Morgunblaðið - 18.03.1986, Blaðsíða 46
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR18. MARZ1986
46
Minning:
Erlendur Guðmunds-
son bifreiðasijóri
Fæddur 24. febrúar 1910
Dáinn 7. mars 1986
Fðstudaginn 7. mars sl. lést í
Landspítalanum Erlendur Guð-
mundsson bifreiðarstjóri Vestur-
bergi 78 Reykjavík eftir langvar-
andi veikindi. Erlendur fæddist í
Jaðarkoti í Villingaholtshreppi,
yngstur sjö bama Kristínar Stef-
ánsdóttur og Guðmundar Þorvalds-
sonar er þar bjuggu. Aðeins Qögur
af sjö bömum þeirra komust til
■fc. fullorðinsára, bræðumir Þorvaldur,
Andrés, Kristmundur og Erlendur,
hin dóu öll í ungri bemsku. Þorvald-
ur lést fyrir ellefu ámm en eftir
lifa Andrés og Kristmundur. Ekki
auðnaðist Linda, en svo var hann
neftidur af vinum og vinnuféiögum,
að njóta lengi vemdar foður síns,
er lést þegar Lándi var aðeins §ög-
urra ára gamall og upp úr því fór
heldur að syrta (álinn.
Elftir að Guðmundur faðir hans
lést reyndi Kristín að halda bú-
skapnum áfram ein og óstudd með
flóra komunga sveina en eins og
búskaparháttur var ( þá daga og
húsakostur allur hefði sl(kt verið
allt að því ofurmannlegt, enda fór
svo að heilsan brást og Kristín gafst
upp eftir flögurra ára basl. Þegar
svo var komið voru engin grið
gefin, heimilið var leyst upp, móðir-
in send ( eina áttina og bömin i
hina. Samhjálp var óþekkt hugtak.
Kristín lést 1941 á Gýgjarhóii í
Biskupstungum. Þá var ekki
þrautalaust fyrir einmana bam að
berjast áfram ( hörðum heimi sem
( flestum tilfellum leit á slíkt fyrir-
bæri sem ódýrt vinnuafl, enda fékk
Lindi fljótlega að finna fyrir því að
r hann þurfti að taka til hendi til að
vinna fyrir sínu daglega brauði.
Eftir að heimilinu ( Jaðarkoti hafði
verið sundrað flutti þangað bóndi
að naftii Sigurður Guðmundsson
með aldraðri móður sinni. Gömlu
konunni leist vel á yngsta snáðann
og bauðst til að taka hann að sér
f eitt ár. Lindi fluttist síðan til eldri
hjóna, Valgerðar og Guðmundar f
Holtakotum, Biskupstungum, er
hann var n(u ára og dvaldi hjá þeim
fram yfir fermingu að undanskildu
einu ári sem hann þurfti að dvelja
á Vífílsstaðahæli vegna aðkenning-
ar að berklum sem hann fékk fulla
bót á. Vorið sem Lindi fermdist
bmgðu gömlu hjónin í Holtakoti búi
og enn þurfti hann að leggja land
undir fót, fluttist hann nú til Krist-
mundar föðurbróður síns að Gýgjar-
hólskoti í Biskupstuhgum. Þar var
hann til sautján ára aldurs að hann
réðst í vist til hjónanna Þórdísar
ívarsdóttur og Egils Egilssonar,
Króki í Biskupstungum og dvaldi
þar (um það bil sex ár. Þess heimil-
is minntist hann oft með miklum
hlýhug. Árið 1934 fluttist Lindi til
Hafnarfjarðar. Vann hann fyrir sér
við verkamannavinnu og landbún-
aðarstörf, þar til hann réðst sem
bflstjóri hjá Mjólkurbúi Hafnar-
flarðar árið 1942. Þegar Mjólkur-
samsalan ( Reykjavík jrfirtók rekst-
urinn 1949 réðst hann sem bílstjóri
hjá því fyrirtæki og gegndi því
starfí þar til hann varð að hætta
vegna aldurs. Eitthvað vann hann
í Mjólkursamsölunni eftir það, en
varð að hætta vegna heilsubrests.
Leiðir okkar Linda skárust fyrst
þegar við unnum saman á Setbergi
fyrir ofan Hafnarflörð árið 1938.
Þar tengdumst við vináttuböndum
sem aldrei hafa rofnað síðan. í þá
daga vorum við ungir og sáumst
ekki alltaf fyrir, eða réttara væri
að segja að við hinir félagamir
sáum ekki alltaf fyrir afleiðingar
gjörða okkar. Lindi var þá sá hom-
steinn sem allt brotnaði á, enda
minnist ég þess ekki að upp kæmi
það vandamál ( vinnu eða utan að
hann gæti ekki úr leyst.
