Morgunblaðið - 08.08.1985, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ, PIMMTUDAGUR 8. ÁGÚST 1985
Sr. Gunnar Árna-
son — Minning
Séra Gunnar Árnason er látinn.
Andlátsfregnin barst mér á öldum
Ijósvakans í hádegiskyrrðina fram
í Svartárdal. Hún kom mér ekki á
óvart. Hann hafði búið við sjúk-
leika um hríð. Þegar ég kvaddi
hann á heimili hans í vetur þóttist
ég finna, að fundir okkar yrðu
tæpast fleiri. Hann lést 31. júlí sl.,
84 ára að aldri. Séra Gunnar var
fæddur 13. júní 1901 á Skútustöð-
um við Mývatn. Foreldrar hans
voru Árni Jónsson próf. og alþing-
ism. og seinni kona hans, Auður
Gísladóttir. Lauk guðfræðinámi
frá Háskóla íslands 1925. Náms-
dvöl á Norðurlöndum og víðar
sama ár. Prestur í Bergsstaða-
prestakalli 1925—1952 að hann
hóf prestskap í Bústaðasókn.
Kvæntist 3. júlí 1928 Sigríði Stef-
ánsdóttur prests á Auðkúlu. Hún
er látin fyrir allmörgum árum.
Nú þegar séra Gunnar er allur
er margs að minnast fyrir gömul
sóknarbörn hans hér fyrir norðan,
þótt fátt verði rakið hér. Veit þó
að dalirnir, árnar og fólkið hugsa
til hans með hlýjum þakkarhug og
óska honum góðrar ferðar inn á
landið eilífa. Eg sé hann fyrir mér,
unglingurinn heima á Bergsstöð-
um, hvar hann kemur ríðandi utan
móinn með jóreykinn á eftir sér.
Sólin glampar á svitastorknum
bóg hestsins rauða, sem lengst af
bar þennan ákafamann til emb-
ættisverka á afskekktan kirkju-
stað í norðlenskum dal. Reið hans
minnti mig þó fremur á ferð Árna
Oddssonar forðum en syfjulegt
reiðlag klerks á annexíu á björtum
degi.
Fyrr en mig varir stendur hest-
ur hans í hlaði, presturinn kominn
af baki og farinn að spenna
hnakktöskuna frá sín megin, sem
feymdi hempuna og handbókina.
!g verð höndum seinni að losa
hana mín megin. Heilsar, spyr
hvort allir séu ósjúkir, hverfur
síðan með töskuna inn í bæjar-
dyrnar. Langþráður gestur var
Fæddur 19. september 1912
Dáinn 29. júlí 1985
Sumum mönnum fylgir meiri
hressileiki og lífsfjör en öðrum.
Frá þeim geislar kraftur og þrótt-
ur, sem lífgar upp hversdagslega
tilveru og samfundir við þá bæta
og kæta hugarheim þess fólks sem
þeirra njóta. Þetta fékk undirrit-
aður ásamt fjölskyldu að reyna, er
við fluttum einn skammdegisdag í
janúarmánuði fyrir nær aldar-
fjórðungi inn í húsið, sem nú er nr.
31 við Borgarholtsbraut í Kópa-
vogi. Þar bjuggu þá fyrir hjónin
Vernharður Kristjánsson lög-
regluþjónn, kona hans Vilhelmína
Þorvaldsdóttir ásamt tveim ung-
um dætrum þeirra og móður Vil-
helmínu. Frá fyrsta degi var
okkur tekið af einstakri vinsemd
og hugulsemi af sambýlisfólkinu,
og hélst svo öll þau 9 ár sem sam-
býlið stóð. Þessa er ljúft að minn-
ast þegar Vernharður Kristjáns-
son er í dag kvaddur hinstu
kveðju. Hann var ávallt hinn
hressi og glaði félagi, sem við
minnumst með þakklæti að hafa
átt að samferðamanni í lífinu.
Mörgu var ólokið við byggingar-
framkvæmdir utanhúss og lóða-
frágang er við fluttum á Borgar-
holtsbrautina og unnum við Vern-
harður því löngum stundum á vor-
og sumarkvöldum að byggingu bíl-
skúra og lóðarlögun. Kom sér þá
vel hve hann var vel að manni og
góður verkmaður. En hitt var þó
minnisstæðast sá skemmtilegi
andi er jafnan ríkti í þessari
vinnu, er farið var með snjallar
lausavísur og önnur gamanmál.
