Morgunblaðið - 30.03.1989, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. MARZ 1989
Skipstjóri Skipaskaga
sýknaður af ákæru
um undirmálsmöskva
SAKADÓMUR ísafjarðar hefur sýknað Þórarínn Guðmundsson, skip-
stjóra Skipaskaga AK 102, af ákæru um ólöglega möskvastærð. Byggj-
ast niðurstöður dómsins m.a. á þvi að þau mælitæki sem tölur í ákæru
byggðust á hafa ekki hlotið löggildingu lögum samkvæmt. Það var
Katrín Hilmarsdóttir, fulltrúi, sem kvað upp dóminn.
Skipaskagi AK102 var tekinn af þeir láta í sjó.
Landhelgisgæslunni og færður til
hafnar 17. nóvember 1988 vegna
gruns um undirmálsmöskva. Málið
var rannsakað og var fyrst boðið upp
á dómssátt sem var hafnað og þá
gefin út ákæra.
Möskvarnir höfðu verið mældir
með Utzon-möskvamæli af Land-
helgisgæslunni en þeir mælar höfðu
verið tegundaprófaðir hjá Löggild-
ingastofunni og var löggildingu hafn-
að. Hins vegar var notkun Utzon-
mæla heimiluð m.a. á þeirri forsendu
að þeir væru góð viðmiðun til að
tryggja það að alltaf væri beitt sama
krafti við mælingu á möskvum. í
umsögn frá Löggildingastofunni er
þetta skilgreint sem notkunarleyfi til
viðmiðunar.
Einnig byggja dómsniðurstöður á
álitsgerð frá Hafrannsóknarstofnun
frá í febrúar þar sem kemur fram
að þorskpokar mælast 3 mm minni
með þessum kraftmæli með 5 kg
átaki en þegar notuð eru stölluspjöld-
in með venjulegu handátaki. Síðar-
nefndu mælitækin hafa verið notuð
um árabil og eru löggilt af Lögild-
ingastofunni. Þau mælispjöld hafa
verið notuð bæði af opinberum aðii-
um, s.s. Landhelgisgæslunni og skip-
stjórum sem nota þau til að kanna
möskvastærð þeirra veiðarfæra sem
I álitsgerð Hafrannsóknarstofnun-
ar kemur og fram að á fundi í sjávar-
útvegsráðuneytinu vorið 1988, þar
sem m.a. mættu fulltrúar frá Land-
helgisgæslunni og Hampiðjunni, hafi
almennt verið talið að danski
möskvamælirinn frá Utzon gæfi
minni möskvastærð en hefðbundinn
mæliaðferð Landhelgisgæslunnar og
gæti þá munurinn verið 5-7 mm.
Þá er þess að geta að samkvæmt
mælingum starfsmanna Hampiðj-
unnar og framkvæmdastjóra Nóta-
stöðvarinnar á Akranesi 18. nóvem-
ber 1988, sem starfsmenn Land-
helgisgæslunnar voru viðstaddir, og
fóru fram með löggiltri mælistiku,
eins og Landhelgisgæslan hefur not-
að fram til þessa, voru möskvar í
þeim veiðarfærum sem hér um ræðir
að meðaltali yfir 155 mm.
Með hliðsjón af þessum atriðum
og gögnum málsins að öðru leyti
taldi dómstólinn Ijóst að ekki lægju
fyrir einhlítar niðurstöður um
möskvastærð þeirra veiðarfæra sem
ákærði notaði 17. nóvember. Frávik-
in sem mismunandi mælingarað-
ferðir gæfu til kynna fælu í sér of
mikinn vafa til að ákærði yrði sak-
felldur enda hefðu þau mælitæki sem
tölur í ákæru byggðust á ekki hlotið
löggildingu lögum samkvæmt.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Færeyskir listamenn fluttu verkið „Jesús og maðurínn frá Makedoníu" í Langholtskirkju á skírdag, I
tilefiii af opinberri heimsókn færeyskra bæjarfúlltrúa til Reykjavíkur.
Reykvíkingar gáfii Þórs-
haftiarbáum trjáplöntur
Verkfell hjúknmai#æð-
inga hefði alvarleg áhrif
- segir forstjóriríkisspítalanna
DAVÍÐ Á. Gunnarsson forstjóri ríkisspítalanna segir að það hefði
mjög alvarlegar afleiðingar í för með sér ef Félag háskólamenntaðra
hjúkrunarfræðinga færi í boðað verkfall. Þá mætti einnig taka fram
að verkfiill líflræðinga, innan Félags íslenskra náttúrufræðinga, kæmi
fyrr niður á rekstrí spítalanna þar sem það myndi draga úr rekstrí
Blóðbankans, sem aftur hefði þær afleiðingar að dregið yrði úr starf-
semi á skurðstofum spítalanna.
„Við höfum kannað nokkuð afleið-
ingar af verkfalli hjúkrunarfræðing-
anna. Þess ber að geta að neyðar-
þjónusta mun ekki leggjast niður þar
sem samkvæmt lögum um réttindi
og skyldur opinberra starfsmanna
er hjúkrunarfræðingunum skylt að
halda uppi neyðarþjónustu," segir
Davíð Á. Gunnarsson.
