Morgunblaðið - 16.12.1989, Side 4

4
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 1989
Ráðsteftia um umhverfismál:
Umhverfísvemd á vettvangi
— ekki fleiri lög o g reglur
HOLLUSTUVERND ríkisins athugar nú hvernig haga skuli móttöku
hættulegra efna á landsbyggðinni, en móttökustöð fyrir höfuðborgar-
svæðið verður í Kópavogi að sögn Birgis Þórðarsonar, umhverfis-
skipulagsfræðings. Þetta er meðal þess sem fram kom á ráðstefhu
samgönguráðuneytisins í gær um umhverfísmál. Þá kom fram að
fyrirhugað væri að kanna hvort unnt sé að gera afréttir að ein-
hverskonar hlutafélögum, vafi á eignarrétti geti valdið erfiðleikum.
Sagt var að kostnaðarsamt yrði fyrir sveitarfélög að framfylgja
ströngum reglum um varnir gegn vatnsmengun, sem taka gildi um
áramót.
Yfirskrift ráðstefnunnar var
„Áhrif mannvirkjagerðar á um-
hverfið" og fimmtán erindi voru
flutt í tengslum við efnið. Ráð-
stefnugestir voru margir þeirrar
skoðunar að fleiri lög og reglur
væru ekki lykillinn að umhverfis-
vernd. Þeir sem ynnu að skipulagi
og mannvirkjagerð þyrftu miklu
frekar að hafa náttúruverndarsjón-
armið í huga og reyna að samein-
ast um að starfa samkvæmt þeim.
Auður Sveinsdóttir, landslags-
arkitekt og formaður Landvemdar,
ræddi um hvort tvþfált siðgæði ríkti
í umhverfismálum. Hún taldi um-
ræðuna um þessi mál hafa verið á
lágu plani að undanfömu og ekki
snúist um hvað fólk vildi gera til
að bæta umhverfið. Hún væri farin
að efast um áhuga ríkisstjómarinn-
ar á þessum málum. Nokkmm ráð-
stefnugestum sem til máls tóku
þótti boðskapur Auðar þarfur en
allharkalegur og vildu benda á sitt-
hvað sem vel hefur farið hvað um-
hverfisvemd varðar.
Samþykki heilbrigðisnefnda á
hverjum stað verður framvegis
áskilið við byggingu flugvalla og
brauta. Þetta er að sögn Helga
Jóhannessonar, deildarstjóra í sam-
gönguráðuneytinu, eitt þeirra ný-
mæla sem fram koma í reglugerð
um mengunarvarnir, er gengur í
gildi 1. janúar.
Páll Sigurjónsson, framkvæmda-
stjóri ístaks, talaði um að samstarf
verktaka við Náttúruvemdarráð
væri æskilegt. Undir það tók Þór-
oddur Þóroddsson framkvæmda-
stjóri ráðsins og sagði gott samband
þar á milli vitaskuld betra en að
starfsmenn ráðsins kæmu á vett-
vang í nokkurskonar lögregluhlut-
verki.
Hvað ,er verðmæt náttúra spurði
Þóra Ellen Þórhallsdóttir, prófessor
við Háskólann, í erindi sínu. Hún
sagði svarið ekki lengur fjalla um
búsældarlega sveit, heldur nátt-
úmfegurð, gróið land og ekki síst
víðáttumikil svæði ósnortin af
mannvirkjum. Þetta síðastnefnda
væri sérstakt hérlendis.
Svæðaskipulag er mikilvægt í umhverfisvemd, en á ráðstefhu sam-
gönguráðuneytisins kom fram að afla þyrfti ýmissa grunngagna og
safha saman miklum upplýsingum. Myndin sýnir hvernig vinna við
svæðaskipulag stendur nú, en Stefán Thors, skipufagsstjóri rikisins,
segir drauminn að skipulagið nái yfír landið allt.
Bráðabirgðaálit neftidar um LIN:
Námslánin hækki svo
skjótt sem auðið er
VEÐURHORFUR ÍDAG, 16. DESEMBER.
