Morgunblaðið - 10.01.1989, Blaðsíða 17

Fyrstu drögin að óperunni, forleikur
og annar þáttur, voru flutt í einkas-
amkvæmi árið 1867. Undirtektir
áheyrenda voru mjög dræmar og
lagði Saint-Saens frekari áform um
óperuna á hilluna. í heimsókn hjá
vini sínum Franz Liszt í Weimar
árið 1870 lýsti Saint-Saéns yfir
vonbrigðum sínum með þær mót-
tökúr sem verkið fékk. Eftir að
hafa hlustað á kafla úr verkinu
hvatti Liszt hann til að ljúka við
óperuna og sagðist geta tryggt
uppfærslu á henni í Weimar. Fullur
eldmóðs hófst Saint-Saéns á ný
handa við tónsmíðar en stríð milli
Prússa og Frakka, svo og tíma-
bundinn heilsubrestur, töfðu verkið.
Saint-Saéns lauk við óperuna í Alsír
árið 1873 en hann dvaldi þar reglu-
lega sér til heilsubótar (að eigin
sögn) en aðrir töldu að hið exótíska
og framandi umhverfi Alsírs hefði
heillað hann. Eitt er víst að hinn
lostafengni dans Bacchanale úr
þriðja þætti var saminn þar. Saint-
Saéns gerði nú tilraun til að fá
óperuna flutta í París en forstjóri
Parísaróperunnar harðneitaði að
setja upp verk sem byggt væri á
efni úr biblíunni. Óperan var því
frumflutt í Weimar árið 1877. í
Frakklandi var Samson et Dalila
fyrst flutt árið 1890 en ekki fýrr
en árið 1909 í Covent Garden enda
höfðu Englendingar löngum talið
efnið sérlega ógeðfellt og siðlaust.
Nútimamenn hafa fyrir löngu tekið
óperuna í sátt og er hún talin með
helstu meistaraverkum franskra
tónskálda.
Glöggir menn þykjast í Samson
et Dalila sjá þess merki að Saint-
Saéns hafí verið undir áhrifum frá
mörgum tónskáldum m.a. Gluck,
Mendelssohn, Meyerbeer og Verdi.
Saint-Saéns leitar efniviðar í biblí-
unni, ekki vegna eigin trúarsann-
færingar, enda var hann talinn lítt
trúrækinn, heldur vegna styrkleika
frásagnarinnar. Þar takast á sterk
öfl, undirokuð þjóð rís upp á móti
drottnurum sínum og ekki síst fjall-
ar óperan um tilfinningalega ánauð.
Dalila er margræð persóna en samt
svo óljós að erfitt er að átta sig
hvaða persónu hún hefur að geyma
og hvort hún elskar Samson eða
ekki. Samson er öllu einfaldari per-
sóna. Hann er hetjan í sögunni og
heldur sínu striki hvað sem á dyn-
ur. Ástin blindar hann tímabundið
en hann er aldrei í vafa um tilgang
sinn og hvers til er ætlast af honum.
Óperan Samson et Dalila getur
ekki talist dæmigerð frönsk ópera.
Hún inniheldur að vísu ballet en
ólíkt öðrum frönskum óperum eru
aðalpersónur aðeins þijár og tekur
verkið aðeins 2 tíma í flutningi.
aður hefur verið minnst á tengsl
óperunnar við óratoríur og að efnið
er sótt í biblíuna. Allt þetta gerði
óperuna óaðlaðandi fyrir óperuunn-
endur síðustu áldar sem vanir voru
stöðluðum uppsetningum þar sem
hvergi mátti bregða út af vananum.
Aðal óperunnar er fyrst og fremst
fallegar aríur og dúettar þeirra
Samsonar og Dalilu. Þar takast á
annars vegar kvenleg fegurð og
veikleiki og hins vegar styrkur og
hugsjón hetjunnar.
Efhisþráður
Atburðarásin á sér stað fyrir
Krists burð nálægt borginni Gaza
fyrir botni Miðjarðarhafs. Fílist-
earnir í Gaza halda ísraelsmönnum
í ánauð. Örvæntingarfullir ákalla
þeir guð ísraels í von um frelsun.
Samson stöðvar harmkvæli þeirra
og hvetur þá til að vera hug-
hrausta, frelsun er í nánd. Land-
stjórinn í Gaza gengur inn á torgið
ásamt hennönnum og dregur dár
að guði ísraels i áheym Israels-
manna og Samson drepur hann. í
ringulreiðinni sem fylgir hverfa
Samson og fylgismenn hans á brott.
Æðstipresturinn fýrirskipar að upp-
reisnin skuli brotin á bak aftur en
Fílisteamir eru sem lamaðir af ótta.
Æðsti presturinn stjórnar skipu-
lögðu undanhaldi Fílistea til fjalla.
í dögun þakka ísraelskir öldungar
frelsun sinni. Dalila, sem er á bandi
Fílistea, hvetur Samson til að end-
umýja fomar ástir og heimsækja
hana. Samson er heillaður.
