Morgunblaðið - 06.05.1988, Blaðsíða 33

Morgunblaðið - 06.05.1988, Blaðsíða 33
32 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. MAÍ 1988 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. MAÍ 1988 33 Útgefandi Framkvæmdastjóri Ritstjórar Aðstoðarritstjóri Fulltrúar ritstjóra Fréttastjórar Auglýsingastjóri Árvakur, Reykjavík Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Björn Bjarnason. Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen. Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst IngiJónsson. Baldvin Jónsson. Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033. Áskriftargjald 700 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 60 kr. eintakið. Tekjurnar og landshlutarnir Umræður um stöðu ein- stakra landshluta og höf- uðborgarinnar hafa jafnan verið miklar. Er oft látið eins og val- ið standi á milli þess, að allir búi í þéttbýli og þá helst á höf- uðborgarsvæðinu eða dreifbýli. Þetta er í rauninni ekkert val. ísland er ekki byggt nema fólk búi í landinu öllu. Engir, hvorki stjómmálaflokkar né aðrir, hafa á stefnuskrá sinni að hverfa að einhverri stefnu, sem miðar að því að gera landið óbyggilegt utan höfuðborgarinnar. Raunar má velta fyrir sér, hvort málum væri ekki þannig komið fyrir löngu, ef landið sjálft og hafíð umhverfís það byði ekki upp á annað. Lengi hefur verið talað á þann veg, að ísland sé á mörk- um hins byggilega heims. Full- yrðingar um þetta heyrast æ sjaldnar, enda er fráleitt að nota þær um samfélag, er býður upp á lífskjör, sem em á við hið besta í heiminum. í Morgunblaðinu í gær birtist frétt þess efnis, að hæstu með- altekjur í landinu á síðasta ári hefðu verið í Vestmannaeyjum. Sú staðreynd, að fyrir fímmtán árum vorum við í vafa um, hvort nokkum tíma yrði unnt að búa í Vestmannaeyjum framar eftir eldgosið þar, ætti að vera okkur góð áminning um hverfulleik- ann og nauðsyn þess að varast alhæfíngar, þegar afkoma og staða einstakra byggðarlaga er til umræðu. Þótt illa ári fyrri hluta ársins 1988, þarf það ekki að vera til marks um að hið sama verði uppi á teningnum á næsta ári eða eftir tíu eða fímmtán ár. Líta verður á hlut- ina í stærra samhengi en svo að halda að allt sé glatað, þótt halli undan fæti um skeið. Þær tölur, sem birtust hér í blaðinu í gær, sýna, að hæstu tekjur einstaklinga á síðasta ári voru í Vestmannaeyjum eða 991 þúsund krónur, næst kom Vest- urland með 932 þúsund krónur, í þriðja sæti voru Vestfirðir með 925 þúsund krónur og í fjórða sæti Reykjavík með 872 þúsund krónur. Að sjálfsögðu er hér um meðaltalstölur að ræða og mun- urinn á milli þeirra sem fá hæstu launin og hinna kemur meðal annars fram, þegar litið er til þess, að á Vesturlandi voru meðaltekjur eiginmanna eða einhleypra hæstar eða kr. 1.280 þúsund en tekjur eiginkvenna að meðaltali kr. 441 þúsund. Hvað sem samanburði milli einstakra launþega líður er hitt ljóst, að ekki er einhlítt að bera saman launalqor úti á lands- byggðinni og í höfuðborginni, þegar rætt er um muninn á milli þéttbýlis og dreifbýlis. Halli á landsbyggðina og vilji fólk flytjast þaðan hefur það einnig annað í huga en kaup og kjör. í þeirri úttekt sem nú er unnið að á vegum Byggða- stofnunar samkvæmt tilmælum forsætisráðherra á stöðunni í byggðamálum þarf að líta til allra þeirra þátta, sem til álita