Morgunblaðið - 05.10.1991, Blaðsíða 2

ipt ít:.tfinT'>in ít’mAtiíiArtnA.i flin/,,ianHrtftoM
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. OKTÓBER 1991
Rekstur Blöndu-
virkjunar hefst
REKSTUR Blönduvirkjunar hefst með formlegum hætti klukkan fimm
í dag þegar Jóhannes Nordal stjórnarformaður Landsvirkjunar ræsir
fyrsta hverfii af þremur í rafaflsstöðinni.
Framkvæmdir við virkjunina hóf- lag á miðju þessu ári er 13,2 milljarð-
ust 1984, með jarðgangagerð og var
þá stefnt að því að rekstur gæti
hafist haustið 1988. Vegna breyttra
markaðsaðstæðna var stíflugerð og
niðursetningu véla frestað og gang-
setning ákveðin í byrjun október
1991.
Homsteinn var lagður að virkjun-
inni fyrir rúmu ári. Hún 150 mega-
vött að afli þegar allir hverflarnir
hafa verið teknir í notkun, í mars á
næsta ári. Áætlaður heildarkostnað-
ur við Blöndttvirkjun miðað við verð-
ar króna.
Um næstu áramót verður önnur
vél tilbú«n til notkunar og hin þriðja
í mars á næsta ári. Stjórn og for-
stjóri Landsvirkjunar, Halldór Jónat-
ansson, verður viðstödd er hverfillinn
verður ræstur, en stjórnina skipa
Alfreð Þorsteinsson, Árni Grétar
Finnsson, Finnbogi Jónsson, Guð-
mundur Árni Stefánsson, Gunnar
Agnars, Páll Gíslason, Páll Pétursson
og Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson.
Sjávarútvegsráðherra:
Leyfir ekki veiðar á
fjórum háhyrningum
ÞORSTEINN Pálsson sjávarút-
vegsráðherra hefur ákveðið að
veita Fána, styrktaraðilum Sædý-
rasafnsins í Hafnarfirði, ekki leyfi
til þess að veiða fjóra háhyrn-
inga, sem Fána vildi fá að veiða
og selja í dýragarða erlendis í
íjáröflunarskyni.
Holtavörðuheiði:
Hálka veld-
ur öngþveiti
FLJÚGANDI hálka var á Holta-
vörðuheiði í gærkvöldi, og olli
nokkru umferðaröngþveiti.
Margir bílar á norðurleið, sem
ekki voru búnir nagladekkjum,
urðu að snúa við sunnan við sælu-
húsið á háheiðinni. Einn bill ók
út af veginum, en ekki urðu
meiðsli á fólki.
Að sögn Rögnvaldar Ólafssonar,
bílstjóra á Hreyfli, sem leið átti
norður yftr Holtavörðuheiði í gær-
kvöldi, var ekki mikill snjór á heið-
inni, en mikil hálka. Allmikið hvass-
viðri var, og fylgdi því nokkur skaf-
renningur. Hann sagði mikla um-
ferð hafa verið um heiðina í gær-
kvöldi og margir bílar hefðu þurft
að snúa við þar sem þeir hefðu
verið vanbúnir til aksturs við þessar
aðstæður.
Sjávarútvegsráðherra sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær að
þessi ákvörðun hefði verið tekin
vegna þess að litið væri á þetta til-
tekna mál sem dýraverndarmál og
það heyrði þar af leiðandi undir
umhverfisráðuneytið.
„Við teljum að þetta tiltekna mál
lúti ekki hvalveiðimálum sem slíkum,
heldur dýravemdarmálum og send-
um því þetta erindi til umhverfis-
ráðuneytisins til umsagnar. Umsögn
þess ráðuneytis var neikvæð og því
var ákveðið að hafna þessari beiðni.
Það væri alveg óhætt að taka þessa
hvali úr stofninum, en málið snýst
bara ekki um það í þessu tilviki."
Morgunblaðið/Sverrir
Húseignin Hafnarstræti 5 sem Búnaðarbanki íslands hefur fest
kaup á. Hugmyndir eru uppi um að brú tengi húsnæði bankans
beggja vegna Hafnarstrætis í framtíðinni. Á innfelldu myndinni
er eign Búnaðarbankans við Austurstræti 3, sem gekk upp í kaup-
Búnaðarbankinn kaupir Hafnar-
stræti 5 á 155 milljónir króna
BÚNAÐARBANKI íslands hefur keypt húseignina Hafnarstræti
5, af Kaupvangi hf. Kaupverðið er 155 milljónir króna og er fast-
eignin Austurstræti 3, sem metin er á 30 milljónir hluti af kaup-
verðinu.