YFIRLIT í GÆR: Norðan- og norðaustanátt á landinu, víðast kaldi
eða stinningskaldi. Stöku él við norður- og austurströndina en
annars yfirleitt léttskýjað. Frost um allt land, mest 20 stig á
Grímsstöðum en minnst 3 stig á Stórhöfða og Vatnsskarðshólum.
SPÁ: Norðan- og norðaustanátt, sums staðar allhvasst um tima
austanlands, en annars kaldi eða stinningskaldi. Él við norður- og
austurströndina, en úrkomulítið annars staðar. Oftast léttskýjað á
Suður- og Vesturlandi.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á SUNNUDAG OG MÁNUDAG: Norðanátt og talsvert
frost um land allt. Víða éljagangur norðanlands, en yfirleitt léttskýj-
áð um landið sunnanvert.
TAKN:
Heiðskírt
Léttskýjað
Hálfskýjað
Skýjað
Alskýjað
y, Norðan, 4 vindstig:
' Vindörín sýnir vind-
stefnu og fjaðrirnar
vindstyrk, heil fjöður
er 2 vindstig.
/ / /
/ / / / Rigning
/ / /
* / *
/ * / * Slydda
/ * /
* * *
* * * * Snjókoma
* * *
10 Hitastig:
10 gráður á Celsíus
• ..
\J Skúrir f-
*
V El
= Þoka
= Þokumóða
5 , ’ Súld
OO Mistur
--Skafrenningur
Þrumuveður
VEÐUR VÍÐA UM HEIM
kl. 12:00 í gær að ísl. tíma
híti veður
Akureyri +7 úrkoma
Reykjavík +7 léttskýjað
Bergen ■í-2 snjókoma
Helsinki -r16 léttskýjað
Kaupmannah. +2 skýjað
Narssarssuaq +2 úrkoma
Nuuk t3 léttskýjað
Osló 4-14 snjókoma
Stokkhóimur +18 léttskýjað
Þórshöfn +2 snjóél
Algarve 21 skýjað
Amsterdam vantar
Barcelona 18 skýjað
Berlín 11 alskýjað
Chicago +22 léttskýjað
Feneyjar 7 þoka
Frankfurt 10 rigning
Glasgow 2 snjókoma
Hamborg 2 rigning
Las Palmas 22 léttskýjað
London 8 skýjað
Los Angeles 11 alskýjað
Lúxemborg 9 skúr
Madrid 14 súld
Malaga 20 léttskýjað
Mallorca 20 skýjað
Montreal +21 skýjað
New York +3 léttskýjað
Orlando 9 skýjað
París 11 rigning
Róm 17 skýjað
Vin 13 skýjað
Washington ,+3 alskýjað
Winnipeg +22 alskýjað
NEFND sem Svavar Gestsson menntamálaráðherra skipaði í liaust til
að fjaila um fjárhag Lánasjóðs íslenskra námsmanna og framtíðarverk-
efni hans hefur komist að sameiginlegri niðurstöðu um fjármál næsta
árs. Þar segir um 6,4% hækkun námslána í janúar, sem menntamálaráð-
herra hefur gefið fyrirheit um, að hún sé réttmæt og skuli koma til
framkvæmda svo skjótt sem auðið er. Sjóðinn vanti um það bil 700
miHjónir á næsta ári miðað við fjárlagafrumvarp fyrir árið 1990 og
skuli þeirra aflað með hækkun beina framlagsius úr ríkissjóði og með
firestun afborgana af skuldum sjóðsins á næsta ári.
í bráðabirgðaáliti nefndarinnar
um fjárhagsvanda LIN segir að
námsmenn haf i búið við skerta fram-
færslu í þijú ár. Rifjuð er upp niður-
staða vinnuhóps sem menritamála-
ráðherra skipaði fyrír rúmu ári þar
sem lagt var til að skerðingin yrði
afnumin í áföngum gegn því að tekj-
ur yllu meiri frádrætti. Samkvæmt
tillögum vinnuhópsins, sem settar
voru fram í febrúar sl. og mennta-
málaráðherra féllst á, átti síðasti
áfangi leiðréttingarinnar að koma til
framkvæmda 1. janúar 1990.
