Morgunblaðið - 31.12.1988, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. DÉSEMBER 1988 ..
ae
37
Orökstuddar fullyrðingar
hjá ríkisendurskoðun
- segir deildarstjóri í dómsmálaráðuneyti um gagnrýni á fangelsismál
RÍKISENDURSKOÐUN telur að
Erla Ólafsdóttir við nokkur verka sinna. Morgunbiaðið/GunnarHalisson
Erla Ólafsdóttir
sýnir ljósmyndir
fang-elsismál hafi verið i ólestri
á undanförnum árum, húsnæði
fangelsa sé óhentugt, einingar
of smáar frá rekstrarlegu sjón-
armiði og fangaverðir mun fleiri
en vera þyrflti ef rekstrareining-
ar væru smærri. „Lætur nærri
að fjöldi starfsmanna fangels-
anna nálgist fjölda fanga,“ segir
í athugasemdum Ríkisendur-
skoðunar við ríkisreikning 1987.
Þar er lagt til að heildarúttekt
fari fram á þessum málaflokki.
Þorsteinn A. Jónsson deildar-
stjóri fangelsismála i dómsmála-
ráðuneyti segir flullyrðingar
Ríkisendurskoðunar órökstudd-
ar og kveðst draga í efa að eitt
deildarskipt fangelsi yrði hag-
kvæmara en þær einingar sem
nú eru reknar.
Þorsteinn sagði að kannanir í
Svíþjóð bentu til að hagkvæmasta
stærð fangelsa væri fyrir um 40
vistmenn, jafnt frá fjárhagslegu
sjónarmiði og frá sjónarmiði endur-
hæfingar. Alltaf þyrfti að taka tillit
til þarfa erfíðasta einstaklingsins í
hveijum hjópi og því væri vafasamt
að spamaður á mannafla næðist
Alnæmisvandinn:
Samtök
áhugafólks
stofnuð
SAMTÖK áhugafólks um alnæm-
isvandann voru nýlega stofnuð i
Reykjavík. Tilgangur samtak-
anna er að styðja smitaða og sjúka
og aðstandendur þeirra og að
auka fræðslu um alnæmi.
Á stofnfundi samtakanna, sem
var vel sóttur, voru stofnaðir þrír
starfshópar; fræðsluhópur, félags-
málahópur og fjáröflunarhópur. í
stjóm samtakanna voru kjörin þau
Auður Matthíasdóttir formaður, Vil-
borg Ingólfsdóttir varaformaður,
Guðlaugur Einarsson, Guðni Bald-
ursson, Hólmfríður Gísladóttir, Jón
Bjarman og Sonja B. Jónsdóttir.
í frétt frá samtökunum segir m.a.:
„Meðal þeirra sem fluttu ávörp á
stofnfundinum voru þeir Kristján
Erlendsson læknir og Ólafur Ólafs-
son landlæknir og fagnaði hann
stofnun samtakanna. Rauði kross
íslands bauð stofnfélögum upp á
veitingar og hefur auk þess gefið
samtökunum 200.000 krónur til
starfseminnar. Þá hefur Landsnefnd
um alnæmisvarnir gefið samtökun-
um 100.000 krónur sem er ágóði
af styrktartónleikum Bubba Mort-
hens, Harðar Torfasonar og Megas-
ar, en þeir tónleikar voru haldnir í
byijun þessa mánaðar.
Þrátt fyrir talsverða fræðslu um
alnæmi á undanförnum ámm virðast
margir telja að þessi sjúkdómur sé
einkamál tiltölulega fámenns hóps.
Þann misskilning vilja meðlimir sam-
takanna reyna að leiðrétta því al-
næmi getur snert hvem sem er.
Þótt maður telji enga hættu á því
að hann smitist sjálfur þá verður
hann átakanlega var við þennan
sjúkdóm ef ættingi eða vinur smit-
ast.
Nýlegar skoðanakannanir benda
til þess að hér þrífist hræðsla og
fordómar gegn smituðum einstakl-
ingum. Það er staðreynd að smitað
fólk á í miklum erfiðleikum með að
halda atvinnu sinni og að finna sér
ömggt húsnæði. Samtök áhugafólks
um alnæmisvandann' ætla að beita
sér fyrir breyttu viðhorfi í garð
þeirra sem smitast hafa af alnæmi
og auknum stuðningi við aðstand-
endur þeirra.“
með deildarskiptingu. „Mér finnst
að í athugasemdum Ríkisendur-
skoðunar séu fangelsi aðeins skil-
greind sem geymslustaður, en lítið
tillit tekið til innihalds fangelsisvist-
ar, og þess sjónarmiðs að endur-
hæfa menn,“ sagði Þorsteinn A.
Jónsson.
Þá sagði hann að að um 95 pláss
væm nú fyrir refsifanga á Litla-
Hrauni, Kvíabryggju, Akureyri og
í Hegningarhúsi. Þá væm pláss
fyrir 13 gæslufanga í Síðumúla-
fangelsi. Refsifangelsin væm oftast
fullsetin en í gæslufangelsinu væri
að jafnaði um eða innan við helm-
ingur plássa nýttur. Fangaverðir
við allar þessar stofnanir væm nú
um 60. Þetta væri sennilega lægsta
hlutfall fangavarða á fanga sem
þekktist á Norðurlöndum, þar sem
víðast væri miðað við að hafa einn
starfsmann fyrir hvem fanga.
Þorsteinn Jónsson kvaðst geta
geta tekið undir það að húsnæði
fangelsa hér væri óviðundandi ef
Kvíabryggja væri undanskilin.
Einkum skorti á að unnt væri að
taka tillit til þarfa vistmanna og
starfsfólks.
í athugasemdum Ríkisendur-
skoðunar er vakin athygli á því að
framkvæmdum hafi verið hætt við
byggingu fangelsis við Tunguháls
í Reykjavík árið 1978 en þá var
búið að steypa þar upp gmnn. Frá
þeim tíma til 1987 hafi tilfallandi
kostnaður við þetta verkefni, sem
engum nýtist, numið rúmum 23
milljónum króna á verðlagi ársins
1987. Um þetta sagði Þorsteinn
A. Jónsson að á hveiju ári, frá
1978, hefði ráðuneytið óskað eftir
fjárveitingum til halda byggingunni
áfram. Sú beiðni hefði hins vegar
aldrei komist í §árveitingarfmm-
vörp. Ráðgert hefði verið að á
Tunguhálsi yrði pláss fyrir 60 fanga
og kæmi fangelsið í stað Síðumúla
og Hegningarhúss.
Bolungarvík.
SÝNING á litljósmyndum Erlu
Ólafsdóttur stendur nú yfir í
verslun Jóns Friðgeirs Einars-
sonar.
Erla er Reykvíkingur og starfar
hér í Bolungarvík við kennslu. Hún
hefur stundað ljósmyndun síðan
árið 1981 og haldið nokkrar sýning-
ar á verkum sínum.
Erla tekur myndir sínar á lit-
skyggnur og vinnur þær sjálf á
pappír. Hún var fyrst hér á landi
til að halda sýningu á litljósmyndum
sem unnar em á pappír af lit-
skyggnum, einnig hafa nokkur
póstkort komið út með myndum
eftir Erlu hjá Sólarfilmu.
Sýningin sem er í húsgagnadeild
verslunarinnar er opin á opnun-
artíma verslunarinnar og mun hún
standa fram yfir áramót.
— Gunnar