Morgunblaðið - 31.01.1986, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR1986
Hvað segja þau um lánamál námsmanna?
Morgunblaðið ræddi við
fjóra námsmenn, sem voru
á þingpöllum í gær og
hlýddu á umræður um
lánamál námsmanna.
Eiríkur Björnsson
„ Anægður með
núverandi
lánakerfi“
„Hingað til hefur fólk farið í
það sem það hefur haft áhuga
á, en samkvæmt þessum tillög-
um er alit útlit fyrir að fólki
verði meinað að fara í nám sem
ekki tryggir öruggar tekjur til
að möguleiki sé á endurgreiðsl-
um lánanna.** Eiríkur Björns-
son er sagnfræðinemi á fjórða
ári við HÍ.
Hann sagðist gera ráð fyrir að
ef þessar tillögur gangi í gegn
hafí þær áhrif á fjölda náms-
manna í hinum ýmsu deildum
innan skólans.
„Ég er ánægður með núverandi
lánakerfí. Þetta er viðkvæmt mál
og vandmeðfarið, varðar afkomu
fólks og það er erfltt að tjá sig
um þessa hluti að svo stöddu, þar
sem þeir eru ekki borðliggjandi.
Mér sýnist þó styrkjakerfíð, eins
og því hefur verið lýst í blöðunum,
hljóta að verða þess valdandi að
enn meira skrifstofubákn verður
í kringum þetta en nú, og varla
áþað bætandi."
Svanhildur Óskarsdóttir
„Hætt við að af-
leiðingarnar eigi
eftir að sjást um
allt skólakerfið“
„Ég held ég myndi ekki
treysta mér til að taka þessi lán,
a.m.k. ekki ef ég væri með
fjölskyldu.*1 Svanhildur Óskars-
dóttir er nemi í íslensku ög
heimspeki á öðru ári við HÍ.
„Ég er sátt við námslánin eins
og þau eru núna, en þau jafna
aðstöðu fólks til náms og gera
flestum kleift að stunda nám. Mér
flnnst margt óljóst í þessum tillög-
um, veit t.d. ekki hvað felst í því
að nám sé þjóðhagslega hag-
kvæmt, hvort það sé nám í Fisk-
vinnsluskólanum, við markaðsöfl-
un eða varðveislu menningarverð-
mæta. Eflaust er þetta allt þjóð-
hagslega hagkvæmt, en matsat-
riði hvað vegur þyngst.
Varðandi styrkjakerfið fínnst
mér skrítið að það skuli frekar
vera til peningar til að styrkja fólk
en lána því, ég held að allir náms-
menn séu sammála um að það sé
sjálfsagt að lánin séu greidd til
baka. Þá er ég mjög á móti því
að litið sé á menningu og menntun
út frá markaðssjónarmiðum um
framboð og eftirspum.
Ef við værum að horfa í þá
peninga sem fara í rekstur há-
skóla myndum við leggja skólann
niður og senda fáa útvalda utan
til náms. Endurgreiðslur lánanna
geta orðið erfíðar samkvæmt
þessum tillögum, þar sem ekki er
tekið tillit til tekna. Margir kenn-
arar eru t.d. háskólamenntaðir og
ekki er mögulegt að greiða af
lánum með þeim tekjum sem
kennurum er boðið upp á í dag.
Ég held að margir myndu hugsa
sig um tvisvar hvort þeir væru
tilbúnir að safna námsskuldum
sem þeir geta síðan ekki greitt
til baka af launum sínum.
Ef þetta gengur í gegn er hætt
við að afleiðingamar eigi eftir að
sjást um allt skólakerflð.
„Erfitt að segja
hvað sé þjóðhags-
lega hagkvæmt“
„ÉG er að taka námslán í fyrsta
sinn, og mér finnst það kerfi
sem hefur verið nú undanfarin
ár alveg ágætt“ sagði Sigurþór
Heimisson fyrstaársnemi í
Leiklistarskóla íslands.
„Ég var svo heppinn að ég hef
haft viðskipti við banka í langan
tíma og fékk þar af leiðandi lán
nú í vetur, en ég veit að margir
félaga minna hafa verið í miklum
erfíðleikum með að ná endum
saman. Mér fínnst hugmyndir
menntamálaráðherra um að
breyta lánakerfínu út í hött. Það
á að leggja niður launamatið, og
það fyrsta sem mér datt í hug í
því sambandi var að nú geta allir
sem vilja fengið lán hvort sem
þeir þurfa á því að halda eða ekki.
