Morgunblaðið - 23.10.1990, Blaðsíða 1

72 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
240. tbl. 78. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 23. OKTOBER 1990
Prentsmiðja Morgunblaðsins
EB:
Refsiaðgerð-
um^egn Kina
og Iran aflétt
Lúxemborg. Reuter.
Utanríkisráðherrar Evrópu-
bandalagsins (EB) samþykktu í
gær að aflétta refsiaðgerðum
gegn Kína og Iran en Bretar
komu í veg fyrir að hið sama
yrði gert gagnvart Sýrlandi.
Roland Dumas, utanríkisráð-
herra Frakklands, skýrði frétta-
mönnum frá þessu eftir fund ut-
anríkisráðherra EB í Lúxemborg.
EB-ríkin gripu til refsiaðgerð-
anna gegn Kína eftir að kínversk-
ir hermenn brutu á bak aftur
mótmæli námsmanna á Torgi hins
himneska friðar í Peking 4. júní
í fyrra. Sett var bann við vopna-
sölu og hernaðarsamvinnu, auk
þess sem skorið var á tengsl hátt-
settra embættismanna við
kínversk stjórnvöld og dregið var
úr samvinnu við Kínveija á sviði
menningar, vísinda og tækni.
Stjórnarerindrekar sögðu að
bannið við vopnasölu og hernað-
arsamvinnu yrði áfram í gildi.
Talið er að stuðningur Kínveija
við baráttu vestrænna ríkja fyrir
brottflutningi íraskra hersveita úr
Kúvæt hafi ráðið miklu um
ákvörðun utanríkisráðherranna
nú. Sýrlendingar hafa einnig stutt
Vesturlönd gegn Saddam Hussein
íraksforseta en Dumas sagði að
Bretar hefðu lagst gegn því að
refsiaðgerðunum gegn þeim yrði
aflétt. Þær voru samþykktar árið
1986 eftir að sýrlensk stjórnvöld
voru sökuð um aðild að misheppn-
aðri tilraun til að sprengja ísra-
elska flugvél í loft upp í Lundún-
um.
Gripið var til refsiaðgerðanna
gegn Iran eftir dauðahótun Khom-
einis erkiklerks gegn Salman
Rushdie, höfundi skáldsögunnar
„Söngva Satans“.
Reuter
Edward Heath, fyrrverandi forsætisráðherra Bretlands, ræðir við Saddam Hussein íraksforseta á sunnudag. Þeir náðu samkomulagi um
frelsun veikra og aldraðra Breta, sem haldið er í gíslingu í írak og Kúvæt, en ekki annarra hópa sem Heath vildi fá lausa.
Frakkar hafna tilboði Sadd-
ams Husseins um frelsun gísla
Bagdad, París, Lundúnum, New York, Nicosíu. Reuter, Daily Telegraph.
SNURÐA hljóp á þráðinn í viðræðum Edwards Heaths, fyrrverandi
forsætisráðherra Bretlands, og íraskra yfirvalda um frelsun Breta, sem
haldið er nauðugum í Irak og Kúvæt. Aður höfðu íraskir embættis-
menn skýrt frá því að Saddam Hussein Iraksforseti hygðist heimila
veikum og öldruðum Bretum og Bandaríkjamönnuin að fara úr löndun-
um. Saddam Hussein bauðst einnig til þess að sleppa öllum frönskum
gíslum en frönsk stjómvöld léðu ekki máls á slíku. Verð á olíu snarlækk-
aði á heimsmarkaði og í New York hefur það aldrei Iækkað jafn mikið
á einum degi.
Edward Heath hóf viðræður sínar
við Saddam Hussein á sunnudag og
lagði fyrir hann lista yfir um 200
Breta, sem hann vildi að hleypt yrði
úr írak og Kúvæt. Breskir heimildar-
menn sögðu að samkomulag hefði
náðst um fjölda veikra og aldraðra
gísla, sem fengju að fara heim. Hins
vegar hefði komið upp ágreiningur
um flugfarþega sem urðu innilyksa
í Kúvæt er Irakar réðust inn í landið,
karlmenn undir 21 árs aldri og verka-
menn sem unnu á svæðinu. Samt sem
áður er áformað að senda í dag
breska breiðþotu með lækna um borð
til að sækja þá gísla sem leystir verða
úr haldi.
Salim Mansour, formaður banda-
rískrar sendinefndar í Irak, sagði að
írösk yfirvöld hefðu fallist á að sleppa
veikum og öldruðum Bandaríkja-
mönnum og aðeins væri eftir að
semja um fjöldann.
íraska fréttastofan Ina skýrði
einnig frá því að Saddam Hussein
hefði beðið íraska þingið að ræða
hugsanlega frelsun allra franskra
Sovétríkin:
Glæpamemi sagðir færa sér
upplausnarástandið í nyt
Moskvu. Routcr.
VLADÍMÍR Krjútskov, yfirmaður sovésku öryggislögreglunnar
KGB, sagði á fundi með blaðamönnum í Moskvu í gær að umfang
skipulagðar glæpastarfsemi í Sovétríkjunum hefði aukist stórlega
að undanförnu. Sagði hann þessa þróun haldast í hendur við þá
upplausn sem ríkjandi væri á stjórnmálasviðinu þar. eystra.