Það er dagsetur og Dalila bíður
komu Samsonar í húsi sínu. Æðsti
■ MqRGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUD^GUfi 10-
presturinn heimsækir hana og reyn-
ir að fá liðsinni hennar til að hand-
sama Samson. Hún samþykkir að
hjálpa honum enda leiti hún sjálf
eftir hefnd þar sem Samson hafði
yfirgefið hana. Fyrir brottför sína
lofar æðsti presturinn Dalilu að
hann muni snúa aftur með liðs-
auka. Fullur iðmnar og efasemdar
kemur Samson í heimsókn. Þrátt
fyrir hetjulega tilburði stenst hann
ekki töfra Dalilu og fer inn í hús
hennar þar sem hún sker hár hans.
Hermenn Fílistea koma og hand-
taka Samson.
Samson, sem hefur verið blindað-
ur og hlekkjaður, er leiddur inn í
hof Fílistea en þar fagna þeir sigri
sínum yfir ísraelsmönnum. Fílistear
hæðast að honum en hann kemst
óséður að burðarsúlum hofsins.
Hann biður guð um afl sitt aftur
og er bænheyrður. Með miklu átaki
fellir Samson súlurnar og hofið
hrynur. Allir farast.
Höfundur er áhugamaður um
óperuflutning.
MODEL MYIMD
er tískusýningarskóli þar sem börn og unglingar læra:
Framkomu
Hreinlæti
Fataval
Göngu
Tjáningu
Vinna bug á feimni
Aukið sjálfstraust
og fleira og fleira.
Flokkaskipting:
4-6 ára
7-9 ára
10-12 ára
13-14 ára
15-20 ára
Stig 1. Byrjendur, sett upp sýning, tekið próf.
Stig 2. Þyngra stig, snyrtisérfræðingur og hárgreiðslumeistari.
Stig 3. Lokastig, tískuljósmyndari vinnur með módelum.
Modelin fara í myndsbansupptökur fyrir auglýsingar.
Ný námskeið að byrja.
Innritun alla daga í síma 621088 frá kl. 13-17.
Þeir, sem eru að fara á 2. eða 3. stig, tilkynni sig strax.
Síðast komust færri að en vildu.
Afhending skírteina laugardaginnn 14. janúar frá kl. 14-18 á
Hverfisgötu 46, Reykjavík.
ÞÚSUNDIR
VIÐSKIPTAVINA
FJÁRFESTINGARFÉLAGSINS
VÖLDU ÖRUGGAR
ÁVÖXTUNARLEIÐIR Á
SÍÐASTLIÐNU ÁRI!
Nálægt fimmtán þúsund aðilar þáðu góð ráð hjá starfsfólki
Fjárfestingarfélagsins á síðastliðnu ári og ávöxtuðu sparifé sitt á
hagkvæman hátt með kaupum á traustum verðbréfum, - Spariskírteinum
ríkissjóðs, Kjarabréfum, Tekjubréfum, Markbréfum og Skyndibréfum.
Raunávöxtun, það er vextir umfram verðbólgu, er nú sem hér segir:
SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓÐS KJARABRÉF TEKJUBRÉF MARKBRÉF SKYNDIBRÉF
Raunávöxtun 6,8%-8,0% Raunávöxtun 12%-13% Raunávöxtun 12%-13% Raunávöxtun 11%-17% Raunávöxtun 8%-11%
Fyrir þá sem Fyrir þá sem Fyrir þá sem Fyrir þá sem Fyrir þá sem kjósa
velja öryggi velja trausta vilja vera á launum velja önnur góða ávöxtun
umfram annað og góða ávöxtun hjá sjálfum sér! áhersluatriði í stuttan tíma
Fjárfestingarfélagið hefur sérhæft sig í
verðbréfaviðskiptum fyrir einstaklinga og
fyrirtæki. Félagið hefur 12 ára reynslu í innlausn
' og sölu Spariskírteina ríkissjóðs en verðbréfa-
sjóðirnir í vörslu félagsins telja um það bil fjóra
milljarða samanlagt. Fjárfestingarfélag íslands hf.
hefur umsjón með meiri fjármunum en allflestir
sparisjóðir landsins.
Fjárfestingarfélagið starfar nú á þremur
stöðum. í Hafnarstræti 7, þar sem ný og stór-
bætt aðstaða er fyrir hendi.
í Kringlunni, þar sem opið er til kl. 18 alla virka
daga og á laugardögum, milli kl. 10 og 14.
Á Akureyrþ við Ráðhústorgið í hjarta bæjarins.
<2»
FJÁRFESTINGARFÉIAGIÐ
Hafnarstræti 7,101 Reykjavík s (91) 28566
Kringlunni, 103 Reykjavik ® (91) 689700
Ráðhústorgi 3,600 Akureyri S (96) 25000
ösazíslA