Morgunblaðið - 31.12.1988, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. DESEMBER 1988

Sjávaraflinn 1988:
Mesti fiskafli í
sögu landsins
Útflutningsverðmæti aflans nær það sama og í fyrra
Heildarafli íslendinga 1988 mun
verða um 1.750 þúsund tonn og er
það mesta heildaraflamagn, sem
landsmenn hafa fengið á einu ári.
Næstmesta aflamagnið fékkst árið
1985, 1.673 þúsund tonn.
Endanlegar tölur um aflann og
verðmæti hans liggja ekki fyrir, en
eftirfarandi er byggt á tiltækum
upplýsingum og áætlun þar sem
nægilegar upplýsingar voru ekki
fyrir hendi, segir í frétt frá Fiskifé-
lagi íslands.
tonnum í fyrra og verður 75 þúsund
í ár. Hinsvegar eykst afli karfa og
grálúðu um 6 þúsund tonn, hvor
tegund, og skarkolinn eykst um 3
þúsund tonn.
í öðrum botnfískafla felst m.a.
annar flatfiskur en að framan hefur
verið nefndur. í því sambandi skal
bent á mikla aukningu á langlúru-
afla, en á árabilinu 1980-1985 var
aflinn innan við 100 tonn á ári,
1986 var hann 334 tonn, en varð
Endanlegar tölur 1981—1987. Áætlun 1988. (Þús./tonn)
1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988
Þorskur 461,0 382,0 294,0 281,0 323,0 366,0 390,0 368,0
Ýsa 61,0 67,0 64,0 47,0 50,0 47,0 39,0 53,0
Ufsi 55,0 65,0 56,0 60,0 55,0 64,0 78,0 75,0
Karfí 93,0 115,0 123,0 108,0 91,0 86,0 88,0 94,0
Steinbítur 8,0 8,0 12,0 10,0 10,0 12,0 13,0 14,0
Grálúða 15,0 28,0 28,0 30,0 29,0 31,0 45,0 50,0
Skarkoli 4,0 6,0 9,0 11,0 14,0 13,0 11,0 14,0
Annar botnf. 19,0 19,0 17,0 18,0 9,0 13,0 20,0 21,0
Botnf. alls 716,0 690,0 603,0 565,0 581,0 632,0 684,0 689,0
Humar 2,5 2,6 2,7 2,4 2,4 2,6 2,7 2,3
Rækja 8,3 9,3 13,1 24,4 24,9 35,8 38,0 29,0
Hörpudiskur 10,2 12,1 15,2 15,6 17,0 16,4 13,3 9,7
Sfld 40,0 57,0 59,0 50,0 49,0 66,0 75,0 95,0
Loðna 641,0 13,0 133,0 865,0 993,0 895,0 803,0 914,0
'' Annað 17,0 2,0 9,0 5,0 6,0 3,0 8,0 11,0
Heildarafli
þús./tonn 1.435,0 786,0 835,0 1.527,0 1.673,0 1.651,0 1.625,0 1.750,0
Samkvæmt þessu er það spá
Fiskifélagsins, að þróunin, hvað
magn helstu fískitegunda snertir,
verði í stórum dráttum á þennan
hátt:
Þorskurinn verður 368 þúsund
tonn, eða um 5,7% minni en 1987.
Ýsuaflinn eykst verulega og verður
53 þúsund tonn, sem er um 36%
meira en í fyrra.
Ufsaaflinn minnkar úr 78 þúsund
4.565 tonn 1987 og verður um
3.800 tonn í ár. Þannig minnkar
aflinn allnokkuð og það þrátt fýrir
meiri sókn.
Humaraflinn minnkar úr 2.712
tonnum í 2.300, eða um 15,2%.
Rækjuaflinn minnkar verulega eða
úr 36.636 tonnum í 29.000 þúsund,
eða um 20,8%. Hörpudisksaflinn
minnkar úr 13.272 tonnum í 9.700,
eða um 27%.
Loðnuaflinn verður 914 þúsund
tonn í ár en var í fyrra 803 þús-
und. Loðnuaflinn hefur þrisvar áður
farið yfir 900 þúsund tonn á einu
ári. Mestur var hann 1985, 993
þúsund tonn.
Áætlað er að verðmæti alls afl-
ans, upp úr sjó, verði 28,5 milljarð-
ar króna, en það var 1987 tæpir
25 milljarðar og hefur því aukist
milli ára um 14%.
