Morgunblaðið - 06.03.1991, Blaðsíða 17

17
Flug’vélaverð í pressu?
eftir Leif ^ —
Magnússon 1
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. MARZ 1991
Leifur Mag-nússon Fyrsta B 737-400 þota Flugleiða, TF-FIA, í flugtaki frá Seattle í
apríl 1989.
Tegund Byrjar Verðskráning Breyting
B 737-100 rekstur ár 1967 AVMARK (milfj. $) 3,50 2,0 o/ /o -42,9
B 737-200 1967 5,25 3,3 -37,1
B 737-200C 1968 6,25 4,3 -31,2
B 737-200Adv. 1972 7,25 5,5 -24,1
B 737-200CAdv. 1971 8,50 6,8 -20,0
B 737-300 ' 1984 21,00 22,0 +4,8
B 737-400 1988 28,50 30,0 +5,3
B 737-500 1990 25,50 26,0 +2,0
í sl. viku birti vikublaðið Pressan
forsíðufréttina „Verðmæti flug-
flota Flugleiða hrapar". í inngangi
fréttarinnar segir m.a.: „Talið er
að verð á minni flugvélum — svip-
aðrar gerðar og Boeing 737-400
vélar Flugleiða — muni lækka um
allt að 20 prósent þegar líður á
árið. Þetta þýðir að verðmæti
helmings flugvélaflota Flugleiða
lækkar um fimmtung eða sem
svarar 1400 milljónum króna.“
Við nánari lestur „stórfréttar-
innar“ er augljóst að hún hlýtur
að byggja á stórfelldum misskiln-
ingi, bæði hvarð varðar þróun á
verðlagi eldri og nýrri flugvélag-
erða, svo og skráningu bókfærðs
verðmætis flugvéla Flugleiða í
efnahagsreikningi félagsins.
Mismunandi þróun
Á undanförnu ári hefur verið
eldri gerða þotna, þ. á m. B 727,
B 737-100, B 737-200 og DC-9,
stórlækkað. Su þróun mun án efa
halda áfram á þessu ári. Hins veg-
ar hefur verð nýrra og hagkvæm-
ari gerða stöðugt hækkað, þ. á. m.
þeirra tveggja gerða sem Flugleið-
ir völdu, B 737-400 og B 757.
Engin merki eru þess að verð
þeirra fari lækkandi þrátt fyrir
ýmis skammtímaáhrif vegna sam-
dráttar á breskum leiguflugsmark-
aði, svo og minni flugflutninga nú
í ársbyijun vegna Persaflóastríðs-
ins.
Ástæður fyrir vaxandi verðhruni
eldri gerðanna eru einkum fjórar:
* Verulega strangari og kostn-
aðarsamari viðhaldsákvæði, m.a. í
kjölfar slysa, sem rakin voru til
málmtæringar og annarra „öldr-
unarsjúkdóma“ gömlu flugvél-
anna.
* Umtalsverður eldsneytis-
sparnaður nýrri gerða. (B 737-400
og B 757 þotur Flugleiða eyða um
35-40% minna eldsneyti en B 727
og DC-8 þoturnar, reiknað á hvert
farþegasæti.)
* Gildistaka strangari hávaða-
reglna, sem eldri gerðirnar geta
ekki fullnægt nema með mjög dýr-
um breytingum og jafnvel hreyfla-
skiptum.
* Almennar og stöðugar tækni-
framfarir í flugvélasmíði, m.a. á
sviði stóraukinnar tölvuvæðingar.
Átta gerðir B 737
Einfaldast er að átta sig á þess-
ari þróun með því að líta á með-
eftir Margréti
Theodórsdóttur
Að þramma skólagönguna upp
allan grunnskólann er merkilegt
athæfi ungra Islendinga sem erfa
munu landið (eitt með öllu). Við
göngulok eru nemendur mismun-
andi vel á sig komnir, sumir sveittir
og ánægðir, aðrir daufari í dálkinn
og vegamóðir.
Hvernig sem því er nú varið þarf
veganestið að vera kjarngott og
hollt. Við kennararnir matreiðum
námsefnið eftir kúnstarinnar regl-
um og notum margvíslegt hráefni
og reynum að láta hugmyndaflugið
njóta sín, að minnsta kosti eins oft
og kostur er.
