Morgunblaðið - 15.03.1988, Blaðsíða 63

63
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. MARZ
Helga Einars-
dóttir - Minning
Fædd 3. mars 1902
Dáin 5. mars 1988
Síminn hringdi, Elsa frænka var
í símanum: Fanney mín hún amma
þín er dáin. Nei, það gat ekki ver-
ið. Fyrir nokkrum klukkustundum
vorum við tvær systumar hjá henni.
Já, hún amma er dáin, hún amma
á Baró eins og við kölluðum hana
alltaf.
Helga Einarsdóttir hét hún og
var fædd 3. mars 1902 en hún dó
5. mars, hún var nýlega orðin 86
ára. Það er að vísu hár aldur en
hann segir ekki allt, okkur fannst
hún ekki gömul, alltaf var hún svo
ánægð að sjá okkur og tók svo vel
á móti okkur.
Okkur systurnar langar að þakka
elsku ömmu fyrir allar indælu
stundimar sem við áttum með
henni. Aldrei leið það aðfangadags-
kvöld að hún kæmi ekki þar sem
fjölskyldan var saman komin í það
og það skiptið, kom hún þá með
Elsu og Dóra og alltaf sagðist hún
ekki hafa komist til að kaupa neitt
en samt var alltaf eitthvað handa
öllum.
Oft var farið til ömmu uppá Baró,
við systumar áttum heima upp í
Arbæ og við eldri þurftum að sækja
skóla í bæinn, þá var farið til ömmu
sem var tilbúin með heitt kókó,
brauð og margt annað, og ef við
gátum ekki borðað allt sem hún
lagði fyrir okkur varð hún sár. Það
var sama hvort það voru menn eða
málleysingjar öllum vildi amma
gefa að borða. Margs er að minn-
ast, en við hugsum það hver um sig
í hljóði.
Amma hafði gaman af að vera
innan um fólk en síðustu árin var
hún farin að heyra illa og háði það
henni mjög. Amma mundi eftir öll-
um afmælum og öllu sem til stóð,
alltaf kom eitthvað frá henni til
allra eða hún hringdi til þeirra.
Síðasta daginn sem hún lifði var
hún að spytja okkur um ferminguna
sem stendur fyrir dyrum í fjölskyld-
unni.
Við þökkum ömmu aftur allar
stundirnar er við áttum saman,
indælt er að hugsa til þess að nú
fái hún að hitta dóttur sína Sillu
(móður okkar) sem dó fyrir 11
árum, aðeins 49 ára gömul, og hún
ávallt saknaði mjög. Við söknum
allar ömmu og hugsum hlýtt til
hennar. Megi góður guð gefa eftir-
lifandi bömum og öllum ástvinum
hennar styrk í sorg þeirra, hvíl hún
í friði.
Ástarkveðja frá Margréti Gylfa-
dóttur sem búsett er í Svíþjóð.
Gott er sjúkum að sofa
meðan sólin er aftanrjóð
og mjallhvítir svanir syngja
sorgblíð vögguljóð.
Gott er sjúkum að sofa
meðan sólin í djúpunum er
og ef til vill dreymir þá eitthvað
sem enginn í vöku sér.
(Davíð Stefánsson.)
Fanney, Laufey
Ninna, Eygló og
Anna Björg.