Talið í dollurum jókst verðmætið
úr 646 milljónum í 666 milljónir,
eða um 3%. Sé miðað við SDR var
virði aflans 500 milljónir 1987, en
497 milljónir á árinu sem er að líða,
eða samdráttur um '/2%. Tekið skal
fram að miðað er við kaupgengi
jan./nóv.
Fiskifélagið áætlar að virði út-
flutnings sjávarafurða 1988 verði
um 43,2 milljarðar króna. Árið 1987
nam virði útfluttrar sjávarvöru 41,4
milljörðum króna. Aukmng milli
áranna verður því 4%. í dollurum
talið verður virði útflutningsins
1988 1.009 milljónir, en var 1.075
milljónir í fyrra. Hér er því um sam-
drátt að ræða um 6%. Sé miðað við
SDR, sem haldið hefur betra verð-
gildi gagnvart krónunni, nemur
virði útflutningsins 753 milljónum,
en var 830 milljónir árið 1987. Er
það um 9% minna í ár en í fýrra.
Þegar þessar tölur eru skoðaðar
verður að hafa í huga, að þær segja
ekki alla söguna um verðmæti
framleiðslunnar þar sem birgðir
afurða hafa vaxið allmikið á árinu.
Þegar tekið hefur verið tillit til þess,
má ætla að framleiðsluverðmæti
ársins slagi hátt upp í það sem var
1987.
Þá er einnig rétt að hafa í huga
að tölur um útflutninginn eru óviss-
ari en áður þar sem ekki liggja
fyrir útflutningstölur nema til sept-
emberloka.
Virði útflutnings
1200
1000
800
600
400
200
0
1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988
Fiskifélag Islands
Heildarafli 1969-1988
Þúsundir tonna
2000
1500
1000
500
0
Fisklfélag Islands
500
400
300
200
100
O
68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88
Árin
Flskifólag Islands
Þorskafli 1968-1988
Þúsundir tonna
69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88
Viðáramót
jöfnun í sjávarútvegi og tryggja að hún geti átt sér stað
á reikningi einstakra fyrirtækja.
Loks þurfa kjarasamningar að taka mið af því, að við
getum ekki vænst hagvaxtar á þessu ári og útflutnings-
framleiðslan þarf tíma til aðlögunar að nýjum aðstæðum.
Um leið og ráðstafanir eru gerðar á þessum grundvelli
þarf að móta stefnu til lengri framtíðar í ljósi nýrra að-
stæðna, tæknibyltingar og aukinnar alþjóðlegrar sam-
vinnu. Raunsæ fijálslynd umbótastefna þarf að leysa af
hólmi afturhaldssama fortíðar- og forsjárhyggju Alþýðu-
bandalagsins.
Sjálfstæðisflokkurinn
Staða Sjálfstæðisflokksins hefur um margt verið veik
og erfíð síðan í kosningunum vorið 1987. Það hefur komið
á daginn sem við reyndar sögðum fyrir þær kosningar að
veik staða Sjálfstæðisflokksins yki hættu á lausung í
íslenskum stjómmálum. Á hinn bóginn er málefnaleg staða
flokksins sterk. Við lögðum fram skýrar og ákveðnar tillög-
ur síðastliðið haust til þess að mæta vanda útflutnings-
framleiðslunnar í þeim tilgangi að ná niður vöxtum og
tryggja hér betra jafnvægi í efnahagslífinu.
Við vorum þá tilbúnir til málamiðlana en vorum ekki
reiðubúnir til að fóma öllu fyrir ráðherrastóla. Alþýðuflokk-
urinn og Framsóknarflokkurinn hafa á hinn bóginn um
stund að minnsta kostl hallað sér að stefnu Alþýðubanda-
lagsins. Sjálfstæðisflokkurinn hefur því einn staðið vörð
um þá fijálslyndu umbótastefnu sem ein getur leitt íslend-
inga inn í nýja framtíð aukinnar alþjóðlegrar samvinnu.
Meðan við áttum aðild að ríkisstjóm í góðæri nýttum
við þær aðstæður til að þess að treysta velferðarkerfíð svo
sem sjá má í hækkun tryggingabóta, fæðingarorlofi og í
ýmsum greinum mennta- og menningarmála. Þar nefni ég
til að mynda Kvikmyndasjóðs. Á sama tíma höfðum við
forgöngu fýrir ftjálsræði í efnahags- og fjármálum í sam-
ræmi við það sem gerist í helstu viðskiptalöndum okkar.
