Morgunblaðið - 28.06.1985, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐID, FÖSTUDAGUR 28. JÚNÍ1985
25
Ljósm. Þorkell
Halldór Pálsson leiöbeinir starfsmónnum Sundhallar Reykjavíkur, Stef-
áni Jóhannessyni og Irmý Toft. Brúðan er notuð við kennslu í blástursað-
ferð og hjartahnoði.
Skyndihjálpar;
námskeið RKÍ
RAUDI KROSS íslands hefur frá
stofnun félagsins gengist fyrir
námskeiðum í skyndihjálp fyrir
almenning. Á síðasta vetri var sú
nýjung tekin upp í starfi Reykja-
víkurdeildar að fyrirtækjum og
stofnunum var boðið að senda
starfsmenn á námskeiðin. Að sögn
Halldórs Pálssonar, kennara í
skyndihjálp, mæltist það vel fyrir.
„Námskeiðin reynum við að
sníða eftir þörfum viðkomandi
fyrirtækja og því hefur ýmist ver-
ið kennt á daginn eða kvöldin.
Venjuleg námskeið standa yfir í
12 tima og lýkur með prófi. Þeir,
sem standast þær kröfur fá próf-
skírteini. Þess má einnig geta, að
námskeið eru talin nemendum
fjölbrautaskóla til tekna í námi."
í húsakynnum Rauða krossins
er salur sem nýttur er fyrir
kennsluna. Þar rúmast 25 nem-
endur, en reynt hefur verið að
takmarka hámarksfjölda þátttak-
enda á hverju námskeiði við 18.
Við kennsluna eru notuð ýmiss
konar kennslugögn, t.a.m. mynd-
bönd og brúður. „Myndbönd þessi
eru flest mjög vel úr garði gerð,
með íslenskum texta eða tali.
Brúðurnar eru einnig þær full-
komnustu sem völ er á. Þær eru
norskar og eru mjög gagnlegar við
kennslu í hjartahnoði og blasturs-
aðferð," sagði Halldór. íslenskt
kennsluefni er einnig til á þessu
sviði. I vetur sem leið voru sýndar
6 stuttar fræðslumyndir í sjón-
varpinu þar sem Halldór og Ómar
Friðþjófsson sýndu hjálp í viðlög-
um. .Halldór sagði að þeir þættir
hefðu hlotið mjög góðar viðtökur
og væri fyllsta ástæða til að
endursýna slíkt efni reglulega.
Nám í skyndihjálp er bæði verk-
legt og bóklegt.
„íslendingar eru á eftir öðrum
þjóðum á þessu sviði ef eitthvað
er. Ég hef heyrt að í Þýskalandi
séu ýmsir starfshópar í fyrirtækj-
um skyldaðir til að nema þessi
fræði. Annars hefur aðsókn á
þessi fyrirtækjanámskeið verið
mjög góð. Mæting hefur þó verið
betri í þeim tilfellum þar sem
starfsmenn sækja kennslustundir
í vinnutíma," sagði Halldór. í
bígerð er að Reykjavíkurdeildin
standi fyrir svipuðum námskeið-
um í dreifbýli og í fullu samráði
við deildir Rauða krossins á hverj-
um stað. Farið verður á norðaust-
urhorn landsins í júlí.
Nokkur grundvallaratriði ber
ávallt að hafa í huga þegar komið
er að slösuðum manni. Þau eru:
1) Komið í veg fyrir að slysið
verði meira en orðið er. Reynið að
átta ykkur á, hvað gerst hefur. 2)
Veitið neyðarhjálp. 3) Kveðjið til
hjálp. 4) Veitið almenna skyndi-
hjálp.
„Það er einnig ákaflega mikil-
vægt að láta meðvitundarlaust
fólk aldrei liggja á bakinu. íslend-
ingar eru töluvert á eftir að því er
varðar það að kveðja til hjálp. Hér
á landi skortir enn töluvert á, að
neyðarsímanúmer séu samræmd,
eins og t.d. í Danmörku. Þar er
aðeins eitt neyðarnúmer, 000, sem
gildir fyrir allt landið en hér eru
þau mörg enn sem komið er,"
sagði Halldór að síðustu.
tu laun hækka
með meðaltalsyfirvinnu og bónus
þar sem það á við. Yfirvinnan er í
samræmi við tölur Kjararann-
sóknarnefndar 1984 og bónus hjá
iðnverkafólki í samræmi við könn-
un ASÍ og FÍI einnig frá 1984.
