Morgunblaðið - 09.02.1988, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 9. FEBRÚAR 1988
Náttúruvemdarfélag Suðurlands:
Kvosin,
Tjörnin og
Vatnsmýrin
A undanförnum árum hefur
NVSV genpst fyrir allmörgum
kynningum á lífríki Tjamarinnar,
einkennum og sögu Vatnsmýrar-
innar og almennri sögu Kvosar-
innar og gamalla húsa þar. Félag-
ið leggur áherslu á að sem heild
varðveitir svæðið mikil menning-
arleg verðmæti, þar sem náttúra,
saga og manngert umhverfí tvinn-
ast saman.
Líf Tjamarinnar verður ekki
tryggt án Vatnsmýrarinnar:
Varpland í miðri borg er fjársjóð-
ur og ennþá þrífst í Vatnmýrinni
Qölbreyttari gróður en fólk gerir
sér grein fyrir. (Sbr. gróðurkort
kennaranema 1986.)
Lífríki Tjamarinnar er að
líkindum ekki einstakt, en það er
fjölbreytt og gróskumikið, býr við
sérstæð skilyrði s.s. allhátt hita-
stig, nokkra seltu og hugsanlega
ofgnótt næringarefna. Tjömin
ásamt Vatnsmýrinni stendur und-
ir merkilegu fuglalífí. Þannig er
botndýralíf hennar afar mikilvæg
fæða fyrir unga á viðkvæmu stigi.
Vistkerfi Tjamarinnar hefur
mátt þola mikið álag í gegnum
árin s.s. uppfyllingar vegna gatna
og sorphauga, skolp og áburðar-
mengun af túnum og görðum,
óþarflega ríkulegar brauðgjafír,
mikið áfok umferðarryks, olíum-
engun frá ökutækjum, vatns-
borðssveiflur af mannavöldum og
skerðingu vatnasvæðis og að-
rennslis. Úr sumu hefur dregið,
en annað vaxið. Allir þessir þætt-
ir þurfa að lúta eftirliti og var-
kárri stjómun eigi að forða Tjöm-
inni frá vistfræðilegu slysi.
Vistkerfí Tjamarinnar hefur
ekki hmnið saman vegna röskun-
ar, en það hefur að líkindum
breyst. Nákvæmari upplýsingar
vantar til að meta ástand þess.
Mengunarrannsóknir sem gerðar
vom 1979 bentu ekki til hættu-
ástands og allgott yfirlit er til
yfír fuglalífið. Þekkingu vantar
m.a. um endumýjun vatnsins,
breytingar á þömnga- og smádýr-
alífí, súrefnisinnihald á mismun-
andi árstímum og setmyndun.
Líta verður svo á að enn gefist
tækifæri til að taka upp eðlilega
umgengni við Tjömina og vist-
kerfí hennar á gmnni viðhorfs-
breytinga og fræðslu, nýrrar
þekkingar og skipulagðra að-
gerða. Gáleysislegar yfírlýsingar
einstaklinga að undanfömu um
ástand Tjamarinnar mega ekki
verða til þess að mgla hugsunina
um það, hvað gera þarf til að við-
halda Tjöminni og umhverfi henn-
ar til frambúðar.
Umgengni okkar við Tjömina
og umhverfi hennar hefur lengst
af verið tillitslaus og gróf. Það
tækifæri til úrbóta, sem enn
gefst, er vissulega prófsteinn á
samstarf og hæfni opinberra
aðila til að hafa frumkvæði að
og leysa margþætt viðfangsefni
á sviði umhverfismála.
(Frá NVSV.)
Lífríki^U,
Tjarnarinnar
iítniPiWHiHf.fir
Álftir
(Svanir)
Svartbakur
(fullorðinn og ungfugl)
Hettumáfur
Toppönd
Stokkönd
Skúfönd
Æðarfugl
(bliki og kolla)
Duggönd
Ijarnarhólminn
Húsönd
TJÖRNIN
Rauðhöfðaönd
Homsfli
Homsfli
rið hreiður
Lindýr:
Vatnabobbi
Grænþörungar: Mánadjásn
Gormþráðungur A-
Skordýr:
Rykmý .
Stýrisþörungur
Vorfluga
Ullþráöungur
Rykmýspúpa
Kísilþörungar:
Krabbadýr: Stutthalafló
Kúlufló
Vængeskingur
Diatóma
Langhalafló
Þyrildýr: /i&S&'l
Slóðaþyrla l ’S?
