Morgunblaðið - 09.02.1988, Blaðsíða 1

/
80 SÍÐUR B
i
32. tbl. 76. árg._________________________________ÞRIÐJUDAGUR 9. FEBRÚAR 1988________________________________Prentsmiðja Morgunblaðsíns
Sovéski herinn í Afganistan:
Brottflutningnr
gæti hafist 15. mai
- segir Míkhaíl Gorbatsjov
Moskvu, Washington. Reuter.
MÍKHAÍL Gorbatsjov, leiðtogi Sovétríkjanna, tilkynnti í gær að end-
anlegur brottflutningur sovéska hersins frá Afganistan gæti hafist
þann 15. mai að gefnum vissum skilyrðum. Najibullah forseti Afgan-
istans gaf út svipaða yfirlýsingu i Kabúl i gær. Marlin Fitzwater
talsmaður Bandaríkjastjórnar sagði að yfirlýsing Gorbatsjovs væri
„skref í rétta átt“ en líta þyrfti nánar á skilyrðin fyrir brottför
sovéska hersins.
í yfírlýsingu Gorbatsjovs segir
að sovéska stjómin og stjómvöld í
Afganistan hafi komist að sam-
komulagi um brottför sovésks her-
liðs á tíu mánuðum frá 15. maí að
telja. Skilyrði fyrir því væri að
„staðfesting á afskiptaleysi" í inn-
anríkismál Afganistans lægi fyrir.
Hann sagði ennfremur að brottför
herliðsins væri ekki háð því að tak-
ast myndi að koma á fót samsteypu-
stjóm í Kabúl, en Najibuliah hefur
boðið skæruliðum þátttöku í slíkri
stjóm. Þvi hafa skæruliðar hafnað.
Pakistanar og Afganar hafa þeg-
ar samið í Genf um þijú atriði af
fjórum í væntanlegu samkomulagi:
Afskiptaleysi af innanríkismálum
hvors um sig, alþjóðlega viðurkenn-
ingu slíks tvíhliða samkomulags og
að afganskir flóttamenn fái að snúa
aftur til heimalands síns. Fjórða
atriðið í samkomulaginu hefur verið
tímasetning brottfarar sovéska
hersins. --------
Þriggja vikna verkfall í Svíþjóð;
Lauk með samningi
um 1,4% kauphækkun
Stokkhólmi. Frá Erik Liden, fréttaritara Morgunblaðsins.
Verkalýðsfélag skrifstofufólks
hætti í gær þriggja vikna Iöngu
verkfalli og féllst á tilboð atvinnu-
rekenda um kauphækkanir en
þær nægja ekki til þess að vega
upp á móti verðbólgu. Fréttaskýr-
endur telja að stjóm jafnaðar-
njanna hafi styrkst í sessi með
þessum málalyktum. Tapið af
völdum verkf allsins er ekki minna
en 10 milljarðar sænskra króna,
en það jafngildir rúmum 61 millj-
arði íslenskra króna.
mun skaplegri niðurstaða fyrir
stjómina en sú sem hagfræðingar
höfðu spáð fyrir mánuði, en þeir
töldu að launahækkanir yrðu ekki
minni en 7%.
Lögreglu bætist liðsauki
Reuter
Danska lögreglan hefur ráð undir rifi hverju. Hún hefur nú tekið
lögreglumenn útskoraa úr pappír (vinstra megin á myndinni) í
sína þjónustu. Nýliðunum er komið fyrir á götuhornum til að fá
ökumenn til að virða hraðatakmarkanir og hugsa sig tvisvar um
áður en þeir aka yfir á rauðu ljósi. Öðru hverju taka lögregluþjón-
ar af holdi og blóði stöðu eftirmynda sinna til þess að fælingar-
mátturinn þverri ekki. Að sögn hefur þessi nýbreytni dregið mjög
úr hraðakstri í Kaupmannahöfn.
Líbanon:
Gíslarnir í
haldi í Sídon
Sidon, Líbanon. Reuter.
TALSMAÐUR palestínsks
skæruliðahóps undir forystu Abu
Nidals sagði í gær að mannræn-
ingjar tveggja Norðurlandabúa
sem teknir voru í gislingu á
föstudag i Líbanon hefðu fallist
á að láta þá lausa en ekki væri
vitað hvenær. Jafnframt neitaði
talsmaðurinn því að Abu Nidal
stæði að baki gíslatökunni.
„Við höfum komist að því hverjir
mannræningjamir em og hvar
gíslamir em niðurkomnir," sagði
Walid Khaled sem er félagi í Bylt-
ingarráði Fatah. „Mannræningjam-
ir hafa látið undan þrýstingi og lof-
að að láta gíslana lausa."
Svíinn Jan Stening og Norðmað-
urinn William Jörgensen sem rænt
var af fjórum vopnuðum mönnum
á föstudag vom starfsmenn Hjálp-
arstofnunar Sameinuðu þjóðanna.
Talsmaður stofnunarinnar segir að
þeir séu í haldi í hafnarbænum
Sídon í Suður-Líbanon. Starfsmenn
Hjálparstofnunarinnar hafa sakað
fylgismenn Fatah, skæmliðahreyf-
ingar sem styður Yasser Arafat,
um að hafa rænt Stening og Jörg-
ensen. Arafat hefur neitað þessum
ásökunum og hvatt menn sína til
að reyna að fá gíslana lausa.