„Miðað við áætlanir LÍN vantar
um 700 milljónir á næsta ári til þess
að sjóðurinn geti fullnægt lánsþörf
miðað við núverandi lánareglur og
að síðasti áfangi leiðréttingar á fram-
færslugrunni nái fram að ganga.
Mikill hluti þessarar fjárþarfar er til
kominn vegna aukningar náms-
manna umfram það sem gert var ráð
fyrir,“ segir í áliti nefndarinnar. Nið-
urlag álitsins hljóðar svo: „Varðandi
fyrirsjáanlegan fjárhagsvanda á
næsta ári er hér lagt til að beint
framlag til LÍN verði hækkað um
300 milljónir til að mæta fjárþörf
vegna fjölgunar námsmanna. Til að
mæta fjárþörf umfram 300 milljónir
á næsta ári verði farin sú leið að
fresta afborgunum af lánum. Nefnd-
in telur 6,4% hækkun á framfærslu-
grunni einstaklings í Ieiguhýsn;eði
réttmætá og komi hún tif fram-
kvæmda eins skjótt og auðið ér. I
heildarendurskoðun á námslánakerf-
inu verði leitað leiða til að finna lausn
á fjárhagsvanda sjóðsins.“
I nefndinni eiga sæti Jón Bragi
Bjamason frá Alþýðuflokknum,
Svenir Þ. Sverrisson Borgaraflokki,
Elsa Þorkelsdóttir Alþýðubándalági,
Gissur Pétursson Framsóknarflokki,
Tómas Gunnarsson Sámtökum úm
jafnrétti og félagshyggju, Gylfi Birg-
isson Prjálslyndum hægri mönnum,
Arnar Már Ólafsson Bandalagi
íslenskra sérskólanema, Páll Þór-
hallsson Sambandi íslenskra náms-
manna erlendis og Viktor B. Kjart-
ansson Stúdentaráði Háskóla Is-
lands. Kvennalisti og Sjálfstæðis-
flokkur skipuðu ekki í nefndina. For-
maður nefndarinnar er Björn Rúnar
Guðmundsson hagfræðingur.
VSI um hækkun fasteignaskatta:
Tilræði við afkomu
á landsbyggðinni
Framkvæmdastjórn Vinnuveitendasambands íslands telur að
miðað við núverandi aðstæður væri það hreint tilræði við búsetu
og afkomu fólks og fyrirtækja á landsbyggðinni, ef sveitarstjómir
falla í þá freistni að hækka fasteignaskatta langt umfram almenna
verðlagsþróun.
Þetta kemur fram í ályktun, sem
samþykkt var á fundi fram-
kvæmdastjórnarinnar í gær. Á
fundinum var fjallað um áhrif þess,
ef sveitastjórnir á landsbyggðinni
nýta nýfengna lagaheimild „til stór-
kostlegrar hækkunar fasteigna-
skatta á grundvelli þess ímyndaða
eignamats, að allar fasteignir væru
staðsettar í Reykjavík“ eins og seg-
ir í ályktuninni. Þá segir: „Alkunna
er, að atvinnurekstur á landsbyggð-
inni hefur átt í vök að veijast og
fjöldi fyrirtækja verið í sérstakri
gjörgæslu, svo forðað væri algerum
atvinnubresti í byggðalögum
víðsvegar um land. Á sama tíma
hefur fjöldi fólks flust af lands-
byggðinni til höfuðborgarsvæðisins
og í sumum tilvikum án þeSs að
geta selt fasteignir sínar. Við þess-
ar aðstæður væri því hreint tilræði
við búsetu og afkomu fólks og fyrir-
tækja á landsbyggðinni, ef sveita-
stjórnir falla í þá freistni að hækka
fasteignaskatta langt umfram al-
menna verðlagsþróun."
í lok ályktunarinnar segir, að
framkvæmdastjórn VSÍ vari sveita-
stjórnir jafnframt við því, að hækka
álagningarhlutfall aðstöðugjalda á
einstakar atvinnugreinar. Áform
um aukna skattheimtu sveitarfé-
laga án tillits til afkomu lýsi sorg-
legu skilningsleysi á stöðu fyrir-
tækja, atvinnuástandi og kjörum
fólks á tímum samdráttar í þjóð-
félaginu.