Morgunblaðið - 03.06.1987, Blaðsíða 21

voor íwtt p mTnAmrvrwnw mn t TprMjTnanM
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. JÚNÍ 1987
því, að mun fleiri slys hefðu orðið
á jarðskjálftasvæðum, ef engra
staðla hefði notið við. Má benda á
fjölda greina vísindamanna um
þessi efni því máli til sönnunar.
Mín eigin reynsla í þessum efnum
hefur kennt mér mikið. Ég hef á
undanfömum 20 árum tekið þátt í
burðarþolshönnun margra stórra
bygginga í Reylqavík og þá fyrst
og fremst að því er lýtur að jarð-
skjálftaálagi. Eg _hef sannfærst æ
betur um það, að ÍST 13 getur orð-
ið að verulegu liði við að áætla
dreifingu jarðskjálftakrafta á burð-
arvirki, en grundvallarþekking og
tilfinning hönnuðarins fyrir hegðun
burðarvirkisins skipti einnig höfuð-
máli. Þarna eru þekking og reynsla
aðalatriði.
Skýrsla Rb
Það sem ég hef verið að reyna
að koma til skila hjá lesendum í
undangengnum orðum, er sá mikli
vandi, sem blasir við verkfræðing-
um, sem á að tryggja öryggi
burðarvirkisins gegn válegum
áhrifum, svo sem jarðskjálfta.
Margir starfsbræður mínir í verk-
fræðingastétt, sem kynnzt hafa
þessu vandamáli af eigin raun,
munu geta tekið undir það sem hér
er sagt um hinn mikla vanda.
Það var því með nokkurri eftir-
væntingu, að ég fletti skýrslu
Rannsóknastofnunar byggingariðn-
aðarins um burðarþol húsa fyrir
nokkrum dögum.
Eftirvænting mín var ekki síðri
fyrir þá sök, að við Verkfræðistofn-
un HÍ hófumst við handa fyrir
nokkru að meta jarðskjálftaöryggi
nokkurra húsa á Suðurlandi, með
hinn væntanlega Suðurlands-
skjálfta í huga. Þetta er mjög
vandasamt verk, og mikilli óvissu
háð. Ekki er víst, að miklar yfirleg-
ur skili miklum árangri, hið
endanlega próf á öryggi mannvirkj-
anna bíður hinna raunverulegu
. jarðhræringa. í bezta falli geta
menn bætt úr augljósum vankönt-
um á burðarvirkjunum, svo framar-
lega sem slíkar aðgerðir kosta ekki
| mikið. Augljóst er, að fjárhagsað-
stæður sjá til þess, að styrkingar
húsa, sem þegar hafa verið byggð,
verða ekki framkvæmdar nema
geysisterk rök séu fyrir hendi. Allt
öðru máli gegnir um hús, sem verið
er að hanna, þar ber að gefa slíku
sérstakan gaum, enda þarf kostnað-
ur, sem af því hlýzt, ekki að skipta
verulegu máli.
Ég varð því mjög hissa, þegar
ég fletti skýrslunni. Hér kom hver
áfellisdómurinn eftir annan. Þó að
færustu sérfræðingar veigri sér
mjög við að kveða upp einhlíta dóma
um öryggi einstakra bygginga, virt-
ist höfundur skýrslu þessarar ekki
eiga í neinum erfíðleikum af því
tagi. Úrskurður felldur, búmms,
ekki öruggt! Næsta bygging. Höf-
undur skýrslunnar hefur ekki haft
fyrir því að skilgreina hvaða for-
sendur hann gefur sér og hvaða
mat hann leggur á niðurstöður.
Fólki, sem ekki kann sérstök skil á
hlutum, er beinlínis gefíð í skyn,
að svarið sé einfaldlega já eða nei.