koma þegar rætt er um þessi mál. I stuttu máli sagt er beinlínis hættulegt að jarðvegur skapist fyrir tortryggni milli þéttbýlis og dreifbýlis. Sé svo að tortryggnin eigi rætur að rekja til misskilnings á íjár- hagslegri afkomu ætti að vera auðvelt að uppræta hana. Séu aðrar ástæður fyrir henni þarf að fínna þær og jafnframt ráð til úrbóta. Ungafólkið og umferðin Asgeir Pétursson, bæjarfóg- eti í Kópavogi, ritaði grein í Morgunblaðið sl. laugardag og varpaði fram athyglisverðri hugmynd um leiðir til að bæta umferðarmenningu þjóðarinnar. f stuttu máli er hún í því fólgin, að ungmennum verði falið að leita leiða út úr vandanum með okkur hinum. Þeim verði gefínn kostur á einhveiju frumkvæði. Leggur Asgeir til að stofnuð verði félög ökumanna á aldrin- um 17-25 ára, sem stuðli að bættri umferðarmenningu. í lok greinar sinnar vísar hann til alvarlegra umferðarslysa og segin „Hvað getum við gert til þess að draga úr þessum áföllum? Hægt væri að hugsa sér að framhaldsskólamir á höfuð- borgarsvæðinu skipuðu undir- búningsnefnd í samvinnu við yfírvöld. Fé jnrði að fást úr opin- berum sjóðum til þess að koma þessu í verk, a.m.k. fyrsta áfangann. Það hefur hvað sem öðru líður verði skipuð nefnd af minna tilefni." Morgunblaðið tekur undir þessi orð og hvetur yfírvöld umferðarmála og þá er hyggja að öryggi í umferðinni til að veita þeim vinsamlega athygli. Forsetinn er mjög dáður af bæj- arbúum og þegar þeir tala um hann er eins og þeir séu að tala um ná- inn vin eða einn úr fjölskyldunni. „Hann er mjög einlægur og tilfmn- inganæmur. Hann hefur ekkert breyst sfðan hann varð forseti," 1 ' segir fyrrverandi ritari hans. „Ég var byijuð að vinna héma löngu áður en þú fæddist og þekki Fran<;ois vel,“ sagði ræstingakonan í ráðhúsinu. „Hann er mjög einlæg- ur og talar við alla. Það fínnst öllum vænt um hann." Óeirðaseggur í kosningastjórn Mitterrand hefur ennþá mikil samskipti við Niévre. Kosninga- stjóri hans er Pierre Berégovoy, borgarstjóri Nevers, sem er höfuð- borg héraðsins. Berégovoy var fjár- málaráðherra í stjómartíð sósíalista og er talinn einna líklegastur til þess að verða valinn forsætisráð- herra ef Mitterrand nær endur- kjöri. Það sem vakti þó mesta at- hygli þegar Mitterrand valdi kosn- ingastjóm sína er að í henni átti sæti Isabelle Thomas sem var í for- ystu fyrir mótmælum námsmanna gegn lagabreytingum á mennta- kerfínu, sem stjóm Chiracs reyndi að koma í gegnum þingið árið 1986. Isabelle Thomas þurfti þó að láta þar af störfum þar sem hún þótti of flokkspólitísk en mótmælin áttu að vera ópólitísk. Þess má geta að sá sem tók við af henni sem forystu- maður hreyfíngarinnar var einn kosningastjóra óháða kommúnist- ans Piérres Juquins í fyrri umferð forsetakosninganna. Hvað veldur því áhugaleysi um kosningamar sem skoðanakannanir benda til að ríki meðal franskra ungmenna? „Ég er ekki sammála því að frönsk ungmenni séu áhuga- lítil um stjómmál. Hinar stóru hreyfíngar sem þau hafa myndað á síðustu árum benda til annars. Ég nefni til dæmis hreyfínguna gegn kynþáttahatri og gegn úrvali í há- skólum. Það er mikilvægt að fólk taki þátt í stjómmálum og hafí áhrif á gang mála með því að láta í ljós skoðun sína. Skoðanakannan- ir benda til þess að flest ungmenni ætli að kjósa en þetta em erfiðar kosningar fyrir ungt fólk. Valið stendur á milli tveggja samfélaga á mjög erfiðu tímabili, þetta eru kosningar um vonina.