Morgunblaðið - 18.05.1988, Qupperneq 1

111. tbl. 76. árg.
MIÐVIKUDAGUR 18. MAÍ 1988
Prentsmiðja Morgnnblaðsins
Punjab:
Sérsveitir
Indverja
þrengja
að síkum
Amritsar, Reuter.
INDVERSKAR sérsveitír gerðu
harða hrið að Gullna hofinu í
Amritsar í Puiyab i gær, en
herskáir sikar hafa hafst þar við
í meira en viku. Hermennimir
vörpuðu handsprengjum að
sikunum og notuðu plastsprengi-
efni til þess að brjóta sér leið i
gegnum viggirðingar þeirra. Að
sögn embættismanna var mark-
mið atlögunnar að þrengja að
síkunum og komast fram hjá
víggirðingunum i kjallara, sem
tengir tvo turna hofsins, en það
er helgasta vé sika.
Að sögn embættismanna, sem
ekki vildu láta nafna sinna getið,
hyggjast sérsveitimar ráðast til inn-
göngu í kjallarann og uppræta þá
15-20 síka, sem talið er að búast
muni þar til vamar. Síkamir em í
hópi aðskilnaðarsinna, sem beijast
fyrir sjálfstæði Punjab.
Lögreglan í Amritsar telur að sitt
hvor hópur síka hafist við i tumun-
um, en um 50 metrar em á milli
þeirra. Talið er að þegar sérsveitim-
ar þrengi að síkunum muni þeir hörfa
niður í kjallarann, en þar er torsótt
að þeim.
Yfirvöld hafa ekki látið uppi um
mannfall í umsátrinu, en talið er að
það sé verulegt, því þau játa að
síkamir hafi varist af mikilli hörku.
Herskáir síkar annars staðar í
Punjab hafa hert skæmárásir gegn
indverskum stjómvöldum í undanfar-
inni viku, en umsátur um Gullna
hofið er mjög viðkvæmt mál í Punjab
eftir blóðbaðið þar árið 1984. Þá
skipaði Indira Gandhi, þáverandi for-
sætisráðherra, Indlandsher að ráðast
inn í hofið og áður en yfir lauk lágu
meira en 1.000 síkar í valnum.
' •.!'; 11 \ 'i ‘M , fsj|
• \ V® J
j.i jjyWB V. |
Sill§

17. maífagnað
Morgunblaðið/ÓI.K.M.
Ljósmyndari Morgunblaðsins tók þessa mynd við líkneski fyrsta landnámsmannsins, Ingólfs Arnar-
sonar, á Arnarhóli í gær, þegar Norðmenn héldu upp á þjóðhátiðardag sinn.
Bandaríkin:
ViðskíptahaUi í marsmán-
uði hinn læs’sti 1 þiiú ár
Washington, Reuter.
MIKIL aukning útflutnings varð
til þess að viðskiptahalli Banda-
ríkjanna í marsmánuði lækkaði
verulega og hefur hallinn ekki
verið jafnlítill í þijú ár. Sam-
kvæmt marsmánaðarskýrslu Við-
skiptaráðuneytís Bandarfkjanna
reyndist hann nema 9,75 milljörð-
um Bandaríkjadala, sem er tals-
vert minna en í febrúar og langt-
um en efnahagssérfræðingar
höfðu búist við. I febrúar nam
hallinn nm 13,83 miHjörðum dala.
Embættismönnum og hagfræð-
ingum bar saman um að það sem
helst ylli þessari breytingu til batnað-
ar væri mikil útflutningsaukning og
spáðu þeir því að áfram myndi draga
úr hallanum af hennar völdum. Hins
vegar vöruðu þeir við of mikilli bjart-
sýni og sögðu breytingar á viðskipta-
hallanum vart verða jafnörar á næst-
unni.
Halll slöasta
Halli gagnvart helstu vióskiptalöndum 1 milljónum dala Mars 1988 Febrúar 1988
Japan -$4.545 -$4.530
Kanada -$1.144 -$1.460
Vestur-Evrópa -$911 -$1.560
MorQunblaöið / AM
Viðbrögð á fjármálamörkuðum
voru blandin — gengi Bandaríkjadals
rauk upp þar sem gjaldeyrismiðlarar
litu á hagtölurnar sem staðfestingu
þess að bandarískur efnahagur stæði
traustum fótum. Á hinn bóginn lækk-
uðu skuldabréf í verði, þar sem
kaupahéðnar fengu nýja ástæðu til
þess að óttast verðbólgu. Verðbréf í
Wall Street hækkuðu ögn i verði —
sérstaklega þau sem þykja hvað
traustust þegar til langs tíma er litið
— en að mestu stóð verðbréfamark-
aðurinn þó í stað.