Árið 1941 kynntist Lándi ungri
stúlku ættaðri undan jökli, Guðrúnu
Hjartardóttur, en hún var dóttir
heiðurshjónanna Sigurrósar Hjart-
ardóttur og Hjartar Cýrussonar, og
ári síðar eða 18. júlf 1942 gengu
þau ( hjónaband og stofnuðu til
heimilis á Vffilsgötu í Reykjavfk.
Þaraa fannst mér örlögin taka
skemmtilega f taumana, því þar
með vomm við Lindi orðnir svilar,
en ég hafði kvænst systur Guð-
rúnar, Hansínu, nokkmm mánuðum
áður.
Þau Guðrún og Erlendur eignuð-
ust fjögur böm, Kristínu, Hjört,
Ingibjörgu og Guðmund. Það var
gaman að horfa uppá Linda sem
föður og uppalanda. Hlýjan og
nærgætnin var slfk, það hefði engin
móðurhönd verið mýkri. Enda var
heimili þeirra Guðrúnar friðsælt og
fagurt þar sem andrúmsloftið auð-
kenndist af umhyggju fyrir fjöl—
skyldunni, en var um leið blandað
léttri kfmni sem allir nutu góðs af
er til þeirra komu. Hæst reis þó
umhyggja Guðrúnar fyrir eigin-
manninum í þungbæmm veikindum
hans, það var aðdáunarvert.
Lindi var einstakur maður, aldrei
minnist ég þess eftir nær hálfrar
aldar kynni að hafa heyrt hann
kasta hnjóðsyrði ( nokkum mann.
Lífið var honum harður skóli fram-
an af ævi, þó varð aldrei vart
beiskju.
Eitt hafði sá skóli þó kennt
honum, hann var verkalýðssinni og
sósíalisti fram í fíngurgóma, annað
samræmdist ekki siðgæðishug-
myndum hans.
Þegar ég kveð minn gamla vin
hinstu kveðju í þessu lífí er ég
sannfærður um að hann á eftir að
rétta mér hönd eins og svo oft áður,
þegar ég kem sjálfur yfir móðuna
miklu.
Við hjónin sendum Guðrúnu,
Jónas Gissurar-
son — Kveðjuorð
Sú sorgarfrétt barst okkur þann
25. febrúar að elsku bróðir okkar,
hann Jónas, væri dáinn.
Hann var fæddur 1. janúar 1958.
Og ekki munaði miklu að foreldrar
okkar misstu hann, því hann fædd-
ist fyrir tímann. En með vilja og
krafti lifði hann. Jónas var elstur
af okkur systkinunum. Margar
minningar koma ( huga okkar nú á
þessari stundu, eins og eitt sinn sem
oftar þegar við systkinin sátum og
töluðum um heima og geima og
móðir okkar sagði þá að hann hefði
verið kallaður Tumi þumall þegar
hann fæddist og hló hann þá svo
innilega eins og honum einum var
tamt. Og þessi hlátur kemur upp í
huga okkar allra ásamt öllum hin-
*um góðu stundum.
bömum hennar og bamabömum
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Guð blessi ykkur.
Eyjólfur R. Eyjólfsson
Hvammstanga
Erlendur Guðmundsson, bifreiða-
stjóri þjá Mjólkursamsölunni í
Reykjavfk, lést í sjúkrahúsi í
Reykjavík 7. mars sl. 76 ára gamall
en hann hafði átt við mikla van-
heilsu að strfða sfðustu árin.
Erlendur föðurbróðir minn var
fæddur 24. febrúar 1910 (Jaðarkoti
í Flóa og var hann yngstur sjö
systkina en þijú þeirra létust í
bemsku.
Afí minn og amma, foreldrar
Erlendar, þau Kristfn Stefánsdóttir
og Guðmundur Þorvaldsson, vom
leiguliðar Biskupstungnahrepps f
Jaðarkoti og bjuggu þar við mikla
fátækt og aðsteðjandi heilsuleysi
sfðustu árin.
Erlendur var aðeins fjögurra ára
þegar hann missti föður sinn og
flórum ámm síðar varð móðir hans
að leggjast á spítala vegna alvar-
legra veikinda og var heimilið þá
leyst upp og synimir fjórir fóm sitt
(hverja áttina.
Erlendur fór þá í fóstur að Holta-
kotum f Biskupstungum til aldraðra
hjóna sem þar bjuggu. Ellefu ára
gamall fékk Erlendur aðkenningu
að berklum og fór þá á Vífílsstaða-
hælið og dvaldi þar ( eitt ár. Eftir
ferminguna fór hann síðan í vinnu-
mennsku til föðurbróður síns, sem
þá bjó í Gýgjarhólskoti í Biskups-
tungum. Síðar fór Erlendur að
Króki í sömu sveit og var þar síð-
ustu sex árin áður en hann flutti
suður til Hafnarfjarðar.