“ Hvað hefur Mitterrand fram að færa sem höfðar til ungs fólks? „Hann mun grípa til raunveru- legra aðgerða á mikilvægum svið- um. Hann mun beijast gegn félags- legri útskúfun, auka félagslegt ör- yggi og tryggja atvinnuleysingjum fastar mánaðarlegar tekjur." Isabelle sagði allar hugsanlegar aðferðir vera notaðar til þess að ná til kjósenda. „Við höldum opna fundi, tökum þátt í hljómleikum, kappræðufundum, og rífumst um stjómmál á kaffíhúsum." Hún taldi ekki að það væri réttmæt gagnrýni sem hefði stundum heyrst að kosn- ingabaráttan væri orðin of „amerík- aniseruð". Kosningabarátta væri alltaf að vissu leyti leiksýning en leiksýningin væri ekki grundvallar- atriðið. „I Frakklandi er það mál- efnagrunnurinn sem skiptir mestu máli. Baráttan hefur verið mjög hefðbundin allt frá frönsku bylting- unni 1789 að því leytinu til að tvær andstæðar fylkingar, ein framfara- sinnuð og hin afturhaldssinnuð, takast hart á.“ En er það ekki svolítið skrýtin tilfinning að vera mjög ungur kosn- ingastjóri fyrir elsta frambjóðand- ann? „Það er alltaf sama grundvallar- stefíð í stjómmálabaráttu og mál- efnin ráða afstöðu manns. Málefnið sem tekist er á um í þessum kosn- ingum er framtíðin. Að byggja upp Evrópu, afvopnun, starfsþjálfun og menntun, rannsóknastarf, þróunar- aðstoð og aðstoð við þá sem hafa orðið undir í lífínu. Allt þetta varð- ar framtíðina." Texti og myndir: Steingrimur Sigurgeirsson Hkm ódauðlegí Mitterrand LA FRANCE UNIE, sameinað Frakkland, hefur verið slagorð Franp- ois Mitterrands, Frakklandsforseta, í kosningabaráttunni fyrir frönsku forsetakosningarnar. Mitterrand virðist líka ætla að takast að sameina meirihluta þjóðarinnar til fylgis við framboð sitt. Hinar miklu vinsældir Mitterrands eru mjög sérstakar. Árið 1984, þegar sósialistar höfðu verið við völd í þijú ár, sýndu skoðanakannanir að einungis 25% Frakka báru traust til forsetans, sem er minnsti stuðn- ingur sem nokkur forseti í 30 ára sögu fimmta lýðveldisins hefur notið. Síðan áttu mörg hneykslismál eftir að sigla í kjölfarið. Sala á vopnum til írans, hiyðjuverk Action Directe-manna sem Mitterrand hafði náðað og ekki síst hin mikla niðurlæging sem forsetinn þurfti að þola eftir að í Ijós kom að ríkisstjórn hans bar ábyrgð á því að franska leyniþjónustan hafði sökkt skipi Grænfriðunga í höfn á Nýja-Sjálandi. Þrátt fyrir allt þetta og fleira virðist nú fátt geta stöðvað það að Mitterrand verði endurkjörinn á sunnudaginn og fái þar með nýtt sjö ára kjörtímabil. Forseiinn hefur i skoðanakönnunum haft allt að tíu prósentustiga forskot á keppinaut sinn Jacques Chirac, forsætisráðherra. Frelsun gíslanna í Líbanon og Nýju Kaledóníu á eflaust eftir að koma Chirac tíl góða en tíminn er knappur og for- skot forsetans mikið. forsetinn situr, yfír Signu til Mat- ignon, þar sem forsætisráðherrann hefur aðsetur. Forsetinn hafði enn- þá nokkur völd við mótun utanrík- is- og vamarstefnu og einnig til þess að leysa upp þingið. Hann hefur þó ekkert úrslitavald varðandi lagasetningu og gat Mitterrand því ekki hindrað stjóm Chiracs í störf- um. En þá gerðist undrið. Mitterr- and sem árið 1984 hafði verið óvin- sælasti forseti fímmta lýðveldisins frá upphafi fór að byggja upp lands- föðurímynd