Morgunblaðið - 08.03.1989, Side 20

20__________
Suður-Kórea:
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. MARZ 1989
Ongþveiti við réttarhöld
yfir hryðjuverkamanni
Seoul. Reuter.
RETTARHOLD yfir 27 ára gam-
alli, norður-kóreanskri konu,
sem játað hefur á sig hryðju-
verk, leystust í gær upp í öng-
þveiti er ættingjar fóraarlamba
Miami. Reuter.
FORRÁÐAMENN bandaríska
flugfélagsins Eastera Airlines
ákváðu í gær að segja upp 5.000
starfsmönnum fyrirtækisins auk
þess sem skýrt var frá þvi að
hætt hefði verið við flug á nokkr-
um helstu flugleiðum félagsins.
Að sögn talsmanns fyrirtækisins
reyndist þessi ráðstöfun nauðsynleg
en starfsemi fyrirtækisins hefur
legið niðri að mestu frá því á laugar-
dag er 8.500 flugvirlqar og hleðslu-
menn lögðu niður störf til að mót-
mæla kröfum fyrirtækisins þess
efnis að laun starfsmanna yrðu
lækkuð til að draga úr rekstrar-
kostnaði. 3.400 flugmenn sem
starfa hjá félaginu fóru í samúðar-
verkfall á mánudag en forráðamenn
fyrirtækisins segja það verkfall
ólöglegt og hafa kært málið til
alríkisdómstóls í Miami.
konunnar rifu hár sitt í örvænt-
ingu, æptu og hnigu meðvitund-
arlausir á gólfið í réttarsalnum
í Seoul. Sakborningurinn, Kim
Hyon-hui, hefur játað að hafa,
Eastem-flugfélagið var eitt hið
öflugasta í Bandaríkjunum áður en
verkföllin hófust en nú er talið
hugsanlegt að það verði gjaldþrota.
Kæra Eastem á hendur flugmönn-
um kann að koma sér illa fyrir
önnur bandarísk flugfélög þar sem
hagsmunasamtök bandarískra flug-
manna hafa hvatt félagsmenn sína
til að fara sér hægt við vinnu sína.
George Bush Bandaríkjaforseti
sagði í gær að hann væri mótfallinn
því að stjómvöld hefðu afskipti af
deilunni en varaði við samúðarverk-
föllum, sem gætu lamað flugsam-
göngur í Bandaríkjunum.
SAS-flugfélagið á hlut í Texas
Air Corporation, móðurfyrirtæki
Eastem Airlines og hafa starfs-
menn félagsins hótað samúðarverk-
föllum.
ásamt öðrum hryðjuverkamanni,
komið fyrir sprengju í suður-
kóreskri farþegaþotu í nóvember
1987 með þeim afleiðingum að
115 manns týndu lffi. Konan seg-
ir að sonur Kim Il-sungs, einvalds
í Norður-Kóreu, hafi falið sér
verkið með það að markmiði að
fá þjóðir heims til að hætta við
þátttöku í Ólympíuleikunum í
Seoul 1988.
Um 1500 lögreglumenn gættu
réttarbyggingarinnar. Tvisvar
þurfti að gera hlé á réttarhöldunum
og þrír vom fluttir á brott, eftir að
hafa bitið og sparkað í fólk um-
hverfis sig. „Drepið hana!... Þessi
réttarhöld em háðung!" hrópaði
fólkið um leið og það var dregið
út úr salnum.
Kim, er eitt sinn var leikkona,
segist hafa gerst njósnari er hún~~
stundaði nám í japönsku við tungu-
málaháskóla í Pyongyang, höfuð-
borg Norður-Kóreu, árið 1978. Hun
hlaut margra ára þjálfun í aðgerð-
um gegn Suður-Kóreumönnum.
