Morgunblaðið - 25.04.1987, Qupperneq 14
14T r_____MORGUKBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. APRÍL 19gr 'r_
Kvennastjórnmál
- karlastjórnmál
eftir Ragnhildi
Helgadóttur
í hálfa öld hefur stærsta pólitíska
kvenfélag landsins starfað innan
Sjálfstæðisflokksins. Konur hafa
áratugum saman verið fjölmennar
á stefnumótandi samkundum
flokksins.
Hagsmunir allra stétta
í Sjálfstæðisflokknum er gildi
einstaklingsins lagt til grundvallar
í stefnumálum en ekki gildi stétta,
hópa eða kynja. Sjálfstæðisstefnan
er eins og samþykkt var í stefnu-
skrá við stofnun flokksins: Þjóðleg
og víðsýn umbótastefna, sem bygg-
ir á einstaklingsfrelsi og atvinnu-
frelsi með hagsmuni allra stétta
fyrir augum.
Það liggur því í augum uppi að
í Sjálfstæðisflokknum skiptum við
málum ekki í kvennamál og karla-
mál, því við teljum að stefnumál
okkar séu til hagsbóta báðum kynj-
um.
Nýjar áherslur
Það er ljóst að sjálfstæðismenn
hafa frá upphafi viljað fylgja fram
málum, sem styrkja heimili og §öl-
skyldu, undirstöðu þjóðfélagsins.
Hafa ber í huga að mismunandi
starfsvettvangur karla og kvenna
hefur auðvitað nokkuð mótað um-
ræðuna.
Það er greinilegt á síðustu 15
árum að áherslur hafa breyst smám
saman í málflutningi sjálfstæðis-
manna með þjóðfélagsþróun sem
falið hefur í sér ný viðhorf nýrrar
kynslóðar með sókn kvenna til
menntunar og hverskonar starfa á
vinnumarkaðnum. Þessi þróun leit-
ar nú jafnvægis. Um þessi mál
hafa verið haldnar merkar ráðstefn-
ur á vegum sjálfstæðiskvenna og
hafa þær gefíð út stefnumótandi
rit eins og t.d. „Fjölskyldan í frjálsu
samfélagi". Það er gleðilegur
árangur starfa hins stóra hóps
kvenna í Sjálfstæðisflokknum að
þar hafa karlar jafnt sem konur
gert sér ljóst að það sem sumir
kalla sérmál kvenna eru einfaldlega
mannréttindamál karla og kvenna,
bama og fullorðinna, sameiginleg
hagsmunamál. Þetta má glöggt
heyra á málflutningi sjálfstæðis-
manna, bæði karla og kvenna.
Þessi staðreynd auðveldar konum
að koma á skynsamlegum breyting-
um í lögum og stjómvaidsákvörðun-
um.
Aukin mannréttindi
Nokkur dæmi um sameiginleg
verk sjálfstæðismanna, kvenna og
karla:
Lög um fæðingarorlof 1975 (90
virkir dagar) og 1987 um lengingu
í áföngum í 6 mánuði.
Lög um jafnrétti karla og kvenna
1976.
Hækkun greiðslna vegna bams-
burðar til heimavinnandi kvenna,
50% hækkun á mánuði í jafnmarga
mánuði og til útivinnandi kvenna.
Stórhækkun mæðralauna.
Mæðralaun greidd til 18 ára ald-
urs í stað 16 ára áður.
Greiðsla mæðra- eða feðralauna
með bami öryrkja er vistast til lang-
frama á stofnun.
Tillögur um mat heimilisstarfa
til starfsreynslu.
Aukning á kennslu í heimilis-
fræðum.
eftir GeirH. Haarde
Þeir atburðir sem orðið hafa í
íslenzku stjómmálalífí síðustu vik-
umar gefa fullt tilefiii til þess að
spurt sé svo sem gert er í þessari
fýrirsögn.
Er það þannig, að yngra fólkið
geri ríkari kröfur en hinir eldri til
þess að almennum siðgæðiskröfum
sé framfylgt? Em þessar kröfur nú
frábmgðnar þeim, sem tíðkast
hafa? Er afstaða forystu Sjálfstæð-
isflokksins, sem mestu umróti hafa
valdið í stjómmálaheiminum að
undanfömu, tákn um breytta tíma
í þessu efni og það sem koma skal?
Svörin við þessum spumingum
„Skipulagið innan
heildarsamtaka laun-
þegaf élaganna hefur
átt sinn þátt í að
kvennastéttir hafa oft
rekið lestina í kjara-
samningum. Sýnist það
æ ljósara að kvenna-
stéttum kæmi það betur
að vera í heildarsam-
tökum sem fremur
væru skipulögð eftir
skyldleika starfanna,
t.d. heilbrigðisstéttirn-
ar sér o.s.frv.“
Vinna að samfelldum skóladegi
og samstarfí heimilis og skóla.