sína. Vinsældir hans fóru að vaxa á ný og hann varð tonton, frændi, allrar þjóðarinnar. Eftir því sem nær dró kosningum urðu þær raddir háværari sem kröfðust þess að forsetinn gæfí kost á sér til endurkjörs. Mitterrand hafði sjálfur sagt að hann myndi ekki gefa kost á sér nema aðstæður væru varasamar þar sem hann hefði hug á að skrifa endurminningar sínar og njóta ellinnar með bama- bömunum. En eftir því sem meira var rætt um hugsanlegt framboð Mitterrands sveipaði hann sig meiri dulúð. Helstu andstæðingar hans, þeir Chirac og Barre, höfðu fyrir löngu sagst ætla að vera í fram- boði og Chirac gerði framboð sitt opinbert 16. janúar síðastliðinn og Barre 2. febrúar. Þögn forsetans einkenndi kosningabaráttuna fram- an af og afvopnaði algjörlega and- stæðinga hans. Þeir höfðu engan andstæðing til þess að beijast gegn og beindist athyglin því í æ ríkara mæli að innanbúðarágreiningi með- al hægri manna. Það var ekki fyrr en 22. mars sem Mitterrand gerði það opinbert að hann gæfí kost á sér til endurkjörs og hóf kosninga- baráttu sína undir kjörorðinu „Sam- einað Frakkland". Og vissulega getur forsetinn framar öðmm stjómmálamönnum sett sig í sam- einingarstellingar. Hann hefur á undanfömum sjö ámm stjómað með kommúnistum, hægrimönnum og sósíalistum einum sér. Ég er sósíalisti! Frangois Mitterrand fæddist í bænum Charente 26. október 1916. Foreldrar hans vom borgaralega sinnaðir en lítið var rætt um stjóm- mál á æskuheimili Mitterrands og það var ekki fyrr en við tuttugu ára aldur að hann fór að hafa af- skipti af þeim. Mitterrand var í æsku viðriðinn öfgaflokka á hægri kantinum en snerist síðar til vinstri. Hann tók þátt í síðari heimsstyijöld- inni, var handtekinn af Þjóðveijum, en tókst að flýja. Það sem eftir var af stríðinu starfaði Mitterrand í andspymuhreyfíngunni og þar hitti hann núverandi eiginkonu sína Danielle. 30 ára á þing Skömmu eftir stríð, í október 1946, var hann kjörinn á þing í fyrsta sinn fyrir kjördæmið Niévre í Búrgúndí-héraði, þá 30 ára gam- all. í janúar 1947 fékk hann síðan sitt fyrsta ráðherraembætti. Mit- terrand hefur alls gegnt ellefu ráð- herraembættum og var á sínum tíma helsti andstaeðingur de Gaulles hershöfðingja. Hann hafði tvisvar tekið þátt í forsetakosningum áður en hann náði kjöri árið 1981. Árið 1965 gegn de Gaulle fékk hann 44,8% atkvæða í síðari umferð kosninganna og árið 1974 49,2% gegn Giscard d’Estaing. 10 maí 1981 var síðan Mitterrand kosinn forseti, 64 ára gamall, eftir að hafa unnið Giscard, frambjóðanda hægri manna. Sósíalistar unnu einnig þing- kosningamar í júní sama ár og mynduðu ríkisstjóm undir forsæti Pierres Mauroys. Þeir tóku síðan til við að framkvæma þær miklu breytingar sem þeir höfðu lofað kjósendum fyrir kosningar. Fyrir- tæki vou þjóðnýtt, útgjöld ríkisins til margvíslegra málefna vom aukin og efnahagsmálin fóm í vaskinn. Raunvemleikinn varð að lokum draumunum yfírsterkari og í mars 1983 var skipt um efnahagsstefnu og tekið til við svipaðar aðferðir og gert hafði síðustu ríkisstjóm hægri- manna, undir forsæti Raymonds Barres, óvinsæla. Ríkisstjómin sprakk vegna ágreinings um efnahagsmál árið 1984 og var mynduð ný ríkisstjóm undir forsæti tæknikratans Laur- ents Fabius. Kommúnistar neituðu að taka þátt í þessari stjóm og vom því sósíalistar einir við stjóm- völinn það sem