Morgunblaðið - 21.11.1985, Qupperneq 52
52
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. NÓVEMBER1985
Jón I>. Árnason:
Lífríki og lífshættir CVII
Spurningin er: Hvenær má búast viö, að
Vesturlandabúar sannfærist um, að andleg
óværa er öllum óþrifnaði skaðlegri?
Áratugum saman hefir vax-
andi áhrifamáttur marxismans
valdið flestu ábyrgu og hugsandi
fólki stöðugt þungbærari áhyggj-
um og erfiðari heilabrotum.
Viðunandi niðurstaða hefir enn
ekki fengizt.
Þeirri spurningu er því í sífellu
varpað fram hvað í ósköpunum
geti verið ástæða þess, að ímynd-
anir og ágizkarnir Karls Marx
skuli látlaust hafa slíkt aðdrátt-
arafl, sem raun sannar, á millj-
ónahundruð fullorðinna kvenna
og karla. Ekki aðeins á þýborinn
múginn, heldur og ófáa mennta-
menn. Auk þeirra ungt fólk og
efnilegt.
Neðst til vinstri
Fyrir þá sök sérstaklega böggl-
ast þessi staðreynd nær óbæri-
lega fyrir brjósti, þegar ljósar
liggur fyrir en dagurinn, að alltaf
og alls staðar, þar sem reynt
hefir verið að þræla hugmynda-
hrönglinu yfir veruleikann - al-
veg sama í hvers kyns afbrigðum
og útgáfum - hefir bjástrið einatt
haft í för með sér sand og ösku,
eitrað mannlíf.
Svo augljós og þrúgandi hafa
meinverk marxismans birzt í
raun, að einungis öfgafyllstu tré-
höfðar í forystuliðinu — og krist-
inn prestasægur upp á síðkastið
- dirfist að benda á kommúniskt
þjóðfélag til fyrirmyndar.
Þrátt fyrir það hyllir öld bróð-
urkærleika-, mannheldi-, og
mannréttinda-yfirlýsinga marx-
isma í margvíslegum myndum.
Öldinni, sem liggur við drukknun
í mannúðarslepju. öldin, sem
hefir ekki getað komizt hjá að
vita, að kommúnistar hafa tor-
tímt - með sínu lagi - fleiri
mannslifum á 60 árum (sem
næst 143.000.000 óbreyttra borg-
ara samkvæmt vísindalegum
rannsóknum á vegum hins virta
Parísarblaðs, „Le Figaro", er
gerðar voru á árunum 1976-1979)
en baráttumenn fyrir frelsun
mannanna úr sálarháska frá
upphafi kristniboðs fyrir alvöru
á 4. öld (minnst 50.000.000 skv.
Hans Dollinger: „Schwarzbuch
der Weltgeschicte', sbr. enn-
fremur Gerhard Ludwig: „Mass-
enmord im Weltgeschehen").
í ljósi allra þekktra stað-
reynda úr óbótasögu kommún-
istmans hlýtur fátt eða ekkert
að geta talizt liggja beinna við
en spurningin, sem enn er vert
að ítreka, um orsakir þess, að
sigurför hans virðist óstöðvandi.
Þá ber ekki bara að hafa í huga
hið ótvíræða húsbóndavald, sem
hann hefir náð yfir löndum, þjóð-
um og ríkjum, heldur ekki síður
hin djúptæku smitunaráhrif er
hann hefir haft á lífsþætti og
lífsviðhorf í nær öllum greinum
og þáttum þeirra þjóðfélaga, sem
ætla hefði mátt að væru ónæm
í krafti menningararfleifðar
sinnar, ætternis og sögu.
Getur hugsazt, að þetta sé
óleysanleg ráðgáta? Yfirskilvit-
legt fyrirbæri? Hrekkur náttúru-
ríkisins?
Óralangt frá því! Skýringarnar
eru einungis of nærtækar og
hversdagslegar til að þykja verð-
ar viðlits.
Við andartaksíhugun rifjast
upp, að peningahyggjan, með
áköf tæknitrúarbrögð f vélar-
rúminu og síðan rótgróin sann-
færing um óendanlegar fram-
farir og eyðslugetu hafði verið
ríkjandi lífsskoðun á Vesturlónd-
um síðan í upphafi svokallaðrar
iðnbyltingar eða lengur. Og
marxisminn er draumabálkur,
sem í nánast öllum aðalatriðum
er í fullkomnu samræmi við þessi
trúarbrögð. Hann telur sér og
helzt til ágætis að geta náð
ennþá lengra í lífríkisspjöllum
og náttúruníðingsskap en sjálfur
kapitalisminn, enda sé hann rétt-
mætur arftaki hans og rökrétt
framlenging.
