Morgunblaðið - 27.08.1985, Qupperneq 6

6
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. ÁGÚST 1985
Rís upp!
Af mörgu er að taka í helgar-
dagskrá ríkisfjölmiðlanna að
þessu sinni, en ég held að ég veðji
á þrjú dagskráratriði hvort sem
iesendum líkar betur eða verr. Nú
en vindu m okkur í að rabba um
fyrsta dagskráratriðið. Ólafur
Sigurðsson, sjónvarpsfréttamað-
ur, er oft býsna naskur á bitastæð-
ar fréttir og fer ekki alltaf troðnar
slóðir í því efni. Þannig leiddi Ólaf-
ur okkur sjónvarpsglápara nú á
sunnudagskveldið að þyrluskýli
einu miklu, þar sem stóðu tvær
eldrauðar þyrlur. Tilefni þessarar
ferðar fréttamannsins að þyrlu-
skýlinu var að hafa tal af ungum
þyrluflugmanni, sem hefir haft
nokkur kynni af túnfiskveiðum
Bandaríkjamanna. Þessi ungi flug-
maður upplýsti að veiðimennirnir
notuöu meðal annars hand-
sprengjur til að reka fiskinn í
netin. En svo kom rúsínan í pylsu-
endanum: Það er algengt að höfr-
ungar og smáhveii festist í netun-
um og kremjist til bana í kraft-
hlökkinni. ólafur fréttamaður
spyr áfram: Hve margir hvalir eru
drepnir þarna? „Ja svona álíka
margir á einum mánuði og nemur
hrefnukvóta okkar. Ég tek fram
að ég man ekki alveg orðrétt fyrr-
greint samtal, en kjarni málsins
er samt ljós: Á sama tima og
Grænfriðungar hamast gegn veið-
um aldinna veiðimannaþjóða, sem
sumar hverjar eiga allt sitt undir
lífsbjörginni úr hafinu, er látið
átölulaust er veiðimenn risaveldis
drepa smáhveli í þúsundatali og
kasta þeim síðan aftur í sjóinn.
Útogsuður!
í þætti Friðriks Páls Jónssonar
Út og suöur var að þessu sinni
mættur til leiks Jón Þór Guð-
mundsson rafvirki en hann hefir
nýlokið fimm mánaða ferðalagi
um Asíulönd. Eitt atriði í ferða-
sögu Jóns ýtti við samviskunni og
það var lýsingin á sálarástandi
hinna afgönsku frelsisliða. Flestir
virtust eingöngu vera að berjast
við Rússa til að bjarga heimilum
sínum og fjölskyldum, enda ekki
vanþörf á. Þannig lýsti Jón Þór á
býsna eftirminnilegan hátt komu
sinni í pakistanskt landamæra-
þorp, sem hafði orðið fyrir árás
Rússa. Allt var þar sundurbrunnið
og 11 látnir og 50 særðir.
Sagði Jón að í slíkum þorpum
byggju eingöngu konur og börn því
karlarnir væru annaðhvort í frels-
issveitunum eða flyttu vörur frá
Afghanistan til Pakistan. Rúss-
arnir beita hér hinni svokölluðu
Víet-Nam-aðferð við árásirnar á
konurnar og börnin, en hún felst
í því að fljúga lágflug yfir þorpin
helst í dagrenning og síðan er
kastað eins mörgum sprengjum og
mögulegt er á sofandi fólkið. Síðan
fljúga stoltir liðsmenn „alþýðu-
hersins" í var.
Hólar:
Mér kom í hug í þessu sambandi
prédikun séra Hönnu Maríu Pét-
ursdóttur er flutt var á Hólahátíð
18. ágúst síðastliðinn og við heyrð-
um í útvarpinu nú á sunnudaginn.
Séra Hanna María greindi í pré-
dikuninni á milli jákvæðs og nei-
kvæðs kristindóms. Taldi hún
þann kristindóm neikvæðan er
ofurseldi manneskjuna þjáning-
unni en hinn jákvæðan þar sem
manneskjan rís gegn þjáningunni
með krossinn að vopni. Tók séra
Hanna María hér dæmi af Kristi
sem atorkumiklum mannkyns-
frelsara. Það er mikils að vænta
af slíkum prestum sem Hönnu
Maríu Guðmundsdóttur í heimi,
þar sem djöfullinn virðist leika
lausum hala með útglenntar
stríðsklærnar.
Ólafur M.
Jóhannesson
ÚTVARP / S JÓN VARP
Storkur gætir unga sinna.
Blót og þing:
Um tengsl trúar og
stjórnsýslu á 10. öld
■1 Kristján Sigur-
00 jónsson sér um
— Þjóðlagaþátt á
rás 2 klukkan fimm í dag
eins og vant er. „Ég spila
það nýjasta frá Bret-
landi," sagði Kristján í
samtali við Morgunblaðið.
