Morgunblaðið - 11.03.1988, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 11. MARZ 1988
BUXUR
STÍGANDI
AFSLÁTTUR AF
ÖLLUM
STÖKUM BUXUM
SNORRABRAUT
Saltfiskvinnslan:
Brýnt að endur-
skoða launakerfin
- segir Ólafur B. Ólafsson, vara-
formaður framkvæmdastj órnar VSI
Morgunblaðið/Sverrir
Víglundur Þorsteinsson á fundi með Hvatarkonum á Gauki á Stöng'.
Víglundur Þorsteinsson:
Stefnir í hörðustu
vinnudeilur í 30 ár
V erkalýðshreyfingin vill fela kaup-
máttarskerðingu í verðbólgu
„ÞVÍ hefur verið lýst yfir af
hálfu Vinnuveitendasambands-
ins, að það sé vandi óleystur
varðandi launakerfi i saltfisk-
vinnslu og að hann sé brýnt að
leysa. í gær var skipuð nefnd á
fundi Sambands fiskvinnslu-
stöðva til að fjalla sérstaklega
um þau mál og viðrseður hófust
í Grindavík i gærkvöldi," sagði
Ólafur B. Ólafsson, varaformað-
ur framkvæmdastjórnar VSÍ.
Ólafur sagði, að ekki hefði verið
fjallað um launakerfí í saltfísk-
vinnslu í samningum undanfarinna
ára. „Atvinnurekendur í Grindavík
eiga sæti í nefndinni, sem fjalla á
um þessi mál nú og ég tel að það
sé ekki til umræðu lengur hjá þeim
að fylgja samningnum, sem sam-
þykktur var í Grindavík á miðviku-
dag,“ sagði Ólafur. „Það hefur ver-
ið urgur í fiskvinnslufólki um allt
land, þar sem það hefur ekki notið
sama iaunaskriðs og fólk í öðrum
stéttum og því er brýnt að endur-
skoða launakerfín. I nýafstaðinni
samningalotu var það ósk Verka-
mannasambands Islands að um-
„OKKUR Snótarkonum líst ekki
nógu vel á þessa Grindavíkur-
samninga, því við viljum fá
hækkun á tímakaupi, en ekki ein-
hveijar óöruggar aukagreiðslur,
sem hægt er að taka af okkur
ef eitthvað kemur upp á,“ sagði
Elsa Valgeirsdóttir, varaformað-
ur Verkakvennafélagsins Snótar
í Vestmannaeyjum.
Elsa sagði, að sér virtist sem
aðalkjarabótin, samkvæmt
Grindavíkursamningunum, fælist í
svokallaðri vertíðaruppbót. „Þessi
uppbót er bundin við vinnuframlag,
en við viljum fá hreinar launahækk-
anir,“ sagði hún. „Við viljum ekki
fá einhver refsiákvæði með. Sam-
ræða um kaupaukakerfi yrði ekki
tekin fyrir í tengslum við samn-
inga. Astæða þess var sú, að nú
eru í gangi tilraunir með hópkerfí
og VMSÍ fannst eðlilegast að sú
þróun fengi að halda áfram, enda
eru misjafnar aðstæður á hveijum
stað.“
Ólafur var inntur eftir því, hvers
vegna VSÍ hefði ekki getað sam-
þykkt Grindavíkursamninginn, en
væri í staðinn hlynnt því að gera
öðruvísi samninga, vitandi það, að
ofan á þá bætast gjaman ýmsar
aukagreiðslur. Var Grindavíkur-
samningurinn ekki staðfesting á
rílcjandi ástandi? „Allar yfirborganir
og launaskrið undanfarin tvö ár eru
vissulega staðreynd, en Vinnuveit-
endasambandið getur á engan hátt
haft þar áhrif á,“ sagði Ólafur. „í
okkar kerfí eru þetta tveir ólíkir
hlutir. Annars vegar eru samningar
við verkalýðsfélög, sem verða að
hljóta samþykki VSÍ. Hitt er svo
annað mál, sem ekki kemur VSÍ
við, hvaða aukagreiðslur hver og
einn telur sig geta greitt sínu starfs-
fólki."
kvæmt Grindavíkursamningunum
þarf að skila 500 vinnustundum á
þremur mánuðum til að fá sex þús-
und króna uppbót. Full dagvinna í
þijá mánuði eru 520 tímar, svo ef
meira en hálfa viku, eða tuttugu
tíma, vantar upp á, fæst uppbótin
ekki. Það má aldrei neitt út af
bregða og það líst okkur ekki nógu
vel á. Við erum harðar á því að fá
grunnhækkanir, en ekki launaupp-
bót, sem hægt er að taka burt ef
svo ber við. Við erum ekkert að
miða við Grindavíkursamningana í
okkar kröfugerð og þeir mega sigla
sinn sjó okkar vegna," sagði Elsa
Valgeirsdóttir, varaformaður Snót-
ar.