Fljótlega eftir suðurkomuna mun
Erlendur hafa lært á bíl og tekið
bifreiðasfjórapróf sem alls ekki
þótti neitt sjálfsagt í þá daga.
Erlendur Guðmundsson, eða „Elli
frændi" eins og við kölluðum hann
var mikið prúðmenni og drengur
góður og trúi ég því ekki að hann
hafi nokkum tíma lagt annað en
gott til samferðamanna sinna,
skyldra jafnt sem vandalausra. Ég
man fyrst eftir honum við skepnu-
hirðingu í Hafnarfírði hjá þeim
Gfsla Gunnarssyni kaupmanni og
Einari Halldórssyni á Setbergi og
kom ég stundum f fjósið til hans á
báðum þessum stöðum og dáðist
að snyrtimennsku hans og alúð við
þessi störf.
Á þessum ámm kom Elli frændi
minn oft til foreldra minna sem þá
bjuggu í Hafnarfírði, sömuleiðis
Kristmundur bróðir hans og minnist
ég þess sem bam að það var gaman
með þeim að vera, þeir voru báðir
eðlisglaðir en þó hvor á sína vísu.
Á þessum ámm keypti Elli
frændi forláta reiðhjól sem hann
kom alltaf á til okkar þegar hann
átti frí. Nú, rúmum 45 ámm síðar
er það ljóst í minningunni hversu
Ijúfrnannlega hann tók því að lána
mér hjólið sitt, þrátt fyrir að ég
lenti í ýmsum óhöppum á því og
árekstmm sem ömgglega hefír ekki
bætt þennan glæsilega farkost
frænda míns.
Árin liðu og oft þurfti ég á því
Síðan uxum við úr grasi og á
unglingsámm vomm við mikið
samam og skemmtum okkur mjög
vel.
Við systkinin áttum svo ótal
stundir með Jónasi, því er svo erfítt
að sætta sig við að þær geti ekki
orðið fleiri.
Jónas lætur eftir sig son sem var
hans augasteinn og þegar við sjáum
hann þá vitum við að Jónas lifir og
er hjá okkur.
Við biðjum Guð að varðveita dýr-
ustu eign hans og að foreldmm
okkar megi veitast styrkur í fram-
tfðinni.
Við biðjum góðan Guð að geyma
og varðveita elsku bróður okkar.
Þá ég hníg í djúpið dimma
Drottinn, ráð þú hvemig fer,
þótt mér hverfi heimsins gæði,
hverfi allt, sem kærast mér en
Æðri heimur, himna faðir,
hinum megin fagnar mér.
(M.Joch)
Systkin.
að halda að fá gistingu og jaftivel
að dvelja tíma og tfma á heimili
frænda míns en þegar fór að lfða
að því að ég keypti mér bfl fór ég
á hans fund og reifaði málið. Hann
brást vel við, keypti gamlan ógang-
færan bfl, gerði hann upp og færði
mér síðan f sveitina, skoðaðan
ásamt heilmiklu af varahlutum.
Þannig var Elli frændi.
Árið 1942 giftist Erlendur eftir-
lifandi konu sinni, Guðrúnu Hjart-
ardóttur, og hófu þau búskap f
Reykjavík en bjuggu síðar f Hafnar-
fírði, Kópavogi og svo mörg hin
síðari ár aftur í Reykjavík.
Erlendur hóf bifreiðaakstur sem
aðalatvinnu 1942—43 á mjólkur-
flutningabfl hjá Mjólkurbúi Haftiar-
flarðar sem stóð við lækinn neðst
við Öldugötuna og var glæsilegt
fyrirtæki á þeirri tíð. Þáverandi
kúabændur f Hafnarfírði og ná-
grenni munu hafa fengið frænda
minn til starfans og gegndi hann
þvf við annan mann til ársins 1949
er mjólkurbúið mun hafa verið lagt
niður.
Þá hóf Erlendur bifreiðaakstur
hjá Mjólkursamsölunni f Reykjavík
við útkeyrslu á mjólk og vann hann
hjá því fyrirtæki meðan heilsa og
kraftar entust.
Alla tíð var mikill samgangur á
milli foreldra minna og fjölskyldu
Erlendar og minnist ég þess sér-
staklega þegar þau komu f sumar-
leyfum sínum til okkar að Syðri-
Gróf og tóku þá virkan þátt í ýmsum
búverkum f sveitinni.