„Það eru fyrst og
fremst tvær hljómsveitir
sem koma við sögu, The
Pogues og The Man They
Could’t Hang. Tónlist
þessara hljómsveita hefur
stundum verið kölluð
þjóðlagapönk en það er nú
kannski fullmikil einföld-
un. Þetta er allt ungt fólk
sem byrjaði feril sinn á
því að spila Dubliners-
slagara á krám í London
en hefur svo smám saman
haslað sér völl með eigin
tónlist og útsetningar.
Tónlistin er kannski ívið
grófari en áður hefur
tíðkast um þjóðlagaflutn-
ing. Hins vegar gerðist
það að báðar hijómsveit-
irnar og þó sérstaklega
The Pogues náðu til fólks
sem aldrei hefur hlustað á
svona tónlist fyrr. Nýút-
komin plata The Pogues
fór til dæmis beint í átj-
ánda sæti breska vin-
sældalistans.
Auk þessara hljóm-
sveita spila ég eitthvað
með Richard Thompson
sem er gamalreyndur gít-
arleikari, spilaði lengi
með Fairport Convention.
Síðastliðin tíu fimmtán ár
hefur hann verið einn á
báti og líklega aldrei betri
en einmitt núna. Loks
spila ég nokkur lög með
bandarískri hljómsveit
sem heitir The Lobos."
■■■■ 1 kvöld klukkan
QA 40 20.40 flytur dr.
— Jón Hnefill Að-
alsteinsson fyrra erindi
sitt af tveimur sem hann
nefnir Blót og þing. f
spjalli við Morgunblaðið
sagði dr. Jón Hnefill að
hann fjallaði þar um
tengsl trúar og stjórn-
sýslu á tíundu öld.
„Um þetta hafa mjög
mismunandi skoðanir ver-
ið ríkjandi. Það byggist
auðvitað mikið á túikun
þeirra heimilda sem eru
til um þennan tíma. Um
miðja öldina var því hald-
ið fram að samband milli
stjórnarathafna og helgi-
athafna hefði verið mjög
takmarkað hér á landi á
10. öld. Fall goðanna hefði
ekki átt rætur að rekja til
helgiþjónustu þeirra. 1966
var enn hnykkt á þessari
kenningu; það væru ekki
heimildir fyrir því.
Ég reyni að fjalla um
störf goðanna, bæði trúar-
og stjórnarfarsleg, og tek
heimildir eiginlega til nýs
mats og leiði þannig að
nýjum niðurstöðum í
þessu efni.
Annars er mjög erfitt
að segja eitthvað almennt
um þetta, þetta er flókið
mál og margslungið svo
ég held að menn verði
bara að hlusta á bæði er-
indin frá upphafi til enda
til að vera einhverju nær.“
Aufúsugestur
Sjónvarpið sýn-
40 ir í kvöld
"U breska náttúru-
lífsmynd um lifnaðar-
hætti storka. Storkurinn
hefur löngum þótt sér-
kennilegt dýr og hafa
menn, framan af ævi
sinni að minnsta kosti,
gert sér einkennilegar
hugmyndir um hlutverk
hans.
í myndinni í kvöld sést
þó að storkurinn er mesta
spektardýr og langt frá
því að vera dularfullur.
Þjóðlagaþáttur:
Nýjasta nýtt frá Bretlandi
Stjörnustrfð:
Aukin eða minni
stríðshætta?
■■■■ Blásið til
00 00 Stjörnustríðs
— heitir bresk
heimildamynd sem sjón-
varpið sýnir í kvöld.
Hin svokallaða stjörnu-
stríðsáætlun Reagans hef-
ur valdið miklum úlfaþyt.
Þeir sem styðja hana telja
að vopnabúnaður sem
þessi í geimnum geti
minnkað stríðshættu
verulega. Andstæðingarn-
ir óttast hins vegar að
geimvopnin yrðu frekar
sett upp sem árásartæki
og myndu því enn herða á
vígbúnaðarkapphlaupinu.
I myndinni er reynt að
grafast fyrir um allar
orsakir og afleiðingar
þess að farið er að þróa
þessi vopn. Til dæmis er
því haldið fram að þótt
Bretar séu ekki yfir sig
hrifnir af áætluninni,
muni svo miklar tækni-
framfarir fylgja í kjölfar-
ið að breskur iðnaður og
tækni megi ekki missa af.
Dr. Jón Hnefill Aóalsteinsson
ÚTVARP
ÞRIÐJUDAGUR
27. ágúst
7.00 Veðurfregnir. Fréttir.
Bæn.
Morgunútvarpið. 7.20 Leik-
fimi. Tilkynningar
7.55 Daglegt mál. Endurt.
þáttur Guðvarðar Más
Gunnlaugssonar frá kvöldinu
áður.
8.00 Fréttir. 8.15 Veðurfregn-
ir.
Morgunorð: — Jón Ólafur
Bjarnason talar.
9J)0 Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna:
.Margt fer öðruvlsi en ætlað
er" eftir Margréti Jónsdóttur
Sigurður Skúlason lýkur
lestrinum. (7)
9.20 Leikfimi. 9.30 Tilkynn-
ingar. Tónleikar.