Og ekki spillti svo, er konurnar
genginn í bæinn. Umræðuefni
hans urðu þvi að nokkru önnur en
við áttum að venjast... Stóð
traustum fótum í hinni metnaðar-
fullu þingeysku menningu með al-
þjóðlega yfirsýn. Hann varð ein-
skonar háskóli okkar i einhæfni
afskekktra dala, þegar flestir
bjuggu að sínu, fóru litt i skóla eða
lögðust í ferðalög. Ég man hann
vel í stól og fyrir altari, með hin
öru birtuskipti mikils hugar í and-
litinu og leifturbjartar setningar.
Ræður hans voru aldrei handan
við eitthvað, sem fólki fannst sér
óviðkomandi. Þær lágu í loftinu og
mátti þreifa á þeim löngu eftir að
þær voru fluttar. Minningarræður
báru þó af. Þá féll tregablandin,
næstum harmþrungin röddin svo
vel að efninu að vant mátti rjúfa,
svo ekki gætti misræmis.
Þjóðvegurinn lá um hlaðið á
Æsustöðum. Þar stóð gestamót-
taka í næstum 27 ár. Frú Sigríður
stóð þar fyrir beina með þeim
ágætum, er seint munu gleymast
okkur, sem vorum svo lánsöm að
eiga þar viðdvöl um lengri eða
skemmri tíma. Einstæðingar og
olnbogabörn nutu þar sömu virð-
ingar og atlætis og hinir sem
meira áttu undir sér. Sóknarfólk
var þó sjaldan eitt um hituna á
Æsustöðum. Þangað dreif að
ýmsa menningarfrömuði að sunn-
an og gerðu sig heimakomna,
stjórnmálamenn, listamenn, ætt-
ingjar og vinir. Sjálfur var séra
Gunnar gott skáld og vann m.a.
tvenn verðlaun fyrir útvarpsleik-
rit. Gestamóttaka þeirra hjóna
hélt áfram á heimili þeirra i
Kópavogi. Ég og margir fleiri átt-
um þar athvarf, hvenær sem
okkur bar að garði. Börnin gengu
úr rúmi fyrir okkur þessum far-
fuglum. Hver stund i nálægð þessa
fólks bar alltaf blæ af mannlegri
hlýju og léttum hátíðleik.
Þau hjón, Sigríður og séra
Gunnar, bjuggu góðu búi á Æsu-
buðu upp á kaffisopa þegar verki
hafði vel miðað áfram. Þá sá
Vernharður um það með glaðværð
og gamansemi, að þreytan hvarf
og vinnan varð að leik og gleði-
stundum.
Svo liðu fram tímar og fjöl-
skylda mín flutti um set, en oft
var okkur fagnað á fjölskylduhá-
tíðum af Vernharði og fjölskyldu
hans þar sem við kynntumst hin-
um stóra systkinahópi hans og
frændgarði, og ætíð er við Vern-
harður hittumst á förnum vegi eða
annars staðar varð fagnaður og
vinafundur. Síðast nú í vor er leið-
ir lágu saman í fjölskyldufagnaði
sameiginlegs vinafólks og ná-
granna, en þá var séð, að lífsþrótt-
ur hans var mjög að dvína, þótt
hann af karlmennsku bæri sig vel
og reyndi að sýna andans fjör sem
áður, en hans lífskvóti var á þrot-
um.
Ég og fjölskylda mín viljum að
leiðarlokum þakka Vernharði fyr-
ir allar samverustundirnar, vin-
semd hans og hlýhug í okkar garð
um leið og við sendum eiginkonu
hans, börnum og öðrum aðstand-
endum innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Blessuð sé minning hans.
Ásgeir Jóhannesson
Hann Venni er dáinn. Þó að
okkur hefði um tíma grunað að
hverju stefndi, brá okkur ónota-
lega, þegar okkar góða vinkona,
Villa, hringdi og sagði okkur
þetta. Það er erfitt að átta sig á
því, að þessi góði kunningi okkar,
sem lengi var búinn að vera okkur
svo mikils virði, skuli nú vera bú-
stöðum, þar til þau fluttu suður
haustið 1952. Bæði tóku þátt I fé-
lagslífi Bólstaðarhlíðarhrepps.
