Morgunblaðið - 24.02.1989, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. FEBRÚAR 1989
9
Átt þú spariskírteini ríkissjóðs
sem eru innleysanleg núna?
Kauptu ný skírteini
með 6,8% til 7,0% ársvöxtum
í stað eldri skírteina.
Sala og innlausn fer fram í
Seðlabanka Islands.
KARATE SANKU-DO-KAI
Námskeið fyrir
byrjendur og lengra
komna hefjast í Arseli
í Árbæ 27. febrúar.
Kenntverður
mánudaga og miðvikudaga frá kl. 19.00-22.00
og laugardaga frá kl. 13.00-16.00.
Karate fyrirkonur, karla,
unglinga og börn.
Þjálfari er V. Carrasco, 1 DAN.
Innritun á staðnum.
Upplýsingar í
síma 77593
eftir kl. 19.00.
KARATEDEILD
FYLKIS
Sœnsku Cylinda þvottavélamar
hafafengidfrábcera dóma í
neytendaprófum á kröfuhördustu
mörkuðum Evróþu.
Þúgeturvalið umframhlaðnareða
topphlaðnarCylinda vélar. Þœrtopp-
hlöðnu spara gólfpláss ogekki þarf
að bogra við þvottin
Cylinda nafnið er tryggingfyrir
fyrsta flokhs vöru ogsannhallaðri
maraþonendingu.
Þegaradeitis þab
besta er iiógu gott
TAUÞURRKARAR
/FOniX
HÁTÚNI6A SÍMI (91)24420
Nytjaskógar
Bragi Gunnlaugsson
bóndi á Setbergi segir
meðal annars í grein
sinni í Austræ
„Sú búgrein sem litt
hefur borið á góma í öllu
nmtali undanfiarinna ára
nm Iiýjar búgreinar og
atvinnuuppbyggingu í
sveitum er nytjaskóg-
rœkt — timburskógrœkt
Fram undir þetta hafa
þeir, sem á slíkt hafit
minnst, verið álitnir
stórskrftnir eða létt
ruglaðir. Síðustu 6-10
árin hafii þó augu manna
opnast meir og meir fyr-
ir því að nytjaskógrækt
hér á Héraði er hvorld
hugarórar eða draumór-
ar — hún er raunhæfiir
möguleiki, heillaráð, sem
lyft gseti Fljótsdalshéraði
upp úr þeirri vök sem
það verst nú í, i atvinnu-
og byggðalegu tillití.
Við stöndum nú á þeim
tímamótuin að riðan er
langt komin að útrýma
ölhim okkar Qárstofini og
mun trúlega Ijúka þvi á
næstu árum. Nær §ár-
laust er 'austan Lagar-
fljóts, frá Héraðsflóa að
Fljótsdal, að Skriðdal
undanskildum. Meir en
helmingur Tungufjár er
fallinn. í Fellum og
Fljótsdal feflur hver bær-
inn á fietur öðrum. Trú-
lega verður að fiarga öllu
fé í þessum hreppum inn-
an tfðar. Að afloknu 2-3ja
ára fjárleyai horfia marg-
ir bændur til þess með
ugg f bijósti að taka fé
aftur, af mörgum ástæð-
um, og gera það ekki f
þeim mæU sem var, séu
aðrir atvinnumöguleikar
fyrir hendi. Þvf er nú
lag, til búháttabreytinga
f lágsveitum FQótsdals-
héraðs úr sauðfé f nytja-
skóg. Lag sem stendur
en varir ekld lengi og
kemur ekki aftur f náinni
framtfð. Ég tel að við
bændur f framangreind-
um sveitum eigum að
taka þessu lagi tveim
höndum og sameinast um
að taka lönd okkar f
meira eða minna mæU
Héraðsskógur
í blaðinu Austra, sem kom út í lok jan-
úar, birtist grein eftir Braga Gunnlaugs-
son bónda á Setbergi, sem ber yfirskrift-
ina: Héraðsskógur — hugarórar eða
heillaráð. Segir meðal annars frá því í
greininni, að 3. maí 1988 hafi verið stofn-
að Félag skógarbænda á Héraði með
þátttöku 60-70 bænda og annarra jarð-
eigenda. Hefur stjórn félagsins safnað
landloforðum frá jarðeigendum, sem
hafa boðið fram rúmlega 14 þúsund hekt-
ara lands undir skóg og meira er í vænd-
um. Þá eru bændur tilbúnir að láta af
hendi 2000 ærgildi í sauðfé ef á móti
kemur tilsvarandi vinna við skóg. í Stak-
steinum er vitnað í grein Braga Gunn-
laugssonar.
undir ræktun nytja-
skóga, sem f fyllingu
Hmflim mundi klæða Hér-
að milU Qalla, svo sem
áður var, upp f 2-300 m
hæð yfir sjó.
