Morgunblaðið - 27.08.1985, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 27. ÁGÚST 1985
Ótti við hið óþekkta
“OtlA
«91 li« «
Tfl 33í OF
lAB V(T
Kvikmyndír
Sæbjörn Valdimarsson
Tónabíó: Minnisleysi (Blackout) ★★
Leikstjóri:Douglas Hickox. Iland-
rit: David Ambrose, byggt á hug-
mynd Ambrose, Kichard Smith,
Richard Parks og Les Alexander,
sem jafnframt eru framleiðendur.
Kvikmyndataka: Tak Fujimoto. Tón-
list: Laurence Rosenthal. Klipping:
Michael Brown. Aðahlutverk: Ric-
hard Widmark, Keith Carradine,
Kathleen Quinlan, Michael Beck.
Gerð af Peregrine Entertainment,
Ltd., í samvinnu við Home Box
Office. Frumsýnd í júlí 1985.
Minnisleysi er yfirlætislaus
mynd, en það er í henni viss undir-
alda sem heldur athygli áhorfan-
dans vakandi. Hún er ekki byggð
upp á óhóflegri notkun tómatsósu,
eða ámóta subbuskap, heldur sí-
felldri spennu og gamalkunnri og
góðri sögufléttu, minnisleysi, sem
leikstjóranum tekst ágætlega að
hagnýta sér.
I smábæ í Ohio finst kona og
þrjú börn hennar myrt á óhugnan-
legan hátt. Eiginmaðurinn er horf-
inn og lögreglustjórinn (Richard
Widmark), er þess fullviss að hann
sé morðinginn. Nokkru síðar lenda
tveir menn í árekstri skammt fyrir
utan Seattle. Þegar lögreglan nær
þeim úr flakinu er annar skað-
brunninn til dauða, hinn nánast
óþekkjanlegur af brunasárum og
hefur tapað minninu. Aðeins er
vitað um nafn annars mannsins.
Þegar sá sem komst af fer að
hjarna við (Keith Carradine), er
honum gefið nafnið Allen Devlin
og nýtt andlit. Von bráðar er hann
orðinn umsvifamikill kaupsýslu-
maður, giftur hjúkrunarkonunni
sem annaðist hann (Kathleen
Quinlan), og verður margra barna
faðir. En fortíðin er gleymd.
Árin líða, gamli lögreglustjórinn
hefur verið settur af þar sem ekki
tókst að upplýsa morðmálið. En
þá fær hann allt í einu vísbendingu
frá Seattle, og hjólin fara að snú-
ast að nýju.
Áðal góðra sakamálamynda er
að halda sem lengst leyndu hver
sökudólgurinn er. Galdurinn verð-
ur náttúrulega erfiðari því færri
sem eru grunaðir og hér eru þeir
einungis tveir. En þetta tekst
vonum framar enda er Minnisleysi
ágætlega unnin að flestu leyti, þó
nokkuð beri á lausum endum. Það
er ánægjulegt að hún er tiltakan-
lega laus við ódýr brögð og ofbeldi,
spennan frekar byggð á óttanum
við hið óþekkta.
Efni Micki og Maude er vandmeófarið og ekki á færi meðalmenna að gera
úr því góða skemmtun. Það hefur hinsvegar tekist með ágætum hjá þeim
Edwards (t.h.) og Moore (t.v.). Með aðstoð annarra ágætisleikara eins og
Richards Mulligan, sem stendur á milli þeirra.
Með tvær í takinu
Undarleg endalok
NÝJA BÍÓ: SPORLAUST HORF-
INN (WITHOUT A TRACE) ★>/i
Framleiðandi og leikstjóri: Stanley
R. Jaffe. Handrit eftir Beth Guch-
eon, byggt á sögu hennar, Still Miss-
ing. Kvikmyndataka: John Bailey.
