Morgunblaðið - 06.09.1990, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. SEPTEMBER 1990
Baunagrasið á að
nota til landgræðslu
- segir Jón Guðmundsson hjá Rann-
sóknastofnun landbúnaðarins
„í FRÉTT í Morgunblaðinu sunnudaginn 2. september var skýrt frá
mikilli fræframleiðslu hjá baunagrasi (Lathyrusn maritimus) við
Dyrhólaey. Fræin (baunirnar) eríi, eins og sagt var þar, góðar til
átu. Ég vil hinsvegar benda á að hægt er að nýta fræin mun betur
en til átu, enda miklvægt fæðuframboð í náttúrunni um þessar
mundir. Fræjunum má einnig sá á friðuðum svæðum víða um land
og auka þar með útbreiðslu þessara ágætu landgræðsluplöntu," seg-
ir Jón Guðmundsson sérfræðingur hjá Rannsóknastofnun landbúnað-
arins í Gunnarsholti.
„íslenska flóran er því miður fá-
tæk af niturbindandi tegundum",
sagði Jón. „Þeim fjölgar þó smám
saman, því allmargar tegundir hafa
verið fluttar skipulega til landsins
á undanfömum árum.
Ein af gömlu íslensku tegundun-
um er baunagrasið (Lathyrusn ma-
ritimus) sem viðist vera í örri út-
breiðslu á friðuðum svæðum með-
fram suðurströnd landsins.
í samvinnu RALA og Land-
græðslunar hafa verið gerðar til-
raunir með að nota þessa plötnu til
landgræðslu og lofa þær tilraunir
góðu. Flöskuhálsinn er hins vegar
sá að erfitt er að afla fræja í miklu
magni. Þau verða eingöngu tínd
með höndum og ef einhverjir eru
að safna, eða hafa hug á að safna
baunum, vil ég hvetja menn til að
geyma þær til sáningar næsta vor,
eða senda fræin til Fræverkunar-
stöðvarinnar í Gunnarsholti. Þar er
hægt að verka fræin og smita með
viðeigandi rótarhýðisbakteríum, en
þær eru nauðsynlegar fyrir væntan-
lega niturbindingu baunagrasins.
Baunagras kann að verða mikil-
væg landgræðsluplanta, þegar búið
er að koma því í landið með sán-
ingu eða útplöntum. Það breiðist
bæði út með jarðvegsrenglum svo
og fræjum. Renglurnar geta teygst
um metra frá móðurplöntunni á
hveiju ári og tiltölulega dreifð sán-
ing getur því orðið að samfelldri
baunagrasbreiðu á fáeinum árum.
Baunagrasið er einnig sennilega
eina niturbindandi tegundin sem
hægt er að sá með melgresi á sand-
fokssvæðum. Ekki þarf að hafa
mörg orð um þýðingu þess. Bauna-
grasið framleiðir áburðinn með nit-
urbindingunní, og melgresið nýtur
góðs af,“ sagði Jón.
Morgunblaðið/Grímur Bjarnason
Hluti starfsfólks samankominn í æfingasal Þjóðleikhússins að Lindargötu 7 í upphafi leikárs 1990-1991.
Nýtt leikár Þjóð-
leikhússins hafíð
Morgunblaðið/Einar Falur
Gestur Þorgrímsson og Sigrún Guðjónsdóttir við verk á sýningunni.
Myndlist:
Gestur o g Rúna
sýna í Gallerí Borg
VETRARSTARF Þjóðleikhússins er hafíð með æfingum á revíunni
Örfá sæti laus er frumsýnd verður í Gamla bíói þann 21. septem-
ber. Höfundar þessa gamansöngleiks eru leikararnir fímm sem kennt
hafa sig við Spaugstofuna, þeir Karl Agúst Ulfsson, Pálmi Gestsson,
Randver Þorláksson, Sigurður Sigurjónsson og Örn Arnason.
M YNDLIST ARM EN NIRNIR
Gestur Þorgrímsson og Sigrún
Guðjónsdóttir, Gestur og Rúna,
opna í dag sýningu á verkum
sínum í Gallerí Borg við Austur-
völl. Gestur mun sýna 11 skúlpt-
úra, höggvin í granít, marmara
og gabbró, en Rúna 28 myndir
unnar með akrýl og krít á jap-
anskan pappír.