Hækkun bamabóta.
Framfaraspor í húsnæðismálum.
Ýmsar ákvarðanir sem miða að
em að sjálfsögðu ekki einhlít. Á
öllum tímum hafa menn í siðmennt-
uðum ríkjum gert ríkar kröfur til
þeirra sem valdið fara í umboði al-
mennings. Það er aðeins í ríkjum
einræðis og alræðis, fyrr og nú, þar
sem menn geta leyft sér að snið-
ganga almennt velsæmi.
Færa má rök fyrir því, að kröfur
á hendur fulltrúa almennings hafi
farið vaxandi í vestrænum löndum
á undanfömum ámm, kannski ekki
minnst fyrir atbeina þeirra fijálsu
fjölmiðla, sem sjálfsagðir þykja í
lýðfijálsum löndum. Að þessu leyti
má til sanns vegar færa að nýjar
kynslóðir hafí gengið lengra en hin-
ar eldri í því að gera siðgæðiskröfur
til valdamanna. Ég er hins vegar
vómum gegn slysum og heilsu-
bresti.
Stefnumarkandi ákvarðanir Qár-
málaráðherra um sérstakar kjara-
bætur til kvennastétta í
umönnunarstörfum.
Kjör kvenna —
ný kynslóð
Hið síðastnefnda lýsir ef til vill
betur en nokkuð annað viðleitni
forystumanna Sjálfstæðisflokksins
til að vinna að jafnrétti karla og
kvenna á þeim sviðum, sem erfítt
hefur verið að hnika til. Skipulagið
innan heildarsamtaka launþegafé-
laganna hefur átt sinn þátt í að
kvennastéttir hafa oft rekið lestina
í kjarasamningum. Sýnist það æ
ljósara að kvennastéttum kæmi það
betur að vera í heildarsamtökum
sem fremur væm skipulögð eftir
skyldleika starfanna, t.d. heilbrigð-
isstéttimar sér o.s.frv.
Ýmsar ráðstafanir hafa verið
gerðar í menntunarmálum heil-
brigðisstétta, svo sem ákvarðanir
um sérhæfð námskeið og flutningur
ekki á því að þessar kröfur séu al-
mennt frábmgðnar f eðli sínu þeim,
sem tíðkast hafa ámm saman með-
al siðaðra manna. Þær em hins
vegar e.t.v. orðnar formlegri og
fastmótaðri, skrifaðar reglur hafa
komið í stað óskrifaðra.
Það er hins vegar ekki seinna
vænna að gerðar séu sambærilegar
kröfur til stjómmálamanna hér-
lendis og gert hefur verið um árabil
í öðmm löndum. Sem sé þær, að
þeir beri pólitíska ábyrgð á gerðum
sínum, hvort heldur um er að ræða
óeðlilegar stjómarathafnir eða per-
sónulegar ráðstafanir, sem rýra þá
því trausti, sem óhjákvæmilegt er
í samskiptum almennings og ráða-
manna.
En í hveiju felst gott sjðferði
stjómmálamanna? Það felst m.a. í
því að misnota ekki aðstöðu sína
til að hygla sjálfum sér, ættingjum
sínum eða vinum. Það felst í því
að búa þannig um hnútana að ekki
geti verið um hagsmunaárekstra
að ræða í starfí. í því að mismuna
ekki þegnunum, gera ekki eitthvað
fyrir einn, sem öðmm leyfíst ekki,
hygla ekki einum á kostnað annars
eða ganga erinda hans með því að
bijóta rétt á öðmm. Gera ekki góð-
verk sín á kostnað annarra.
Fyrirgreiðslupólitík, sem svo er
nefnd, fer oft og iðulega í bág við
þessar óskrifuðu reglur. Þar er ein-
um iðulega hampað á kostnað
annars, góðverk em gerð á kostnað
hins aímenna skattborgara. Loks
getur hún falist í að greiða fyrir
því að skjólstæðingurinn fái það
fram sem hann á hvort eð er rétt
á. Felst þá sú blekking í fyrirgreiðsl-
unni að viðkomandi er gefíð í skyn
að hann hefði ekki notið réttar síns,
nema viðkomandi fyrirgreiðsluaðili
hefði komið til skjalanna.