En marxisminn er annað og
meira. Hann er rígbundin sam-
mögnum áskapaðra vinstri-
hneigða, sem ávallt hafa ráðið
mestu um aðgerðir og aðgerðar-
leysi lýðs án leiðsögu. Nærri má
geta, að ágrind og öfund þættu
snemma nothæfar driffjaðrir í
steppuhugsjónina, sem bera
skyldi allt mannkyn í langþráðan
faðm frelsisins.
Hvernig frelsi og jöfnun geti
farið saman verður líklega lengi
einn af dularfyllstu leyndardóm-
um vinstrimennskunnar, sem þó
verður ekki komizt hjá að reyna
að brjóta til mergjar, svo mjög
og lengi og heiftarlega, sem ór-
arnir hafa gripið um sig, með
afleiðingum, er óvíst er um, hvort
unnt muni að uppræta. Gegn
þeim duga sígild rök býsna
skammt. Það sýnir sagan allt
frá Aristoteles (384-322 f.Kr.),
sem þannig komst að orði, að:
„Þeir sem þrá jöfnun og réttlæti,
það eru alltaf þeir vanmáttugri, en
hinir þróttmeiri gera sér hins vegar
tvær efnilegar þróunarþjóðir,
Hutuar og Tutsiar. Hinir fyrr-
nefndu eru að meðaltali 166 sm
að hæð, þeir síðarnefndu 175 sm.
Lengi hafði bræðralagsandi
þjóðanna verið mjög lasburða.
Eftir að landinu hlotnaðist sjálf-
stæði árið 1962 fylltust Hutuar,
er réðu ríkinu, eðlilegum jöfnun-
aráhuga. Þeir reyndu aðra aðferð
en franskir skoðanabræður 170
til 180 árum áður. Þeim fannst
snyrtilegra að stytta bræðraþjóð
sína að neðan, og hjuggu því fót-
leggina af um 20.000 Tutsia, til
þess að þeir „séu ekki svona stór-
ir lengur", að því er Gunter
Krabbe fréttaritari „Frankfurter
Allgemeine Zeitung" skýrir frá í
köllum þá nú oftast atvinnurek-
endur) og hinir fjárvana (nú
oftast nefndir launþegar). Á
marxisku hétu fyrirbærin bur-
geisar og öreigar og voru í megin-
atriðum ekki aðgreinanleg af
öðru en peningum og peninga-
leysi.
Fram að sögugrufli Marx og
tilraunum hans í heimspeki hafði
mannkynið skipzt í kynstofna,
kynþætti, kynkvíslar, þjóðir,
ættbálka, ættir, fjölskyldur og
einstaklinga, nálega eins að líf-
fræðilegum heimanbúnaði, en
mismunandi og gjörólíka innbyrð-
is á óteljandi sviðum. Sérhver
stofn, hópur eða heild greinist
frá öðrum af mætti eðlisbund-
óbeizlaðir rótleysingjar. Marx-
istum finnst réttilega, að þeir
hafi orðið fyrir ófyrirleitnu inn-
broti og hafa, líka réttilega, bent
rótleysingjum á, að
„að ösla í sorpi og saur eru brek,
til syndar þarf bæði djörfung og
þrek,“
ef ég man rétt áminninguna,
sem hnappasmiðurinn veitti
Pétri Gaut þegar síðarnefndur
sneri aftur heim í heiðardalinn
úr gæfusnauðu heimshorna-
flakki, þjáður og vonsvikinn eftir
reynslu sína af þeirrar tíðar
andlegum frjálshyggjumarxisma
og leitinni að leiðinni til sósíalis-
mans.
Þó að afbrýðisemi kommúnista
sé fullkomlega réttmæt skulda
þeir frjálslyndum eigi að síður
þakklæti, sem ósæmilegt er að
sýna ekki við og við. Þar ber fyrst
að nefna smáræði eins og eigin
tilveru, að ógleymdum þagnar-
múrnum utan um blóðferilinn og
ofurkapp þeirra við að smyrja
óhæfuverkum kommúnista á
andstæðingana.