10.00 Fréttir. 10.10 Veður-
fregnir. Forustugr. dagbl.
(útdr ). Tónleikar.
10.45 „Ljáðu mér eyra"
Málmfríður Sigurðardóttir á
Jaðri sér um þáttinn. RLIV-
AK.
11.15 I fórum mlnum
Umsjón: Ingimar Eydal.
RÚVAK.
12.00 Dagskrá. Tilkynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veður-
fregnir. Tilkynningar. Tón-
leikar
13.30 Inn og út um gluggann
Umsjón: Heiðdís Norðfjörð.
RÚVAK.
14.00 „Lamb" eftir Barnard
MacLaverty
Erlingur E. Halldórsson lýkur
lestri þýðingar sinnar (15).
14.30 Miðdegistónleikar: Tón-
list eftir Carl Nielsen
Sinfónia nr. 2 op. 16 og
„Andante lamentoso".
Sinfónluhljómsveit danska
útvarpsins leikur; Herbert
Blomstedt stjórnar.
15.15 Út og suður
Endurtekinn þáttur Friðriks
Páls Jónssonar frá sunnu-
degi.
15.45 Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15
Veðurfregnir.
19.25 Ævintýri Olivers bangsa
Nýr flokkur — Fyrsti þáttur
Franskur teiknimyndaflokkur
I þrettán þáttum um lltinn
skógarbjörn sem fer á flakk
og kynnist mðrgu.
Þýðandi og sögumaður
Guðni Kolbeinsson.
19.50 Fréttaágrip á táknmáli
20.00 Fréttir og veður
20.30 Auglýsingar og dagskrá
20.40 Aufúsugestur
16.20 Upptaktur
— Guðmundur Benedikts-
son.
17.00 Fréttir á ensku.
17.05 „Hvers vegna, Lamla?"
eftir Patriciu M. St. John
Helgi Ellasson les þýðingu
Benedikts Arnkelssonar (9).
17.40 Slðdegisútvarp
— Sverrir Gauti Diego.
Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Kvöldfréttir. 19.45 Til-
kynningar.
Daglegt mál. Sigurður G.
Tómasson flytur þáttinn.
20.00 Hvað nú! — A ári æsk-
unnar
27. ágúst
Bresk náttúrullfsmynd um
storka og lifnaðarhætti
þeirra. Þýöandi og þulur Jón
O. Edwald.
21.10 Charlie
2. Þá ungur hann var
Breskur framhaldsmynda-
flokkur I fjórum þáttum.
Efni fyrsta þáttar: Charlie Al-
exander einkaspæjari geng-
ur fram á fórnarlamb morð-
ingja. I fórum mannsins finn-
ur hann vasabók með nafni
Umsjón: Helgi Már Barða-
son.
20.40 Blót og þing
Jón Hnefill Aðalsteinsson
flytur fyrra erindi sitt.
21.05 Planósónata I f-moll op.
57 eftir Ludwig van Beethov-
en
Vladimir Horowitsj leikur.
21.30 Útvarpssagan: „Sultur"
eftir Knut Hamsun
Jón Sigurðsson frá Kaldað-
arnesi þýddi. Hjalti Rögn-
valdsson les (5).
22.00 Tónleikar
22.15 Veðurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
Orð kvöldsins.
22.35 Kvöldtónleikar
sinu og nokkurra verkalýös-
leiðtoga.
Þýðandi Kristmann Eiðsson.
22.00 Blásiö til stjörnustrlös
(Panorama — The Selling of
Star Wars)
Bresk heimildamynd um
geimvopnaáætlanir rikis-
stjórnar Reagans Banda-
rikjaforseta og þá háþróuöu
tækni sem hún krefst. Þýð-
andi Kristmann Eiðsson.
22.40 Fréttir I dagskrárlok
Ýmsir listamenn flytja tónlist
úr óperum eftir Offenbach,
Rossini og Smetana.
23.30 Tómstundaiðja fólks á
Norðurlöndum. Danmörk
Fyrsti þáttur af fimm á ensku
sem útvarpsstöðvar Norður-
landa hafa gert.
Umsjónarmaður: Martha-
Gaber Abrahamsen.
24.00 Fréttir. Dagskrárlok.
10.00—12.00 Morgunþáttur
Stjórnandi: Páll Þorsteins-
son.
14.00—15.00 Vagg og velta
Stjórnandi: Glsli Sveinn
Loftsson.
15.00—16.00 Með sfnu lagi
Lög leikin af Islenskum
hljómplötum.
Stjórnandi: Svavar Gests.
16.00—17.00 Þjóðlagaþáttur
Stjórnandi: Kristján Sigur-
jónsson.
17.00—18.00 Frlstund
Unglingaþáttur.
Stjórnandi: Eðvarð Ingólfs-
son.
Þriggja mlnútna fréttir sagð-
ar klukkan: 11:00. 15:00,
16:00 og 17:00.
SJÓNVARP
ÞRIÐJUDAGUR