Morgunblaðið - 15.10.1986, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. OKTÓBER 1986
49
Glötuð sjónvarpshelgi
Jóhannes Proppé skrifar:
Þetta var nú meiri helgin. Sjón-
varpið var búið að telja manni trú
um að það væri bráðnauðsynlegt
að glápa á Höfða alla helgina og
svo var maður í raun og veru að
glápa á ekki neitt. Svona er mátt-
ur fjölmiðlanna mikili. Var
nauðsynlegt að plata mann á
þennan hátt. Þá var nú aldeilis
reynt á þolrifin, þegar komið var
að öllum þessum fundum með
fréttamönnunum. Hvaða tilgang-
ur var í því, að giápa svona lengi
á fýlupokann Schults hrósa Reag-
an og mála að öðru leyti skrattann
á vegginn og ég tala nú ekki um
að þurfa að hlusta á hinn mál-
glaða og sjálfumglaða Gorbachev
tala á annan klukkutíma um ekki
neitt, fór eiginlega í heilan hring
áður en hann lauk máli sfnu!
(Líklegast hefur hann haldið að
hann væri að tala í æðsta ráðinu).
Ég veit að ég gat skrúfað fyr-
ir, en maður var jú að bíða eftir
einhveiju bitastæðu. Það kom að
vísu, en ég var þá orðinn svo illur
að ég var farinn að hreyta ónotum
í hundinn, blásaklausan (það var
enginn annar heima sem ég gat
látið reiði mína bitna á). En ljósi
punkturinn kom. Heimsókn Reag-
ans á Keflavíkurflugvöll. Sú ræða
sem hann hélt þar og þær móttök-
ur sem hann fékk frá áhorfendum,
komu mér aftur í gott skap. Þó
ég hafi ekki mikið álit á Reagan
þá var ekki hægt annað en hrifast
af þeirri lífsgleði og samhug sem
þar kom fram, allur salurinn blátt
áfram logaði í gleði og bjartsýni
á framtíðina. Svona eiga fundir
að vera, þeir eiga ekki alltaf að
miða að þvf að gera mann dapran
í bragði. Sem sagt, ísl. sjónvarps-
fólk! Þið stóðuð ykkur vel, en
voruð hræðilega og leiðinlega
þaulsætin með vita einskisverð
atriði fyrir flesta. Og ef þið ætlið
að sýna þessa fundi með blaða-
mönnum aftur, í guðanna bænum
gerið það þá á tíma sem hinn al-
menni áhorfandi notar ekki til að
rýna á skjáinn.
Bleiki pardusinn og Tommi og
Jenni voru í raun og veru sigur-
vegarar þessa leiðtogafundar.
Júgnrð og jóganggallar
Hinn 17. september skrifaði ég
lítið bréf í Velvakanda þar sem ég
mældi með orðinu deyfidó í stað
útlenda orðsins vídeó (myndband
er að hverfa úr daglegu máli okkar
eins og allir vita; fólkið í landinu
hefur hafnað því). Ég gerði einnig
tillögur um orð er deyfídói tengj-
ast. Til upprifjunar má nefna
deyfidós (vídeótæki) og deyfidúsu
(vídeóspólu), einnig sögnina
deyfido (með o-i) sem merkir að
horfa á vídeó, þátíð deyfidoði, sbr.
freyðiþvoði. Að öðru leyti verður
að vísa til greinarinnar frá 17. sept-
ember.
Margir hafa komið að máli við
mig og lýst ánægju sinni með tillög-
ur mínar. Kann ég þeim öllum bestu
jiakkir fyrir.
f upphafi umrasddrar greinar
í tefndi ég nokkur orð sem ekki hafa
verið þýdd á íslensku en eru algeng
í máli okkar. Allmargir einstakling-
ar og félagasamtök hafa snúið sér
til mín og beðið mig að gera tillög-
ur um góð og íslensk orð í stað
hinna erlendu sem hljóma í sumra
eyrum eins og fölsk nóta í fögru
dægurlagi. Orðin sem um ræðir eru
jogginggalli, cheeríos, jógúrt og
trimm. Tökum þetta í röð og ræð-
um lítillega.
1. Jogginggalli: Eins og margir
vita getur enska orðið jog þýtt að
hlaupa við fót eða skokka. Hlaupa-
galli eða íþróttabúningur væri því
fullgóð orð yfir jogginggalla. Sætti
menn sig hins vegar ekki við þau
orð mæli ég með jóganggalla. Jó-
gangur minnir á gang hesta en jog
á ensku getur einmitt átt við um
hesta og þýðir þá að skrölta áfram
á einhvers konar brokki. Nú hlaupa
menn við fót á jóganggöllum sínum
og ná stundum brokkhraða hesta;
þeir fara á jógangi. Og hver veit
nema þeir hafí verið dráttarklárar
í fyrra lífi. — Ég bendi líka á að
jóganggalli minni á ensku fyrir-
myndina og ætti það að geta glatt
þá sem erfitt eiga með að segja í
einu vetfangi skilið við „sætan són“
enskunnar í íslensku máli sínu.
2. Cheerios: Þetta eru hringimir
sem böm okkar eta á morgnana.
„Mamma má ég fá síríos?" eða
serí-
os?“. — Hví ekki sirís? Sí-ris. Sífellt
rísa bömin úr rúmum sínum á nýj-
um morgni; sí og æ er risið úr
rekkju. Þá er vel við hæfi að fá sér
sírís. Orðið er eintöluorð eins og
safnorðin hris og mjólk.