PokaþyrlaV
Sporðþyrla Spaðaþyrla
Bláþörungar:
Morþörungur
Frumdýr.
Hlaupadýr
Esseskingur
Svuntuþyrla
Stokkeskingur
Stafeskingur
Lægri lífverurnar, blá- og grænþörungar, kisilþörungar, frumdýr, þyrildýr og jafnvel krabbadýr eru einungis sýnileg i smásjá.
Stæröarhlutföll þessara lifvera eru ekki rétt á myndinni.
Starfsemi Múlabæj-
ar — Opnunartími
öldrunarþj ónustu
eftir Guðjón
Bijánsson
Hinn 27. janúar sl. voru fímm
ár liðin síðan Múlabær, þjónustu-
miðstöð aldraðra og öryrkja tók
formlega til starfa. Múlabær er
dagþjónustustofnun og er til húsa
í Armúla 34 í Reykjavík í vistarver-
um SÍBS, en þau sæntök ásamt
Reykjavíkurdeild RKÍ og Samtök-
um aldraðra í Reykjavík starfrækja
heimilið.
Þjónusta er veitt á heimilinu
fímm daga vikunnar frá kl. 7.30
til 17.00. Starfsemin er fjölþætt,
bæði á heilbrigðissviði og félagslegu
sviði undir stjóm félagsráðgjafa,
hjúkrunarfræðings, iðjuþjálfa,
kennara og leiðbeinenda.
Að jafnaði dvelja 48 manns dag-
lega á heimilinu og koma flestir
skjólstæðinganna 2—3 daga vik-
unnar. Með þessu móti geta um
115—120 manns nýtt sér þjón-
ustuna í viku hverri. Frá opnun
heimilisins hafa tæplga 600 manns
innritast að Múlabæ. Meðalaldur
innritaðra skjólstæðinga hefur verið
á bilinu 81—82 ár og nokkur meiri-
hluti þeirra hefur verið konur.
Náið samstarf er haft við öldr-
unarlækningadeild Landspítalans
varðandi innritun og heilsufarslegt
eftirlit skjólstæðinga. Allir sem hug
hafa á að notfæra sér þessa þjón-
ustu fara í fyrstu til skoðunar og
mats á móttökudeild öldrunarlækn-
ingadeildar svo unnt sé að glöggva
sig á heilsufarslegu ástandi og
leggja til heppilega aðstoð til handa
viðkomandi.
Dvalartími er jafnan takmarkað-
ur við 3—6 mánuði í senn eftir að-
stæðum hvers og eins. Yfírleitt eru
um 40 manns skráðir á biðlista eft-
ir dvöl í Múlabæ.
Tryggingastofnun ríkisins hefur
frá upphafi styrkt þessa stofnun
með greiðslu daggjalda og með því
undirstrikað að hér sé um að ræða
virka heilbrigðisþjónustu fyrir aldr-
aða og öryrkja í fyrirbyggjandi átt.
Rekstur heimilisins hefur þó þrátt
fyrir þetta verið aðildarfélögunum
nokkuð þungur baggi þar sem dag-
gjöldin eru engan veginn raunhæf
miðað við þá fjolþættu þjónustu sem
látin er í té. Á undanfömum árum
hefur rekstrarhalli verulegur eða á
bilinu 17—19% og hefur það komið
Úr borðstofu Múlabæjar.
í hlut framangreindra aðildarfélaga völd muni loks á þessu ári sýna
að greiða hann. Að vonum þykir þessu máli aukinn skilning og bæta
fulltrúum félaganna óréttmætt að hag stofnunarinnar.
þurfa að taka svo stóran þátt í nið- -------------------------------------
urgreiðslu brýnnar heilbrigðisþjón- Höfundur er foratöðumaður Múla-
ustu og vænta þess nú að stjóm- bæjar.
Erla Karelsdóttir nýr eigandi
snyrtivöruverslunarinnar
Tarý að Rofabæ 39.
Eigenda-
skipti
áTarý
EIGENDASKIPTI hafa orðið
á snyrtivöruversluninni Tarý
að Rofabæ 39. Erla Karels-
dóttír er nýr eigandi.
Snyrtivöruverslunin Tarý er
með á boðstólum vörur m.a. frá
Colosé, Clarins, auk þess skart-
gripi og undirfatnað.
Verslunin er opin kl. 10-18
nema föstudaga til kl. 19 og
laugardaga til kl. 16.