Davíð segir að þar sem neyðar-
þjónusta verði áfram mun ástandið
ekki verða jafnalvarlegt strax og það
var, er spítalamir lentu í hóp-
uppsögnum hjúkrunarfræðinga fyrir
tveimur árum. Davíð sagði að þótt
enn væri ekki farið að huga að slíku
yrði fljótlega farið að huga að neyð-
aráætlun innan ríkisspítalanna til að
mæta afleiðingum verkfallsins ef til
þess kæmi.
OPINBERRI heimsókn bæjar-
fúlltrúa frá Þórshöfii í Færeyj-
um til Reykjavíkur lauk á laugar-
dag. Reykjavikurborg Ieysti
gestina út með gjöf, 2200 tijá-
plöntum, sem gróðursetja á í stað
þeirra tijáa, sem eyðilögðust í
Þórshöfii í miklu óveðri þar í
vetur. Færeyingar færðu Reyk-
víkingum málverk eftir lista-
manninn Zacharías Heinesen.
Heimsókn bæjarfulltrúanna fær-
eysku hófst síðastliðinn miðviku-
dag. Þá var ekið með þá víða um
borgina og kynntar ýmsar fram-
kvæmdir á vegum hennar. Á
fimmtudag, skírdag, voru tónleikar
um 70 færeyskra tónlistarmanna í
Langholtskirkju, þar sem flutt var
söngverkið „Jesús og maðurinn frá
Makedoníu" eftir Pauli í Sandagerði
og Sigmund Paulsen. Föstudaginn
langa voru tónleikar Kammerkórs
Þórshafnar, einnig í Langholts-
kirkju. Á laugardag héldu færeysku
gestimir heim, eftir ferð út í Viðey.
Davíð Oddsson, borgarstjóri,
sagði að heimsókn færeysku bæjar-
fulltrúanna hefði verið hin ánægju-
legasta. „Fulltrúum Reykjavíkur
hefur nú verið boðið til Færeyja
árið 1991 og við viljum gjaman
halda samskiptum áfram með svip-
uðum hætti,“ sagði hann. „Færey-
ingar buðu okkur til sín á síðasta
ári og af því tilefni var sett upp
málverkasýning í Þórshöfn með
verkum íslenskra málara. í næstu
heimsókn okkar þangað viljum við
gjaman leggja áherslu á æskulýðs-
mál.“
Næturgrillið:
Tveir menn játa
mikla leynivínsölu
„Hvölum fer flölgandi
um öll heimsins höf ‘
- segir Sigurður Þorsteinsson, skipstjóri á komflutningaskipi
Flórída, frá Atla Steinarssyni, fréttaritara Morgunbladsins.
„ÞAÐ er ekkert vafamál, að hvölum hefúr Qölgað mikið um öll
heimsins höf, og á síðustu mánuðum höfiim við oft séð til ferða
þriggja til fimm hvala á hverrí Qögurra tíma vakt, þar sem hvala-
strókar voru áður sjaldséðir," sagði Sigurður Þorsteinsson skip-
stjóri á Liberty Wave, 65 þúsund tonna komflutningaskipi, sem
á undanföraum árum hefúr flutt gjafakom frá Bandaríkjastjórn
til vanþróaðra ríkja.
Sigurður, sem nú býr í Pomp-
ano Beach á Flórída, sagði að
bandarísk stjómvöld hefðu mælzt
til þess við áhafnir komflutninga-
skipa fyrir rúmu ári, að þær fylgd-
ust með ferðum hvala á siglinga-
leiðum skipanna, en þær era oft-
ast á milli 18. og 28. breiddar-
baugs bæði um Atlantshaf og
Kyrrahaf. Skipin fara einnig um
Indlandshaf og Rauðahafið. Sig-
urður, sem þekkir vel til hvalveiða
frá því hann var á íslenzkum hval-
veiðibátum, sagðist hafa lagt
mikla áherzlu á það, að áhöfn
hans sinnti þessum tilmælum, og
til að auka áhuga hennar, kom
hann á einskonar keppni um það
milli vakta, hveijir sæju flesta
hvali. Þessar athuganir sýndu, svo
ekki væri um að villast, að hvöium
hefði fjölgað vemlega á þessum
sióðum.
Sigurður sagði að á þessum
slóðum væri um margar hvalateg-
undir að ræða, m.a. mikið af lan-
greyði, sem væri auðvelt að
þekkja, en sáralítið hefði sézt af
steypireyði. Þá hefðu þeir einnig
séð mikið af búrhvölum. Sigurður
kvaðst hafa undrazt hve mikið er
af hvölum í Rauðahafinu, en þar
er mest um smáhveli en einnig
búrhvali.
Síðasta úthald Sigurðar stóð í
átta mánuði og sté hann aldrei
fæti á fast land á þeim tíma, því
þessi stóm flutningaskip koma
aldrei að bryggju, en em fermd
og affermd með dælubúnaði. Á
skipunum er aðeins 21 manns
áhöfn en sjálfstýritækni notuð til
hins ýtrasta.
