Morgunblaðið - 05.07.1987, Qupperneq 42

GRIKKIR og Bandaríkjamenn eru
komnir í hár saman vegna ásakana
um að gríska stjórnin hafi komizt
að samkomulagi við Abu Nidal, ill-
ræmdasta hryðjuverkamann heims,
Ium að samtök hans hlífi Grikklandi
við hryðjuverkum. Grikkir hafa hótað
að endurnýja ekki samning um
bandarískar herstöðvar í Grikklandi
þegar hann rennur út á í lok næsta
árs, ef Bandaríkjamenn falla ekki frá
ásökunum sínum. Grikkir vísa þeim
eindregið á bug og segja þær jafn-
gilda „póiitískri skemmdarstarf-
semi."
Palestínumenn í flóttamannabúðum íLíbanon: ungir og
örvæntingarfullir nýliðar.
Grikkir harðneita
þeirri staðhæf-
ingu Banda-
ríkjamanna að
Abu Nidal hafi
verið handtek-
inn þegar hann
kom til Aþenu
fyrir um hálfum mánuði og síðan
látinn laus að skipun yfírmanna í
grísku leyniþjónustunni.
Nafn Abu Nidals er efst á skrá
Bandaríkjamanna um eftirlýsta
hryðjuverkamenn. Hann hefur lýst
ábyrgð á hendur sér fyrir rúmlega
100 hryðjuverk, þar á meðal árásina
á sendiherra ísraels í Lundúnum,
Sholomo Argov, í júní 1982 (sá
atburður mun hafa leitt til íhlutun-
ar Israelsmanna f Líbanon). Hann
er líka talinn hafa borið ábyrgð á
fjöldamorðunum á flugvöllunum í
Róm og Vín í desember 1985.
Abu Nidal var einnig grunaður
um að hafa skipulagt árásimar á
flugvöllinn í Karachi og bænahús
Gyðinga í Istanbul. Vitað er að
hann stóð að morði brezks stjómar-
erindreka í Bombay 1984 og
sendiherra Jórdaníu f Nýju Delhi í
október 1983. Árið 1980 réðst hann
á skrifstofu PLO í Islamabad og
hann er sagður hafa borið ábyrgð-
ina á árás á sendiráð Sýrlands í
Karachi 1976. Talið er að hann
hafí staðið fyrir morði á jórdönskum
stjómarerindreka í Ankara í júlí
1985 og árásum á bænahús Gyð-
inga í Vín 1981 og í Brussel og
Róm 1982.
Bretar telja að hann hafí verið
viðriðinn tilraun, sem var gerð til
að smygla sprengju um borð í flug-
vél E1 A1 í apríl 1986. Sýrlendingur-
inn Nezar Hindawi var dæmdur í
45 ára fangelsi fyrir þann verknað.
„Faðir baráttunnar“
Abu Nidal sagði skilið við Frelsis-
samtök Palestínu (PLO) 1976 og
hefur starfað undir vfgorðinu „blóð
en ekki samninga". Hann og sam-
tök hans, Fatah-byltingarráðið,
hafa notið stuðnings Sýrlendinga
og Muammar Gaddaffís Líbýuleið-
toga. Abu Nidal er dulneftii og
merkir „faðir baráttunnar" og hann
heitir réttu nafni Sabri el-Banna
og er fæddur í Jaffa, þar sem faðir
hans var ávaxtasali.
Fjölskyldan var auðug á palestín-
skan mælikvarða, en hún flúði
þegar styrjöld Araba og ísraels-
manna hófst 1948, fyrst til Gaza
og síðan til Nablus á vesturbakkan-
um. Fjölskyldufyrirtækið var
endurreist og gekk bærilega, en
Abu Nidal varð þó að hætta námi
í háskólanum í Kaíró án þess að
ljúka prófí og fluttist til Saudi-
Arabíu, þar sem hann gerðist
rafvirki.
Skömmu fyrir sex daga stríðið
1967 sneri hann aftur til Nablus
ásamt palestínskri flóttakonu, sem
hann hafði kvænzt. Eftir sigur ísra-
elsmanna fluttist hann til Amman.
Hann var þá orðinn félagi í PLO
og helgaði sig nú
andspymustarfsemi
einvörðungu. A1
Fatah sendi hann til
Súdan og írak.
Hann átti skjótan
frama Yasser Ara-
fat að þakka, en
klauf sig úr hreyf-
ingunni vegna
öfgafullrar afstöðu;
var rekinn úr PLO í
marz 1974 og kom
þá á fót eigin
hryðjuverkasamtök-
um.
Laust eftir 1970
hafði hann verið
sendur til Norður-
Kóreu og Kína. Þar
kveðst hann hafa
fyllzt mikilli hrifn-
ingu á „aga og
slipulagshæfíleikum
Chou En lais." Hann neitar því að
hann sé marxisti eða heittrúarmað-
ur, en telur sig „njóta guðlegrar
handleiðslu til að leiða palestínsku
þjóðina.“
í viðtali í arabísku blaði í fyrra
sagði hann: „Við störfum með sam-
tökum andstæðinga Thatchers, t.d.
IRA (írska lýðveldishemum). Hún
slapp í árásinni í Brighton, en ég
get fullvissað ykkur um að hún
sleppur ekki næst. Ég vil ekki tala
meira um nomina."
Talinn af
Lítið var vitað um Abu Nidal og
samtök hans fyrr en ítalir fóru að
yfírheyra Ibrahim
Khaled, sem stjóm-
aði árásinni á flug-
völlinn í Róm og var
eini árásarmaðurinn
af fjórum sem komst
lífs af. Sumir töldu
jafnvel að Abu Nidal
væri látinn. Upplýs-
ingar Khaleds, sem
er aðeins tvítugur,
hafa yfírleitt reynzt
réttar og fyrrver-
andi félagar hans
sitja um líf hans
vegna uppljóstrana
hans.