Meðaltalsbónus fiskvinnslufólks
er fundinn samkvæmt heimildum
VSÍ. Fæðis- og flutningagjald er
meðtalið í launum málmiðnað-
armanna.
í fyrsta dálki eru launin eins og
þau voru fyrir 15. júní og í öðrum
dálki launin eftir hækkunina þá. 1
þriðja dálki eru launin eins og þau
verða eftir hækkunina sem kemur
1. október og í fjórða dálki er
ávinningur samningana í krónum
talið miðað við það að ekki hefði
verið samið og laun verið óbreytt
til 1. september. I fimmta og síð-
asta dálki er ávinningur samning-
ana þegar öll hækkunarákvæði
hans eru komin fram í krónum
talið, framreiknuð í eitt ár eða 12
mánuði.
Eftir Kflir
1S. júní 'K5 1. okt. '85
Ávinningur
Minatar- Manatar- lUkkun Manatar- Hekkun vegna samn- vegnasamn-
nu- laun fyrír laun 1 % laun i% ingsins 15. júnf ingsins eftir
lun lSjúni frámai'SS rrimai'85 -31. ig. Byggt i min.l. munt októberluekkun jfir 12man.
14.075 16.806 15.360 18.516 9,1% 10,2% 16.436 19.814 16,8% 17,9% 4.719 kr. 28.332 36.096
20.412 21.993 21.977 23.678 7,7% 7,7% 23.475 25,295 15,0% 15,0% 4.781 kr. 36.756 39.624
20.984 25.350 23.679 28,725 12,8% 13,3% 25,276 30.675 20,5% 21,0% 9.127 kr. 51.504 63.900
22.977 27.995 24.750 30.148 7,7% 7,7% 26.421 32,197 15,0% 15% 6.101 kr. 41.328 50.400
16.458 23.995 17.697 25.802 7,5% 7,5% 18.637 27.610 15,1% 15,1% 5.137 kr. 29.748 43.380
25.764 37.567 27.052 39.445 5% 5% 28.960 42.222 12.4% 12,4% 5.642 kr. 38.352 55.860
•
%S »'
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir JÓHÖNNU KRISTJÓNSDÓTTUR
Chun Doo Hwan
Suður-Kórea:
Kim Dae Jung
Lee Min Woo
Um þessar mundir er liðinn
rúmur mánuður frá því nýkjörið
þing Suður-Kóreu kom saman,
eftir kosningarnar í febrúar.
Margir þeir sem hafa gagnrýnt
stjórnvöld í landinu fyrir að
leyfa ekki stjórnarandstöðunni
að starfa með sæmilega eðli-
legum hætti telja sig sjá merki
um að betri tíð sé í vændum. Á
þessum tíma sem er liðinn frá
þingsetningu hafa verið umræð-
ur um mál sem áður hefði verið
óhugsandi að ræða um. Stjórn-
arandstöðuþingmenn hafa gert.
harða hríð að Chun og stjórn
hans og gengið svo langt að
draga í efa forystuhæfileika for-
setans, gagnrýnt öll mál milli
himins og jarðar — allt frá efna-
hagsmálum til félagslegs órétt-
lætis og mannréttindabrota.
Rifjað hefur verið upp viðkvæmt
mál um hin blóðugu átök í bæn-
um Kwangju fyrir fimm árum;
fjöldi manns greip til v&pna og
krafðist umbóta í ótal málum.
Stjórnarhermenn voru látnir
ráðast gegn vopnlausum
óbreyttum borgurum og sýndu
mikla hörku. Opinberar tölur um
látna voru sagðar um tvö hundr-
uð. íbúar í Kwangju hafa alltaf
staðhæft að langtum fleiri hafi
látið lífið.