Gunnar hafði forgöngu í mörgum
menningar- og framfaramálum
sveitar og héraðs og áttu góða
þátttöku í öðrum. Hann bar hag
dreifbýlis mjög fyrir brjósti og
reyndist skeleggur talsmaður
þess, hvar sem við varð komið.
Átti sæti í hreppsnefnd Bólstaðar-
hlíðarhrepps um árabil. Formaður
Sögufélags Húnvetninga frá
stofnun til 1952. í stjórn Fiski-
ræktar- og veiðifélagsins Blöndu
frá stofnun til 1952. Formaður
Skógræktarfélags Húnvetninga
frá stofnun til 1952 og fulltrúi á
fundum Stéttarsambands bænda
til brottfarar úr héraði. Hér skal
staðar numið i upptalningu, þótt
fátt eitt sé rakið af þeim trúnað-
arstörfum, sem hann gegndi með
sóma hér nyrðra.
Sigríður og séra Gunnar eignuð-
ust 5 mannvænleg börn: Þóra,
húsmóðir búsett i Svíþjóð. Árni
skrifstofustjóri í menntamála-
ráðuneyti, búsettur í Reykjavík.
Stefán bankastjóri, búsettur í
Reykjavík, Auðólfur læknir, bú-
settur í Reykjavík, og Hólmfríður
hjúkrunarfræðingur, búsett í
Reykjavík.
Þau önnuðust föður sinn til
skiptis allt til hinsta dags.
Skáldið Hemingway segir í bók
sinni Veisla i farangrinum á þessa
leið: „Ef tvö eru einhversstaðar
ein og elska hvort annað, ánægð
og glöð og annað eða bæði eru að
inna gott verk af höndum, þá hæn-
ist að þeim fólk með svipuðum
hætti og ljós úr fjarlægum vita
dregur til sín farfugla um nótt.“
Þessi orð skáldsins mætti heim-
færa upp á Sigríði og séra Gunnar.
Þau voru alltaf að inna góð verk af
höndum og að þeim dróst fólk eins
og farfuglar að vita um nótt að
sækja þangað styrk, uppörvun og
leiðsögn. Nú eru þau bæði horfin
sjónum en vitinn heldur áfram að
loga og draga okkur til sín réttan
veg.
Ég vil svo að lokum þakka fyrir
mig og senda bðrnum og öðrum
vandamönnum samúðarkveðjur.
Guðm. Halldórsson
frá Bergsstöðum.
inn að kveðja þessa tilveru. Þessi
maður, sem lifði lífinu svo lifandi
og brá birtu á allt sitt umhverfi,
jafnvel eftir að heilsan tók að
bresta.
En enginn má sköpum renna.
Þessi fílhrausti maður, sem alla
tíð hafði geislað af orku og lífs-
gleði, hafði um tíma orðið að þola
það að glata heilsunni, og nú er
kveðjustundin komin.
Oft höfum við hjónin rifjað upp
þær góðu stundir, sem við höfum
átt með Venna og Villu og fjöl-
skyldu þeirra á Borgarholtsbraut-
inni og í ógleymanlegum ferðalög-
um um landið í samfylgd þeirra.
Og hjá okkar fjölskyldu erum það
ekki aðeins við, sem nú eigum góð-
an vin að kveðja. Það var líka allt-
af mikið tilhlökkunarefni barna
okkar og barnabarna, þegar Venni
og Villa komu í heimsókn á Tjarn-
arstíginn. Svo mikill var áhuginn
fyrir að heyra sögurnar og frá-
sagnirnar hans Venna, enda var
framsögnin svo þrungin fjöri og
frásagnargleði.
Vernharður fæddist að Álfsnesi
á Kjalarnesi, sonur hjónanna
Kristjáns Þorkelssonar, bónda og
I dag kveðjum við Kópavogsbú-
ar fyrsta sóknarprestinn okkar,
séra Gunnar Árnason frá Skútu-
stöðum.
Það var á haustdögum árið 1952
að séra Gunnar Árnason, kona
hans, frú Sigríður Stefánsdóttir,
og börn þeirra fluttust til okkar í
Kópavogshrepp.