Aðeins nokkur orð vegna fráfalls
minnar indælu tengdamóður. Helga
Einarsdóttir eða amma á Baró eins
og bamabömin kölluðu hana jafnan
var fædd í þennan heim þ. 3. mars
1902 á Grund á Eyrarbakka, dóttir
hjónanna Oddnýjar Guðmundsdótt-
ur og Einars Jónssonar, ein úr stór-
um systkinahópi. Helga var liðlega
86 ára gömul er hún lést að kvöldi
5. mars á Landakotsspítala töluvert
um aldur fram. Um aldur fram
hugsar fólk kannski, konan orðin
86 ára gömul, en Helga var svo
ungleg og hress að engum sem
ekki þekktu hana datt í hug að hún
væri komin á þennan aldur. Helga
gekkst í október sl. undir mjaðma-
raðgerð á Landskotsspítala, sem
hún hafði lengi beðið eftir. Síðast-
liðið sumar og haust var hún orðin
svo slæm að hún átti mjög erfítt
um gang vegna mikilla kvala í
mjöðminni. Helga var þannig mann-
eskja að annað kom ekki til greina
en að gangast undir þessa aðgerð,
þó vissulega fylgdi því veruleg
áhætta. Það var því mikið áfall er
hún fékk heilablóðfall mánuði eftir
aðgerðina, en þá var hún farin að
ganga í grind og allt hafði gengið
mjög vel í alla staði. Eftir þetta
áfall var Helga í Hafnarbúðum til
hvíldar og endurhæfíngar. Kunni
hún vel við sig þar og reyndist
starfsfólkið henni frábærlega vel í
alla staði. Á það þakkir skildar fyr-
ir góða umönnun henni til handa.
Einnig eru þakkir til starfsfóíks 3-B
á Landakotsspítala sem var frábært
við hana eftir aðgerðina.
Við Helga kynntumst fyrir 25
árum þegar ég og yngsta dóttir
hennar, sem nú er konan mín, felld-
um hugi saman. Víst er að Helga
var ekki allra, og henni var, ekki
kynnst á einum degi. Tel ég það
mikla gæfu í lífi mínu að hafa
kynnst og fengið að vera samferða
þessari góðu konu sem reyndist
mér sem besta móðir í þessi 25 ára.
Margs er að minnast á 25 ára
tímabili og víst er að ekki var lífíð
henni alltaf dans á rósum. Hún var
búin að sjá á eftir manni sínum og
einni dóttur og ungum syni sínum
og tilviljun er það að hún skuli til
moldar borin 15. mars á afmælis-
degi sambýlismanns dóttur hennar,
sem Ástþór hét, en hann lést fyrir
10 árum.
Vissulega eru margar ánægju-
stundir sem koma upp í hugann við
fráfall hennar. Árið 1975 fór hún
með okkur hjónunum og dætrum
okkar til Bandaríkjanna og Kanada
á 100 ára afmæli Islendingabyggð-
ar, en áður hafði hún farið mpð
okkur til Parísar, Spánar og víðar.
1988
--í . .
Mann sinn missti Helga ung og
mátti hún koma bömunum sínum
upp með dugnaði og vinnusemi, en
vinnu stundaði hún fram á áttræðis-
aldur. Helga átti 5 böm og þau eru
Ingimundur, giftur Kristrúnu Dan-
íelsdóttur, böm: Ragnheiður, Guð-
munda og Daníel Gunnar. Guð-
mundur dó 7 mánaða, Sigurlaug
dó fyrir 11 ámm, gift Stefáni Aðal-
bjömssyni, böm; Fanney, Laufey
Ninna, Eygló, Aðalbjöm, Anna
Björg, Guðmundur Helgi, Guðni
Falur og einnig sonur sem lést hálfs
mánaða gamall. Sigrún var gift
Atla Sigurðssyni, þau skildu, börn:
Helga Berglind, Sigurður Atli og
ívar Ómar. Sambýlismaður hennar
var Astþór Ólafsson en hann lést
fyrir 10 árum. Elsa, gift undirrituð-
um, börn: Helga Dóra og íris Rós.
Einnig eru bamabamaböm og
barnabamabamabörn svo hópurinn
er orðinn stór.
Eftirlífandi ástvinum votta ég
innilega samúð mína og bið þeim
guðs blessunar í sorg þeirra.
Ég kveð Helgu mína og þakka
henni fyrir allar indælu stundimar
sem ég og fjölskyldan mín áttum
með henni. Veit ég að algóður Guð
tekur á móti henni með gleði' og
býður hana velkomna til dvalar hjá
sér. Megi góður guð geyma hana
um eilífð.
Hvíli hún í friði, friður guðs blessi
hana. við kveðjumst að sinni.