Ásamt samverkamanni sínum kom
hún sprengjum fyrir í útvarpi og
koníaksflösku í áðumefndri þotu
sem var á leið til Seoul í Suður-
Kóreu. Sjálf fóm þau úr þotunni í
Kúvæt en vom handtekin þar fyrir
að bera fölsk vegabréf; þar tókst
samverkamanninum að gleypa blá-
sýmhylki en sjálfsvígstilraun Kims
mistókst.
Fjöldauppsagnir hjá
Eastem-flugfélaginu
Reuter
Móðir eins af fórnarlömbum Kim Hyon-hui, sem nú er fyrir rétti í
Seoul fyrir að hafa grandað farþegaþotu með sprengju árið 1987.
115 manns fórust með þotunni. Kim hefiir gengist við sekt sinni og
segist hafa verið falið verkefiiið af syni og líklegum arftaka Kim
II-sungs, einvalds Norður-Kóreu.
Reuter
Sprengingí Vestur-Beirút
SPRENGJA sprakk i bifreið í Vestur-Beirút í gær og varð tveim-
ur konum að bana, auk þess sem um tuttugu manns slösuðust.
Rúmur tugur bíla skemmdist i sprengingunni, sem varð skammt
frá sjúkrahúsi Bandaríska háskólans í Beirút. Á myndinni að-
stoðar líbanskur hermaður einn af þeim sem slösuðust í spreng-
ingunni.
Thatcher á ózon-ráðstefnunni í Lundúnum:
Eyðingar ózonlagsins
mun gæta alla 21. öldina
Lundúnum. Reuter.
MARGARET Thatcher, forsætisráðherra Bretlands, sleit í gær ráð-
stefiiu i Lundúnum um eyðingu ózonlagsins, sem fúlltrúar frá 123
löndum tóku þátt í. Forsætisráðherrann sagði í lokaávarpinu að
eyðing ózonlagsins myndi gæta alla 21. öldina. Að minnsta kosti
tuttugu ríki sögðust ætla að undirrita eða virða Montreal-sáttmálann
frá árinu 1987 um takmarkanir á notkun CFC-efiia, sem talin eru
mynd göt á ózonlagið.
Thatcher var gestgjafi ráðstefn-
unnar ásamt UNEP. „Eyðing ózon-
lagsins mun fylgja okkur, bömum
okkar og bamabömum alla 21. öld-
ina,“ sagði forsætisráðherrann.
„Jafnvel þótt öll þau efni sem eyða
ózonlaginu yrðu bönnuð þegar í
stað myndi eyðingin halda áfram í
rúman áratug," bætti hún við.
Að minnsta kosti tuttugu ríki
sögðust ætla að undirrita Montr-
eal-sáttmálann, sem miðar að því
að draga úr notkun CFC-efna um
helming fyrir árið 1990. Þegar hafa
rúmlega þijátíu ríki undirritað sátt-
málann. „Takmark okkar er að öll
ríki heimsins undirriti sáttmálann,"
sagði Margaret Thatcher.
Fjöldagrafirnar í Bykovnja í Úkraínu:
Morðin stóðu yfir í fjögur ár
Reuter. Daily Telegraph.
EF farið er í austur frá borgmni Kiev í Úkraínu í átt að bænum
Brovaríj er brátt komið að furulundum og þorpinu Bykovnja.
Þar við veginn er skilti, sem á stendur „minnismerki“, og vísar
inn í skóginn. Minnismerkið er veggur úr Ijósum marmara, tíu
metra langur og fimm metra hár, og á honum er þessi áletrun:
„Hér eru grafnir 6.329 sovéskir hermenn, skæruliðar og óbreytt-
ir borgarar, sem hemámslið nasista drap á árunum 1941-43.“
Það vekur strax grunsemdir hvíla.
hvað talan er nákvæm. Tölfræði-
legar upplýsingar í Sovétríkjunum
eru nefnilega svo undursamlega
alnákvæmar — og svo undursam-
lega út i hött. Hvenær voru líkin
talin, hver taldi þau og hvenær?
