Morgunblaðið - 28.11.1989, Síða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. NÓVEMBER 1989
Á skútii uni
heimsinshöf
Unnurjökulsdóltir
l’orbjöm Magnússor
KJÖLFAR KRÍUNNAR er ævintýraleg ferðasaga. Þorbjörn og
Unnur smíða skútu, sigla á henni um hálfan hnöttinn og skrifa síðan
um þessa stórfenglegu reynslu. Útkoman er einkar vel skrifuð og
vönduð bók um framandi mannlíf. Fjörleg frásögn skreytt ótal lit-
myndum.
Þetta er bók um fólk sem þorði að lóta drauminn rætast.
I og menning
í ÞJÓÐBRAUT HEIMSBÓKMENNTA
Siðumúla 7-9. Sími 688577. Laugavegi 18. Sími 15199-24240.
Skipulag* heima-
hjúkrunar
í tileftii viðtals við Hildi Helgadóttur
eftir Bergljótu Líndal
í Morgunblaðinu sunnudaginn
1. október sl. er grein, sem fjallar
um „Umönnun gegn alnæmi" og
athyglisvert viðtal við Hildi Helga-
dóttur, sem er fyrsti íslenzki hjúkr-
unarfræðingurinn, sem sérhæfir sig
í ujnönnun alnæmissjúklinga.
í greininni segir m.a.: „Það þarf
nauðsynlega að koma á fót heima-
hjúkrun fyrir alnæmissjúklinga
þannig að sú þjónusta geti staðið
þeim sjúklingum til boða sem kjósa
að dvelja heima í veikindum sínum.
Þegar starfa nokkrir hjúkrunar-
fræðingar við heimahjúkrun
krabbameinssjúklinga (leturbr.
mín) og vinna þar mjög gott starf.
Til þess að hjúkrunarfræðingar séu
í stakk búnir til að annast alnæmis-
sjúklinga heima þurfa þeir að sjálf-
sögðu á fræðslu að halda og hana
þarf að efla stórlega."
Heilbrigðisþjónustan hefur geng-
ið í gegnum mörg þróunarskeið
gegnum tíðina eins og eðlilegt er.
Allt frá því, þegar gamli góði heim-
ilislæknirinn var hinn góði andi fjöl-
skyldunnar, læknir, ráðgjafi og
trúnaðarvinur, þar til tími sérhæf-
ingar tók við, afleiðing sívaxandi
þekkingar, en þá gerðist það, að
skjólstæðingurinn „skiptist í hina
ýmsu líkamshluta" og þjónustan
dreifðist á marga aðila. Það
gleymdist, að hann er mannvera
með andlegar, líkamlegar og félags-
legar þarfir, og tilheyrir fjölskyldu
og þjóðfélagi. Allt fléttast þetta
saman á margbrotinn og flókinn
hátt og hefur gagnkvæm áhrif á
heilsu og líðan. Til að þjónustan
verði árangursrík, verður að hafa
þetta í huga.
Viðbrögðin við þessari þróun
voru þau að megináherzlu er nú
lögð á alhliða — eða það, sem kall-
að er „heildræn þjónusta“. Þá er
það flókna og mikilvæga samspil,
sem að framan getur, haft í huga,
og enginn einn þáttur slitinn úr
samhengi við annan. Jafnframt er
lögð áherzla á, að sami starfsmaður
Bergljót Líndal
„Á því skal vakin sér-
stök athygli, að heima-
hjúkrun er veitt öllum
sem á þurfa að halda.“
sinni sama einstaklingnum, m.a. til
að ná góðu trúnaðarsambandi.
Með þetta í huga var heilsu-
gæslustöðvum komið á fót. Nær
heilsugæslukerfið nú til allra lands-
manna nema hluta Reykjavíkur, þar
þjónar Heilsuverndarstöð Reykja-
víkur enn sem komið er. Heilsu-
gæsiustöðvar hafa það hlutverk að
veita fólki alhliða heilbrigðisþjón-
ustu, utan sjúkrahúsa, í hverfinu,
sem það býr. Er þetta skipulag yfir-
lýst stefna heilbrigðisyfirvalda.
í lögum um heilbrigðisþjónustu
nr. 59/1983 er talið upp hvaða þjón-
ustu heilsugæslustöðvar skuli veita,
þ. á m. er heimahjúkrun.
Skipulögð heimahjúkrun hefur
verið rekin í Reykjavík allt frá árinu
1902 og hefur henni verið komið á
víðast hvar á landsbyggðinni,
a.m.k. í þéttbýli.
Markmið heimahjúknmar er: „Að
Elli- og hjúkrun-
arheimilið Grund
eftir Árna Helgason
Ég hefi átt því láni að fagna að
hafa fylgst með þróun mála á Elli-
og hjúkrunarheimilinu Grund í
Reykjavík og fengið að gleðjast með
þeim framförum sem þar hafa orð-
ið í gegnum tíðina. Þetta hefir gert
mig vissan í því að forstjórinn Gísli
Sigurbjörnsson er réttur maður á
réttum stað og þrátt fyrir árin að
baki sé ég engin ellimörk á huga
hans og höndum og hugsun fyrir
velferð þeirra sem hann veitir skjól.
Ég hefi orðið til þess að fá þarna
húsaskjól fyrir ólíklegustu dvalar-
gesti, gesti sem einhvernveginn
höfðu bitið það í sig að ekki væri
verandi á slíkri stofnun, en sjá nú
í dag hversu alvarlega það hefir
misskilið allt og fagnar hverjum
degi og blessar heimilið og að hafa
komist þangað. Ég undrast líka
þegar ásóknin var mest og Gísli
þurfti að taka alvarlegar ákvarðan-
ir um að þétta hópinn í herbergjun-
um til að bjarga þeim sem bágt
áttu og sáu lítið annað en götuna,
hversu vel hann komst hjá allri
gagnrýni og blessunarlega og er
ekki í vafa um að þarna er marg-
föld guðsblessun á ferðinni og allt
hefir þetta blessast fyrir miskunn
hans og náð. Með hverju árinu sem
líður er líka verið að bæta um og
gera vistlegra.
Þá skal því ekki gleymt að stór
salur er fyrir tilbeiðslu og þakkar-
gjörð til Drottins sem allan sigur
gefur og forstjórinn er líka viss um
hvaðan hjálpin kemur, hann var
ekki fyrir ekki neitt alinn upp og
mótaður á sannkristnu heimili. Og
það kemur svo sannarlega fram nú
og hefir komið fram. Og ekki má
gleyma því að öllu því í nýmælum
sem er á döfinni er rækilega fylgst
með og tileinkað sér það besta í
rekstri þessa stóra og góða heimil-
is. Þá skal á það bent að læknis-
þjónusta er þarna mikil og staður
fyrir hana. Þangað koma læknar á
öllum sviðum til að hjálpa og líkna
vistmönnum. Þetta er eitt af því
dásamlegasta sem ég hefi orðið var
við.
Ég kem oft á Grund, horfi vel í
kring um mig og sé brosin á vist-
mönnum. Ræði við þá og þeir eru
ekkert að luma á þakklætinu og
örygginu sem þeir búa við. Grund
er fyrsta heimilið á landinu sem er
til hjálpar öldruðum og hefir haldið
velli gegnum árin, og ekki staðnað.
Stjórn þess hefir verið þjóðinni til
sóma og ætti ég að óska minni þjóð
einhvers góðs eða ráðamönnum
hennar sem ekki gengur alltof vel
að stjórna fjármálum hennar, myndi
ég fyrst og fremst óska þess að hún
ætti marga slíka sem Gísli Sigur-