íslenzkur lóðs við
Panamaskurð
10. desember kom Sigurður og
áhöfn hans á Liberty Wave að
Panamaskurðinum, Kyrrahafs-
megin, á leið frá Oregon til Alex-
andríu í Egyptalandi með gjafa-
kom. Vissi hann að tæpt var á
því að skipinu yrði hleypt í gegn-
um skurðinn vegna stærðar þess.
Um borð komu þrír hafnsögu-
menn eins og venja er og fyrir
þeim var íslenzkur maður, Jónas
Þorsteinsson, ættaður frá
Hvammstanga en var um skeið
kennari við Stýrimannaskólann.
Varð fagnaðarfundur með þessum
víðförlu íslenzku sæfömm og kom
Jónas skipi Sigurðar í gegnum
skurðinn áfallalaust, þó það risti
við botn hans og fyllti svo út í
skurðinn að ekki vom nema senti-
metrar milli borðstokks og bakka.
32 ÁRA maður, eigandi Nætur-
grillsins og 20 ára starfsmaður
hans hafa játað fyrir lögreglu
umfangsmikla áfengissölu undan-
farið ár. Viðskiptin fóru þannig
fram að viðskiptavinimir hringdu
í fyrirtækið, pöntuðu gríllmat og
áfengi. Grunlausir leigu- eða
sendibifreiðastjórar voru fengnir
tíl að keyra pakkana tU viðtak-
enda. Áfengisflöskuna seldu
mennirnir á 3000 krónur. Þeir
hafa veríð látnir lausir enda er
máUð talið upplýst.
Málið komst upp þegar menn frá
almennu lögreglunni stöðvuðu
starfsmanninn, grunaðan um ölvun
við akstur á föstudaginn langa. í bíl
hans fundust nokkrar áfengisflöskur.
Rannsóknardeild lögreglunnar hafði
um nokkurt skeið haft gmn um að
starfsemi sem þessi færi fram í fyrir-
tækinu og hafði leynivínsala í minna
mæli áður sannast á eigandann. Yfír-
heyrslur yfir starfsmanninum á
föstudaginn langa leiddu svo til þess
aflað var heimildar til leitar í Næt-
Duflið var
lofitnet frá
kafbáti
Hlustunarduflið, sem kom í
snurvoð Gullfaxa NK 6 á dögun-
um, reyndist vera rússneskt kaf-
bátaloftnet.
Að sögn Gylfa Geirssonar hjá
Landhelgisgæslunni er nokkuð al-
gengt að slík loftnet reki hér við
land og em þau ýmist af rússnesk-
um, amerískum eða breskum upp-
mna. Loftnet þessi em látin stíga
frá kafbátum upp undir yfirborð
sjávar og geta kafbátamir þá haldið
fiarskiptasambandi án þess að koma
úr kafi. Loftnetið rússneska, sem
Gullfaxi fékk í snurvoðina á
Sandvíkinni, var illa farið og hefur
líklega verið lengi að velkjast í sjón-
um.
urgrillinu og á heimili eiganda þess,
sem var handtekinn og færður til
yfirheyrslu.
Við yfirheyrslumar játuðu menn-
imir að hafa stundað umfangsmikla
áfengissölu síðastliðið ár og er þáttur
þeirra talinn upplýstur. Að sögn Frið-
riks Gunnarssonar aðstoðaryfirlög-
regluþjóns hefur ekki verið rekin
ákvörðun um hvort rekstrarleyfí
Næturgrillsins verður afturkallað en
sú hlið málsins verður tekin til skoð-
unar.
Skiptikjarareikningar:
Samanburð-
artímabilið
máski lengt
SEÐLABANKINN kannar nú
hvort breyting á lögum um verð-
tryggingu hafi áhrif á skiptikjara-
reikninga í bönkum. Samkvæmt
lögunum, sem nýlega hafa veríð
samþykkt, verður verðtrygging
sparifiár og lánsfjár að vera til
tveggja ára eða lengur. Undan-
skyldar eru þó sparifjárinnistæð-
ur, sem þó aðeins njóta verðtrygg-
ingar, séu þær bundnar í sex mán-
uði eða lengur. Heimildarákvæði
er í lögunum fyrir Seðlabanka,
að veita undanþágu til skemmrí
lágmarkstíma.
Lagabreyting þessi er samhljóða
bráðabirgðalögum sem sett voru í
maí á síðasta ári. Eiríkur Guðnason
aðstoðarbankastjóri Seðlabankans
sagði að í gildi væri undanþága fyr-
ir skiptikjarareikninga frá tveggja
ára viðmiðuninni gagnvart inniánum
og ekki hefði verið tekin ákvörðun
um hvort breyting yrði þar á.
Samanburðartímabil skiptikjara-
reikninga er nú 6 mánuðir, en þá
er borin saman nafnvaxtaávöxtun
og vísitölubinding og ber reikningur-
inn hærri vextina. Eiríkur sagði að
m.a. væri verið að skoða hvort lengja
ætti þetta samanburðartímabil.