Kijútskov sagði að umbóta-
stefna Míkhaíls S. Gorbatsjovs
hefði orðið til þess að auka umsvif
sovéskra glæpamanna. Kvað hann
þetta einkum eiga við um fyrirtæki
sem Sovétborgarar hefðu komið á
fót í samvinnu við erlend einkafyr-
irtæki í anda perestrokja-steinu
Sovétleiðtogans. Hundruðum slíkra
verkefna hefur verið hleypt af
stokkunum á undanförnum árum
og eru það einkum fyrirtæki í
Norður-Ameríku og Evrópu sem
gengið hafa til samstarfs við Sovét-
menn. „Nú er svo komið að skipu-
lögð glæpastarfsemi er orðin mun
umfangsmeiri en við gátum ímynd-
að okkur fyrir nokkrum árum,“
sagði yfirmaður KGB og bætti við
að þessu fylgdi aukið ofbeldi og
rustamonnska í samfélagi Sovét-
manna. Tap ríkissjóðs sökum þessa
væri hins vegar tæpast unnt að
ímynda sér.
Krjútskov kvaðst telja að þessa
þróun mætti rekja til þess upp-
lausnarástands sem skapast hefði
í Sovétríkjunum vegna áforma
stjórnvalda um að innleiða þar
markaðshagkerfi. Þetta ástand
færðu sovéskir glæpamenn sér í
nyt. Versnandi lífskjör og viðvar-
andi vöruskortur hefði orðið til
þess að auka umsvif svartamark-
aðsbraskara, sem nálgast gætu
eftirsóttan varning erlendis. Emb-
ættismenn í innanríkisráðuneytinu
hafa sagt að ríkissjóður verði á ári
hveiju af gríðarmiklum tekjum
vegna þess hve skipulögð starfsemi
smyglara sé orðin í Sovétríkjunum.
í skjóli samstarfsfyrirtækja sé eft-
irsóttum sovéskum varningi, svo
sem kavíar, smyglað úr landi. Inn
í landið komi hins vegar tölvur og
annar varningur sem unnt sé að
selja á svörtum markaði með mikl-
um hagnaði.
Vladímír Kijútskov sagði ástæðu
til að ætla að sú ákvörðun yfirvalda
að ganga á ný til samstarfs við
Reuter
Vladímír Krjútskov
erlend ríki á vettvangi Alþjóðalög-
reglunnar, Interpol, gæti orðið til
þess að auðvelda baráttuna og
bætti við að mikilvægt væri að
settar yrðu strangar reglur um
starfshætti og umsvif samstarfs-
fyrirtækja í Sovétríkjunum. Vadím
Bakatín, innanríkisráðherra, sem
sat einnig blaðamannafundinn,
sagði yfirvöld gera allt sem í þeirra
valdi stæði til að hefta starfsemi
skipulagðra hópa glæpamanna.
Sagði hann öryggislögregluna hafa
sýnt málinu mikinn skilning og
fyrir þá aðstoð bæri að þakka.
gísla í írak og Kúvæt. Stjórnarerind-
rekar sögðu næsta öruggt að þingið
samþykkti að Frakkarnir yrðu látnir
lausir. Hubert Vedrine, talsmaður
Francois Mitterrands Frakklandsfor-
seta, sagði hins vegar að Frakkar
myndu ekki hvika frá þeirri kröfu
Sameinuðu þjóðanna að írakar
slepptu öllum gíslum sínum og því
kæmi ekki til greina að fallast á til-
boð Saddams.
Olía lækkaði í verði um 5,24 dali
á fatið í New York, fór niður í 28,55
dali og hefur aldrei lækkað jafn mik-
ið á einum degi. Verð á Norður-
sjávarolíu lækkaði um 4 dali í 27
dali á fatið í Lundúnum og hefur
ekki verið jafn lágt frá 31. ágúst.
Sjá „Ekki eru allir á...“ á bls.
30.
Bandaríkin:
Leignmóðir fær
ekki forræði
Santa Ana í Kaliforníu. Reuter.
DÓMARI í hæstarétti Kaliforníu-
ríkis úrskurðaði í gær að kona sem
gegndi hlutverki leigumóður fyrir
hjón er ekki gátu eignast barn
með hefðbundnum hætti gæti ekki
krafist forræðis yfir barninu.
Þetta er í fyrsta skipti sem kveð-
inn er upp úrskurður í máli af þessu
tagi. Dómarinn sagði ljóst að leigu-
móðirin, Anna Johnson, hefði
tvimælalaust átt mikilvægan þátt i
að barnið, mánaðargamall drengur,
kom í heiminn, en Johnson hefði
ekki lagalegan rétt til drengsins.
Johnson, sem er 29 ára gömul, fékk
10.000 dollara greiðslu frá foreldrun-
um fyrir að ala barnið.
Egg úr legi móðurinnar, Crispinu
Calvert, var fijóvgað með sæði föður-
ins, Marks Calverts, og egginu þar
næst komið fyrir í legi Johnson.