Þeir sem fá lán sem þeir þurfa
ekki að nota geta svo ávaxtað þau
á bankareikningum. Ráðherra
ætlar að skera niður launakostnað
við lánasjóðinn, en mesti kostnað-
ur við sjóðinn hefur verið launaút-
reikningur. Breytt form á endur-
greiðslum verður einnig mjög
óréttlátt eins og Kristín Halldórs-
dóttir þingmaður sagði í ræðu hér
áðan. Margar konur eru t.d. ekki
í fullu starfi eftir að námi lýkur
vegna bameigna, en þurfa samt
að greiða fullar afborganir af lán-
unum.
Styrkjakerfíð fínnst mér bama-
skapur. Það er auðvitað hægt að
fínna afburðanemendur, en erfíð-
ara er að segja hvað sé þjóð-
hagslega hagkvæmt og hvað ekki.
Til að geta sagft fyrir um það
þurfa menn að fá afnot af tíma-
vél, fara fram í tímann og athuga
hvort þetta eða hitt hafi verið
þjóðhagslega hagkvæmt. Mig
langar svo í lokin að segja nokkur
orð um Siguijón Valdimarsson, ég
Sigurþór Heimisson
þekki það mál ekkert, en eftir
því sem mér hefur skilist á mál-
flutningi ráðherra þá eru ummæli
hans um vanrækslu í starfí ekki
rökstudd, og eru í hæsta máta
ósæmileg aðför að manninum.
Ég vona bara að einhverjum
takist að koma vitinu fyrir ráð-
herra."
„Mótfallin hug-
myndum mennta-
málaráðherra. “
„Mér finnst núverandi kerfi
ágætt eins og það er og engin
ástæða til að breyta því.“ Vil-
borg Davíðsdóttir er nemi í
ensku við HÍ. á fyrsta ári.
„Ég er mjög mótfallin þeim
hugmyndum sem menntamála-
ráðherra hefur sett fram, sérstak-
Iega styrkjakerfínu, það er enginn
sem getur ákveðið hvað er þjóð-
hagslega hagkvæmt og hvað ekki
og hlutverk ríkisins er ekki að
segja til um það.
Fólk talar um að námsmenn
hafí hærri framfærslutekjur en
verkamenn. 20.900 krónur á mán-
uði er útreiknuð framfærsla og
ef eitthvað er hneyksli, þá er það
að fólk skuli fá lægri laun en sem
nemur útreiknaðri framfærslu.
Mér fínnst menntamálaráð-
herra hafa aukið mjög andúð fólks
á námsmönnum sem er mjög
miður. Eflaust er einhver minni-
hluti sem misnotar námslán, en
það er ekki hægt að yfírfæra það
á 99% námsmanna.
Ég vil að lokum segja að við
hefðum ekki getað fengið verri
menntamálaráðherra og þó Ragn-
hildur hafí verið slæm, er Sverrir
þó öllu verri.
Vilborg Davíðsdóttir
Áramótadansleikur sjónvarpsins:
Menntamálaráðherra
óskar eftir skýringum
SVERRIR Hermannsson menntamálaráðherra sendi Markúsi Erni
Antonssyni útvarpsstjóra bréf í gær, þar sem hann fór þess á leit
að gefin yrði skýring á miklum kostnaði við áramótadansleikinn sem
haldinn var i sjónvarpinu á gamlárskvöld.
Menntamálaráðherra sagði í fram að ég ber hið mesta traust til
samtali við Morgunblaðið að með Markúsar Amar Antonssonar, en
þessu bréfí væri hann ekki að ákæra
neinn. „Ég ætla mér að fylgjast vel
með og reyna að beita okkur sjálfa
aga í fjármálum. Ég vil taka það
ég tel rétt að æðsta yfírvald fái að
vita um þetta, sem ég vil kalla hálf-
gerðar slysfarir, og fái að átta sig
á því,“ sagði Sverrir.
Kaupfélag Svalbarðseyrar:
Laun ekki greidd
síðan fyrir jól
Drög að leigusamningi lögð fyrir stjórn KEA
Akureyri, 30. janúar.
