Morgunblaðið - 21.12.1986, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. DESEMBER 1986
AF INNLENDUM
VETTVANGI
eftir Agnesi Bragadóttur
Sjálf stæðisf lokkurinn:
Opinn og umburðar-
lyndur eða þröngur og
fráhrindandi?
■ Hefur stjórnarsamstarfið við Framsókn skaðað fylgi flokksins?
■ Setur fijálshyggjan þröngan og fráhrindandi svip á Sjálfstæðisflokkinn?
■ Hefur Þorsteinn Pálsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, nógu sterka stöðu?
■ Er endurnýjun innan þingflokksins lífsspursmál fyrir Sjálfstæðisflokkinn?
■ Er mótframboð gegn varaformanni líklegt á næsta Landsfundi?
■ Eru mál eins og virðisaukaskatturinn og Borgarspítalinn dæmi um pólitískan klaufa-
skap Sjálfstæðisflokksins?
■ Getur flokkurinn sótt í sig veðrið og aukið fylgi sitt á næstu
mánuðum?
KJÖRFYLGISJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS1931-1983 og SKOÐANAKANNANIR í nóv.-des. 1986
48,2
Fylgistap Sjálfstæðisflokksins
verður ekki skýrt eingöngu með
tengslum Alberts Guðmundsson-
ar við Hafskip og Útvegsbank-
ann. Það kemur glöggt fram í
máli margra viðmælenda minna að þeir telja
skýringar í þá veru, að Albert sé höfuð-
vandamál flokksins, vera mikla einföldun
og í raun sé verið að gera einn allsheijar
blóraböggul úr Albert, flokknum og foryst-
unni til afsökunar. Þessir menn eru þó síður
en svo þeirrar skoðunar, að Albert í fyrsta
sæti listans í Reykjavík skaði ekki flokkinn
og fylgi hans.
Pétur Hannesson, formaður Óðins í
Reykjavík, hefur um áratuga skeið tilheyrt
verkalýðsarmi Sjálfstæðisflokksins. Hann
hefur eftirfarandi að segja: „Það er nú aðal-
lega verið að tala um fylgisaukningu
Alþýðuflokksins á kostnað Sjálfstæðis-
flokksins, en það tel ég vera mikla einföldun,
þar sem rekja má þessa fylgisaukningu að
hluta til til Bandalags jafnaðarmanna og
þess að Alþýðubandalagið er í töluverðri
lægð. Það hefur því sópast fylgi til Al-
þýðuflokksins úr fleiri áttum. Þá má ekki
horfa framhjá því að flokkur sem er í stjóm
verður að bera ábyrgð á athöfnum, sem eru
kannski ekki allar svo vinsælar, og verður
þar af leiðandi fyrir einhverju fylgistapi."
í sama streng taka aðrir, þar á meðal
dyggur sjálfstæðismaður úr verkalýðsarmi
flokksins í Reykjavík, en hann hefur starfað
mikið að félagsmálum Sjálfstæðisflokksins
talsvert á fjórða áratug: „Staða flokksins í
dag er ekki góð og þar ber margt til. Höfuð-
ástæðan í mínum augum er stjórnarsam-
starfið við Framsóknarflokkinn, en samstarf
okkar við þann flokk hefur ávallt sett Sjálf-
stæðisflokkinn í slæma stöðu. Það er stór
hópur sjálfstæðismanna sem frá upphafi
hefur verið andvígur stjómarsamstarfínu
við Framsóknarflokkinn, sérstaklega við úr
verkalýðsarmi flokksins, en við erum alltaf
tortryggin á Framsókn.
Auk þess hefur það valdið Sjálfstæðis-
flokknum fylgistapi, að um leið og hann var
kominn í stjóm var ráðist í gífurlega harka-
legar aðgerðir, sem bitnuðu langmest á
launafólki. Stjómin gerði þá vitleysu að
banna vísitölu á laun, en leyfði henni svo
að „grassera" á öðrum sviðum, eins og í
lánamálum. Það þarf ekki að fara mörgum
orðum um það hvemig þessar ráðstafanir
ríkisstjórnarinnar fóru með fjárhag hús-
byggjenda. Fjölmargir þeirra hafa enn ekki
rétt úr kútnum. Auðvitað kom þetta geysi-
lega iila við launafólk og ekki bættu svo
úr skák svik ríkisstjómarinnar, en hún lof-
aði að bæta þeim sem verst voru settir
þessar harkalegu aðgerðir, hvað hún aldrei
gerði. Þessi svik þeirra ráðherranna og eink-
um Alberts hefur sjálfstæðisfólk ekki fyrir-
gefíð.
Þó að samningar hafí tekist nú um dag-
inn, sem eiga að tryggja kaupmáttaraukn-
ingu þeirra sem lægst launin hafa, þá koma
þær bætur alltof seint og eru ekki nægar
til þess að vinna upp það sem á hlut launa-
fólks hefur verið gert á undanfömu þremur
og hálfu ári.
Þá hefur þetta fjármálahneyksli Hafskips
og Útvegsbankans haft gífurlega skaðleg
áhrif á Sjálfstæðisflokkinn. Það veit það
náttúrlega hver heilvita maður að þessi mál
em flokknum með öllu óviðkomandi, en því
verður ekki á móti mælt, að oddviti flokks-
ins í Reykjavík tengist þessu hneyksli með
áberandi hætti. Auðvitað er það ekki heldur
vænlegt fyrir flokkinn að leggja út í kosn-
ingabaráttu í Reykjavík, með mann í efsta
sæti, sem getur átt ákæru yfír höfði sér.“
Ofangreint er sjónarmið fjölmargra við-