Morgunblaðið - 27.04.1989, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUÐAGUR 27.- APRÍL 1989 *
JAPAN - STÆRSTI FISKMARKAÐUR HEIMS
Stofimn söluskrifetofii
í Japan rétt ákvörðun
— segir Friðrik Pálsson, forstjóri SH
„EG VIL engu spá um það hve miklu Japansmarkaður geti
skipt okkur í framtíðinni,“ segir Friðrik Pálsson, forstjóri SH.
„Það er svo margt sem hefur áhrif á það. Bandaríkjamarkaður-
inn hefur verið okkar stærsti markaður um árabil og ég held
að ekkert bendi til annars en að hann verði það áfram. Hann
hefur staðið af sér þær sveiflur, sem orðið hafa á verðgildi
dollarans á undanfórnum árum með þeim hætti að við erum
enn að flylja þangað okkar dýrustu pakkningar. Það að mest
er að hafa upp úr því að vinna fyrir þann markað, sýnir hversu
sterkur hann er.“
Friðrik Pálsson var fyrir
nokkru staddur í Japan ásamt
Jóni Ingvarssyni, stjómarform-
anni SH. „Ástæðan fyrir ferð
okkar hingað er sú að við höfum
nýverið sent bréf til allra við-
skiptavina okkar hér í Japan, þar
sem við skýrðum frá þeirri
ákvörðun stjómarinnar að stofna
hér sérstaka markaðsskrifstofu.
Við ákváðum að fylgja því bréfi
eftir með heimsókn til stærstu
viðskiptavina okkar til frekari
viðræðna við þá. Það er skemmst
frá því að segja að viðbrögðin
hafa þegar verið mjög góð. Ég
er sannfærður um að þama höf-
um við tekið rétta ákvörðun, en
það er sjálfsagt rétt að geta þess
um leið, að mjög dýrt er að setja
upp skrifstofu af þessu tagi í
Japan. Það er því gert að yfirveg-
uðu ráði og hefur verið í undir-
búningi í mjög marga mánuði.
Við vonum þvi að þetta skili
góðum árangri.
Sú breyting, sem er að verða
á neyzluvenjum hér, kann að
verða meiri en við höldum nú.
Ég held það sýni sig eftir núver-
andi skoðun á markaðnum, að
við SH-menn höfum staðið okkur
vel og verið fljótir að finna þær
glufur, sem hafa myndazt. Á
síðasta ári og þessu er farið að
bera á aukinni sókn annarra inn
á þennan markað. Það mun hafa
sín áhrif, til dæmis á verð. Því
verður erfíðara en ella að selja
hingað, þannig að ég er alls ekki
tilbúinn til að segja að Japans-
markaður verði okkur íslending-
um eitthvað sérlega hagstæður
á næstu misserum. Ég er sann-
færður um að hann, eins og aðr-
ir markaðir, á eftir að leita jafn-
vægis. Við hvaða verð og magn
það verður á eftir að sýna sig.
Það, sem ég held að geri Japans-
markað sérstaklega spennandi
fyrir okkur, er að okkur verður
að takast að halda okkur í hærri
kantinum á honum í verði og
gæðum. Takist það, getum við
hæglega haldið áfram að yfir-
vinna þann kostnaðarmun sem
felst í því að fiytja varninginn
svo langa leið. Þá getum við
ábyggilega haldið áfram að vera
sterkir inni á þessum markaði.
Hvort Japansmarkaður verði
okkar stærsti markaður í fram-
tíðinni vil ég ekki spá í, enda
skiptir það í sjálfu sér ekki máli.
Aðalatriðið er að hann verði með
í hinu sterka markaðsmynstri
SH, hvernig sem það lítur út á
hveijum tíma,
SH hefur flutt fisk til Japan
í nokkuð langan tíma, lengst af
loðnu og loðnuhrogn, mismikið
eftir árum. Eftir því hvemig
Morgunblaðið/HG
Steindór Gunnarsson hampar einum golþorskanna í fiskmarkaði Tókýóborgar. Helgi Þórhallsson,
skrifstofustjóri SH í Japan, og Jón Magnús Kristjánsson, deildarsljóri i Japansviðskiptum SH, fylgj-
ast með og japanskur fiskkaupmaður sömuleiðis.