Mestu veldur allsheijaraukning á
útflutningi, aðallega á sviði fullkom-
innar iðnvöru; vélbúnaði, fjarskipta-
tækjum, tölvubúnaði og flugvélum
svo nokkuð sé nefnt. Þessi vamingur
hefur orðið mun samkeppnishæfari
að undanfömu vegna lækkandi
gengis Bandaríkjadals.
Bandarískur útflutningur jókst um
23% í mars og nam alls 28,97 mill-
jörðum dala, sem er met. Á sama
tíma nam innflutningur 38,72 mill-
jörðum dala og jókst um 3,6%.
Þrátt fyrir útflutningsaukningu
þessa er greinilegt að innflutningur
stendur í miklum blóma. Slík þensla
kann hins vegar að særa upp verð-
bólgudrauginn að nýju og mun Seðla-
banki Bandaríkjanna þá að líkindum
hækka vexti á ný til þess að hvetja
til spamaðar og auka fjármagns-
kostnað.
Austan Atlantsála bar það hins
vegar til á Bretlandi, að sterlings-
pundið lækkaði vemlega í gengi eft-
ir að Englandsbanki tilkynnti vaxta-
lækkun, en embættismenn kepptust
við að róa gjaldeyrisvíxlara, sem
hafa verið órólegir vegna deilna milli
Nigels Lawsons, fjármálaráðherra,
og Margaret Thatcher, forsætisráð-
herra, um gengi pundsins.
Sjá ennfremur grein um bresk
gengismál á síðu 30.
Plútonflutningar:
Leyfi til
flugs yfir
Grænland
ekki veitt
kaupmannahöfn, Ritzau.
AÐ SÖGN Uffe Ellemann-Jens-
ens, utanríkisráðherra Danmerk-
ur, verður leyfi tíl flugs með
kjamorkuúrgang yfir Grænland
ekki veitt, verði á annað borð
farið fram á slíkt. Leyfi þarf frá
dönskum yfirvöldum tíl slíkra
flutninga, en að undanförnu hef-
ur nokkur umræða verið um
hugsanlega flutninga af þessu
tagi yfir norðurhvel jarðar. í
síðasta mánuði bannaði ríkis-
stjóm íslands slíka flutninga yfir
íslenska lögsögu.
Þessi afstaða Dana kom fram í
viðtali, sem fréttastofan Ritzau átti
við Uffe Ellemann-Jensen eftir að
Jonathan Motzfeld, formaður græn-
lensku landstjómarinriar, gekk á
fund ráðherrans í gær.
Þessi yfirlýsing siglir í kjölfar
fregna um að fljúga skyldi yfir græn-
lenska lögsögu með kjamorkuúr-
gang frá breskum og frönskum
kjamorkuvemm til Japans og jafnvel
rætt um millilendingu í Thule á
Grænlandi. Flutningar þessir munu
hafa verið fyrirhugaðir árin 1990-
1991.
Motzfeld hafði áður sagt að slíkir
flutningar kæmu ekki til greina af
sinni hálfu og spurði hann utanríkis-
ráðherrann hvað hæft væri í fregnum
þessum. Uffe Ellemann-Jensen sagð-
ist hvorki hafa fengið í hendur óskir
um leyfi til slíkra flutninga né vissi
hann nokkuð um áætlanir um að
flogið skyldi yfir Grænland.
Bretland:
Þjófar
á ferð í
fangelsi
Lundúnum, Reutor.
FANGELSI eitt á Englandi
reyndist á dögunum greini-
lega ekki vera nógu ramm-
gert. Ekki svo að skilja að
einhveijum tugthúslimanna
hafi tekist að brjótast úr
prísundinni — þvert á móti —
heldur voru það óprúttnir
náungar, sem gerðu sér lítíð
fyrir og brutust inn í fangels-
ið.
Málsatvik em enn næsta
óljós, en talið er víst að fleiri
en einn maður hafi verið á ferð,
en tjónið nemur um 200.000
íslenskum krónum. Heita má
sjónum bert að þeir hafi haft
nægan tíma til þess að athafna
sig, því þeir höfðu á brott með
sér nokkra stóreflis fataþurrk-
ara og sláttuvélaflota fangelsis-
ins.
Fangelsið er gamalt herfang-
elsi, en fyrir nokkru voru 360
almennir fangar fluttir þangað
vegna þrengsla S venjulegum
fangelsum.