eftir var kjörtíma- bilsins. Hægrimenn unnu þingkosning- amar árið 1986 og þurfti Mitterr- and að bíta í það súra epii að skipa ný-gaullistann Jacques Chirac for- sætisráðherra. Forsetinn hafði þar með verið vængstýfður. Völdin færðust frá Elyseé-höllinni, þar sem Barátta Mitterrands nú hefur í flestu verið frábmgðin baráttu hans árið 1981. Þá töluðu sósíalistar um að breyta samfélaginu en nú minn- ist Mitterrand ekki á sósíalisma og kosningaplaköt hans em dökkblá! Var því fagnað sérstaklega á kosn- ingafundi um helgina, 1. maí, þegar Mitterrand hrópaði: Ég er sósíalisti! Samstaða um helstu málefni hef- ur líka verið það sem einkennt hef- ur kosningamar fram að þessu. Ágreiningur þeirra Mitterrands, Chiracs og Barres hefur ekki verið um grandvallaratriði heldur auka- atriði. Þessi samstaða frambjóðend- anna og 70% kjósenda í fyrri um- ferð kosninganna er líklega það FranQois Mitterrand merkasta við þessar kosningar. Þær em þær fyrstu í sögu fímmta lýð- veldisins þar sem sósíalismi hefur ekki verið til umræðu enda benda allar skoðanakannanir til þess að Frakkar vilji halda áfram á þeirri braut sem þeir em á. Ef Mitterrand hefði rekið kosningabaráttu sína á svipuðum nótum og 1981 telja flest- ir að hann hefði tapað. Það er því ekki von á neinum gmndvallar stefnubreytingum ef Mitterrand fer með sigur af hólmi á sunnudaginn, jafnvel hefur verið tal um að næði hann kjöri yrði mynduð ríkisstjóm undir forsæti miðju- eða hægrimanns. Jacques Chirac, forsætisráðherra, og keppi- nautur Mitterrands um forsetaemb- ættið hefur lýst því yfír að hann muni segja af sér sem forsætisráð- herra vinni Mitterrand kosningam- ar. Mitterrand hefur því tvo kosti. Annarsvegar að reyna að ná sam- komulagi um myndun nýrrar ríkis- stjómar og mynda nýjan meirihluta á þingi eða þá að ijúfa þing og efna til nýrra kosninga. Þó að hann veldi síðari kostinn er ólíklegt að skipan þingsins myndi breytast mikið frá því sem nú er. Það er því nauðsynlegt fyrir Mitterrand að fá stuðning þingmanna úr röðum nú- verandi meirihluta og er helst horft til kristilegra demókrata úr röðum UDF. Spennan innan flokkabanda- lagsins UDF hefur reyndar aukist til muna eftir fyrri umferð kosning- anna og má allt eins búast við ein- hverri breytingu á flokkaskipan á hægri vængnum. Til þess að hægt yrði að mynda nýjan þingmeirihluta þyrfti Mitterrand að koma vemlega til móts við hugsanlega samstarfs- aðila og er eins og áður sagði jafn- vel talið líklegt að forsætisráðherra slíkrar stjómar yrði ekki úr röðum sósfalista. Eins og áður hefur komið fram var síðasta ríkisstjóm sósfalistá far- in að grípa til „gömlu góðu íhalds- ráðanna“ f efnahagsmálum á síðari hluta starfsferils síns og einnig í vamar- og öiyggismálum hefur Mitterrand átt samleið með hægri- mönnum — hingað til. Hann var til dæmis einn helsti stuðningsmaður þess að Bandaríkjamenn settu upp meðaldrægar Pershing-eldflaugar í Vestur-Evrópu árið 1983 til mót- vægis við SS-20 flaugar Sovét- manna. „Eldflaugarnar em fyrir austan jámtjald en friðarsinnamir fyrir vestan," sagði Mitterrand á sínum tfma. Forsetinn hefur þó mildað af- stöðu sína upp á síðkastið og lagt mikla áherslu á nauðsyn afvopnun- ar í kosningabaráttunni. Hann hef- ur lýst sig hlynntan samkomulagi Bandaríkjanna og Sovétríkjanna um útrýmingu meðaldrægra