Chun forseti flutti þingsetn-
ingarræðu eins og venja er en
hann hafði vart lokið máli sínu,
þegar Lee Min Woo, formaður
stærsta stjórnarandstöðuflokks-
ins Nýja lýðræðisflokksins
NKDP, gagnrýndi málflutning
forsetans, sakaði hann um
ábyrgðarleysi og valdagræðgi og
krafðist þess að Chun léti af
formennsku í einhverjum þeirra
þrettán þingnefnda sem hann
situr í. Lee sagði að eðlilegt væri
að stjómarandstaðan fengi
meiri ítök í þingnefndum, eftir
að „afhroð sem stjórnarflokkur-
inn, Lýðræðislegi réttlætisflokk-
urinn, DJP, beið í febrúarkosn-
ingunum.*1
I hópi þeirra sem hafa verið
hvað skeleggastir úr stjórnar-
andstöðunni er Pak Shil. Hann
var blaðamaður en missti at-
vinna sína í hreinsunarherferð
stjórnvalda skömmu eftir að
Chun varð forseti. Hann var kos-
inn á þing fyrir Seoul nú í febrú-
ar. Hann hefur sagt að stjórnar-
andstaðan myndi halda uppi
málefnalegri en stöðugri gagn-
rýni á gjörðir stjórnarinnar og
væri ekki vanþörf á. Pak Shil
hefur meðal annars látið nýskip-
aðan mennta- og upplýsinga-
málaráðherra landsins, Lee Won
Hong, fá það óþvegið vegna þess
að ekki hefur verið dregið úr rit-
skoðun, svo að orð sé á gerandi.
Einnig er stjórnvöldum heimilt
að banna sölu á bókum, sem að
þeirra dómi eru of róttækar eða
eru á einn eða annan hátt
fjandsamlegar stjórninni.
Það er ekki ofmælt að segja að
hvass og einbeittur málflutning-
ur stjórnarandstöðuþingmanna
hafi komið fulltrúum Lýðræðis-
lega réttlætisflokksins í opna
skjöldu. Þeir brugðu síðan á það
ráð á fyrstu fundum að hafa
uppi hróp og köll í mótmæla-
skyni, börðu í borð og stöppuðu í
gólf. Talsmenn stjórnarandstöð-
unnar létu það ekki á sig fá og
sögðu að framkoma af þessu tagi
sýndi, svo að ekki væri um villzt
hvers konar flokkur DJP væri.
Mjög hefur verið þrýst á Chun
forseta að leyfa Kim Dae Jung,
sem er óopinber leiðtogi stjórn-
arandstöðunnar, að hefja þátt-
töku í stjórnmálum á ný. Chun
forseti hefur alfarið hafnað öll-
um slíkum áskorunum og sem
stendur er ekkert sem bendir til
þess að hann skipti um skoðun.
Umræður á þinginu í Seoul
hafa sem sagt verið á þann v*g
síðasta mánuð, að stjórnmáid-
skýrendur segja óhugsandi að
þar hefðu menn getað talað í
þeim tón fyrir nokkrum mánuð-
um. Fréttaskýrendur segja líka
að hvað sem allri gagnrýni líði á
Chun og stjórn hans hafi hann
altént staðið við orð sín um að
auka á lýðræði og málfrelsi í
landinu. Park, fyrirrennari
Stjórnarandstaðan lætur að
sér kveða á nýkjörnu þingi '"
hans, hefði aldrei fengizt til að
sýna þann sveigjanleika sem
Chun hafi þrátt fyrir allt sýnt.
Park greip oft og einatt til held-
ur óþverralegra og ólýðræðis-
legra ráða ef að honum var ráð-
ist.
Chun forseti hefur sýnilega
gefið ráðherrum sínum fyrir-
mæli um að sýna stjórnarand-
stöðiihni nokkurn samstarfs-
vilja. Sem dæmi má nefna
Kwangju-atburðina. Varnar-
málaráðherrann, Yoon Sung
Min, sagði á dögunum i þing-
ræðu, að hann væri til viðtals
um það sem gerðist í Kwangju
og væri ástæða til að taka málið
upp að nýju myndi hann gera
það og meira að segja leyfa full-
trúum NKDP að ræða við sig.
Lýðræðislegt stjórnarfar eins
og Vesturlandabúar skilgreina
það er vissulega langt undan í
Suður-Kóreu. Enda ekki þar með
sagt að vestrænt lýðræði verði
tekið á einu bretti og flutt til
landa Suðaustur-Asíu, þar sem
hugsunarháttur, hefðir og trú og
afstaða manna til stjórnmála er
gerólik því sem Vesturlanda-
búum þykir vera eftirsóknar-
verðast. En leiði þrýstingur frá
Vesturlöndum — og einkum
Bandaríkjamönnum — til þess
að Suður-Kórea fái að búa við
það lýðræði sem hentar íbúum
hennar og laga það eftir sínum
þörfum, hefur áunnizt það sem
að er stefnt.
(Heimild: Far Eastern
Economic Review)
Frá Seoul