Éins og oft vill verða eftir
prestskostningar ríkti nokkur eft-
irvæntng hjá okkur hvernig mað-
ur presturinn væri. Fyrst bjó fjöl-
skyldan í sumarbústað við Hlíðar-
veg. Þar voru hjón gefin saman og
börn borin til skírnar, því engin
var kirkjan. Heimili prestshjón-
anna stóð hreppsbúum opið með
vinsemd og gestrisni. Síðan flutt-
ist fjölskyldan í svonefnt
„Prestshús" við Digranesveg.
Messað var í Kópavogsskóla. Þær
messur eru okkur minnisstæðar.
Séra Gunnar tónaði ekki, en rödd
hans náði hjörtum okkar. Hann
ræddi ýmis málefni sem sóknar-
börnunum voru ofarlega í huga og
varpaði á þau nýju ljósi. Hann
kenndi kristinfræði við skólann og
bjó börnin undir fermingu og
minnast þau þeirra tíma. Kirkjur
fékk hann að láni fyrir ferming-
arnar og allt blessaðist þetta.
Prestskonan gekk í Kvenfélag
Kópavogs og starfaði þar með
okkur af lífi og sál. Hún var for-
hreppstjóra, og Sigríðar Þorláks-
dóttur frá Varmadal.
Hann ólst upp á mannmörgu
heimili, bræðurnir voru sjö og
systurnar jafnmargar. Á heimil-
inu ríkti mjög góður andi, þar
Ijómaði gleði og ástríki, sem ef-
laust hefir haft mótandi áhrif á
allt dagfar Vernharðs þá og alla
tíð síðan. Mikið var sungið á heim-
ilinu, enda var móðir hans mjög
söngelsk og þau systkin öll.
Innan við tvítugt fór Vernharð-
ur einn vetur á lþróttaskóla Sig-
urðar Greipssonar í Haukadal, og
bjó hann að því alla ævi.
Ungur fór hann til sjós og var
við sjómennsku og ýmis störf í
landi, þar til 1939 að hann gekk í
lögregluna í Reykjavík. í lögregl-
unni og síðan í rannsóknarlögregl-
unni í Reykjavík var hann, þar til
hann lét af störfum 1978, og þing-
vörður var hann svo sl. 7 ár.
Vernharður var tvíkvæntur.
Fyrri kona hans var Nanna Magn-
úsdóttir, ættuð úr Flatey. Þau
slitu samvistir, en börn þeirra eru:
Kristján Sævar, vélstjóri á milli-
landaskipum, Guðrún, sem stund-
ar veitingarekstur á Kanaríeyjum,
og Rúnar, starfsmaður Arnar-
flugs.
1957 kvongaðist Vernharður
Vilhelmínu Þorvaldsdóttur frá
Akureyri, og eiga þau tvær dætur:
Elísabetu, iðjuþjálfa I Svíþjóð, og
Sigríði Snjólaugu, nemanda við
Myndlista- og handíðaskóla ís-
lands. Heimili þeirra var alla tíð
hér sýðra, lengst af á Borgar-
holtsbraut 31 í Kópavogi.
Og það er einmitt þangað, sem
við sækjum flestar góðu minn-
ingarnar, enda voru þau hjónin og
öll fjölskyldan einstaklega alúðleg
við vini sína og góð heim að sækja.
Hann Venni var óvenjulega
heilsteyptur maður, hlýr og góður,
og mikill vinur vina sinna. Andlát
hans er því öllum vinum hans og
ættingjum mikið áfall, þar er
vissulega skarð fyrir skildi. En
maður „Líknarsjóðs Aslaugar
Maack“ um árabil og fór undir-
búningur starfseminnar og út-
hlutun úr sjóðnum oft fram á
heimili prestshjónanna. Á þessum
árum var Kvenfélagið með jóla-
skemmtanir fyrir börn. Þær hóf-
ust með því, að séra Gunnar flutti
jólahugleiðingu og ræddi við börn-
in um frelsarann. Einnig setti
hann hátíðasvip á jólafundi fé-
lagsins.