Fijálsræðið er nú notað sem grýla með sama hætti og
þegar ráiðist var á viðreisnarstjómina fyrir afnám innflutn-
ingshaftanna. Það sýnir að Sjálfstæðisflokkurinn hefur
haft raunvemleg áhrif.
Sjálfstæðisflokkurinn mótaði á sínum tíma þá utanríkis-
steftiu sem Island hefur nú fylgt í fjörutíu ár. Flokkurinn
hefur haft forustu fyrir aðlögun þessarar stefnu að breytt-
um aðstæðum. Stefnufesta lýðræðisþjóðanna hefur nú bor-
ið árangur, eins og sjá má á gagnkvæmum samningum
um fækkun kjamorkuvopna og þíðu í samskiptum austurs
og vesturs. Hún kemur fyrst og fremst fram í því að sósí-
alistaríkin eru að slaka á klónni, láta undan lýðræðiskröfun-
um, réttindakröfunum og markaðskröfunum.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur einnig beitt sér fyrir því að
auka innlenda þekkingu og umfjöllun um þessi efni í þeim
tilgangi að við getum með virkari hætti tekið þátt í al-
þjóðlegu samstarfi lýðræðisþjóðanna á sviði vamar- og
öryggismála.
Þegar allt þetta er haft í huga getur engum dulist að
við höfum sterka málefnalega vígstöðu. Andstæðingar
flokksins hafa reynt að hagnýta sér þá veiku stöðu sem
flokkurinn komst í eftir kosningamar 1987. Barátta þeirra
gegn flokknum og einstökum forystumönnum hans hefur
því verið óvægnari, harðari og persónulegri en oft áður.
En innviðir Sjálfstæðisflokksins eru of sterkir til þess að
honum verði sundrað með þessum hætti. Hann mun því
sækja fram með endumýjuðum þrótti og meiri krafti en
áður.
Foiysta Alþýðubandalagsins um stjóm efnahags- og
atvinnumála hefur dregið upp alveg nýjar línur í íslenskri
stjómmálabaráttu. Flokkurinn hefur til að mynda fengið
neitunarvald um byggingu álvers og nýjar stórvirkjanir svo
og um nýjan varaflugvöll í samvinnu við Atlantshafs-
bandalagið. Þörfín fyrir breiðfylkingu fijálslyndra borgara-
legra afla í landinu er nú meiri en um langan tíma. Við
höfum skynjað að fijáislynd öfl bæði í Alþýðuflokknum
og Framsóknarflokknum líta svo á að flokkamir hafí tapað
áttum og séu að leiða þjóðina á villigötur. Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur ávallt verið reiðubúinn til málamiðlunar
og samstarfs, en hann mun ekki yfírgefa hugsjón sína um
fijálst atvinnulíf og einstaklingsfrelsi, velferð og öryggis-
hagsmuni íslands.
Horft til framtíðar með 60 ár að baki
Á næsta ári verða liðin sextíu ár frá stofnun Sjálfstæðis-
flokksins. Á vori komanda í tengslum við afmæli flokksins
verður haldinn landsfundur í samræmi við skipulagsreglur.
Undirbúningur hans er þegar hafínn. Ætlunin er að horfa
þar til nýrrar framtíðar, nýrrar aldar og móta langtíma-
stefnu í ljósi þeirra miklu breytinga sem nú eiga sér stað.
Forystu um þetta verk hefur Davíð Oddsson borgarstjóri.
Ungir sjálfstæðismenn hafa uppi ráðagerðir um að helga
afmælisárið sérstöku átaki fyrir vemdun landsins, upp-
græðslu og baráttu gegn mengun. Áhugi þeirra á þessu
efni er lofsverður.
íslenska þjóðin þolir ekki upplausn og sundurlyndi við
núverandi aðstæður. Hagsmunir hennar krefjast stefnu-
festu, kjölfestu fijálslyndis. Sjálfstæðismenn vilja samstarf
allra þeirra sem vilja tryggja framtíð og hagsmuni íslend-
inga á grundvelli þessara viðhorfa. Með þá ósk í huga að
okkur miði fram á við í þessari baráttu á komandi ári
óska ég landsmönnum öllum friðar og farsældar.
Illtiliii
llili
« ft f I