VÍGLUNDUR Þorsteinsson,
formaður Félags íslenskra iðn-
rekenda, sagði á hádegisverðar-
fundi hjá Hvöt, félagi sjálfstæðis-
kvenna, í gær að nú stefndi í
hörðustu vinnudeilur i 30 ár.
Víglundur sagði að 3-5% kaup-
máttarrýrnun á þessu ári hefði
verið óhjákvæmileg, en verka-
lýðshreyfingin vildi ekki horfast
í augu við staðreyndir og reyndi
því að ná sem hæstri prósentu-
hækkun nú til að „fela“ þessa
rýrnun í aukinni verðbólgu sem
óhjákvæmilega myndi fylgja í
kjölfarið. Þar með myndi fast-
gengisstefnan falla, en hún hefði
verið hornsteinninn í 40% kaup-
máttaraukningu síðustu 2 ár,
sagði Víglundur.
Víglundur sagði að krafan um
betri laun handa hinum lægst laun-
uðu væri gamall söngur sem þjóðin
hefði æ ofan í æ sýnt að hún meinti
ekkert með. Tilraunir til að bæta
hag hinna lægst launuðu væru ein-
faldlega ekki þolaðar af öðrum hóp-
um launþega, sem kæmu á eftir og
vildu byggja á þeirra samningum,
en fá aukalega hækkanir þar á of-
an. Ef vilji værí fyrir hendi gæti
Alþingi tryggt fólki lágmarkstekjur
gegnum skatta- og tryggingakerfí.
„Lífskjör á íslandi hafa aldrei
verið betri, en óánægja með laun
hefur aldrei verið rneiri," sagði
Víglundur. Hann sagði að ráðstöf-
unartekjur fólks á Islandi að frá-
dregnum sköttum væru 15-20%
hærri en í Skandinavíu. Það hefði
verið auðveit að gera „skynsemis-
samningana" 1986 á tíma batnandi
efnahags, en verkalýðshreyfingin
hefði aðeins einu sinni, árið 1975,
þorað að taka tiilit til samdráttar í
kaupmætti og gengið að því.
A öðrum tímum hefði verkalýðs-
hreyfingin grjpið til tveggja ráða
þegar séð hefði verið að kaup-
máttarrýmun væri óhjákvæmileg;
annarsvegar að „fela“ hana með
því að semja um háar prósentu-
hækkanir, sem yrðu þó strax étnar
upp af gengisfeilingu og verð-
hækkunum, og hinsvegar að fírra
sig ábyrgð með því að láta ríkisvald-
ið lögleiða kaupmáttarrýmunina.
Víglundur sagði að honum sýndist
að nú ætti að grípa til fyrri að-
ferðarinnar og eyðileggja þannig
fastgengisstefnuna, sem hann kall-
aði „öflugustu teigutryggingu sem
völ væri á“.
Víglundur sagði að hluti af vand-
anum væri sá að umræða um launa-
og kjaramál í fjölmiðlum risti mjög
gmnnt og færi fram af lítiili þekk-
ingu. Margir þættir kæmu alls ekki
fram þar, svo sem það að vaktaálag
hér væri líklega það hæsta í hinum
vestræna heimi, og að fískvinnslu-
fólk hefði 10-15% hærri laun en
nokkur annar hópur ófaglærðs
verkafólks. Þá sagði hann að meira
væri um pólitíska íhlutun í samn-
ingamál nú en verið hefði um ianga
hríð og það væri hluti af skýring-
unni á því að nú virtist svo sem
harðvítugar vinnudeilur væru fram-
undan, þrátt fyrir góð lífskjör.
Grindavíkursamningar:
Viljum grunnhækk-
un, en ekki óörugg-
ar aukagreiðslur
- segir Elsa Valgeirsdóttir
*
BELDRAY
STRAUBORÐIN ERU LÉTT OG
MEÐFÆRILEG
og standast kröfur um
góða aðstöðu jyrir þig
og straujámið.
Þannig eiga
góð strauborð að vera.
ic