Tónlist: Jack Nitzsche. Aðalhlut-
verk: Kate Nelligan, Judd Hirsch,
David Dukes, Stockard Channing,
Keith McDermott. Bandarísk, gerð
1982 af 20th Century Fox. 120 mín.
Sporlaust horfinn er byggð á
sönnum atburðum sem raktir voru
í bókinni Still Missing — nafn
hennar gefur til kynna að í raun-
veruleikanum hafi þessi harmleik-
ur átt raunalegri endi en kvik-
myndin.
Einn ósköp venjulegan morg-
unn, heldur dr. Susan Selky (Kate
Nelligan) til vinnu sinnar og kveð-
ur sex ára son sinn á tröppunum,
hann er á leið í skólann, sem er í
örskotsfjarlægð. Fastir liðir eins
og venjulega. En að loknum hinum
daglega erli mæðgininna kemur
sonurinn ekki heim. Lögreglan
kemur til skjalanna, jafnframt
faðir drengsins, sem er nýfiuttur
að heiman.
Þrátt fyrir umfangsmikla leit
lögreglunnar og mikla aðstoð
sjálfboðaliða og nágranna, finnst
engin slóð, snáðinn er horfinn,
gjörsamlega sporlaust.
Loks berast böndin að heimil-
ishjálp Selkys, kynhverfum
manni, en á honum finnast blóð-
ugar nærbuxur af drengnum.
Lögreglan telur málið leyst en
móðirin trúir ekki á þessi málalok
og endirinn verður annar vegna
óbilgirni hennar.
Efnismeðferðin er slík að áhorf-
andinn tengist jjersónum myndar-
innar ekki nógu náið og því rennur
myndin, með öllum sínum drama-
tísku köflum, framhjá manni án
umtalsverðra geðhrifa. Nokkrir,
hægir kaflar slíta hana og úr sam-
hengi. Laginn klippari hefði með
góðu móti getað unnið mun betri
mynd úr þessum efnivið með því
að taka skærin órögum tökum.
Leikstjórnin er nefnilega í dauf-
ara lagi, kannski ekki að undra
þar sem hún er frumraun fram-
leiðandans, Stanley R. Jaffe. Hann
er hinsvegar heppinn og flinkur
framleiðandi og hápunkturinn á
ferli hans var næsta mynd hans á
undan þessari, Oscarsverðlauna-
myndin Kramer gegn Kramer. Eft-
ir mikla velgengni er ekki ótítt að
framleiðendur vestra fyllist stór-
mennskubrjálæði og vilji helst allt
gera sjálfir. Þeir hafa skapað fúlg-
ur fjár og í rauninni er þá enginn
í þeirri aðstöðu að geta slegið á
hendurnar á þeim. Sporlaust horf-
inn er einmitt eitt fórnarlamb
slíkrar velgengni. Jaffe kann
greinilega lítið til verka sem leik-
stjóri. Vinnubrögðin eru flest við-
vaningsleg og leikurinn er mátt-
laus, meira að segja hjá þeirri
góðkunnu leikkonu, Kate Nelligan.
Áhorfendur verða að kyngja
ýmsu áður en yfir líkur, en ástæða
er til að ætla að endirinn standi í
þeim, svo ósennilegur sem hann
er.
Logn á undan storminum. Mæðginin við morgunverðarborðið áður en sonur-
inn hverfur.
STJÖRNUBÍÓ: Micki og Maude
★ ★■/2
LEIKSTJÓRI Blake Edwards.
Framleiðandi Tony Adams. Handrit
Jonathan Reynolds. Klipping Ralph
E. Winters. Kvikmyndun Harry
Sradling, ASC. Tónlist Michel Le-
grand. Aðalhlutverk Dudley Moore,
Ánn Reinking, Amy Irving, Richard
Mulligan, George Gaynes, Wallace
Shawn. Bandarísk, frá Columbia.
Frumsýnd 1985.