Halldór Orn Svansson
Hún amma á Baró er dáin, það
var hún kölluð af okkur krökkunum.
Ég var hjá henni á miðvikudags-
kvöldið, þá var hún hress. Hún átti
afmæli 3. mars á fimmtudegi, þá
fór mamma að deginum og um
kvöldið fór ég með mörrimu og
pabba, þá var hún mjög lasin, en
hjúkrunarfólkið í Hafnarbúðum hélt
það sama og við að það væri kom-
ið ofan í hana kvef eða lungna-
bólga. Við fórum með hana uppá
Landakotsspítala á deild 2-A. Hún
andaðist þar 5. þ.m. Mér datt þetta
ekki í hug, hún var búin að vera
hjá okkur sunnudaginn áður.
Við amma gátum setið og rabbað
um svo margt, við spiluðum, hún
passaði mig líka þegar mamma og
pabbi fóru eitthvert út eða þá að
hún kom til okkar. Ég borðaði hjá
henni i hádeginu fjóra vetur, þegar
mamma var að vinna. Hún fór með
okkur til útlanda og einnig ferðað-
ist hún með okkur víða um landið,
• svona gæti ég lengi talið upp.
Hún amma mín var dul, var ekki
að flíka með tilfínningar sínar.
Ekkert aumt mátti hún sjá, t.d.
hafði hún yndi af því að gefa smá-
fuglunum mat, í grennd við vinnu-
stað hennar gaf hún krummunum.
Margar sögur sagði hún mér úr
sveitinni, t.d. þegar hún var að
læra kverið sitt, þá sat hún á naut-
inu úti í fjósi, en þau voru góðir
vinir.
Ég var ánægð þegar mamma
sagði mér frá því að hún fengi að
fara í göngugrind núna á næst-
unni. Af hveiju fékk hún það ekki?
Ég spyr en fæ engin svör. Hún var
orðin fullorðin, en svo ung í anda.
Hún bar aldur sinn vel. Guð geymi
elsku ömmu mína. Ég þakka henni
fyrir indælar stundir, sem aldrei
gleymast.
Megi hún sofa rótt.
íris Rós
Mig langar með fáeinum orðum
að minnast hennar Helgu, tengda-
móður hans litla bróður míns. Mig
langar að þakka henni hve góð hún
var honum. Þar sem við misstum
móður okkar þegar hann var aðeins
fimmtán ára gamall má segja að
þegar hann kynntist Elsu, dóttur
hennar, nokkrum árum seinna hafi
Helga tekið við hlutverki móðurinn-
ar. Ohætt er að segja að ekki hefði
Halldór bróðir getað fengið betri
tengdamóður.
Mér, Þóri og okkar bömum var
hún alltaf sérstaklega vinveitt.
Ljósið í jólakirkjunni sem hún
sendi Olgu Sonju, okkar fyrsta
bamabami, á síðustu jólum mun á
komandi árum minna á Helgu og
hlýjan hug hennar í okkar garð.
Þegar hún vissi að ég ætlaði að
líta inn með Elsu, bakaði hún
pönnukökur „þær bestu sem maður
fékk“ og þá þýddi nú ekkert að
tala um aukakíló, helst skyldi allt
klárað sem á borð var borið.
Ég ætlaði að koma svo mikið
oftar til Helgu, en svona er lífið,
við yngra fólkið höfum alltaf svo
mikið að gera „að okkar dómi“.
Og áður en varir er gamla fólkið
horfið á braut.
Elsku Elsa mín, Lilla og Ingi.
Við Þórir, okkar böm og tengda-
böm, vottum ykkur systkinunum
og fjölskyldum ykkar innilega sam-
úð við fráfall hennar.
Sonja
Minning:
Páll Þorsteinsson
*
Alftártungu
Fæddur 3. febrúar 1913
Dáinn 8. mars 1988
í dag verður til moldar borinn frá
Álftártungukirkju Páll Þorsteinsson,
bóndi í Álftártungu og fyrrum hrepp-
stjóri Álftaneshrepps.
