Morgunblaðið - 15.10.1986, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR Í5. OKTÓBER 1986
Norræna Skógræktarsambandið:
Skógar Evrópu eru í
hættu vegna mengunar
Á ÞINGI Norræna Skógræktarsambandsins sem haldið var
í Finnlandi í sumar, var samþykkt ályktun þar sem meðal
annars er bent á þá hættu sem skógum Evrópu stafar af
mengun andrúmsloftsins. Þingið sóttu 1200 fulltrúar frá
öllum Norðurlöndum, sem starfa að skógræktarmálum,
hvort heldur er á sviði einkarekstrar, áhugasamtaka eða
hins opinbera.
í frétt frá Skógræktarfélagi ís-
lands og Skógrækt ríkisins segir
að íslendingar hafi átt aðild að
Norræna Skógræktarsambandinu
allt frá árinu 1974 og átt fulltrúa
í stjóm og undimefnd. í ályktun
sambandsins segir: „Skógrækt og
viðarframleiðsla á Norðurlöndum
er öflugri nú en nokkm sinni fyrr
og er svo fyrir að þakka raun-
hæfum lantímaáætlunum og
markvissri endumýjun skógarins.
Frekari framþróun á þessum vett-
vangi er í sjónmáli. Frá alþjóðlegu
sjónarmiði er það mikils um vert
að viðarmagn í skógum Norður-
landa aukist að mun, ekki hvað
síst þegar tekið er tillit til þess að
skógareyðing á sér stað á öðmm
landssvæðum jarðar.
Skógurinn er auðlind sem Norð-
urlandaþjóðimar geta ekki án
verið. Skógrækt hefur úrslitaáhrif
á efnahagslega velferð og atvinnu-
öryggi í þessum löndum. Með
vaxandi þéttbýli og auknum
frítíma fólks, eykst um leið mikil-
vægi skóglenda til heilsusamlegrar
útivistar.
Skógræktarmenn á Norðurlönd-
um em þess fullvissir að skynsam-
leg nýting skógarins og náttúm-
vemd eiga ágæta samleið. Þetta
tvennt þarf ekki að stangast á ef
þess er gætt að nægilegt tillit sé
tekið til náttúruvemdarsjónarmiða
við nýtingu skógarins og almenn-
ingi verði kynnt rækilega sú
starfsemi sem þar fer fram.
Aukin iðnvæðing og Qölgun
fólks í þéttbýli hefur leitt af sér
mengun andrúmsloftsins svo skóg-
um Evrópu stafar hætta af.
Lífríkið í fjöldamörgum ám og
vötnum á Norðurlöndum hefur
þegar orðið fyrir skakkaföllum.
Skógurinn á Norðurlöndum hefur
einnig skaðast að vissu marki af
sömu orsökum. Þar sem þessi
mengun stafar að hluta til frá
svæðum utan Norðurlandanna,
teljum við nauðsynlegt að ríkis-
stjómir á Norðurlöndum haldi
áfram viðleitni sinni til þess að
takmarka hvers konar mengun
andrúmsloftsins í samvinnu við
ríkisstjómir annarra Evrópuríkja.
Vindar og regn láta sig landamæri
þjóða engu skipta og því er sam-
vinna á alþjóðagrundvelli nauðsyn
í þessu máli. Til þess að árangur
megp nást verður að krefjast hald-
bærra aðgerða, t.d. með eflingu
rannsókna og raunhæfra vama-
raðgerða af hálfu stjómvalda.
Skógræktarmenn á Norðurlönd-
um vilja fyrir sitt leyti vinna
einhuga að því að búa skógunum
hin ákjósanlegustu vaxtarskilyrði
og tryggja honum eðlilega end-
umýjun. -
Forsendur fyrir framtíðarvelferð
norðurlandaþjóðanna er tengd vel-
ferð skóganna óijúfandi böndum."
Tekið er fram í frétt Skógrækt-
arfélags íslands og Skógræktar
ríkisins að enda þótt íslendingar
eigi ekki við þau vandamál að
stríða sem getið er um í áskorun-
inni er svo mikilvægt mál á ferðinni
að mati allra frændþjóða okkar á
Norðurlöndum, að það hljóti að
vera skylda okkar Islendinga að
taka undir þessi vamaðarorð sem
berast frá þessu fjölmenna þingi
skógræktarmanna, enda er heill
þeirra í þessu máli einnig okkar
heill - sem og annarra Evrópu-
þjóða.
Á þinginu var hveiju Norður-
landanna fyrir sig falið að koma
ályktuninni á framfæri í erlend
sendiráð í sínu heimalandi svo og
í sendiráð síns lands erlendis, þar
sem ástæða þykir til að vekja sér-
staka athygli á þeirri áskomn sem
í ályktuninni felst.
Bændasam tökin færðu Raisu
skartgripi ogsjal
Þegar Raisa Gorbacheva heimsótti Búrfell í Grímsnesi á sunnu-
dag afhenti bóndinn þar, Böðvar Pálsson, Raisu gjöf frá
Bændasamtökunum. Voru það hálsmen og næla úr víravirki og
sjal og hyrna úr eingirni. Á þessari mynd sjást skartgripimir
islensku.
Mönnum sem ákveða
svona, getur ekki
verið sjálfrátt
Ályktun unglinganna samþykkt í Tónabæ
Unglingar í Reykjavík:
Skora á leiðtoga stórveld-
anna að eyða kjarnavopnum
MORGUNBLAÐINU hefur borist
ályktun fundar nemendaráða
grunnskólanna og félagsmið-
stöðvaráða i Reykjvaík um
afvopnunarmál sem haldinn var
í Tónabæ á laugardag.