eld- flauga í Evrópu en margir franskir stjómmálamenn hafa haft uppi efa- semdir um ágæti þess og talið það hættulegt öryggi Vestur-Evrópu ef ekki komi til vemlegur niðurskurð- ur á hefðbundnum herafla Sov- étríkjanna. Einnig er talið líklegt að Mitterrand muni íhuga að hætta við hina skammdrægu Hades eld- flaug Frakka, verði hann endurkjör- inn, en hún á að vera komin í gagn- ið árið 1992. Áhyggjiir af aldrinum Persóna Mitterrands er hálfgerð ráðgáta. Þó að hann sé tonton allr- ar þjóðarinnar þorir enginn af sam- starfsmönnum hans að nota það orð, hann er le président. Forsetinn þérar ávallt starfsmenn sína og samskipti em öll mjög formleg. Mitterrand hefur aldrei verið maður hinna stóm orða og yfirlýsinga. Hann kýs að þegja og bíða, láta andstæðinga sína tala og aðhafast og nýta sér í hag mistök þeirra. Hann er slægari en flestir stjóm- málamenn og rúmlega fjögurra ára- tuga reynsla hans af stjómmálum gerir hann að mjög erfíðum and- stæðingi. Hann er sjálfur sagður hafa mestar áhyggjur af aldrinum. Mitterrand er nú 71 árs og yrði 78 í lok nýs kjörtímabils. Frakkar tala um „Reagan einkennið" og óttast margir að vinsældir forsetans og skarpskyggni muni fara minnkandi á öðm kjörtímabili. Forsetinn hefur líka verið minntur á að árið 1965, þegar hann barðist um forsetaemb- ættið við de Gaulle, sagði hann að 75 ára gamall maður gæti ekki stjómað landinu sómasamlega. En af hveiju gaf hann þá kost á sér nú? Margar ástæður hafa verið nefndar. í fyrsta lagi er hann eini sósíalistinn sem hefði hugsanlega getað unnið þessar kosningar. Mic- hel Rocard, fyrmm landbúnaðar- ráðherra, var búinn að lýsa því yfír að hann yrði frambjóðandi ef forset- inn gæfí ekki kost á sér, en vinsæld- ir hans em ekki sambærilegar við vinsældir Mitterrands. Ósigur í þessum kosningum yrði mjög ör- lagaríkur fyrir sósíalista og gæti haft í för með sér klofning flokks- ins. Það var því mikill þrýstingur innan frá að Mitterrand yfírgæfí ekki flokkinn þegar mest lægi á og Sósíalistaflokkurinn hefði líklega fengið hjartaáfall ef Mitterrand hefði sagt nei. Forsetanum er líka ljúft að hefna sín fyrir ósigurinn í þingkosningunum 1986 og þá nið- urlægingu að vera í Elyseé án valda. En Mitterrand er og verður ráð- gáta enda hefur hann oft verið kallaður „sfinxinn". Það er fátt sem hann hefíir ekki gert á stjórnmála- ferli sínum og vissulega hefur hann sínar skuggahliðar. Arið 1959 réð hann til dæmis mann til þess að setja á svið banatilræði gegn sér. Hann hagnaðist vel í innanflokks- átökum, fyrst í stað, vegna þeirrar athygli og samúðar sem hann fékk Chateau-Chinon. Isabelle Thomas í kjölfar tilræðisins en komst aftur á móti í hann krappan þegar fjöl- miðlar komust í málið. Bæjarstjórinn Mitterrand Það er kannski einkennandi fyrir Mitterrand að á meðan helstu and- stæðingar hans í fyrri umferð kosn- inganna, þeir Chirac og Barre, vom borgarstjórar tveggja stærstu borga Frakklands, Chirac í París og Barre í Lyon, þá var hann sjálf- ur bæjarstjóri í smábænum Chat- eau-Chinon, frá 1959 þar til hann varð forseti árið 1981. Chateau- Chinon er 3.500 manna bær, í kjör dæminu Niévre í hjarta Búrgúndí og stendur fallega uppi á hæð. Héraðið í kringum bæinn er ekki mjög ríkt þó ekki sé hægt að segja að þama sé fátækt ríkjandi, nær sanni væri að segja að iðnbyltingin hefði ekki