Mín bjargfasta trú í kennslumál-
unum er á þá lund að kenna skuli
námsgreinar — ekki bækur. Náms-
greinarnar eru aðaluppistaða
kennslufæðunnar en bækur og önn-
ur námsgögn nokkurs konar krydd
i tilveruna, sumt notað, annað ekki
— allt eftir því hvað hentar hveiju
sinni, og þeir eru margir námsgrein-
akokkarnir.
fylgjandi töflu, sem sýnir verð-
skráningú AVMARK í janúar 1990
og 1991 fyrir átta gerðir B 737
þotna:
AVMARK miðar hér við meðal-
verð á nánar skilgreindum notuð-
um „meðalþotum“, nema hjá B
737-400 og -500 er miðað við
meðalverð á nýjum þotum, enda
voru þessar tvær gerðir fyrst tekn-
ar í rekstur á árunum 1988 og
1990.
í frétt Pressunnar er því spáð
að um 500 vélar af gerðinni B
737-400 og B 737-500 verði á
markaðnum seinna á árinu. Býsna
erfitt getur orðið að láta þessa spá
rætast, þar sem enn hafa ekki
verið smíðaðar nema 146 B
737-400 og 54 B 737-500, eða
samtals 200. Þótt 650 B 737 flug-
vélar verði einnig teknar með í
dæmið er „spáin“ áfram jafn
óraunhæf og vitlaus.
Kjarni málsins er sá, að það eru
einmitt þessar nýju gerðir, B
737-300, -400 og -500, búnar spar-
neytnum og hljóðlátum CFM56-
hreyflum, sem eru í sívaxandi
mæli að leysa af hólmi eldri gerð-
irnar, B 737-100 og -200, sem
búnar eru JT8D-hreyflum. Samtals
hafa 26 flugfélög í Evrópu pantað
þessar nýju flugvélar, þ. á m. 14
„ Askur grunnskóla-
nemans — Námsgagna-
stofnun, sú sem
skammtar „bókvitið“,
og nýtt grunnskóla-
frumvarp leikur undir
á langspilið.“
Á sama hátt og þegar kitla á
bragðlaukana er ljóst að pipar og
salt duga skammt þegar elda skal
fjölbreytilegar krásir. Kryddið þarf
að vera fjölbreytilegt — svo árang-
urinn verði lystilegur.
Námsgagnastofnun sér okkar
ágætu nemendum fyrir þessu kryddi
námsins — en viti menn! Gamla ein-
okunarverslunin er enn við lýði þeg-
ar námsgögn til skólanna eru ann-
ars vegar. Engin breyting á þeirri
tilhögun virðist í sjónmáli því í nýju
grunnskólafrumvarpi er gert ráð
fyrir óbreyttu hlutverki Námsgagn-
astofnunar. Ráðherra menntamála
boðar valddreifingu á hinurn ýmsu
félög, sem valið hafa B 737-400.
Fyrir nokkrum vikum kynnti t.d.
British Airways pöntun sína á 17
B 737-400.
Bókfært markaðsverð?
í Pressu-fréttinni er minnst á
niðurstöðu Hafskipsmálsins í sam-
bandi við bókfært verðmæti eigna
skipafélagsins. Ég sé ekki betur
en að hér sé gefið í skyn að nýjar
flugvélar Flugleiða séu skráðar á
„markaðsverði" í bókhaldi félags-
ins. Þannig muni meintar sveiflur
í markaðsverði hafa bein'áhrif á
niðurstöðutölur efnahagsreiknings
félagsins.
Þetta er fjarstæða. Flugvéla-
kostur Flugleiða er í bókhaldi fé-
lagsins skráður á raunverulegu
kaupverði, sem endurmetið er í
samræmi við breytingu á banda-
ríkjadal gagnvart íslenskri krónu,
og jafnframt tekið tillit til al-
mennra verðlagsbreytinga í
Bandaríkjunum. Það verðmæti er
síðan afskrifað á tilteknum ára-
fjölda. Bókfært verðmæti nýju
flugvélanna er verulega lægra en
almennt viðurkennt markaðsverð-
mæti þeirra.
í ársreikningi Flugleiða fyrir
árið 1990, sem nú er verið að
ganga frá fyrir aðalfund, eru fimm
Margrét Theodórsdóttir
sviðum en val á framboði náms-
gagna fyrir allan grunnskólann er
á valdi stjórnar Námsgagnastofnun-
ar. Hvernig skyldi framhaldsskólun-
um takast að halda uppi fjölbreytni
í sinni kennslu ef sami háttur væri
hafður á?
