Morgunblaðið - 03.06.1987, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. JÚNÍ 1987

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 550 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 50 kr. eintakiö.
Þolinmæði fólks
á þrotum
að er vissulega nokkurt
umhugsunarefni, hvað
stjómarmyndun á íslandi tekur
langan tíma. Nú er liðin um fimm
og hálf vika frá því, að kosninga-
úrslit lágu fyrir, en þrátt fyrir
að svo langt er um liðið hefur
forystumönnum stjómmálaflokk-
anna ekki tekizt að mynda nýja
ríkisstjóm. Fram til þessa hefur
almenningur í landinu sýnt til-
burðum stjómmálamanna til
stjómarmyndunar þolinmæði, en
hún er á þrotum. Þess verður
ekki langt að bíða að krafan á
hendur flokksforingjum um að
þeir komi sér saman um nýja
ríkisstjóm verði bæði almenn og
sterk.
Jón Baldvin Hannibalsson,
formaður Alþýðuflokksins, tekur
við umboði til sfjómarmyndunar
við mun hagstæðari skilyrði en
þeir Steingrímur Hermannsson
og Þorsteinn Pálsson. Ástæðan
er sú, að nú er búið að ganga
úr skugga um að ekki sé raun-
hæft að ræða um myndun ríkis-
stjómar Sjálfstæðisflokks og
Alþýðuflokks með annaðhvort
Alþýðubandalagi eða Kvenna-
lista. Allt frá því að kosningar
fóru fram hefur það legið ljóst
fyrir, að forystumenn Alþýðu-
flokks og Sjálfstæðisflokks vildu
kanna þessa tvo kosti. Þeir hafa
báðir gert það, hvor með sínum
hætti. Þorsteinn Pálsson hafði
umboð til stjómarmyndunar á
hendi í tvær vikur. Hann komst
að raun um, að Alþýðubandalag
var ekki reiðubúið til þess að taka
þátt í formlegum viðræðum með
Sjálfstæðisflokki. Tilraun for-
manns Sjálfstæðisflokks til þess
að mynda ríkisstjóm með Al-
þýðuflokki og Kvennalista
strandaði hins vegar á málefna-
ágreiningi milli þessara aðila.
Jón Baldvin Hannibalsson
kannaði sömu kosti um sl. helgi.
Hann sendi Alþýðubandalagi og
Kvennalista drög að málefna-
samningi og óskaði eftir svömm
um það, hvort þessir aðilar væru
tilbúnir í viðræður á þeim grund-
velli. Svörin voru neikvæð.
Formaður Alþýðuflokksins kem-
ur því að hreinu borði nú þegar
forseti hefur falið honum myndun
ríkisstjómar. Sá kostur, sem við
blasir, er mjmdun ríkisstjómar
Sjálfstæðisflokks, Alþýðuflokks
og Framsóknarflokks. Öllum er
ljóst, að þessir þrír flokkar geta
komið sér saman um málefna-
samning. Að sjálfsögðu verða
allir aðilar að slá af ýtrustu kröf-
um, en það gerist alltaf við
myndun ríkisstjómar. Töluvert
hefur bryddað á því undanfamar
vikur, að framsóknarmenn segist
ekki geta unnið með alþýðu-
flokksmönnum og að alþýðu-
flokksmenn segist ekki geta
unnið með framsóknarmönnum.
Slíkan bamaskap hljóta menn að
sjálfsögðu að leggja til hliðar nú.
Ekki eru mörg ár liðin frá því
að Steingrímur Hermannsson
sagði, að allt væri betra en íhald-
ið! Sjálfstæðismenn hafa ekki
erft það við hann. Það er hvorki
ástæða til þess fyrir framsóknar-
menn eða alþýðuflokksmenn að
gera mikið úr orðum, sem falla
í hita dagsins. Þegar alvaran
blasir við ber að leggja slíkan
hégóma til hliðar.
Fólk hefur vaxandi áhyggjur
af stöðu efnahagsmála og að
verðbólgan fari af stað á ný ef
ekki verður fljótlega mynduð
ríkisstjóm, sem tekur til við þau
störf, sem að henni snúa. Þessir
þrír flokkar munu allir verða þess
varir, að gangi þeir ekki til við-
ræðna um myndun nýrrar ríkis-
stjómar að þessu sinni af fullri
alvöru tekur þjóðin það óstinnt
upp. Það er engin ástæða til þess
fyrir framsóknarmenn eða sjálf-
stæðismenn að setja það fyrir
sig, þótt þessar viðræður fari
fram undir forystu formanns Al-
þýðuflokksins. Fengin reynsla
margra undanfarinna ára sýnir,
að verkstjóm í slíkum viðræðum
leiðir ekki endilega til þess að sá,
sem hana hefur með höndum,
taki að sér að veita sjálfri ríkis-
stjóminni forstöðu. Það er að
sjálfsögðu samningsatriði á milli
flokkanna.