Húseignin Hafnarstræti 5, er
2.970 fermetrar að stærð á þrem-
ur hæðum ásamt kjallara og risi.
Að sögn Sólons Sigurðssonar
bankástjóra, er verið að huga að
framtíðinni með þessum kaupum
en ekki hefur endanlega verið
ákveðið hvernig húsið verður nýtt.
„Við þurfum að færa þá starfsemi
sem var í Austurstræti 3,“ sagði
hann. „Þar höfum við haft eina
hæð ásamt risi undir bankastarf-
semi. Við leigjum í Austurstræti
9 efri hæðina og þegar sá leig-
utími rennur út þarf hugsanlega
að rýma þar. Það er langt síðan
að við höfum haft lausa skrifstofu
í öllu húsnæði Búnaðarbankans í
miðbænum og var orðið þröngt
um. Þetta er nánast eini möguleik-
inn sem við höfum til stækkunar
í miðbænum og er hugmyndin að
byggja brú yftr Hafnarstræti og
tengja byggingarnar saman. Það
hefur verið kannað og hugmyndin
fengið góðar undirtektir."
Náttúruverndarráð:
Stöðva ber töku á kísil-
gúr úr Mývatni hið fyrsta
NATTURUVERNDARRAÐ hefur
ályktað að stöðva beri kísil-
gúrtöku úr Mývatni hið fyrsta, og
að gengið verði frá námunni á
skipulegan hátt. Þetta kemur
fram í umsögn Náttúruverndar-
ráðs um skýrslu sérfræðinga-
nefndar um áhrif Kísiliðjunnar hf.
á lífríki Mývatns, sem út kom í
júlí síðastliðnum, en umsögn ráðs-
Nú hleður fólk jafnvel
bókum í innkaupakerrur
- segir Lárus Blöndal bóksali sem hefur
selt verzlun sína eftir 55 ára rekstur
LÁRUS Blöndal bóksali, sem verzlað hefur með bækur í fimmtíu
og fimm ár, stóð við búðarborðið í verzlun sinni við Skólavörðustíg-
inn í síðasta sinn í gær, en þá tók Jón Hjálmarsson, sem keypt
hefur verzlunina af Lárusi, við rekstrinum. Lárus hefur haft búð
á Skólavörðustígnum síðan 1943, eða í 48 ár.
„Ég bytjaði hjá Bókaverzlun
Sigfúsar Eymundssonar 1936. Þá
var Pétur Halldórsson, síðar borg-
arstjóri, bóksali,“ sagði Lárus í
samtali við Morgunblaðið í gær.
„Ég var svo heppinn að fá starfið,
þótt ég hefði ekkert starfað við
bóksölu áður. Þarna var ég í fjögur
ár. Gunnar Einarsson, forstjóri Isa-
foldarprentsmiðju, sem prentaði þá
Morgunblaðið, fékk mig til að setja
í gang Bókaverzlun ísafoldar. Þar
var ég í þtjú ár. Árið 1943 stofn-
aði ég eigin bókaverzlun hér á
Skólavörðustíg og hef verið hér í
48 ár. Þegar Morgunblaðshúsið var
byggt voru þar tólf verzlanir á
neðri hæðunum og ég opnaði þar
útibú, þar sem ég var í tuttugu ár.
Ég hef verið heppinn, haft gott
fólk. Það hefur gert gæfumuninn.
011 þessi ár hef ég haft marga fasta
viðskiptavini og haft samskipti við
fjöldann allan af fólki."
— Finnstþérmargthafabreytzt
í bóksölunni á þessum árum?
„Já, mesta breytingin var þegar
bækur fóru í stórverzlanirnar. Við
bóksalarnir leggjum alla búðina
undir bækur, allan ársins hring.
Stórverzlanirnar meðhöndla bæk-
urnar hins vegar eins og harm-
óníku, draga hana út í desember
en hina ellefu mánuðina leggja
þeir hana saman. Þessi samkeppni
kom auðvitað niður á bókaverzlun-
um, manni er sagt að fólk gangi
jafnvel um og hlaði bókum í inn-
kaupakerrur, sem við höfum aldrei
þekkt.“
— Hefur þér fundizt áhuginn á
bókunum dvína?
„Ég er nú ekki frá því. En þó
er ævinlega sami andinn 4 desem-
Morgunblaðið/KGA
Lárus Blöndal í verzlun sinni.
ber. Foreldrar og ættingjar hugsa
alltaf um börnin og leita til bóka-
búðanna að gjöfum handa þeim.