Menntamálaráðuneytið hefur
undanfarið hvatt starfsmenn skóla
„Við nánari lestur
„stórfréttarinnar“ er
augljóst að hún hlýtur
að byggja á stórfelldum
misskilningi, bæði
hvarð varðar þróun á
verðlagi eldri og nýrri
flugvélagerða, svo og
skráningu bókfærðs
verðmætis flugvéla
Flugleiða í efnahags-
reikningi félagsins.“
nýjar þotur félagsins (tvær B 757
og þijár B 737-400) skráðar sam-
tals að verðmæti 9.186 millj. kr.
(165,6 millj. $). Til samanburðar
er þess að geta að tryggingarverð-
mæti sömu fímm flugvéla er
12.370 millj. kr. (223 millj. $), eða
34,7% hærra en bókfært verð.
Lokaorð
Flugleiðir náðu sérstaklega hag-
stæðum samningum við framleið-
endur hinna nýju flugvéla félags-
ins, svo og við þær bankastofnan-
ir, sem fjármögnuðu kaup þeirra.
Jafnframt voru allar eldri B 727
og DC-8 þotur félagsins seldar á
háu verði áður en verðlækkun eldri
gerðanna skall á. Félagið er því nú
í verulega betri stöðu en þau
flugfélög, sem enn eiga eða reka
eldri gerðir flugvéla, enda endur-
speglar rekstrarárangur félagsins
á liðnu ári þá staðreynd.
Höfundur er framkvæmdastjóri
flugrekstrarsviðs Flugleiða hf.
að móta sína eigin skólanámskrá
og er það vel. Slíkt kallar á fjöl-
breyttari námsgögn og áherslur sem
geta verið mismunandi eftir skólum
— því eins og við vitum eru allir
einstakir. Það getur ekki verið á
valdi einnar stofnunar að hafa
nægilega fjölbreytni á námsefni. Þar
við bætist að ýmsar skilgreiningar
af hálfu ráðuneytisins eru ekki næg-
ilega afgerandi, t.d. hvað varðar
skyldunám, valgreinar og hvað
flokka skuli undir námsgögn í skyld-
unámi.
Og nú á tímum Sykurmola,
Kristjáns Jóhannssonar, Steinunnar
Sigurðardóttur og Tímaþjófsins er
sú vonda staðreynd skólamönnum
ljós: Enn er spilað á langspil í
menntamálaráðuneytinu. I nýju
grunnskólafrumvarpi er ekki gerð
minnsta tilraun til þess að færa
þessi ólukkans námsgagnamál til
betri vegar. Skólamenn bíða nú
átekta að skorið skuli á þann hnút
sem nú er rígbundinn í útvegun
grunnskólanema á námsgögnum og
ekki örlar á úrlausnum.
Litla gula hænan fann fræ, það
var hveitifræ ...
Höfundur er skólastjóri
Ijarnarskóht ogá sæti í
skólamála- og fræðsluráði
Reykja víkurborgar.
Grunn skólalög
★ GBC-Skírteini/barmmerki
fyrir: félagasamtök, ráðstefnur,
starfsmenn fyrirtækja, o.m.fl.
Efni og tæki fyrirliggjandi.
OTTO B. ARNAR HF.
Skipholti 33 -105 Reykjavik
Símar 624631 / 624699
Honda ’91
Civic
Sedan
16 ventla
Verð 1.045 þús. sjálfsk.,
miðaö við staðgreiðslu
GREIÐSLUSKILMÁLAR
FYRIR ALLA.
ÍHONDA
VATNAGÖRÐUM 24, RVÍK., SÍMI 689900
HAGGLUNDS DENIS0N
VÖKVADÆLUR
☆ Olíumagn frá 19-318 l/m(n.
☆ Þrýstingur allt aö 240 bar.
☆ Öxul-flans staðall sá sami
og á öðrum skófludælum.
☆ Hljóðlátar, endingargóðar.
☆ Einnig fjölbreytt úrval af
stimpildælum, mótorum
og ventlum.
☆ Hagstætt verð.
☆ Ýmsar gerðir á lager.
☆ Varahlutaþjónusta.
☆ Hönnum og byggjum upp
vökvakerfi.
SIC. SVEINBJÖRNSSON HF.
Skelðarásl, Garðabæ
Símar 52850 - 52661
Þú svalar lestrarþörf dagsins