í raun og sannleika er svarið yfír-
Ieitt hvorugt. Burðarþol er afskap-
lega afstætt hugtak. Burðarþol
húss getur verið fullnægjandi, þótt
húsið verði fyrir miklum skemmd-
um í jarðskjálfta. Spumingin er um
skilgreiningu burðarþols. Fólk sér
oftast fyrir sér ijúkandi rústir í
þeim blaðagreinum, sem birzt hafa
að undanfömu. Ekki vænti ég, að
það sé það ástand, sem höfundurinn
miðar við.
Lokaorð
Það er vel, að vakin sé athygli á
því vandamáli, sem hér er á ferð-
inni. Sjálfsagt hafa sumir aðilar
sofíð á verðinum. Slíkt er mannlegt
og slíkt mun gerast aftur og aftur.
En við verðum að gæta okkar. Við
verðum að bregðast rétt við og
gera úrbætur. Þegar í stað verða
yfírvöld að snúa sér að þessu vanda-
máli og leita til færustu sérfræðinga
í því skyni að skilgreina nákvæm-
lega öryggiskröfur varðandi burð-
arþol mannvirkja.
Höfundur er prófessor í burðar-
þolsfræði við Háskóla Islands og
formaður sijórnar Verkfræði-
stofnunar Háskóla íslands.
Morgunblaðið/Sverrir
Hilmar Jónsson stórtemplar afhendir Hrafnhildi verðlaunin í gær.
Stórstúka íslands:
Verðlaun veitt fyrir
unglingaskáldsögu
Á ALÞJÓÐLEGU ári æskunnar
1985 ákvað Stórstúka íslands að
efna til samkeppni um unglinga-
skáldsögu. Verðlaunin eru hærri
en tíðkast hefur fyrir handrit að
slíkum bókum eða kr. 100.000,00
að viðbættum venjulegum höf-
undarlaunum.
Til að tryggja sem besta þátttöku
i samkeppninni var skilafrestur
framlengdur til 31. desember 1986.
í dómnefnd voru skipuð Andrés
Kristjánsson fyrrverandi fræðslu-
stjóri, Mjöll Matthíasdóttir nemi og
Stefán Júlíusson rithöfundur.
Nefndin hefur nú lokið störfum og
verðlaunin hlýtur Hrafnhildur Val-
garðsdóttir fyrir söguna „Leður-
jakkar og spariskór".
Stórstúka íslands vill á þennan
hátt örva íslenska skáldsagnagerð
fyrir unga lesendur en hún vill líka
láta þess getið að útgáfufyrirtæki
hennar, „Æskan“, gefur einnig út
bækur fyrir fullorðna, ævisögur og
skáldverk, segir í frétt frá Stórstúk-
unni.
HARDY
VEIÐIVÖRUR
HINNA
VANDLÁTU
Þegar kemur að því að kaupa
útbúnað til lax eða silungsveiða. er úr
mörgum ólíkum tegundum að velja.
HARDY ereinn virtasti og reynd-
asti framleiðandi veiðibúnaðar í heim-
inum. HARDY framleiðir m.a.: frá-
bær veiðihjól, stangir, línu, vesti,
fatnað og fjölda fylgihluta sem nauð-
synlegir eru í veiðiferðina.
AUar vörur frá H ARDY eru fram-
leiddar af mikilli natni og vandvirkni.
Til þess að tryggja mestu gæði eru
nánast allar HARDY vörur handunn-
ar.
Við hjá Veiðimanninum erum
stolt af því að geta boðið slíkar vörur.
Þaðerengin tilviljun að þeirsem setja
gæðin ofar öllu, velja HARDY
veiðivörur.
HAFNARSTRÆTI 5, REYKJAVÍK. SÍMI 16760.
BYRJENDATÍMAR
í LEIKFIMI FYRIR
MORGUNHRESSAR
KONUR
Á ÖLLUM ALDRI
Leikfimitímarnir eru á
mánudags- og miðvikudags-
morgnum frá kl. 10 til 11.
Áhersla verður lögð á
að styrkja maga, rass, læri og
byggja upp þol. Ekkert hopp.
Hringdu strax í síma
2 91 91 og láttu skrá þig!
Jónínu og Ágústu^ Borgartúni 31, s. 2-91-91
Morgunstund gefur gull í mund!