Eldri sonur þeirra hjóna, Hjörtur,
var líka á þessum umrædda tíma
snúningadrengur hjá okkur í mörg
ár.
Guðrúnu, konu Erlendar, fylgdi
ætíð frískleiki og glaðværð eins og
hún á raunar kyn til. Að þvf leyti
virtust þau hjón kannski nokkuð
ólík á yfírborðinu en það kom ekki
f veg fyrir það að sambúðin var
ætfð ljúfleg og traust enda þurftu
þauáþví aðhalda.
Elsta bam þeirra, Kristín, er
þroskaheft og hlýtur slfkt að hafa
verið mikil lífsreynsla fyrir ungu
hjónin með sitt fyrsta bam.
Kristfn frænka mín var oft hjá
okkur með foreldrum sfnum þegar
hún var bam og mun ég ætfð
minnast þess hversu natinn og
þolinmóður faðir hennar var að
liðsinna henni og leiðbeina.
Kristfn hefir nú dvalist í Kópa-
vogshæli um langt árabil.
I minningunni var þessi látni
frændi minn dæmigerður þénari
eins og þeir gerðust traustastir og
bestir, daglaunamaður sem hrópaði
ekki á samfélagið en vann samt
hylli og traust samferðamanna
sinna með einlægni og prúð-
mennsku.
Hann varð sem bam að sæta
því að verða fluttur hreppaflutningi
á heimasveit foreldra sinna vegna
heilsuleysis þeirra og fátæktar.
Þrátt fyrir eigin heilsuleysi hans
f æsku tókst honum að vinna sig
upp, eignast góða konu, fallegt
heimili og flögur indæl böm. Hann
tranaði sér aldrei fram en var trygg-
ur vinur vina sinna sem gott var
aðleitatil.
Þannig hefí ég einnig kynnst
frændsystkinum mínum og bömum
hans. Samheldni flölskyldunnar
hefir verið til fyrirmyndar og þegar
aldur og heilsuleysi steðjuðu að
stuðluðu bömin og tengdabömin
að því að þau Guðrún og Erlendur
mættu búa f sem næstu sambýli
við þau og nutu þau þess f rfkum
mæli.
Að endingu færi ég Guðrúnu og
aðstandendum öllum innilegar
samúðarkveðjur fjölskyldu minnar
og móður minnar við fráfall frænda
míns Erlendar.
Böm þeirra Erlendar og Guð-
rúnar em: Kristín sem nú dvelur á
Kópavogshæli eins og áður getur,
Hjörtur bflamálari, kvæntur ólöfu
Smith, búsett í Reykjavík, Ingi-
björg, gift Matthfasi Sturlusyni vél-
sljóra, búsett í Reykjavík og Guð-
mundur húsasmiður sem enn er f
heimahúsum, ókvæntur.
Hafsteinn Þorvaldsson
SVAR
MITT
eftir Billy Graham
Sannfæring
Eg þrái að vera kristinn, en eg er ekki viss um, hvort
eg er það. Hveraig get eg gengið úr skugga um það
hvort eg sé kristinn?
Eg gleðst af því að geta sagt yður, að unnt er að öðlast
vissu þess, hvort við erum kristnir eða ekki. Biblían segir
okkur, hvemig við verðum kristnir. Hin sama Biblía segir,
hvemig við getum sannfærzt um, að við séum það. í þessu
efni ættum við ekki að taka neina áhættu. Við ættum ekki
að unna okkur hvfldar, fyrr en við erum orðnir sannfærðir,
því að hér er um mikilvægasta mál lífs okkar að ræða.
Það fer ekki á milli mála, að Biblían kennir, að við getum
hlotið trúarvissu. í 1. Jóh. 5,13 segir: „Þetta hef eg skrifað
yður, til þess að þér vitið, að þér hafíð eilíft líf, yður, sem
trúið á nafn Guðs sonar.“ Ljóst er, að höfundur þessa
smábréfs hefur það eitt í huga að hjálpa fólki til að ganga
úr skugga um, hvort það eigi eilíft líf eða ekki.
í bréfínu em margir „prófsteinar", sem menn geta miðað
kristilegt líf sitt við. í einu versi segir til dæmis: „Sá, sem
segist vera í ljósinu og hatar bróður sinni, hann er enn þá
í myrkrinu." Þetta er góður „prófsteinn", sem margir geta
reynt trúarlíf sitt á. Ef hlýja og kærleikur ríkir meðal
kristinna manna, er það ein sönnun þess, að við lifum í
raun og veru í trúnni.
Reynið þetta og aðra „prófsteina", og síðan ættuð þér
ekki að velkjast í vafa um, hvort þér séuð kristinn eða
ekki. Þér fínnið þá alla í fyrsta bréfí Jóhannesar.