Morgunblaðið - 14.12.1985, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR14. DESEMBER1985
53
í sögu sem sýndi hina hliðina." En
handritshöfundurinn Steve Tesich
útilokaði að endingu öll þau þjóð-
félagslegu og pólitísku smáatriði
sem gert höfðu bók Gages bæði
heillandi og margslungna, umritað
Eleni niður í grunnfærnislegt,
stjórnarfylgjandi, andkommún-
ískt melódrama. Þó svo að
Milkovich sé of heiðarlegur og
drengilegur, of pólitískur, til að
hallmæla myndinni, þá bendir
hann á að hún hafi endanlega orðið
öðruvísi en hann ætlaði og færir
það á reikning krafa kvikmynd-
anna.
Malkovich ólst upp í bænum
Benton í suður-Illinois. Hann byrj-
aði ekki að leika fyrr en hann hóf
háskólanám við Eastern Ulinois
University, upphaflega með um-
hverisfræði sem aðalnámsgrein.
Hann skipti yfir í leiklist og lauk
námi við Illinois State University.
Tveir bekkjarbræður hans, Jeff
Perry og Terry Kinney ákváðu að
stofna leikhús í Chicago, ásamt
vini þeirra Garry Sinise að nafni.
„Ef þú þekktir þessa karla, viss-
irðu hve hugmyndin var skelfileg",
segir Malkovich, sem var einn af
stofnendum fyrirtækisins 1976.
Hann komst yfir að leika, leikstýra
eða hanna á milli fimmtíu og
sextíu uppfærslur á næstu sex
árum, annað hvort fyrir Steppen-
wolf eða önnur leikhússamtök i
Chicago. Auk þess lék hann í
Brautartaka, (tracking shot),
tvenndartaka, (twoshot — nær-
taka af tveim persónum svo þær
sitja rétt innan myndrammans),
yfir-axlir taka, (over-the-shoulder
shot — þessi taka er almennt
notuð í samtalsatriðum þar sem
sá sem talar er séður af persónu
sem stendur aðeins fyrir aftan og
eilítið til hliðar við hlustandann
svo hluti höfuðs og axla hlustand-
ans kemur inn á myndrammann,
sem og höfuð mælandans). Veistu?
Náunginn hafði kjark."
Þó hann hafi sannað hæfileika
sína með sviðs-leikstjóri, þarf
kjarkmann til að ráða Malkovich
til að leikstýra fyrstu kvikmynd
sinni. Reyndar bauð Norman Jewi-
son honum samstundis Agnes of
God. En samkvæmt því sem
Malkovich segir: „Hann sagði að
þeir hjá Columbia yrðu vitlausir
ef ég yrði ráðinn, en hann stóð
með mér ef ég hefði áhuga.“ Hann
gaf það upp á bátinn. f staðinn
gerðu hann og umboðsmaður hans,
Phyllis Carlyle, fyrir stuttu síðan
samning við Warner Bros um að
vinna þar kvikmynd eftir skáld-
sögu Anne Tyler, The Accidental
Tourist. Malkovich nefnir einnig Ci-
tizen Hughes og Dreaming of Babyl-
on, eftir Richard Brautigan, sem
efnivið sem hann hefur áhuga á
að kvikmynda.
Þegar á heildina er litið þá gefur
hann sér nægan tíma. Lætur
Malkovich sem Bliff og Dustin Hoffman sem Willy Loman í sjónvarpsupp-
færslu Sölumaður deyr, (CBS 1985). Vsri nokkuð fráleitt að innkaupadeild
sjónvarpsins tæki hana til athugunar?
tveimur sjónvarpsmyndum sem
teknar voru í borginni; The Chicago
Story og Word of Honor, með Karl
Malden í aðalhlutverki.
„Ég hef oft notið þess að leika,“
segir Malkovich, „en í sannleika
sagt tek ég leikstjórnina fram
yfir.“ Það virðist óumflýjanlegt að
hann snúi sér að kvikmyndaleik-
stjórn, þó ekki sé vegna annars en
hversu nærri sér hann tekur það
sem honum likar eða mislíkar. Það
síðartalda tekur til Brian De
Palma-kvikmynda um aðrar kvik-
myndir og áhrifa rokk-myndbanda
á myndir. „Þær eru allar án sér-
kenna og hver einasta kvikmynd í
dag verður að flytja ótrúlega há-
væra tónlist." Á hinn bóginn var
hann hrifinn af Stranger in Para-
dise, (sýnd i Laugarásbíói fyrir
skömmu). „Var hún fullkomlega
vel heppnuð? Var hún knýjandi
hverja mínútu? Nei. En að
minnsta kosti gekk ég ekki út:
hvorki nýhlotna frægð né ótak-
markaða möguleika sem leikari og
leikstjóri sviðs og kvikmynda, slá
sig út af laginu. Vanur að færa sér
í nyt þá kosti sem fylgja leikhúslifi
er ósennilegt að hann verði altek-
inn velgengnisbrjálæðinu í
Hollywood. Hann var við Oscars-
verðlaunaafhendinguna i ár, þar
sem hann var tilnefndur og hafði
ánægju af. En honum er samt
minnisstæðast hversu mikið hann
fann til með þröng blaðamanna
fyrir utan höllina sem athöfnin fór
fram, er reyndu í örvæntingu að
ná tali af aðvifandi dægurstjörn-
um. Malkovich segir að lokum:
„Veistu, einhver býður þér hlut-
verk, þú ert tilnefndur til þessara
verðlauna, og þú ert aðeins skarf-
ur. Ég lít á sjálfan mig sem mann-
eskju, ekki hlut. Þessi þvættingur
fagnar því að maður verði hlutur."
Heimildir: Variety, NY Times, Amerk-
an Film). Þýtt, ntytt og endnraagt
Sæbjörn Vnldimnrason.)
þiggjanda sem gefanda vitni um góðan smekk.
Myndlist þarf alls ekki að vera dýr, þótt vissu-
lega sé hún það í ýmsum tilfellum.
ÍComið við á jólasölunni í Gallerí Borg. Njót-
ið listar,—skoðið.
eigum stór sem smá verk, dýr sem ódýr.
Póstkort, bækur, grafíkmyndir, málverk,
leirmunir, glerverk. Allt upp í verk gömlu
meistaranna.
/ _______________ ____ _______________________
TJrvalið er gífurlegt og eitthvað við allra hæfi.
v/Austurvöll