Gestur og Rúna hafa tekið þátt
í Qölda samsýninga, auk þess að
hafa haldið 12 einkasýningar, bæði
hér heima og erlendis. Þau sýna
nær alltaf saman, og hafa átt sam-
vinnu um skreytingu opinberra
bygginga, til dæmis listaverk á
áhorfendastúku Laugardalsvallar,
og í anddyri skrifstofuhúsnæðis
ÁTVR við Stuðlaháls, auk annarra
verka hérlendis sem erlendis.
Sýning Gests og Rúnu stendur
til þriðjudagsins 18. september.
Leikstjóri er Egill Eðvarðsson,
Gunnar Þórðarson samdi þau fjöl-
mörgu sönglög er prýða verkið, Jón
Þórisson teiknaði leikmynd og bún-
inga, Ásdís Magnúsdóttir sér um
sviðshreyfingar og Páll Ragnarsson
hannar lýsinguna. Þetta verður fjöl-
menn og sprellfjörug sýning. Á
sviðinu birtast 15 leikarar, 4 dans-
arar, hljómsveit og tæknifólk. Leik-
arar eru Anna Kristín Arngríms-
dóttir, Bessi Bjarnason; Jóhann Sig-
urðsson, Karl Ágúst Ulfsson, Lilja
Guðrún Þorvaldsdóttir, Lilja Þóris-
dóttir, Pálmi Gestsson, Randver
Þorláksson, Rúrik Haraldsson, Sig-
urður Siguijónsson, Steinn Ármann
Magnússon, Tinna Gunnlaugsdótt-
ir, Þórarinn Eyfjörð og Öm Áma-
son. Að sögn höfunda er Örfá sæti
laus hugljúfur hvunndagsþriller
með dularfullu, ef ekki beinlínis
dulrænu ívafi, að hluta til byggður
á sönnum heimildum, en að öðru
leyti argasta lygi frá rótum. Sögu-
sviðið er leikhús og umhverfi þess.
Miðasala hefst von bráðar í Gamla
bíói, húsi íslensku óperunnar.
Það verður margt á döfínni hjá
Þjóðleikhúsinu þetta síðasta leikár
Gísla Alfreðssonar í starfi Þjóðleik-
hússtjóra. Stóra svið Þjóðleikhúss-
ins verður tekið í notkun á ný að
loknum endurbótum eftir áramót.
Fyrsta frumsýning þar er áætluð í
febrúarlok, hið sígilda meistaraverk
Pétur Gautur eftir Henrik Ibsen í
leikstjórn Þórhildar Þorleifsdóttur
og þýðingu Einars Benediktssonar.
Ekkert norskt verk hefur verið eins
mikið lesið og dáð á leiksviði og
leikritið í ljóðum um lygalaupinn
og heimsmanninn Pétur Gaut frá
Guðbrandsdal. Leikritið hefur verið
þýtt á ótal tungumál og er sífellt á
dagskrá leikhúsa um allan heim við
tónlist Edwards Grieg. Hjálmar H.
Ragnarsson útsetur og stjórnar tón-
listinni við Pétur Gaut í Þjóðleikhús-
inu. Skömmu síðar er ráðgert að
frumsýna nýtt íslenskt barnaleikrit,
Búkollu, eftir þekktan höfund sem
skrifar undir dulnefninu Álfur
Ólafsson. Leikstjóri að Búkollu er
Þórunn Sigurðardóttir. Búkolla er
spennandi ævintýraleikrit er í tvinn-
ast fjöldi af þjóðsagna- og ævin-
týraminnum. I mars kemur svo á
stóra sviðið söngleikurinn sívinsæli
sem aldrei hefur verið fluttur á ís-
landi, The Sound of Music eftir
Rodgers og Hammerstein, í leik-
stjóm Benedikts Árnasonar og þýð-
ingu Flosa Ólafssonar. Söngleikur-
inn er byggður á ævisögu söngelsku
nunnunnar Maríu Ágústu er réði
sig sem barnfóstra til Trappfjölskyl-
dunnar í Austurríki árið 1938. Með
vorinu verður nýtt franskt leikrit,
Bensínstöðin, eftir Gildas Bourdet,
frumsýnt á stóra sviðinu í leikstjóm
Þórhalls Sigurðssonar og þýðingu
Friðriks Rafnssonar. Bourdet er
ungur höfundur sem hefur vakið
mikla athygli síðasta áratug.