KAUPFÉLAG Svalbarðseyrar hefur ekki greitt starfsfólki sínu laun
síðan fyrir jól. Fyrirtækið greiðir laun venjulega hálfsmánaðarlega
og nú eru tvær launagreiðslur gjaldfallnar, síðari desembergreiðslan
og sú fyrri í janúar. Fyrirtækið skuldar starfsfólki sínu samtals 1,6
milljónir króna fyrir þetta tímabil, samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins.
Viðræður KSÞ og Kaupfélags
Eyfírðinga um hugsanlega leigu
KEA fara nú fram. Allt bendir til
þess, að KEA leigi aðstöðu KSÞ
frá 1. febrúar og þá til 6 mánaða
og noti þann tíma til að fá úr því
skorið hvort borgi sig að reka fyrir-
tækið áfram í núverandi mynd.
Geir Magnússon, bankastjóri
Samvinnubankans, og Kjartan P.
Kjartansson, framkvæmdastjóri
fræðslu- og kaupfélagsdeildar SÍS,
komu til Akureyrar í gærkvöldi og
ræddu í dag við fulltrúa KEA og
KSÞ um væntanlegan leigusamning
fyrirtækjanna.
Drög að leigusamningi KSÞ og
KEA verða að öllum líkindum lögð
fyrir stjómarfund hjá KEA á morg-
un, föstudag. Samþykki stjómin
samninginn mun hann taka gildi á
laugardag, eftir því sem Morgun-
blaðið kemst næst.
Veitingarekst-
ur Hótels KEA
leigður út frá 1. maí
Öllu starfsfólki sagt upp um helgina
Akureyri, 30. janúar.
NÚ ER til athugunar hjá Kaupfélagi Eyfirðinga að leigja út allan
veitingarekstur Hótel KEA frá og með 1. mai næstkomandi og hafa
viðræður um það staðið i nokkurn tíma. Það eru Þórhallur Árnason
yfirþjónn hótelsins og Sigmundur Einarsson yfirmaður mötuneytis
heimavistar menntaskólans sem
verður.
Í vikunni var haldinn fundur með
starfsfólki hótelsins þar sem því var
skýrt frá hugmyndum þessum og
jafnframt að með launum nú um
mánaðamótin megi það búast við
uppsagnarbréfi. Væntanlegir leigu-
takar hafa lýst því yfír að þeir vilji
hafa fijálsar hendur með ráðningu
starfsfólks og þar af leiðandi verði
fólki sagt upp með þriggja mánaða
fyrirvara eins og venja er til.
Hótel KEA opnaði að nýju fyrir
skömmu eftir gagngerar breyting-
taka við rekstrinum ef af leigu
berg, kaffíteríuna á jarðhæð hótels-
ins. Talsmaður KEA segir að ef af
leigu verður muni félagið hafa það
ákvæði í samningum að leigutakar
leitist við að ráða aftur sem mest
af því fólki sem starfaði á hótelinu.
ar.
Ef af yrði myndu þeir Þórhallur
og Sigmundur leigja eldhús og
veislusal hótelsins, svo og Súlna-
INNLENTV
Vinsældalisti rásar 2:
Gunnar á lögin í 1. o g 3. sæti
VINSÆLDALISTI hlustenda rásar 2 var valinn að vanda í gær
og lenti lag Gunnars Þórðarsonar „Gaggó Vest“ í fyrsta sætinu
nú, aðra vikuna í röð. Þá er lag hans „Gull“ komið upp í þriðja
sætið en var í því sjötta í síðustu viku. Eiríkur Hauksson syngur
bæði þessi lög Gunnars. Listinn er á þessa leið:
1 ( 1) Gaggó Vest...................Gunnar Þórðarson
2(5) Sun always shines on TV ................A-Ha
3(6) Gull...........................Gunnar Þórðarson
4( 7) You little thief...............Feargal Sharkey
5(3) Brothers in arms ...................DireStraits
6(2) Hjálpum þeim................Islenska hjálparsveitin
7 (26) Promises Promises...................Rikshaw
8 ( 4) Allur lurkum laminn ...........Bubbi Morthens
9 ( 8) In the heat of the night.............Sandra
10 (16) Bumingheart ........................Survivor