Það er sjálfsagt töfrum Blake að
þakka, að ógleymdum leik Moores,
að maður sættir sig við þá enda-
leysu sem Micki og Maude í raun-
inni er. En Edwards er manna
lagnastur við að bræða saman
hinar svokölluðu uppákomugam-
anmyndir, svo að þær geta allt að
því virkað sennilegar og Moore er
undur nettur gamanleikari með
óbrigðult tímaskyn.
Efnið er ekki sem árennilegast.
Sjónvarpsfréttamaðurinn Moore
er hamingjusamlega giftur lög-
fræðingnum Ann Reinking, sá
ljóður er þó á hjónabandinu að
ástalífið er í talsverðum ólestri
sökum óheyrilegs vinnuálags frú-
arinnar. Þegar svo Moore kynnist
forkunnarfögrum sellóleikara,
(Amy Irving), er ekki að spyrja að
afleiðingunum því hún hefur næg-
an tíma fyrir fréttasnápinn.
Þar að kemur að um hægist hjá
eiginkonunni, með þeim afdrifa-
ríku afleiðingum að hún verður
kasólétt. Ekki lagast þá standið
hjá Moore þegar viðhaldið fer að
þykkna undir belti líka. En Moore
er viðkvæmur og heiðvirður mað-
ur svo hann tekur það til bragðs
að lifa tvöföldu lífi og giftist því
sellóleikaranum sínum líka! Ekki
verða tíunduð hér öll þau fyrir-
framvituðu og ófyrirsjáanlegu
vandamál sem slíkur ráðahagur
býður uppá.
Það er hin ágætasta skemmtun
að fylgjast með hvernig þeir
Edwards og Moore feta sig áfram
í þeim ískyggilega hrærigraut ill-
snúinna atburða sem söguþráður
Micki og Maude býður uppá. En
þeir félagar eru hvorki neinir auk-
visar né nýgræðingar í þessum
efnum. Edwards leikstýrir af
gamalkunnri útsjónarsemi og
hugmyndaauðgi. Fer rólega af
stað, smá sækir í sig veðrið og
lokakaflinn, á fæðingardeildinni,
er hreint „slapstick".
Moore, með sín einstæðu vanda-
mál, á samúð manns óskerta, svo
fágætar eru þær, konurnar hans
tvær. Þær eru eins og hvítt og
svart. Hin leggjafagra og kraft-
mikla Ann Reinking, söngva- og
dansleikjadrottning af Broadway,
og hinsvegar hin fíngerða og brot-
hætta Amy Irving, (sem reyndar
var að eignast sitt fyrsta barn á
dögunum með galdrakarlinum
Spielberg). Báðar falla þær einkar
vel inní hlutverk sín og skila þeim
með mikilli prýði. Richard Mullig-
an, vinur vor úr Löðri, fær hér
tækifæri til að slá á nýja strengi
og lukkast það vel. Edwards velur
hann iðulega í myndir sínar og er
það ekki slælegur vitnisburður.
Enginn er þó betri en hinn smá-
vaxni Dudley Moore sem siglir af
einskærri snilld í gegnum þetta
ólíklega og margsnúna hlutverk.
Þeir Edwards hafa öðrum fremur
gert ágæta skemmtun úr vanda-
sömu efni sem flestir hefðu engan
veginn ráðið við, að líkindum ekki
einu sinni lagt útí.
Sláturtíð
HÁSKÓLABÍÓ: Rambo (Rambo
First Blood Part II) ★ ★lA
Leikstjóri Gerge P. Cosmatos.
Framleiðendur Mario Kasar og
Andrew Vajna. Tónlist Jerry
Goldsmith. Kvikmyndataka Jack
Cardiff. Handrit Sylvester Stallone
og James Cameron. Soguþráður
Kevin Jarre, byggður á persónum
David Morrells. Aðalhlutverk
Sylvester Stallone, Richard
Crenna, Charles Napier, Steven
Berkoff. Dolby Stereo. Gerð 1985
af Corelco. Bandarísk.