Bensínstöðin var frumsýnd í Bord-
eaux 1985 og er þekktasta verk
höfundar, og dæmigerð fyrir hina
athyglisverðu nýju bylgju í franskri
leikritun. Bensínstöðin er hlýlegt
og fyndið verk, ljúfsár lýsing á al-
þýðufólki sem býr við kröpp kjör.
I miðpunkti leiksins eru móðir og
dætur hennar og fjölskyldan er í
Biskup íslands situr
fund í Kaupmannahöfn
BISKUP íslands, herra Ólafur
Skúlason, situr í þessari viku
fund í Kaupmannahöfn með
erkibiskupunum í Finnlandi og
Svíþjóð og biskupum Óslóar og
Kaupmannahafnar.
Helstu fundarefni biskupanna
eru samskipti lúthersku kirkn-
anna og rómversk-kaþólsku kirkj-
unnar, áhrif heimsóknar páfa til
Norðurlanda, viðræður við ensku
biskupakirkjuna, samskipti safn-
aða og kirkna á Norðurlöndum
og norrænt biskupamót á íslandi
1992.
upplausn. Móðirin er einsog bensín-
stöð fyrir alla fjölskylduna, alltaf á
sínum stað þegar aðrir þurfa á að
halda. Áskriftarkort á stóra sviðinu
fara í sölu í desember.
Á litla sviði Þjóðleikhússins að
Lindargötu 7 fara a.m.k. 3 verk á
fjalirnar. Fyrst ber að telja Úr
myndabók Jónasar Hallgrímssonar,
leikgerð Halldórs Laxness á skáld-
skap Jónasar. Tónlist er eftir Pál
ísólfsson. Forsýning var á leiknum
á Kjarvalsstöðum í júní sl. í tilefni
Jónasarþings. Leikstjóri er Guðrún
Stephensen. Á jólum verður danska
leikritið Prómeþeifur í skærum eftir
Ernst Bruun Olsen frumsýnt á litla
sviðinu í þýðingu Einars Más Guð-
mundssonar. Ernst Bruun Olsen er
íslendingum að góðu kunnur fyrir
söngleikinn Táningaást (Þjóðleik-
húsið) og leikritið Bréfberinn frá
Arles (L.A.) en hann er nú eitt vin-
sælasta leikskáld Dana og í þessu
nýja verki er ráðherra tekinn á
beinið í hljóðveri útvarps vegna sið-
ferðisbresta sinna. í mars kemur á
Litla sviðið bandaríska leikritið
Skrifað heim eftir Rose Leaman
Goldemberg. Verkið er ofumær-
færnisleg lýsing á viðkvæmum
samskiptum móður og dóttur og
byggir á bréfaskiptum bandarísku
skáldkonunnar Sylvíu Plath og
móður hennar. Þýðandi er Guðrún
J. Bachmann.
Leikarar Þjóðleikhússins hafa
síðan í vor undirbúið fjölþættar
dagskrár er frumfluttar verða í
haust. Fyrst má nefna Dag læsis,
þann 8. september, en í tilefni hans
munu leikarar lesa og leika marg-
vísleg atriði úr íslenskum bók-
menntum að beiðni nefndar
menntamálaráðuneytisins um
barnamenningu. Guðrún Stephen-
sen stjórnar þeim undirbúningi. Þá
fer leikdagskrá ætluð skólum af
stað í vetrarbyijun er hópur leikara
fer í skólaheimsóknir með ýmsa
leikþætti og í Þjóðleikhúskjallaran-
um verða leikarar með leiklestra f
vetur. Ekki er útilokað að fleiri
verk en hér eru kynnt verði á dag-
skrá leikhússins í vetur.
(Fréttatilkynning)
VECCTENNIS
RACQVET — SQVASH
i!
I
jEngjateigi 1 • Reykjavík • Símar 687801 & 687701