Séra Gunnar var formaður
„Velferðarnefndar aldraðra í
Kópavogi", en hún starfaði á
sjöunda áratugnum. Nefndin
gekkst fyrir árshátíð og sumar-
ferðalagi, einnig þvi, að gerð var
könnun á högum aldraðra og at-
hugað hverjir óskuðu eftir heim-
sóknum. Nefndin hélt opna fundi
og fékk fyrirlesara til að flytja
fróðleg erindi um málefni aldr-
aðra. Hlýhug sinn til málefnisins
sýndu þau hjónin í verki er vinir
þeirra í Kópavogi færðu þeim
fjárupphæð að gjöf til eigin af-
nota. Prestshjónin gáfu fjárupp-
hæðina í þeim tilgangi að komið
væri upp heimili fyrir aldraða, því
þau gerðu sér þá þegar grein fyrir
þörf á slíku heimili. Var það fé svo
afhent Sunnuhlíð, hjúkrunar-
heimili aldraðra í Kópabogi.
Þegar Kópavogur hafði öðlast
kaupstaðarréttindi og bæjarbúum
fjölgað að mun, rættust orð séra
Gunnars, en hann sagði: „Kirkjan
kemur þegar fólkið vill.“ Þegar
hafist var handa um byggingu
Kópavogskirkju átti fyrrverandi
formaður Kvenfélags Kópavogs,
frú Hulda Jakobsdóttir, frum-
kvæðið að því, að leitað var til
listakonunnar Gerðar Helgadótt-
ur með gerð litglugga í hana.
Kvenfélagið hét síðan að gefa
litgluggana gegnt altarinu. Kópa-
vogskirkja var vígð 16. des. árið
1962. Frá þeim degi hefur Kópa-
vogsbúum þótt vænt um kirkjuna
sína og þarf ekki annað til að
nefna en það, að hinir sérstæðu
bogar kirkjuhússins hafa verið
teknir inn f merki Kópavogs og
prýða þeir einnig merki ýmissa fé-
lagasamtaka.
Mæðrastyrksnefnd Kópavogs
var stofnuð vorið 1%8. Á mæðra-
daginn tileinkaði séra Gunnar
fyrst og siðast eru það auðvitað
Villa og dæturnar, Elísabet og
Sigríður Snjólaug, sem eiga um
sárt að binda. Við samhryggjumst
þeim innilega og biðjum guð að
veita þem styrk á þessum erfiðu
stundum.
Og að lokum: Hjartans þakkir
fyrir allt og allt.
Gugga og Guðmundur
Elskulegur og góður frændi hef-
ur kvatt okkur eftir erfið veikindi
í nokkra mánuði. Hann var fædd-
ur í Álfsnesi á Kjalarnesi sonur
hjónanna Sigríðar Þorláksdóttur
húsmóður og Kristjáns Þorkels-
sonar bónda og hreppstjóra. Hann
var tólfti í röðinni af 15 systkin-
um. Vernharður starfaði lengst af
sem lögreglumaður í Reykjavík,
síðar í Sakadómi Reykjavíkur og
síðustu ár sem þingvörður: Jafn-
framt þessum störfum var hann
ökukennari. Vernharður var tví-
kvæntur, fyrri kona hans var
Nanna Magnúsdóttir d. 7. júlí
1980. Áttu þau þrjú börn. Þau eru:
Kristján vélstjóri, Guðrún sem
rekur veitingasölu á Kanaríeyjum
og Rúnar, starfsmaður hjá Flug-
leiðum í Keflavík. Þau slitu sam-
vistir. Síðari kona hans er Vil-
helmína Þorvaldsdóttir kennari.
Eignuðust þau tvær dætur, Elísa-
betu iðjuþjálfa búsetta í Svíþjóð
og Sigríði nemanda í Myndlista-
og handíðaskóla íslands.
Vernharður var glæsimenni og
hrókur alls fagnaðar hvar sem
hann kom. Það var alltaf gaman
að fá hann í heimsókn. Það var
sérstakur hressandi blær sem
fylgdi honum ætíð. Vilhelmína og
Vernharður voru ákaflega sam-
rýnd og gestrisin hjón. Var heimili
þeirra ætíð opið fyrir gesti og
gangandi. Húsmóðirin snögg að
útbúa veisluborð á stuttum tíma.
Núna síðast i maí héldu þau mikla
hátíð fyrir fjölskyldu og vini. Var
Vernharður þá fársjúkur orðin.
Minning:
Vernharður Kristjáns-
son lögregluþjónn