Páll var fæddur 3. febrúar 1913
en lést á heimili sínu 8. mars sl. og
var því nýorðinn 75 ára.
Móðir hans var Egilína Jónsdóttir
þá starfsstúlka í Reykjavík, síðar
ráðskona séra Friðriks Friðrikssonar,
en faðir Þorsteinn Bjamason, kenn-
ari við Verslunarskóla íslands.
Komabami var Páli komið í fóstur
hjá Guðmundi Jónssyni og Steinunni
Jónsdóttur konu hans að Hundastapa
í Hraunhreppi en fósturforeldra sína
missti hann með fárra mánaða milli-
bili árið 1926 þegar hann var aðeins
13 ára, má nærri geta hversu þung-
bært það var bami á þessu aldurs-
skeiði, eftir það fylgdi hann fóstur-
systur sinni, Önnu Guðmundsdóttur
og manni hennar, Þórði Sigurðssyni,
sem gengu honum í foreldra stað.
Þau Anna og Þórður bjuggu á nokkr-
um stöðum í Hraunhreppi en fluttu
síðast að Álftártungukoti áður en
þau fluttu til Borgamess.
Þegar þau bjuggu í Álftártungu-
koti kynntist Páll eftirlifandi konu
sinni, Gróu Guðmundsdóttur, frá
Álftártungu, og réðist þar framtíð
þeirra, því þar settust þau að, fyrst
í sambýli við fjölskyldu Gróu. Síðar
tóku þau við búskap í Alftártungu,
réðust í landbrot og ræktun og end-
urbyggingu annarra mannvirkja.
Páll var mikilvirkur áhlaupamaður
til vinnu, jafnframt stórhuga og
bjartsýnn og lagði oft mikið undir.
Þrátt fyrir það að Páll hafí alist upp
í hinni svörtu kreppu, sem sneið þeim
eignalitlu enn þrengri stakk, fjötraði
það hvorki hug eða hendur hans, því
þegar birti eftir stríðið réðst hann í
sérstæðar framkvæmdir, hann vildi
láta drauma sína rætast. Mörgum
þótti uppátæki hans meira af ætt
kapps en forsjár, þegar hann réðist
í að reisa vatnsaflsstöð og síðar er
hann lagði vatnslögn marga kíló-
metra. Páll gaf fordæmið, hann þorði
að láta hugsjónir rætast, hann elsk-
aði frelsið og sniðgekk þurrar hag-
fræðikenningar, hans mælistika var
manngildi ofar auðgildi.
Átthagatryggð Gróu og frelsisþörf
Palla hafa eflaust bundið þau við
Álftártungu. Þau eignuðust sjö böm
sem öll bera-góðu heimili vitnisburð,
heimili glaðværðar, félagslyndi og
átthagatryggðar.
Páll var vinsæll og naut trausts
utansveitar sem heima fyrir og
gegndi hann fjölda trúnaðarstarfa
af trúmennsku og tókst oft á hendur
störf sem voru lausn á viðkvæmum
og erfiðum málum, því aldrei skorað-
ist hann undan vanda, hann var
maður samvinnu og samhjálpar, sem
ávallt gerði meiri kröfur til sjálfs sín
en annarra. Það þjónaði ekki hans
lund að betja sér eða kvarta, það
duldist engum heilsteypt skapgerð
Páls, ef honum þótti stóð hann þá
fastur fyrir og fóru skoðanir hans
ekki framhjá neinum sem í hlut átti.
Páll var félagslyndur og mann-
blendinn, var hann jafnan hrókur
alls fagnaðar á mannfímdum, söngv-
inn og gæddur ríkri kímnigáfu, vin-
margur og höfðingi heim að sækja.
Gestrisni var aðalsmerki þeirra
hjóna, sjaldan virtust mér annir það
miklar að ekki væri hægt að taka á
móti gestum og sinna þeim á viðeig-
andi hátt.
Ég er einn þeirra mörgu sem nutu
þeirrar gæfu að fá að lifa með þess-
ari fjölskyldu sem sumardrengur í
leik og starfí.