í desember 1984
hafði Khaled verið
sendur til Kýpur til
að myrða brezka
sendiherrann þar,
en árásinni var
frestað á síðustu
stundu af „tæknilegum ástæðum."
f júlí 1985 dvaldist hann í 20 daga
í París til að undirbúa sprengjuárás-
ir á sendiráð Bandaríkjanna, Bret-
lands og ísraels, en hætt var við
þær þegar Frakkar handtóku tvo
hryðjuverkamenn.
Khaled og félagar hans gerðu
ekki ráð fyrir að komast lífs af
Abu Nidal í Norður-Kóreu 1972: aðdándi Chou En-lais.
þegar þeir gerðu árásina á flugvöll-
inn í Róm. Tilgangur þeirra var að
ráðast um borð í flugvél El-Al og
sprengja hana í tætlur yfír Tel
Aviv. „Ég er hermaður og fram-
fylgi skipunum," sagði Khaled
þegar hann var spurður að því hvers
vegna hann hefði skotið á saklausa
fólk á flugvellinum. En hann hafði
talið sig berjast við ísraelsmenn og
það fékk töluvert á hann þegar
hann komst að því að flest fóm-
arlömb hans vom Grikkir og ítalir.
Samtök Abu Nidals eiga leynileg
vopnabúr í mörgum löndum. í ágúst
1985 hugaði Khaled að földum
vopnabirgðum í fjórum borgum
Pakistans. í Róm vísaði hann á fjór-
ar Kalashnikov-vélbyssur í holum
tijábol í skemmtigarði. Að hans
sögn vita aðeins háttsettir menn í
samtökum Abu Nidals hvar leyni-
vopnabúrin em.
Ungir öfgamenn
Abu Nidal er sagður hafa einn
fulltrúa í hveiju landi Evrópu, en
hryðjuverkamenn hafa ekki sam-
band við þá. Það er talin skýringin
á því að samtökin hafí haldið velli,
þótt nokkrir félagar þeirra hafí ver-
ið handteknir.
Það hefur verið stefna Abu Ni-
dals að ráða í sína þjónustu unga
og örvæntingarfulla Palestínu-
menn, sem lifðu af árásir ísraels-
manna á flóttamannabúðimar
Sabra og Chatilla í Líbanon. Khaled
flúði frá Chatilla 1982. Vinur hans,
Hassan Itab, sem var einnig frá
Chatilla, var 17 ára gamall þegar
hann fleygði sprengju inn í skrif-
stofu British Airways í Róm í
september 1985 með þeim afleið-
ingum að ein kona beið bana og
nokkrir vegfarendur særðust. Liðs-
menn Abu Nidals em þjálfaðir
tilræðismenn og hafa fengið æfíngu
í að koma fyrir sprengjum og skjóta
menn í bifreiðum á ferð.
Með hjálp Khaleds hefur ítölsku
lögreglunni tekizt að rekja sex
hiyðjuverkaárásir á Ítalíu til sam-
taka Abu Nidals. Hún hefur líka
getað borið kennsl á 12 menn úr
samtökunum, þar af nokkra sem
nú em í haldi á Ítalíu, í Grikkl-
andi, Vestur-Þýzkalandi og Aust-
urriki. Samtökin nota ýmis nöfn,
m.a. „Svarti september" og
„Arabísku byltingarherdeildimar",
til að mgla móthetjana í ríminu að
sögn Khaleds.
Upp á síðkasti hefur Abu Nidal
notað nöfn öfgahópa eins og „Hez-
bollah“ og „Heilagt strið“ og heitið
þeim stuðningi í baráttu þeirra í
Evrópu. Hugsanlegt samstarf gam-
alla og nýrra hópa. veldur Þeim sem
stjóma baráttunni gegn hryðju-
verkum hvað mestum áhyggjum.
í janúar sl. var stúdent frá Líban-
on handtekinn á flugvellinum í
Mílanó með nokkur kíló af sprengi-
efni og skrá um hugsanleg skot-
mörk, m.a. skóla Gyðinga í Róm.
Þar sem ekki hefur tekizt að uppr-
æta samtök Abu Nidals og fínna
öll leynivopnabúr hans á hann auð-
velt með að virkja þau til nýrra
hryðjuverkaárása á skotmörk hvar
sem er í Evrópu.
Flæmdur frá
Damaskus
Fyrir rúmum tveimur mánuðum
var Abu Nidal neyddur til að yfír-
gefa aðalstöðvar sínar í Damaskus
vegna vaxandi þrýstings Banda-
ríkjamanna á Hafez el-Assad
Sýrlandsforseta og hótana um
hefndaraðgerðir í líkingu við árás-
ina á Líbýu í fyrra.
Svo virtist að Abu Nidal hefði
samþykkt í viðræðum við einn
æðsta mann PLO, Abu Jihad, á
fundi Þjóðarráðs samtakanna í Al-
geirsbirg í apríl að hætta hryðju-
verkaáráasum í Evrópu. Sagt var
að hann hefði lýst yfir í viðræðun-
um: „Ég mun ekki standa fyrir
nokkrum aðgerðum í Evrópu á
þessu ári.“ Yasser Arafat og aðrir
hófsamari leiðtogar PLO höfðu lagt
hart að honum að gera hlé á bar-
áttu sinni meðan áfram miðaði í
átt til samkomulags um alþjóðlega
ráðstefnu um frið í Miðausturlönd-
um.
Hins vegar setti hann skilyrði.
Hann mun hafa fengið umboð og
fjárhagsstuðning frá Arafat til að