Þá er Tarzan apabróðir ofan-
verðrar tuttugustu aldar, Rambo
hinn ódrepandi, mættur til leiks
að nýju. Áð þessu sinni rennur
slíkur berserksgangur á kapp-
ann að segja má að fyrri myndin
um þessa vinsælustu hetju hvíta
tjaldsins í dag sé nánast sakleys-
isleg miðað við þau ósköp sem á
ganga í Rambo.
Myndin hefst á því að garpur-
inn er sóttur í fangelsi, (þar sem
hann að öllum líkindum hefur
verið að afplána dóma fyrir til-
tektir sínar í síðustu mynd!), af
vini sínum, Trautman ofursta.
Nú á að senda hann í ofurmann-
legan rannsóknarleiðangur inní
Viet-Nam, til að kanna hvort
einhverja bandaríska stríðs-
fanga sé þar enn að finna á lífi.
Hitt er hann ekki uppfræddur
um, að ferðin er hugsuð sem
sjálfsmorðsleiðangur, hin orðum
prýdda hetja, Rambo, á ekki að
snúa lifandi til baka. Það á ekki
að vitja hans aftur handan
landamæranna, ferðin á að
kveða niður, í eitt skipti fyrir öll,
að engan bandarískan hermann
sé að finna á lífi austan landa-
mæranna.
En Trautman segir Murdoch,
(Charles Napier), yfirmanni að-
gerðarinnar, að hann hafi gert
stór mistök er hann réð Rambo
til ferðarinnar. Það sé þykkur á
honum skrápurinn.
Að lýsa því allsherjar fjölda-
morði sem Rambo karlinn á að
framkvæma — einkum eftir að
hann veit um svikin — bæði á
Viet-Nömum og rússneskum
Rambo — einsmanns herdeild
setuliðsmönnum, tæki fleiri sið-
ur. En mér er stórlega til efs að
önnur eins slátrun hafi áður sést
á tjaldinu. Rambo er hreinlega
andlaus og innantóm drápsmynd
sem höfðar til lægstu tilfinninga
okkar sem flykkjumst milljónum
saman til þess að sjá manninn
drepa og aftur drepa. Myndin er
algjörlega móralslaus og hefur
engan boðskap að flytja þó reynt
sé að slæða honum innf undir
lokin með heimskulega orðuðum
ásökunum þessarar merkilegu
drápsmaskínu í garð banda-
rískra stjórnvalda. Þau láti sig
litlu skipta hvort hugsanlega sé
að finna stríðsfanga i Nam. Og
allt á þetta að vera unnið í anda
hinnar sönnu ættjarðarástar, þó
svo drápsvélin finni enga á móti.
Hér er verið að reyna að fegra
tilgang myndarinnar og sjálf-
sagt taka margir klórið gott og
gilt. En að sjálfsögðu er Rambo,
líkt og aðrar skemmtimyndir,
gerð í þeim tilgangi einum að
verða sem feiknlegust gróða-
maskína. Það lukkast ekki nema
með einu móti, að gera hana sem
besta afþreyingu, og það er hún.
Cosmatos kann lagið á að æsa
upp sauðsvartan almúgann með
því að æsa upp í honum kvala-
fýsn og drápshug. Aðferðirnar
sem hann notar eru klassískar.
Rambo er svikinn, ástin hans
drepin, hann á harma að hefna,
við erum öll með í bardaganum
og Cosmatos situr keikur undir
stýri og stjórnar af mikilli kunn-
áttusemi. Hefur fengið til liðs
við sig tvo, snjalla listamenn,
Jerry Goldsmith og Jack Cardiff.
Það má deila á Rambo fyrir
takmarkalaust ofbeldi, en því
miður, þá er það enn talið hin
ágætasta skemmtun, engu síður
en á dögum Rómverja.