Hinn 29. febrúar 1944 sendi
brezka áróðursmálaráðuneytið
umburðarbréf til allra æðstu
embættismanna, yfirmanna og
ritstjóra blaða og tímarita, svo
og útvarpsstöðva og annarra
skoðanaverkstæða, þar sem lagt
var fyrir þá að leiða athygli
almennings frá væntanlegum
djöfulskap Rauða hersins í sókn
hans inn í Austur- og Mið-
Evrópu með „hrylliáróðri gegn
fjandmönnum". Plagginu lýkur
þannig (samkv. Edward J. Rozik:
„Allied Wartime Diplomacy"):
Samfylking marxista og markaðsmanna Sú eitrun er verst
143.000.000 mannslíf Alagahamur heilaspunans í Hrikaleg þakkarskuld
enga rellu út af slíku" til hins
nafnkunna, bandaríska sagn-
fræðings og heimspekings, Will-
iam James Durans (1885-1981),
er þannig afgreiddi „hugsjón-
ina“:„Náttúran á ekki annað svar
en bros við staðleysuhugarburði
okkar um möguleikann á sam-
tvinnu frelsis og jöfnunar.
Frelsi og jöfnun eru svarnir og
ævarandi fjendur. Ef annað eykst,
þverr hitt.“
Jöfnun aö ofan,
jöfnun aö neöan
{ frönsku lýðræðisbyltingunni
(1789-1795) var reynt að ná þjóð-
arjöfnun með því að stytta há-
vaxið, ljóshært og bláeygt fólk
að ofan. Sú tilraun var reyndar
ákaflega vinsæl alþýðuskemmt-
un, en varanlegar kjarabætur
hlutust ekki af.
Síðan hafa orðið miklar fram-
farir eins og allir vita. Einnig á
jöfnunarsviðinu.
í nýfrelsisríkinu Ruanda búa
blaði sínu hinn 23. september sl.
Sjálfur segist hann hafa séð þús-
undir þannig limlestra líka skola
upp á vesturbakka Kuri-vatns í
Kongó (nú Zaire) á árunum
1963-1964.
Dæmi þessi sýna hversu
hörmulegar afleiðingar líkam-
legar jöfnunaröfgar hljóta að
leiða af sér. Ennþá fleiri og átak-
anlegri eru þó dæmin um tilraun-
ir til hinnar andlegu og sálrænu
jöfnunar, hvort heldur er í Evr-
ópu eða Áfríku.
Karl Marx varð fyrstur jöfnuð-
arsinna til að reyna að timbra
saman nokkurs konar heimspeki-
kerfi, sem að öllu leyti hvílir á
efnahagslegum grunni er allt
annað rís á. Að hans kenningu
ráða peningasjónarmið fram-
vindu sögunnar og aðeins þau
eiga að skera úr um, hversu
heimurinn nái markmiðum sfn-
um. Hver þau eru veit hamingjan
sannaein.
í Marx-heiminum voru aðeins
til tvær tegundir manna: hinir
efnahagslega sjálfstæðu (við
inna erfðaeiginleika og fyrir
áhrif eigin trúarbragða, menn-
ingar og lífsviðhorfa, sem víða
hafa reynzt blessunarlega lífseig
og lifa enn þótt við hrakandi
heilsu sé.
Öllum þessum staðreyndum
vísaði Marx umsvifalaust út á
hauga. í hans augum var mann-
eskjan einungis framleitt fram-
leiðslutæki. Takmark hennar
skyldi aðeins vera eitt: auðlegð
metin til peningaverðs — og
skilyrðislaus drottnun yfir nátt-
úruríkinu var lykillinn að gull-
kistunni. Allir yrðu ríkir —
fljótt, og auðvitað jafnir. Sálar-
leysi og menningarörbirgð voru
bara til bóta, enda forsendur
peningasýki og hundflatneskju.
Ergilegt innbrot
Af framansögðu má allvel ráða
aðstæðurnar fyrir hinni taum-
lausu heift, sem gripið hefir trú-
aða marxista út í „the dirty New
Liberals", er nefna sig frjáls-
hyggjumenn, en eru í rauninni
„Reynslan hefir sýnt, að bezta
vörnin er fólgin f hrylliáróðri gegn
fjandmönnum. Þvf miður er al-
menningur ekki lengur jafn mót-
tækilegur og á dögum „líkverk-
smiðjanna", „handhöggnu börnun-
um belgisku" og „krossfesta Kan-
adamannsins".
Þess vegna er hér með eindregið
skorað á yður, í því skyni að leiða
athygli almennings frá aðgerðum
Rauða hersins, að styðja að út-
breiðslu hinna margvíslegustu
sakargifta á hendur Þjóðverjum
og Japönum, sem ráðuneytið hefir
þegar komið á framfæri og mun
enn frekar breiða út, af fullum
þunga.“
Ég hefi hvergi rekizt á þakk-
lætisvott frá aðstandendum eða
aðdáendum Rauða hersins.
Þó er mér kunnugt um, að
margur hefir þakkað fyrir minna
en næstum 24 sinnum sex milljón-
ir.
Máski á vanrækslan rætur að
rekja til þess, að marxistiar séu
æfðari í munnsöfnuði en manna-
siðum.