3. Jógúrt: Hér skal mælt með júg-
urð, kvenkynsorði sem beygist eins
og afurð. Fyrri hluti orðsins vekur
hugrenningar um að þetta sé mjólk-
urafurð, sem eigi upphaf sitt í júgri
kýrinnar (ekki kúnnar, eins og
doktorinn í dýralækningum sagði í
sjónvarpi á dögunum).
4. Trimm: Þetta orð hefur alla tíð
átt undir högg að sækja, sérstak-
lega í ríkisfjölmiðlum. Mönnum
finnst það ljótt og hrátt. Hér mæli
ég með að nota hið gagnsæja orð
tárím og sögnina táríma. Trimmið
(héðan í frá kallað tárím) er fólgið
í léttum líkamsæfingum (hófsamari
íþrótt en vaxtarrækt) og oftast
koma tæmar við sögu, beint eða
óbeint: Maður þarf að láta hug og
hjarta, hendur og lær ríma við tæm-
ar ef tárímið á að heppnast.
Spjall mitt verður ekki lengra að
sinni. Skylt er þó að setja fram
heilbrigðis-hugvekju í lokin:
Hrossaræktarráðunauturinn
klæddist jóganggalla í morgunsárið
því að hann hafði ákveðið að táríma
áður en hann héldi í hrossaskoðun.
Að táríminu afloknu fór hann í
þrifabað, enda sveittur. Fékk hann
sér síðan júgurð og dálítið af sírisi
með.
David
Velvakandi biðst afsökunar:
Enn er spurt
eftir svörtu
peningaveski
Ungur piltur týndi
því á leið í Hagkaup
Þau slæmu mistök urðu að fyrir-
spum móður um svart peninga-
veski, er sonur hennar glataði
föstudaginn 3. október, birtist ekki
fyrr en laugardaginn síðasta. Fyrir
þetta verður ekki bætt og biður
Velvakandi móðurina afsökunar á
klaufaskapnum.
En um leið vill Velvakandi beina
þeim tilmælum til þess er fann vesk-
ið að skila því við fyrstu hentug-
leika. í veskinu vom umtalsverðir
fjármunir og sonurinn, sem glataði
því á leið í Hagkaup að kaupa þar
föt og bækur til skólans, vann fyrir
þessum peningum í sveita síns and-
lits og ekki sanngjamt að hann
uppskeri aðeins tár og vonbrigði.
Velvakandi vill því beina þeim
tilmælum til þess er fann veskið
að hafa samband í síma 11036.
Fundarlaun em í boði.
SJALFSTÆÐISMENN REYKJAVIK!
RÚNAR Á ÞING
Kosningaskrifstofa, Klapparstíg 26e.h. s. 28843.
Hjartanlegar þakkir til allra œttingja og vina
sem glöddu okkur á gullbrúökaupsafmœlinu
1. október sl. meÖ heimsóknum, gjöfum, blóm-
um og skeytum eða á annan hátt geröu okkur
daginn ógleymanlegan. Guð blessi ykkur öll.
Torfhildur GuÖbrandsdóttir
og Matti Ó. Ásbjörnsson.
getrluna-
VINNINGAR!
8. leikvika -11. október 1986
Vinningsröð: 111-12X-111-111
1. vinningur: 12 rétlir,
kr. 107.700,-
1391+ 42343(4/11) 96029(6/11)+ 127414(6/11) Úr 7. viku:
6646(3/11) 48887(4/11) 126945(6/11 (+553560 62481(4/11)
2. vinningur: 11 róttirf
kr.
2.258,-
352 13325 47970* 56470 95597+ 125292 201139
1683 + 13939 48507 56579+ 96030+ 125445* 202690+
2425 14132 48715 56756 96357 126170 206590
3605 16935 49641 57617* 96749 127085* 206598
3787 16984 49642* 59130* 97317* 127309* 206640
4056 + 17752+ 51741- 59240 97701 12731D* 206952*+
4084 40251 51938 59773 97758 127826 206974+
4324 + 41706+ 52030 59920+ 98317 127841 206980+
5921 42690+ 52226+ 60503 98451 128007 207421
6426 43572 52428+ 62217*+ 99186+ 128432
6465 43603 53017 62285 99223 128824* Ör 5. viku:
7157 45476 53401 62444 100556+ 129018 52500
7706 45755 54518 63062+ 101162 129765*+
11043 46116 ■54544 95003 101188 129944 Ör 7. viku:
11708 46789 54543 95009 . 101319 130515* 52730
12182+ 46850 54695 95101* 101584 130516* 54091*
12678 46935* 54972+ 95489 , 101841 184129 101765+
12857 46988 55259 95571 102001+ 184350
12943+ 47086 55437+ 95588 125238 184493
13149 47969* 56001 95590 125247 184605 * = 2/11
* = 2/11
Kærufrestur er til mánudagsins 3. nóv. 1986 kl. 12.00 á hádegi.
íslenskar Getraunir, íþróttamiðstöðinni v/Sigtún, Reykjavík
Kærur skulu vera skriflegar. Kærueyðublöð fást hjá umboðsmönnum og á skrifstofunni i
Reykjavfk. Vinningsupphæðir geta lækkað, ef kærur verða teknar til greina.
Handhafar nafnlausra seðla (+) verða að framvisa stofni eða senda stofninn og fullar
upplýsingar um nafn og heimilisfang til islenskra Getrauna fyrir lok kærufrests.