Varla fer á milli mála, að áletr-
unin er helber lygi — alveg eins
og sú, sem nýlega var flarlægð
af minnismerkinu í Katyn við
Smolensk. Ailir nema Sovétstjóm-
in hafa fyrir löngu viðurkennt,
að það voru sovéskir hermenn en
ekki nasistar, sem drápu pólsku
liðsforingjana 4.000, sem þar
Þegar fólkið í Bykovnja er spurt
svarar það hreint út: „Já, við vit-
um, að það voru okkar menn, sem
stóðu að manndrápunum," og í
Úkraínu eru Ijöldagrafimar orðn-
ar táknrænar fyrir baráttuna milli
þeirra, sem vilja halda áfram að
Ijúga um fortíðina, og þeirra, sem
vilja segja sannleikann og gera
upp sakimar við hana.
Mykolo Lysenko heitir upp-
gjafaverkfræðingur, sem kvæntur
er konu frá Bykovnja. Fyrir alln-
okkrum árum tóku að vakna með
honum grunsemdir um, að ekki
væri allt satt, sem sagt væri um
fjöldagrafimar, og síðan hefur
hann rætt við meira en 100 þorps-
búa og fólk, sem bjó þama á
stríðsárunum. Segir hann það al-
veg augljóst hvað gerðist. Hann
hefur líka mælt grafimar og áætl-
ar, að í þeim hvíli 100.000 manns
hið fæsta og allt upp í 240.000
manns.
Sagan er í stuttu máli sú, að
það var NKVD, leynilögregla
Stalíns og undanfari KGB, sem
stóð að morðunum. Á árinu 1937
var komið upp grænni timburgirð-
ingu og varðhúsi í skóginum og
allar nætur næstu fjögur árin lá
þangað stöðugur straumur yfir-
byggðra vörubíla. Eitt bamanna
í þorpinu sá einu sinni opnar graf-
ir, sem biðu nýrra fómarlamba
Stalíns, fólks, sem var tekið af lífí
í Koroljenko-fangelsinu í Kiev og
huslað í Bykovnja.
Sagt er, að fólk hafi stundum
spurt NKVD-mennina samkvæmt
hvaða lögum væri verið að yfir-
heyra það og fengið þá þetta svar:
„Samkvæmt leið 23.“ Það er veg-
urinn frá Kiev til Bykovnja.
Á síðasta ári var skipuð opin-
ber nefnd til að kanna fullyrðing-
ar um, að leynilögregla Stalíns
hefði staðið að morðunum en hún
endurtók aðeins gömlu firruna um
að nasistar hefðu borið ábyrgð á
þeim. Nú hefur hins vegar verið
lofað að efna til nýrrar rannsókn-
ar á málinu. Kom það fram hjá
Vladímír Shevstjenko, saksóknara
í Kiev, á fundi með Minningar-
samtökunum sovésku en þau beij-
ast fyrir því, að skýrt verði frá
glæpum Stalíns og fómarlamba
hans minnst með viðeigandi hætti.
Margaret Thatcher
Reuter
Tíbet:
Herlög- taka
gildi í Lhasa
Peking. Reuter.
KÍNVERSK stjórnvöld settu I
gær herlög í Lhasa, höfúðborg
Tíbets, til að binda enda á þriggja
daga óeirðir Tíbeta. Læknar í
Lhasa segja að um 30 manns
hafi fallið í óeirðunum.
Ríkisútvarpið í Peking skýrði frá
því að herlög hefðu tekið gildi í
Lhasa „vegna stöðugra óeirða að-
skilnaðarsinna" sem væm í litlum
minnihluta meðal borgarbúa.
Fréttastofan Nýja Kína skýrði síðan
frá því að fundir, fjöldagöngur og
verkföll væm bönnuð meðan her-
lögin væm í gildi.
Fréttaritari Reuters í Lhasa hafði
eftir Tíbetum að þeir myndu halda
áfram að berjast fyrir sjálfstæði
Tíbets þótt þeir hefðu ekki byssur.