins og ég tók með yfir hundrað einstaklingum og eru andstæð fullyrðing um „hreinar dagvinnutekjur" er meira en nógu stór til að gera hana marklausa. Talsmenn Launamálaráðs ríkis- starfsmanna innan Bandalags há- skólamanna hafa mjög haldið á lofti fullyrðingum um stórfelldan mun á launakjörum háskóla- menntaðra ríkisstarfsmanna og manna með sambærilega menntun og í hliðstæðum störfum á hinum almenna vinnumarkaði. Telja þeir mun þennan vera 50—80% og byggja í því efni á könnun, sem Hagstofa íslands vann á síðasta ári fyrir fjármálaráðuneytið og Launamálaráð BHMR. Svo virðist sem fjölmargir hafi ginið gagnrýnislaust við agni þessu og fjölyrt um þennan mun án þess að kynna sér hvort og þá hvers konar rök eru fyrir fullyrð- ingum þessum. í þessum hópi er m.a. að finna þingmenn og blaða- menn, sem ættu þó vegna starfs síns og starfsheiðurs að kynna sér málin áður en gripið er til fullyrð- inga. Talsmönnum Launamálaráðs hefur á réttum vettvangi, í við- ræðum og í málflutningi fyrir Kjaradómi, verið bent á rökleysur í málflutningi þeirra og rangar fullyrðingar. Hafa þeir þó ekki látið sinnast, halda uppteknum hætti í fullyrðingaseminni að viðbættum kveinstöfum yfir því að vondir menn í fjármálaráðu- neytinu með undirritaðan i broddi fylkingar leyfi sér að draga full- yrðingar þeirra í efa. Eitt láta þeir ógert. Það er að hrekja gagnrýni með rökum og yfirleitt að styðja mál sitt rökum. Til að fyrirbyggja misskilning skal það tekið fram að undirritað- ur hefur aldrei haldið því fram að enginn munur sé fyrir hendi í því efni sem um er rætt enda hefur Tafla 1. Föst mánaöarlaun háskólamenntaðra starfs- manna á almennum markaði og hjá ríkinu í maí 1984. Alra. raarkaóur Kíkisstarfsm. Misraunur á Mánaóarlaun Mánaóarlaun ríkÍHHUrfa- Fjöldi ríkiæ f maf 1984 meðalul í maf- monnum og sUrfsm. meóaltal á verólagi 1984 alm. raarkaói Tæknim., viðsk.fr., lögfr. 613 37395 26049 -30.3 Hásk.k., læknar, prestar 538 30161 25911 +14,1 Ýmsir BA/BS próf og samb.l. 1093 26103 21751 ♦16,7 SjunUla allir 2244 30161 23922 +20,7 Tafla 2. Heildarlaun háskólamenntaðra starfsmanna á almennum markaði og hjá ríkinu í maí 1984. Alm. markaóur RfkirwUrfsm. Mismunur á Heildarlaun Ileiklarlaun rfkirtHUrfH Fjoldi ríkis- í maí 1984 meóaltal á maí- mönnum og starfsm. meóaltal rerAlagi 1984 alm.markaói Tæknim. viðsk.fr. lögfr. 613 46171 41580 +9,9 Hásk.k., læknar, prestar 538 39621 31273 ♦21,1 Ýmsir BA/BS próf og s&mb.l. 1093 35948 31172 +13,3 KamtaLs allir 2244 39621 34039 + 14,1 því löngum verið haldið fram að ríkisstarfsmenn njóti ýmissa hlunninda umfram starfsmenn á almennum vinnumarkaði sem meta eigi við samanburð á kjör- um. Deilan stendur um það hvort munur þessi sé nú svo stórfelldur sem Launamálaráð vill vera láta eða ekki meiri en svo að með hóf- legum samningum megi leiðrétta hann svo að viðunandi sé. Til að gefa lesendum kost á að átta sig nokkuð á máli þessu eru hér birtar tvær töflur er sýna samanburð á niðurstöðum úr könnun Hagstofu íslands um launagreiðslur á almennum vinnumarkaði og launagreiðslum til starfsmanna ríkisins. í báðum tilvikum er miðað við launakjör í maí 1984. Hjá ríkisstarfsmönnum er miðað við meðaltal alls ársins 1984 fært til maíverðlegs. í báðum tilvikum er um að ræða starfsmenn í fullu starfi, öðrum er sleppt. Meðaltöl eru í báðum til- vikum reiknuð með fjölda ríkis- starfsmanna sem vog, þannig að þau eru samberanleg. Fyrir mið- hópinn er heildarmeðaltal á al- menna markaðnum notað þar sem annað þrýtur. Starfsmönnum er skipt í þrjá hópa með hliðsjón af tekjuskipt- ingu. í einum hópnum eru arki- tektar, verkfræðingar, tæknifræð- ingar, viðskiptafræðingar og lög- fræðingar. í öðrum hópi háskóla- kennarar, læknar og prestar. I þriðja hópnum eru þeir, sem enn eru ótaldir. Launamálaráð BHM telur með- altalið vera 72%, að vísu reiknað sem hundraðshluti af launum rík- isstarfsmanna. Þannig reiknað verða -20,7% að 26,1%. Sé þessi greining brotin frekar niður á starfsheiti fást í einstökum tilfell- um tölur á bilinu +10,4 til +37,6% sem þó aldrei ná því meðaltali, sem Launamálaráð vill vera láta. Sýnt hefur verið fram á sbr. grein undirritaðs í Morgunblaðinu 12. mars að svokölluð dagvinnu- laun eins og þau koma fram í könnun