Skilyrði fyrir því að
það megi gerast er-.
1. PóUtfskur vilji.
2. Verðtrygg árleg
opinber Qármögnun
næstu 20-26 ár a.m.k.
sem kosti allar fram-
kvæmdir.
3. Órofit samstaða
allra bænda og jarðeig-
enda á Héraði.“
Rökinfyrir
nytjaskóg-
rækt
Bragi Guðmundsson
heldur áfram:
„En hvaða vit er f að
leggja 100 milfjónir á ári
f 20 ár í hrfslubúskap á
Heráði? spyr nú eflaust
einhver. Ég spyr á móti
— hvaða vit er í að borga
útlendingum þessa pen-
inga fyrir að éta kjiitiö
okkar?
Þar koma þeir aldrei
Islandi eða bomum og
óboroum kynslóðum að
gagni, sem þeir gera f
nytjaskógi. Helstu rök
mfn fyrir að nytjaskóg-
rækt á Héraði sé heilla-
ráð eru þessi:
1. 100 milfj. kr. árlegt
firamlag til nytjaskóg-
ræktar hér á Héraði
myndi veita aum.k. 100
ársatvinnutældfieri úti f
skógi og ca. 150 önnur
atvinnutækifieri f ýmis
konar þjónustu við skóg-
arstarfimenn og þeirra
fólk. Ef við reiknum með
4ra manna vfsitöluQöl-
skyldu á hvert atv.tæki-
fieri væru það 1000
manns sem hefðu
lffiframfieri sitt af skóg-
ræktínni. Atvinnuöryggi
væri fengið og jörðin
hættí að skrfða undan
fótum okkar f þeim efh-
um.
\msm
2. Eftir ca. 16-20 ár
þarf að grisja nýmerkur
séu settar 4 þús. plöntur
á ha. Grisjunin mun skila
tekjum upp f kostnað.
Grisjun og hirðing þess
skóglendis sem fyrir er
á Héraði er nauðsynleg
og mun geta skilað ein-
hveijum tekjum.
3. Skógrækt rfkisins á
HaUormsstað hefur sann-
að svo ekki verður um
villst að ræktun lerki-
skóga á Héraði er raun-
hæfur kostur þegar til
lengri tíma er Utíð. Gróð-
ursetning Guttormslund-
ar árið 1938 var upphaf
þessa ævintýris. Fram-
haldið var frekari lerid-
ræktun f HaUormsstaða-
skógi svo og nýmarka f
Fljótsdal og f löndum
Freyshóla, Mjóaness og
Strandar á VöUum ...
4. HaUormsstaður er f
dag mesta stórbýU á ís-
landi. Þessi jörð, sem
mundi veita ca. 1,5 at-
vinnutækifieri, ef búið
væri á henni vfsitölubúi
með sauðfé, veitír f dag,
að sögn Jóns Loftssonar,
[skógarvarðar f HaU-
ormsstað] 20 atvinnu-
tækifæri, sem skógurinn
borgar með afurðum
SÍnum að nndnTiHlfilimii
1,5 milfj. kr. sem rfldð
veitír þangað af 80 m.kr.
fjárveitingu til skógrækt-
ar f landinu f heild. Auk
þess segir Jón að skóginn
vantí 20 atvinnutækifæri
til þess að hirðingu skóg-
arins sé fiillnægt.
5. Fjjótsdalshérað,
einkum fyrir ofin Eiða,
er tvfmælalaust einn
bestí bletturinn á
landinu, ef ekki sá allra
bestí, til skógræktar. Hér
hafa staðið stórskógar
fyrrum, það Hnnnnr sag-
an, og menjar um þá_
Ef aldrei er byijað þá
skeður ekkert — ef byij-
að er nú þá geta staðið
hér 7 miUj. rúmmetrar
af tímbri á 20 þús. hekt-
urum eftir 50-70 ár.
Hvers virði eru þeir?
E.t.v. eiga íslendingar
eftir að verða sjálfiim sér
nógir um timburfram-
leiðslu?"