Það er mjög mikilvægt að gera
greinarmun á þessu og því, hvenær
stjómmálamenn raunvemlega
hjálpa einstaklingum að ná rétti
sínum, sé verið að bijóta á þeim
rétt eða hjálpi fólki að rata réttar
leiðir í gegnum „kerfíð". Slík starf-
semi getur átt fullan rétt á sér,
þótt hún flytjist vonandi að mestu
leyti til embættis umboðsmanns
Sj álfstæðisf ólk í
Reykjaneskjördæmi
eftír Gísla Olafsson
í dag taka kjósendur afstöðu í
kosningum til Alþingis. Stefna
Sjálfstæðisflokksins liggur ljós
fyrir. Hún var samþykkt á lands-
fundi flokksins í mars sl., líka af
þeim, sem nú hafa stofnað annan
flokk, andstöðuflokk við Sjálf-
stæðisflokkinn.
Við vitum öll um góðan árang-
ur af stjóm Sjálfstæðisflokksins
á þessu kjörtímabili og viljum
tryggja áframhaldandi árangur
með því að standa saman um
Sjálfstæðisflokkinn.
Fyrmm samheijar í Sjálfstæð-
isflokknum, en nú andstæðingar
okkar í Borgaraflokknum, hafa
valið með sér á lista fólk úr öðmm
stjómmálaflokkum, sem gæti því
leitt til myndunar vinstri ríkis-
stjómar. Líkumar á slíkri stjóm
em mun meiri eftir því sem flokk-
Gísli Ólafsson
amir, sem að henni standa, em
fleiri.
S-listinn biður í auglýsingum
sínum um atkvæði þitt, svo að
þú „losnir undan alræði flokk-
anna“. Efsti maður á lista flokks-
ins í Reykjavík sækist eftir
oddastöðu við myndun næstu
ríkisstjómar. Fyrsti maður á lista
S-listans f Reykjaneskjördæmi er
sjálfskipaður eins og framboð
listans eru á öllu landinu. Hefur
meira flokksræði eða alræði
flokks verið sýnt við þessar
kosningar?
Við sem fylgjum sjálfstæðis-
steftiunni látum ekki blekkjast og
styðjum D-listann, lista Sjálfstæð-
isflokksins, sem er á réttri leið til
að tiyggja áframhaldandi velmeg-
un í landinu.
Höfundur er formaður Iqör-
dæmisráðs Sjálfstæöisflokksins
í Reykjaneskjördæmi.
„Nýir kjósendur
— nýtt siðferði?“
Ragnhildur Helgadóttir
gmnnmenntunar í hjúkmnarfræði
á háskólastig. Þessar ákvarðanir
ættu að hafa áhrif til kjarabóta og
auðvelda samstarf stéttanna.
Einstaklingsfrelsi —
jafnrétti
Þótt virst hafi nærtækt að fjalla
nokkuð um heilbrigðishópa sem
mestmegnis em skipaðir konum á
svipað við um fjölmörg önnur störf.
Er það víst að kjör kvenna batna
því meir sem sá skilningur verður
dýpri og víðtækari að bættur hagur
kvenna er til bóta fyrir alla, því að
einstaklingsfrelsi er jafnrétti í
reynd.
Höfundur er heilbrigðis- og trygg-
ingaráðhem og skipar 3. sæti &
framboðsiista Sjálfstæðisflokks í
Reykjavík.
Geir H. Haarde
„Sjálfstæðisflokkurinn
hefur alltaf gert
strangar siðferðiskröf-
ur til forystumanna
sinna. Atburðir síðast-
liðinna vikna eru að
sjálfsögðu ekki annað
en staðfesting á því.
Þeir atburðir sýna að
Sjálfstæðisflokkurinn
ætlar ekki að slaka á
kröfum sínum í þessu
efni.“
Alþingis, þegar hann hefur starf-
semi sfna um næstu áramót.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur allt-
af gert strangar siðferðiskröfur til
forystumanna sinna. Atburðir
síðastliðinna vikna em að sjálfsögðu
ekki annað en staðfesting á því.
Þeir atburðir sýna að Sjálfstæðis-
flokkurinn ætlar ekki að slaka á
kröfum sínum í þessu efni.
Hann hafnar leið einstaklings-
bundinnar fyrirgreiðslu, sem byggir
á því að mismuna þegnunum. Hann
vill að stjómvöld setji almennar
reglur um samskipti almennings og
stjómvalda. Hann vill að allir séu
jaftiir fyrir lögunum. Hann hafnar
siðblindunni, sem virðist hafa náð
heljartökum á fjölda íslendinga að
undanfömu. Hann er sem betur fer
á réttri leið á þessu sviði sem öðmm.
Höfundur er aðstoðarmaður fjár-
málaráðherra ogskipar 6. sæti á
framboðslista Sjálfstæðisfíokks-
ins i Reykjavík. Grein þessierað
stofni tílávarp, sem flutt vará
fundi viðskiptafræðinema I Odda
IS.þjn.