Ræðismaður Svíþjóðar í Vestur-
Berlín greindi fréttamönnum frá því
að mannræningjamir væm félagar
í fámennum hópi manna sem ekki
hefði nein ákveðin pólitísk mark-
mið. „Það eykur vonir um að lausn
málsins finnist innan skamms,“
sagði ræðismaðurinn.
Kurt Waldheim brást sið-
Þrátt fyrir að félag skrifstofu-
manna í iðnaði (SIF) hafi upphaflega
krafist kauphækkunar umfram verð-
bólgu í Svíþjóð, en hún nemur um
5%, féllst félagið að lokum á 1,9%
hækkun — jafna á alla launaflokka.
Verkalýðsforkólfar sögðu að þeir
byggjust þó við að sérsamningar í
héraði myndu færa félagsmönnum
2% hækkun til viðbótar. Þetta er
Forval í lowa-ríki:
Dole og Gep-
hardt spáð sigri
Iowa. Reuter.
KJÓSENDUR í lokuðu prófkjöri
í Iowa-ríki í Bandaríkjunum
veittu £ gærkvöldi fyrstu vísbend-
ingar um fylgi þeirra sem keppa
að útnefningu til forseta fyrir
kosningarnar í nóvember. Sam-
kvæmt skoðanakönnunum fyrir
forvalið í gær nutu Robert Dole repú-
blikani og Richard Gephardt þing-
maður demókrata frá Missouri-ríki
mests fylgis frambjóðendanna.
Gephardt skar sig úr hópi fram-
bjóðenda demókrata með því að
agnúast út í „kerfið" en Paul Simon
veitti honum harða keppni. Robert
Dole var sagður hafa mest fylgi
repúblikana en Georg Bush, varafor-
seti, kom næstur.
ferðislegri skyldu
- segir í skýrslu alþjóðlegrar sagnfræðinganefndar
Vín. Frá Önnu Bjamadóttur, fréttaritara
STARFI alþjóðlegrar nefndar sjö
sagnfræðinga, sem rannsakaði
athafnir Kurts Waldheims, forseta
Austurrikis, i heimsstyrjöldinni
siðari, lauk í gær. Þrír fulltrúar
úr nefndinni gengu á fund forset-
ans i gærkvöldi og greindu honum
frá niðurstöðum hennar. Nefndin
hreinsar hann af ásökunum um
striðsglæpi en segir hann hafa átt
aðild að striðsráðagerðum. Einnig
segir orðrétt í skýrslunni: „Draga
má ályktanir um nokkra sök ef
viðkomandi veit af mannréttinda-
brotum en lætur vera að betjast
gegn þeim annað hvort vegna van-
máttar eða hugleysis og bregst
þannig þeirri skyldu hvers manns
að líða ekki ranglæti."
Waldheim veitti austurríska sjón-
varpinu viðtal eftir fundinn og sagð-
ist vera ánægður með niðurstöður
nefndarinnar. Hann sagðist ætla að
halda áfram að þjóna þjóð sinni og
það hvarflaði ekki að sér að segja
af sér embætti. Skýrsla nefndarinnar
verður væntanlejga birt í dag.
Sagnfræðingamir afhentu Franz
Morgunbladsins.
Reuter
Hans Rudolf Kurz (til hægri) formaður sagnfræðinganefndarinnar
sem kannaði feril Kurts Waldheims forseta Austurríkis afhendir
Franz Vranitzky kanslara Austurríkis skýrslu nefndarinnar.
Vranitzky, kanslara, og Alois Mock,
varakanslara, skýrsluna áður en þeir
hittu forsetann. Báðir fögnuðu þeirri
niðurstöðu að Waldheim hefði ekki
framið glæpi á stríðsárunum. Mock
sakaði nefndina um að hafa farið
sinni
út fyrir starfssvið sitt með því að
fjalla ekki aðeins um stríðsglæpi
heldur einnig um athafnir Waldheims
á stríðsárunum almennt. Vranitzky
vildi ekki tjá sig um einstök atriði
skýrslunnar fyrr en hann hefði lesið
hana en sagðist taka aðgerðir Wald-
heims á þessum tíma nærri sér.
Sagnfræðingamir ákváðu á
síðustu stundu að milda orðalag nið-
urstöðu sinnar. Þeir sökuðu Wald-
heim um að eiga „siðferðilega sök á
stríðsglæpum", í uppkasti á sunnu-
dag en tveir nefndarmanna, hinir
sömu og fóru með formanni hennar
á fund Waldheims í gær, vildu ekki
taka svo sterkt til orða og orðalaginu
var breytt. Skýrslan er harðorð þrátt
fyrir það og allir nefndarmanna und-
irrituðu hana að lokum. „Við fjölluð-
um um staðreyndir og gerum grein
fyrir þeim í skýrslunni," sagði Ye-
huda Wallach, ísraelskúr sagnfræð-
ingur sem átti sæti í nefndinni.
„Staðreyndimar tala sínu máli." Sá
orðrómur gekk í Vín í gær að orða-
laginu hefði verið breytt vegna utan-
aðkomandi þrýstings en Wallach
sagði að svo hefði ekki verið.
Sjá fréttir af Waldheim-málinu
á bls. 29.