Nokkur stórmál bíða úrlausn-
ar. í fyrsta lagi er fyrirsjáanleg
mikil breyting í tveimur undir-
stöðuatvinnugreinum þjóðarinn-
ar. Sjávarútvegur og fískvinnsla
standa á vegamótum. Ríkisstjóm
og Alþingi þurfa að vísa veginn.
Landbúnaður er í meiriháttar
umsköpun, sem veldur margvís-
legum vanda meðal bænda og
þeirra, sem byggja afkomu sína
á vinnslu búvara. í öðru lagi hafa
þessar breytingar í atvinnuhátt-
um skapað hættu á verulegri
byggðaröskun. Ný ríkisstjóm
verður að takast á við þann
vanda. í þriðja lagi blasa við
ákveðin úrlausnarefni í efnahags-
málum almennt og ríkisfjármál-
um sérstaklega. Og í fíórða lagi
er tími til kominn að stjóm-
málaflokkamir horfíst í augu við
þá hættu, sem sjálfstæði þjóðar-
innar, tunga okkar og menning
eru í vegna hinnar alþjóðlegu §öl-
miðlabylgju, sem æðir um heim-
inn og drekkir smáþjóðum ef þær
gæta ekki að sér.
Það er hægt að koma saman
ríkisstjóm Sjálfstæðisflokks, Al-
þýðuflokks og Framsóknar-
flokks. Forystumenn þessara
flokka eiga ekki að standa upp
frá samningaviðræðum fyrr en
því verki er lokið. Þeirra bíða
verðug viðfangsefni, eins og hér
hefur verið rakið.
Atvinnuflug á íslandi í 50 ár
Smáþota fyrir
íslenskar aðstæður
- segirStefán
Sæmundsson hjá
Þotuflugi hf.
ÞOTUFLUG HF. er flugfé-
lag, sem stundar einstæðan
flugrekstur hér á landi.
Félagið stundar leiguflug á
eigin smáþotu og er einmitt
þessa dagana liðið ár frá því
að reksturinn hófst. Þegar
við leituðum upplýsinga um
félagið, varð fyrir svörum
Stefán Sæmundsson, einn
eigenda.
Fyrst, hvað er Þotuflug hf.?
„Ef við byrjum á byrjuninni, þá
var félagið stofnað 28. desember
1985 og voru hluthafar 8. Til-
gangur félagsins er fyrst og
fremst flugrekstur og var starfað
til ársloka 1986 í samvinnu við
Flugstöðina hf. (sem er hluthafi),
en síðan fékk Þotuflug hf. sitt
flugrekstrarleyfí. Flugreksturinn
sjálfur byrjar í júní ’86. Við feng-
um til landsins þotuna í byrjun
maí í fyrra, hún er af gerðinni
Cessna Citation II og tekur 8 til
10 farþega," segir Stefán og
upplýsir blaðamann um skrásetn-
ingarstafi vélarinnar, þeir em
vitaskuld TF-JET.
Notar stutta flugbraut
En er nokkurt vit í því að vera
með þotu hér á landi, getur hún
lent nema á stærstu flugvöllum?
„Jú,“ svarar Stefán, „þessi teg-
und þarf mjög stutta braut,
kemst af með 700 metra og hún
getur lent á malarvöllum líka.
Það byggist á því, að hún hemlar
með fallhlíf, og þess vegna er
mjög lítil hætta á steinkasti inn
í hreyflana, eins og væri, ef svo-
kallaður knývendir væri á hreyfl-
unum, hann beinir loftstraumn-
um fram frá hreyflinum."
En markaðurinn, spyr blaða-
maður, hvemig er hann?
„Verkefnin hafa verið mörg
og mismunandi, bæði að umfangi
og eðli. Sjúkraflug frá íslandi og
Grænlandi bæði til Evrópu og
Bandaríkjanna, varahlutaflug,
flug með aðila í viðskipta- og
embættiserindum og áhafna-
flutningar. Það er áberandi, að
allt að 80% farþega eru erlendir
og eins hitt, að enginn opinber
starfsmaður eða embættismaður
ríkisins hefur getað notað þessa
þjónustu."
Tilraun í eitt ár
Þegar blaðamaður spyr um
framtíðarhorfur, segir Stefán, að
í byijun hafí verið ákveðið að
gera tilraun með þessa þjónustu
í eitt ár og taka síðan ákvörðun
um áframhaldandi rekstur. „Sú
ákvörðun verður tekin nú á næstu
dögum. Öll brautryðjendastörf
eru erfið og áhættusöm, en í
þessu tilfelli er fíárfestingin al-
þjóðleg söluvara, sem heldur vel
sínu verðmæti og er að auki ekki
jarðbundin. Fjármögnun var að
mestu leyti erlend og engir
íslenskir bankar hafa verið notað-
ir að því leyti."