Ályktunin er á þrem tungumál-
um, ensku, rússnesku og íslensku
og er svohljóðandi:
1. Stórveldin sjái sameiginlega
um eyðingu lqamavopna.
2. Skorað er á leiðtoga stórveld-
anna að minnka fjárveitingar til
hemaðar og nota peningana til
þarfari hluta, svo sem til uppbygjg-
ingar menntamála og heilbrigðis-
þjónustu í þróunarlöndunum.
í lok ályktunarinnar segir; „Nú
er ykkar tækifæri, Reagan og Gor-
basjov. Látið drauma alls heimsins
rætast, okkar unglinganna og
þeirra manna sem hafa helgað frið-
arbaráttu allt sitt líf, drauma um
að láta afkomendur okkar lifa í
kjamorkuvopnalausum heimi."
Undir ályktunina skrifa 107 ungl-
ingar nöfn sin.
- segir Kristján Ragnarsson
„ÉG held ég hafi ekki fengið óvæntari frétt i langan tima og mér
finnst að mönnum, sem ákveða svona hluti, geti ekki verið sjálfr-
, átt. Undanfarin ár hefur sí vaxandi orkukostnaður lamað útgerðina.
Nú hefur þessi kostnaður lækkað, en er þó ekki nærri jafnlágur og
hjá eigendum fiskiskipa annarra þjóða. Ég vil ekki trúa þvi að skatt-
lagning af þessu tagi verði að veruleika. Það er ekki aðeins það,
að aðrar þjóðir styrki sjávarútveg sinn í samkeppni við okkur og
við stöndum vegna þess frammi fyrir þvi til dæmis að geta ekki
selt síld. Samt sem áður á að skattleggja mestu nauðsynjar útgerðar-
innar hér verulega,“ sagði Kristján Ragnarsson, framkvæmdastjóri
LÍÚ, er hann var inntur álits á fyrirhugðaðri skattlagningu á olíuvör-
um á næsta ári.
„Ég skil varla að menn skuli láta
sér detta þetta í hug og get heldur
ekki ímyndað mér að þetta nái fram
að ganga. Ennfremur vitum við lítið
eða ekkert um það, hvort lækkun á
oliuverði undanfama mánuði er var-
anleg eða ekki. Síðustu daga hefur
verð heldur hækkað í kjölfar líkna
á því að OPEC-ríkin dragi úr fram-
leiðslu sinni. Því er engin trygging
fyrir áframhaldandi lágu olíuverði
og með þessu getur verið að á næsta
ári verði olía, jafndýr og fyrir lækk-
Halldór Ásgrímsson um olíuskattinn:
Kemur að einhverju
leyti á útgerðina
ti þessi skattur
r. Eg hef verið
„ÞAÐ á eftir að ganga frá þvi
með hvaða hætti
verður útfærður.
þeirrar skoðunar að hann eigi
að koma á orku almennt vegna
þess, að nokkuð erfitt er að skijja
á milli orkunotenda, en frekari
útfærsla er ófrágengin. Ég hef
gert ráð fyrir að hann komi að
einhveiju leyti á útgerðina, en f
hvaða mæli hann leggst á hana,
er ekki hægt að segja á þessari
stundu,“ sagði Halldór Ásgrfms-
son, sjávarútvegsráðherra, er
hann var inntur álits á fyrir-
huguðum olfuskatti.
„Vegna hinnar miklu lækkunar,
sem orðið hefur á olíu tel ég að
útgerðin geti tekið eitthvað á sig
af þessu. Það má nú heldur ekki
gleyma því, að það eru heilmiklir
peningár, sem útgerðin fær endur-
greidda f gegn um uppsafnaðan
söluskatt, eða 700 milljónir króna,
samkvæmt ijárlagafrumvarpi fyrir
næsta ár,“ sagði Halldór Ásgríms-
son.
un, stórlega skattlögð. Verð á
gasolíu til fiskiskipa er núna 6,90
krónur fyrir hvem lítra. í Englandi
er þetta verð núna um 4,50, í Þýzka-
landi 4,55, Noregi 4,70 og Dan-
mörku 4,80. Því er verðið hér að
meðaltali 50% hærra fyrir skattlagn-
ingu en hjá þessum keppinautum
okkar og nú stendur til að bæta um
einni krónu ofan á verðið til okkar
með þessarí skattlagningu.
Ástæða þess, að hagur útgerðar
undanfarín ár hefur verið jafnbágur
og raun ber vitni, er hið háa olíu-
verð. Maður furðar sig því á skiln-
ingsleysi stjómvalda á hag þessarar
atvinnugreinar, ef þau telja nú unnt
að hefja skattlagningu á þessum
mikilvægu aðföngum. Útgerðin
kaupir um 40% af öllum innfluttum
olíuvömm til landsins. Og af þessum
ástæðum hefur útgerðin safnað
vemlegum vanskilaskuldum og þá
sérstaklega við olíufélögin og hefiir
enn ekki getað grynnkað á þeim
skuldum nema f litlum mæli. Þetta
er því mikið áfall í þeirri viðleitni
að geta komið útgerðinni á réttan
kjöl á ný. Mér er með öllu óskiljan-
legt, að ríkisstjómin hafi ekki meiri
skilning á afkomu útgerðar, að at-
vinnugrein, sem hefur tapað vem-
legum flármunum undanfarin ár,
skuli nú vera skattlögð á fyrsta ár-
inu, sem sjáanlegur bati er í rekstri,"
sagði Kristján Ragnarsson.