Hagstofunnar og einnig hjá rikisstarfsmönnum er vafa- samur mælikvarði á laun fyrir sama vinnutíma. Til þess liggja margar orsakir eins og þar er tí- undað. Fróðlegt er því að skoða heildarlaunagreiðslur og gera samanburðinn á þeim grundvelli og er það gert í töflu 2. Eftir útreikningum Launamála- ráðs er mismunur á heildarlaun- um 47%. Það eru fleiri en blaðamenn, sem taka talnafullyrðingum Launamálaráðs án nauðsynlegrar gagnrýni. Þannig hafa aðildarfé- lög Launamálaráðs fallið í þá gryfju og sett fram kröfur, sem rökstuddar eru með tölum ráðsins. Kröfurnar eru á bilinu rúmlega 70-100%. Tafla 3. Föst mánaöarlaun háskólamenntaðra starfs- manna á almennum markaöi og fóst mánaðarlaun há- skólamenntaöra ríkisstarfsmanna hækkuð til samræmis við almenna kröfu Launamálaráðs BHMR. Alm. markaóur Mánaóarlaun Mánaóarlaun Mánaóarlaun rfkisstarfsm. ríkisstarfsm. Fjöldi ríkis- í maí 1984 meó 72% umfram alm. starfsm. meóaltal hækkun markaó Tæknim. viðsk.fr. lögfr. 613 37395 44804 % 19,8 Hásk.k., læknar, prestar 538 30161 44567 47,8 Ýmsir BA/BS próf og samb.l. 1093 26103 37412 43,3 SamtaLs allir 2244 30161 41147 36,4 Tafla 4. Heildarlaun háskólamenntaðra starfsmanna á almennum markaði og heildarlaun háskólamenntaðra ríkisstarfsmanna hækkuð til samræmis við almenna kröfu Launamálaráðs BHMR. Alm. mnrkadur Heildarlaun Heildarlaun HeildarUnn ríkisstarfsm. rfkisstarfsm. Fjöldi ríkis- i maf 1984 meó72% umfram alm. aurfmn. meöalul hækkun markaó Tæknim. vidsk.fr.lögfr. 613 46171 71518 % 54,9 Hásk.k .læknar, prestar 538 39621 53789 35,8 Ýmsir BA/BS próf og samb.l. 1093 35948 53616 49,1 Samtals allir 2244 39621 58548 47,8 F0TSKEMILL AF FULLKOMNUSTU GERÐ fótskemillinn er hannaöur í nánu samstarfi viö sjúkraþjálfara og skrifstofufólk, stöðugur og auöveldur í meðförum. Pú stillir hallann sjálfur, velur honum hentugan stað framan við stólinn og finnur fljótt muninn á að hvíla fæturna á stöðugu gúmmíi í þægilegri hæð. VERÐ AÐEINS KR. 1.250 Hringið í síma 82420 og fáið allar nánari upplýsingar. uhdirstaða skÍiÍstofustarfs KONRÁÐ AXELSSON SKRIFSTOFUVÖRUR_______ ÁRMULI 30 - 128 REYKJAVÍK - PÓSTHÓLF 8736 Á Indriði H. Þorláksson „Til að fyrirbyggja mis- skilning skal tekið fram að undirritaður hefur aldrei haldið því fram að enginn munur sé fyrir hendi í því efni sem um er rætt... Deil- an stendur um það hvort munur þessi sé nú svo stórfelldur sem Launamálaráð vill vera láta eða ekki meiri en svo að með hóflegum samningum megi leið- rétta hann svo viðun- andi sé.“ Til þess að gera ljóst hversu fjarstæðukennd röksemdafærsla Launamálaráðs er skal sýnt hvernig dæmið liti út ef farið yrði að kröfum ráðsins og launataxtar háskólamenntaðra ríkisstarfs- manna hækkaðir um 72%. Sýnd eru áhrif þess á föst mánaðarlaun og heildarlaun í töflum 3 og 4. Samræming og jöfnun eftir for- skrift Launamálaráðs myndi leiða til þess að föst mánaðarlaun ríkis- starfsmanna yrðu nærri 40% hærri en þau laun, sem Launa- málaráð BHM vill nota til saman- burðar á almennum markaði og heildarlaunin nærri 50% hærri og eru þó ekki meðtaldar ýmsar aukagreiðslur til miðhópsins. Svo virðist sem sumir vilji vera jafn- ari en aðrir. P.S. Væntanleg viðbára Launa- málaráðs um að einhverjir fram- angreindra viðmiðunarhópa séu of fámennir til að byggja á þeim út- reikning meðaltals fær ekki stað- ist. Unnt er að sýna frma á það með tölfræðilegu prófi að svo er. Indriði H. Þorláksson er skrit- siotustjóri í fjirmilaráðuneytinu. Japan: Eiturbyrlar- ar hóta illu Tókýó, 18. mars. AP. HÓPUR fjárkúgara, sem fyrr í vetur stóð fyrir því að eitra sælgæti í hill- um verslana og gerði fjárkröfur á hendur framleiðendum varanna, kvaðst á sunnudag mundu láta „eitthvað stórt“ af sér leiða í sumar, að sögn lögreglunnar. Þetta kom fram í bréfi, sem fjárkúgararnir sendu fjölmiðlum í Osaka í vesturhluta Japans. Bréfið fannst í turni Osaka-kastala, sem er þekktur ferðamannastaður i miðborginni. Skuggasveinar þessir hafa smogið í gegnum greipar lögregl- unnar í meira en ár og sent henni ögrandi bréf með hvers kyns köp- uryrðum. Að sögn lögreglunnar hefur ekkert þeirra fyrirtækja, sem fengið hafa hótunarbéf, látið und- an kfl^fum fjárkúgaranna.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.