Stefán fræðir okkur meira um
vélina sjálfa. „Þessar þotur eru
einhveijar öruggustu flugvélar,
sem eru í notkun í dag, þær hafa
Þorsteinn Guðmundsson ogSve
Kenim
Viðtal við Þorstein
Guðmundsson hjá
Vesturflugi hf.
VESTURFLUG HF. er flug-
skóli, stofnaður í nóvember
1985 af flugkennurum hjá
Flugfari hf. Morgunblaðið
ræddi við Þorstein Guð-
mundsson, einn forsvars-
manna fyrirtækisins, og
forvitnaðist um starfsemina.
„Fljótlega eftir að Flugfar hf.
var stofnað var ákveðið að skipta
upp rekstrinum, aðgreina flug-
SVEINN EINARSSON HJÁ FLUGFARIHF.:
Við einbeitum
okkurað
leiguflugi
FLUGFAR HF. er leiguflug-
félag, stofnað af Sveini
Einarssyni o.fl., en hann er
jafnframt aðaleigandi félags-
ins. Flugfar hf. er staðsett í
elsta húsinu á flugvallarsvæð-
inu, austan við vöruaf-
greiðslu Flugleiða. Þar hefur
verið íbúðarhús fyrir löngu
og á striðsárunum var herinn
með veðurstofu í húsinu. Á
síðari árum hefur það verið
nýtt sem geymsla lengst af,
en þó einnig sem hesthús um
skeið! Síðan tók Flugskólinn
hf. húsið undir starfsemi sína
og þegar Sveinn og félagar
keyptu starfsemi Flugskólans
hf. og stofnuðu sitt eigið fyr-
irtæki (í janúar 1985), héldu
þeir húsnæðinu.
Skóli og leignflug-
„Til að byija með starfrækti
Flugfar hf. bæði leiguflug og flug-
skóla, en nú rekur fyrirtækið
eingöngu leiguflug," segir Sveinn
Einarsson aðspurður um starf-
semina. „Við erum með tvær
tveggja hreyfla vélar, Beechcraft
Queen Air, sem tekur 7 farþega
og Cessna 402, 9 farþega vél, sem
við erum nýbúnir að kaupa. Við
endumýjum líklega fljótlega
Queen Áir-vélina og fáum aðra
nýrri, síðan tökum við þriðju vél-
ina á leigu í sumar, 5 farþega og
tveggja hreyfla eins og hinar."
Sveinn lætur vel af rekstrinum,
enda fer í hönd besti tími ársins
í leigufluginu. „Við erum á þess-
um venjulega leiguflugsmarkaði,
fljúgum með ferðamenn, íþrótta-
félög og áhafnir skipa svo helstu
viðskiptaaðilamir séu nefndir. Það
kemur líka stundum fyrir, að hing-
að kemur fólk, jafnvel hlaupandi,
ofan úr Flugleiðaafgreiðslunni og
vill leigja flugvél út á land, hefur
ekki fengið far með áætlunarflug-
inu.“
Ungt félag-
„Flugfar hf. er ungt félag og
er þegar búið að treysta sig í
sessi, enda er geta okkar mikil á
þessu sviði," segir Sveinn og þeg-
ar blaðamaður vill vita hvert hann
geti ferðast með vélum hans er
svarið einfalt: „Þangað sem þú
vilt fara, ef flugvöllur er á staðn-
um, ef þú vilt fara mjög langt,
gæti þurft mörg hopp, en við
kæmust, ekkert mál.“ En er ekki
dýrt að gera út slíkar vélar sem
þessar, hvað er dýrast? „Bensínið
og viðhaldið em stærstu kostnað-
arliðimir í sjálfum rekstrinum,
nokkuð jafnstórir, annars er það
fjármagnskostnaðurinn ef við telj-
um hann með. Þetta gengur þó
upp með því, að við leggjum á
okkur mikla vinnu og gerum sem
mest sjálfír af því sem gera þarf.
Viðhaldsvinnuna kaupum vð þó
annars staðar frá.“ Síðan upplýsir
Sveinn blaðamann um að hjá fé-
laginu starfa nú þrír menn, tveir
flugmenn og einn í afgreiðslu,
þriðji flugmaðurinn bætist svo við
í sumar yfír háannatímann. „Við
emm rétt að byija, mér sýnist að
þetta ætli að ganga vel og við
munum byggja upp fyrirtækið
smám saman eins og tilefni gefst
til, byijunin lofar góðu,“ segir
Sveinn Einarsson að lokum.