hafíð innreið sína ennþá. Vestan við bæinn er láglendi og landbúnaður, þar em nautgripir helsta kvikfé, en þegar ekið er aust- ur fyrir Chateau-Chinon taka við skógi vaxnar hæðir enda hafa bændur helst tekjur af tijárækt. Þegar ekið er að bænum sést strax að yfírbragð er annað en ef um venjulegan smábæ væri að ræða. Vegurinn að Chateau-Chinon á lítið sameiginlegt með vegum að bæjum af svipaðri stærð annars staðar í Frakklandi og minnir frek- ar á þjóðvegi milli stærri borga. Fólk í nágrenninu kallar hann „for- setaveginn" enda lét Mitterrand gera hann fyrir sig eftir að hann náði kjöri til þess að forsetinn og fylgdarlið hans ættu greiða leið að Chateau-Chinon frá París. Mitterrand var bæjarstjóri í Chateau-Chinon í 22 ár og er enn mjög tengdur bænum og því fólki sem þar býr. „Hann hefur náið sam- Ráðhúsið í Chateau-Chinon þar sem Mitterrand var bæjarstjóri á árunum 1959-1981. band við bæinn og kemur hingað 4-5 sinnum á ári,“ segir Rene Pi- erre Signé, flokksbróðir og góðvinur Mitterrands, öldungadeildarþing- maður, sem verið hefur bæjarstjóri frá því Mitterrand lét af störfum árið 1981 til þess að gegna forseta- embættinu. „Þegar hann kemur leggur hann mikla áherslu á að hitta fólkið og fer í gönguferðir um bæinn," heldur Signé áfram. „Þeg- ar hans er þörf hér er hægt að ná í hann.“ Þegar ég hitti Signé var mikið um að vera í bænum og þá sér í lagi í ráðhúsinu, enda daginn fyrir kosn- ingar. Mitterrand kýs í bænum og hefur haft það fyrir venju að eyða kosningadeginum í Chateau-Chin- on. Kjörfundur krefst því töluvert meiri undirbúnings héma heldur en í öðmm bæjum af sambærilegri stærð. En hvaða áhrif hafa svona tíðar forsetaheimsóknir á þennan litla bæ? „Auðvitað setur þetta allt á annan endann," segir Signé. „Það er ekki bara forsetinn sem kemur heldur fjöldinn allur af blaðamönn- um, öryggisvörðum og embættis- mönnum ef um opinbera heimsókn er að ræða. Morgundagurinn er mjög sérstakur. Mitterrand kemur hingað sem venjulegur borgari en vegna kosninganna verður meira af blaðamönnum en venjulega og minna um öryggisgæslu." Þegar hann er spurður um það markverðasta úr ferli Mitterrands sem bæjarstjóra segir Signé hann hafa gjörbreytt bænum. „í stjóm- artíð Mitterrands stækkaði bærinn vemlega og það urðu miklar fram- farir til dæmis á sviði skóla-, hjúkr- unar- og íþróttamála. Mitterrand var mjög vinsæll bæjarstjóri og ávallt endurkjörinn með yfírgnæf- andi meirihluta. Það var þó ekki það sem varðaði leið hans að Elyseé-höllinni heldur perónulegir hæfíleikar hans.“ Breyttar baráttuaðferðir Með hvaða orðum myndir þú lýsá forsetanum sem persónu? „Hann er tillitssamur, örlátur, gáfaður og framsýnn. Það er auðvitað undra- vert að svona lítill bær skuli hafa getið af sér forseta lýðveldisins.” En hefur hann hvikað frá sósíal- ismanum á síðustu ámm? „Mitterr- and hefur aldrei verið harðlínu sós- íalisti og það er óbreytt ennþá. Hann hefur kannski helst breytt um aðferðir upp á síðkastið. Hingað til hefur hann höfðað til kjósenda á vinstri vængnum en forsetinn tel- ur að hann geti fengið fleiri til liðs við sig sem hafa sömu viðhorf og hann. Fyrir árið 1981 töldu margir að vinstri menn væm ófærir um að stjóma landinu en það hefur síðan verið afsannað." IKONS Í.OIN \1B11- _
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.