Ókúttaður golþorskur,
aldamótakarfi og svil
Hraðfrystistöðin í Reykjavík kannar
mög’uleika á sölu á Tsukiji-markaðnum
ÓKÚTTAÐUR golþorskur,
aldamótakarfi og svil frá
Hraðfrystistöðinni í Reykjavík
voru meðal þess, sem var til
sölu á fískmarkaði Tókýó-
borgar í upphafi febrúarmán-
aðar. Aíúrðir þessar vöktu
nokkra athygli fyrir gæði og
sagði Tado Ishii, einn mark-
aðsstjóranna, að svilin, sem að
þessu sinni hefðu komið frá
Islandi, bæru af þeim sem áð-
ur hefðu komið. Verð á svilj-
unum reyndist þó Iægra en
vonazt var til.
Steindór Gunnarsson, verk-
stjóri Hraðfrystistöðvarinnar,
sagðist ánægður með viðtökur
fisksins og taldi að hér gæti
opnazt mikilvægur markaður
fyrir þessar afurðir, þó svo yrði
ekki endilega strax. Verð á sviij-
um var í kringum 500 til 700 jen
á kíló, 200 til 280 krónur. Það
dugir ekki til að standa undir
öllum kostnaði.
Það gekk þó ekki andskota-
laust að koma íslenzka fiskinum
út. Vegna ísingar gat flugvél
Flying Tigers ekki lent á íslandi
eins og til stóð. Því var gripið
til þess ráðs að senda fiskinn
með Flugleiðum til Frankfurt.
Þaðan fór hann með vél Flying
Tigers í gegn um New York,
Ohio, Anchorage og loks til Na-
rita-flugvallar i Tókýó. Flugið
tók því alls nálægt tveimur sólar-
hringum og sagði Steindór að
það hefði verið erfitt en ánægju-
legt, því að hefði þessi möguleiki
ekki komið til hefðu afurðirnar
skemmzt og fyrirtækið orðið fyr-
ir stórtjóni. Hann sagðist vilja
koma á framfæri sérstökum
þökkum til umboðsmanna Flying
Tigers á íslandi, sem hefðu stað-
ið sig með eindæmum vel og
bjargað málinu.
Friðrik Pálsson kannar Tsukiji-markaðinn ásamt Helga Þórhalls-
syni og Jóni Magnúsi Kristjánssyni, starfsmönnum SH.
markaðurinn var og eftir því
hvemig loðnu- og loðnuhrogna-
vertíðin tókst. SH var brautryðj-
andi í því að hanna til þess tæki
á Islandi að koma hrognafram-
leiðslu í gang. Síðustu þijú til
fjögur árin hefur orðið geysileg
breyting á útflutningi okkar,
bæði hvað varðar magn og aukna
íjölbreytni. Mikið hefur verið
selt til Japans af rækju, karfa,
grálúðu, síld og langlúru til
dæmis auk loðnuafurðanna. Það
er því orðinn mjög breiður grunn-
ur undir þessum viðskiptum og
þau hafa festst mjög í sessi.
Aukning á viðskiptum SH við
Japan gerist líka vegna mjög
mikilla breytinga á gengi gjald-
miðla á sama tíma. Jenið styrk-
ist jafnt og þétt og aðrar mynt-
ir, sem voru okkur mikilvægar
eins og dollarinn, hafa lækkað.
Það hefur því verið mun auðveld-
ara en ella fyrir japanska mark-
aðinn að taka við þessari aukn-
ingu.
Annað, sem máli skiptir, er
að sjálfsögu það, að á undanföm-
um ámm hafa Japanir verið að
auka fiskinnflutning verulega.
Það hefur gerzt vegna breytinga
á fiskveiðilöggjöf margra landa
og fiskveiðiheimildum Japana á
áður hefðbundnum slóðum. Afl-
inn hefur því dregizt saman og
samdrættinum verið mætt með
auknum innflutningi, en fisk-
neyzla hér er sú mesta í heimi
á mann.