Þeim Palla og Gróu hef ég aldrei
getað fullþakkað það sem þau veittu
mér, ég vona að mér auðnist að til-
einka mér margt það helgasta frá
þessum árum.
Hlýja og vinátta þessa fólks er
gulli betri, skilningur og næmi við
allt það sem minnimáttar var hvort
sem um var að ræða menn eða mál-
leysingja lýsa best gildismati þeirra.
Með Páli er genginn góður dreng-
ur sem margir kveðja og sakna í dag
vegna óvenjulegra mannkosta hans,
og munum geyma minninguna um
glaðværð og glettnina í hugskotum
um langa tíð.
Ég og fjölskylda mín biðjum algóð-
an Guð að styrkja Gróu og afkom-
endur þeirra á þessari kveðjustundu.
Vottum þeim og Önnu Guðmunds-
dóttur, frænku minni, ásamt Láru
Vilhelmsdóttur, uppeldissystur Páls,
okkar dýpstu samúð.
Megi daumur Páls rætast um betra
og réttlátara þjóðfélag.
Blessuð sé minning hans.
Ingimundur E. Grétarsson
Leirulæk
Þriðjudaginn 8. marz 1988 lézt
Páll Þorsteinsson hreppstjóri í Álft-
ártungu í Mýrasýslu 75 ára að
aldri. Útför hans fer fram í dag frá
Álftártungukirkju. Segja má að það
fari vel á því að Páll fái notið þeirra
forréttinda að fá hinzta hvíldarstað
sinn svo nærri heimili sínu, því að
heimakærari mann var vart hægt
að hugsa sér.
Mér er það í minni, þegar ég
heimsótti Pál á Borgarspítalanum
í Reykjavík, eftir að hann var orð-
inn sjúkur, að þá komst bara ein
hugsun að, að hann gæti náð þeirri
heilsu að komast aftur heim að
Álftártungu. Honum varð að þeirri
ósk sinni og gat dvalizt á heimili
sínu, unz kallið kom.
Ávallt mun mér koma Páll Þor-
steinsson í hug, þegar ég heyri
minnst á sveitarhöfðingja, því í sjón
og raun uppfyllti hann þá mynd,
sem ég hef gert mér um mikilhæfa
og mæta bændur, sem verðskulda
þann titil. Annars voru kynni okkar
Páls fyrst og fremst tengd sameig-
inlegu áhugamáli, sem var laxarækt
og laxveiði í Álftá á Mýrum. Páll
heitinn sat í stjórn Veiðifélags Álft-
ár í áratug og lengi sem stjórnar-
formaður. Samskipti okkar veiði-
mannanna og Veiðifélagsins undir
handleiðslu Páls voru alla tíð með
miklum ágætum. Páll vildi ætíð
gera sem flestum til hæfis við út-
hlutun veiðileyfa. Einnig skildi hann
vel nauðsyn þess að rækta ána,
setja í hana seiði og taka físka í
klak. Þannig vildi hann hlúa að
ánni á allan hátt, og aldrei brást
Páll, hvorki í sambandi við kostnað,
vinnu við seiðin eða annað, er laut
að viðgangi árinnar.
Margt kemur í hugann, er ég
kveð Pál vin minn, en sterkastar
eru þó minningarnar um þær unaðs-
stundir, þegar við stóðum á pallin-
um við veiðihúsið að kvöldi eftir
góðan veiðidag. Við lyftum glasi í
gleði okkar og horfðum á ána góðu
líða hjá hægum straumi. Og ef lax
bylti sér í Bæjarhylnum, þá fannst
okkur allt fullkomið.
Að lokum vil ég, fyilskylda mín
og félagar óska Gróu Guðmunds-
dóttur, bömum, tengdabörnum og
öðrum ástvinum Páls Guðs blessun-
ar um ókomin ár.
Með þakklátum huga og bless-
unaróskum kveð ég Pál Þorsteins-
son hreppstjóra í Álftártungu og
þakka honum samfylgdina.
Vilberg Sigurjónsson