Sem betur fer eru bækur ennþá
mikið notaðar til jólagjafa."
— Að hveiju snýrðu þér núna
þegar þú hættir verzlunarrekstri?
„Ég er nú orðinn sjötíu og sjö
ára, en ég bíð eftir vorinu. Tijá-
rækt og gróður eru mitt hugðar-
efni, svo ég vona að skammdegið
líði fljótt:"—---------------------
ins var send umhverfisráðherra á
fimmtudaginn. Róbert B. Agnars-
son, framkvæmdastjóri Kisiliðj-
unnar hf., segir umsögn Náttúru-
verndarráðs óskiljanlega í ljósi
niðurstaðna sérfræðingaskýrsl-
unnar, þar sem því væri slegið
fram að sveiflur í lífríki Mývatns
verði ekki tengdar starfsemi
Kísiliðjunnar.
I umsögn Náttúi-uvemdarráðs
segir að það sé mat ráðsins að endur-
skoða beri skilmála gildandi námu-
leyfis Kísiliðjunnar hf. Nauðsynlegt
sé að í endurskoðuninni verði tekið
fullt tillit til þess að Mývatnssvæðið
sé einstök náttúrugersemi, sem
verndað sé samkvæmt landslögum
og með alþjóðasamþykkt. Náttúru-
vemdarráð vill að endanleg mörk
svæðis og tímamörk kísilgúrvinnsl-
unnar verði ákvörðuð frá vísindaleg-
um forsendum, og gerð verði sérstök
áætlun um lok starfseminnar.
Náttúruverndarráð vill að tíma-
mörk námuleyfis Kísiliðjunnar verði
þrengd, þannig að þau verði miðuð
við það efnismagn, sem nýtanlegt
er innan ramma laga um verndun
Mývatns og Laxár, og í samræmi
við það markmið núgildandi námu-
leyfis að eigi verði verulegar og var-
anlegar breytingar til hins verra á
gróðri í og við Mývatn. Þá verði
námuvinnsla að öðru jöfnu takmörk-
uð við þau svæði í Ytriflóa, sem eru
innan marka núgildandi námuleyfis
frá 10. desember 1986, og engin
námuvinnsla verði heimiluð innan
netlaga. Ráðið telur nauðsynlegt að
lok kísilgúrtöku fari fram á skipuleg-
an hátt og innan þeirra marka, sem
þegar hafa verið dregin í Ytriflóa
samkvæmt námuleyfi. Meðal annars
þurfi að ganga þannig frá endan-
legri afmörkun námusvæðisins að
breytingar á jöðrum þess hafi sem
minnst áhrif á lífríkið, og undirbúa
þurfi áætlun um vöktun breytinga
og framfylgja henni. Þá þurfi að
kanna nánar aðgerðir til þess að
draga úr skaða sem þegar sé orðinn
af völdum kísilgúrtöku úr Mývatni,
og Náttúruverndarráð vill að engin
námuvinnsla verði heimiluð sunnan
Teigasunds, en það telur að nú þeg-
ar liggi fyrir nægar upplýsingar til
þess að hafna algerlega hugmyndum
um kísilgúrvinnslu í Mývatni sunnan
Teigasunds. Slík vinnsla, jafnvel þó
hún færi aðeins fram í tilrauna-
skyni, hefði í för með sér verulega
röskun á setburði í vatninu og þar
með átuskilyrðum, til viðbótar þeirri
miklu röskun sem þegar sé orðin.
Róbert B. Agnarsson, fram-
kvæmdastjóri Kísiliðjunnar hf., sagð-
ist í samtali við Morgunblaðið í gær
ekkert skilja'í þessari niðurstöðu
Náttúruverndarráðs. „Þeir eru þarna
að ijalla um náttúruþátt málsins, en
síðan koma inn í þetta hinir félags-
legu og hagrænu þættir. Þetta á eft-
ir að fara sína leið og ég á von á
því að í þessu máli verði skynsemin
látin ráða,“ sagði hann'
Eiður Guðnason umhverfisráð-
herra sagðist ekki vilja tjá sig um
untsögn Náttúruverndarráðs að svo
stöddu. „Iðnaðarráðuneytið gefur
formlega út námuleyfi Kísiliðjunnar,
en þetta er umsögn um sérfræðinga-
skýrsluna sem unnin var á vegum
umhverfisráðuneytisins. Þessi mál
eru órædd milli ráðuneytanna eftir
þessar untsagnir, og menn munu
taka sér góðan tíma til-ákvarðana í
málinu."