Á síðastliðnum tveimur árum
hefur útflutningur SH til Japans
numið um fjórðungi af öllum
útflutningi samtakanna, en um
16 til 17% af verðmæti. Það
stafar af því að útflutningur til
Japans er að mestu á heilfrystum
fiski og því er verðið lægra en
til dæmis fyrir flökin. Þá er verð
á loðnu ekki mjög hátt á hvert-
kíló, þó sala hennar sé framleið-
endum og sjómönnum mjög mik-
ilvæg búbót. Engu að síður gefur
vinnslan fyrir Japan mjög vel af
sér miðað við aðra vinnslu yfir-
leitt.
Nýja varan, sem er að koma
frá Bretlandi, er hluti af mark-
aðsnýjung. Til þessa hefur ekki
verið mjög mikið um tilbúna fisk-
rétti á þessum markaði, en
neyzla þeirra hefur þó aukizt
mjög hröðum skrefum allra
síðustu árin. Fyrirtækið Nich-
erei, sem er að markaðssetja
þessa fiskrétti fyrir okkur, er
leiðandi í sölu frystra matvæla.
Að þeir skuli leggja eins mikið
undir og raun ber vitni við mark-
aðssetningu á skyndiréttum,
sýnir eingöngu að þeir, í það
minnsta, hafí trú á breyttum
neyzluvenjum í þessa átt, að
aukning verði í tiltölulega meira
unnum hraðréttum, en til þessa
hafa verið. Það er því mjög
spennandi fyrir hið unga fyrir-
tæki okkar í Grimsby að komast
inn á þennan markað.
Það var enginn vafi á því að
þátttaka Lindu Pétursdóttur í
vörusýningu Nicherei vakti
mikla athygli. Hún dró athyglina
að Islandi og íslenzku vörunum,
sem þama voru til sýnis. Mér
finnst ánægjulegt að Nicherei-
menn skyldu vera svo áhuga-
samir og nýjungagjamir að grípa
það tækifæri að fá ungfrú heim
til að koma á þessa sýningu og
taka þátt í markaðssetningu
nýrrar vöru, ættaðrar frá Is-
landi. Það var enginn vafi á því
að sú sú athygli, sem Linda
vakti, var hápunktur sýningar-
innar með glæsilegri framkomu.
Hún var Islandi til mikils sóma,“
sagði Friðrik Pálsson.
Sambandið
stefhir á
svil, lifur
oglax
„ÞAÐ er þó nokkuð síðan við
fórum að athuga möguleika á
útflutningi á ferskum sjávar-
afurðum til Tókýó. Við byijuð-
um á því áður en Flying Tigers
byijuðu að lenda hér, höfðum
meðal annars rætt við Japan
Airlines. Megin hindrunin á
þessari leið virðist vera flutn-
ingskostnaðurinn," segir
Benedikt Sveinsson, aðstoðar-
framkvæmdastjóri Sjávaraf-
urðadeildar Sambandsins.
Benedikt segir að vegna flutn-
ingskostnaðarins, séu möguleik-
ar á útflutningi takmarkaðir,
þrátt fyrir hátt verð á markaðn-
um. Mögulegt sé að selja skötu-
selslifur og svil austur um, en
þar sé söfnun afurðanna aðal-
vandinn. Hann telur ennfremur
að möguleiki sé á útflutningi á
laxi, en tæpast á öðrum fiskteg-
undum. „Tilraunir Sölumiðstöðv-
ar hraðfrystihúsanna eru já-
kvæðar og þó við höfum ekki enn
nýtt okkur flug Flying Tigers,
þýðir það ekki að við höfum ekki
athugað málið. Við stefnum á
útflutning á þessum tegundum,
sviljum, lifur og laxi.
25% af öllum frystum afurðum
okkar miðað við magn á síðasta
ári fór til Japans og er sá mark-
aður orðinn jafnstór Bandaríkja-
markaðnum. Þetta er traustur
markaður og við höfum mikinn
áhuga á honum, teljum hann
geta verið framtíðarmarkað fyrir
mikið af afurðum okkar," sagði
Benedikt.