Morgunblaðið - 18.12.1991, Qupperneq 42

42
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. DESEMBER 1991
^ ^
) MITSUBISHI
/ \ SJÓNVARPSTÆKI
25" Mono - m/textavarpi (ísl. stafir), fjarstýring.
SÉRTILBOÐ:
49.950,-
stgr.
Munalán
Afborgunarskilmálar
myndlampi
Vönduð verslun
HUéMCO
FÁKAFENI 11 - SÍMI 688005
BIAIKs
Clairol Classic Setter er sett með 20
hár-hiíarúllum fyrir þœr sem viija tolla
tískurini. Jólaverð aðc'ins 3.400,- eða
3.100,-stgr.
Clairol Crimp and Wave er vandað
fjölnota hárkrupmu og -liðajárn.
Jólaverð aðetns 3.800,- eða
3.400,- stgr.
Clairol Massage er vandað
líkamsnuddtœki með 2 hraðastillum og
4 skiptanlegum nuddhausum. Jólaverð
aðeins 2.900,- eða
2.600,- stgr.
SKIPHOLT119
SÍMI29800
Clairol Curl Control er sett með 20
hár-hitarúllum sem eru með nýju lagi
sem auðveldar enn tneira hárgreiðsluna.
fólaverð aðeins 4.300,- eða
3.900,-stgr.
Clairol Silver Sliot er Vandaður 1200W
hárblásari með tveimur blásturshausum:
Venjulegum haus og svo sérstökum haus
sem dreifir blœstrinum og lyftir hárinu
um leið. Jólaverð aðeins 2.700,- eða
2.400,- stgr.
Hagræðing
í heilbrigðis-
kerfinu
eftirÞorvald Veigar
Guðmundsson
Árferði er erfitt og það verður
að spara og draga saman á flestum
sviðum. Alþingi og ráðherrar þurfa
því að taka margar erfiðar og óvin-
sælar ákvarðanir þessa dagana. Ein
þera er að ákveða 5% sparnað á
sjúkrahúsum hér í Reykjavík, en
það mun þýða um 300 milljóna
króna niðurskurð á Ríkisspítölum.
Við höfum setið á fundum undanf-
arna daga og rætt um hagræðingu
og sparnað og það mun bera nokk-
urn árangur, en hvergi nærri 300
milljónum.
Því marki verður ekki náð nema
að draga verulega úr þjónustu.
Augljóst er að fleiri þeirra sem
koma bráðveikir inn á spítalann
verða vistaðir á göngum, það verð-
ur að fækka hjartaaðgerðum,
fækka bæklunaraðgerðum og bið-
listar munu lengjast og það verður
að loka hjúkrunarrúmum og rúmum
fyrir aldraða.
En það er fleira að gerast í
sjúkrahúsmálum. Fyrr á árinu
fengu Ríkisspítalar stórt erlend ráð-
gjafarfyrirtæki til að gera áætlun
um uppbyggingu um framtíðarþró-
un Landspítalans. Fyrirtækið heitir
Ernst & Young það hefur hundruð
manna í vinnu, sem ’/inna að ráðg-
jöf um hagræðingu á sjúkrahúsum
og heilbrigðismáium víða um heim.
Starfsmenn Ernst & Young
fengu ýmsar upplýsingar um
Landspítalann, en þeir töldu það
ekki nægja, þeir vildu fá að vita í
hvaða umhverfi spítalinn starfaði
og fengu því ýmis gögn um ísland,
íslenska heilbrigðiskerfið og þar á
meðal ársskýrslur Borgarspítala og
Landakots. Ráðgjafarfyrirtækið
skilaði skýrslu í september sl., sem
gekk út á nokkuð annað en búist
var við. Þeir sögðu: ... í litlu samfé-
Íagi eins og ykkar er ekki rétt að
hugsa um hagræðingu innan eins
spítala, það á að hugsa um upp-
byggmgu alls heilbrigðiskerfisins
og með því næst mest hagkvæmni.
Þeir litu á alla þá valkosti sem
mögulegir eru um sameiningu spít-
alanna þriggja í Reykjavík. Talið
var t.d. að lítið ynnist við samein-
ingu Landakotssþítala og Landspít-
ala, en aftur á móti töldu þeir að
hagkvæmasti kosturinn væri, að
sameina Landspítáiann og Borgar-
spítalann og það gæfi einnig mögu-
leika á mestri sérhæfingu og bestu
þjónustunni. Langóhagkvæmast
töldu þeir að sameina Landakots-
spítala og Borgarspítala og búa
þannig til tvo svipað stóra spítala
sem myndu vera í stöðugri sam-
keppni á þessum litla markaði og
lokaráðgjöf þeirra var: „Látið þið
kanna hagkvæmni á sameiningu
Borgarspítala og Landspítala."
Þessari skýrslu var skilað í sept-
ember, henni hefur verið stungið
undir stól.
í október var sett upp önnur
nefnd, sem í voru stjórnendur Borg-
arspítala og ráðuneytisfólk. Vitað
var að sumir nefndarmanna voru
mjög ákveðnir í því að vinna að
sameiningu þessara tveggja spítala.
Nefndin skilaði skýrslu til ráðherra
á föstudaginn var. Samkvæmt
skýrslu nefndarinnar var hlutverk
hennar „að kanna möguleika á, með
hvaða hætti mætti ná fram þeim
sparnaði sem fjárlagafrumvarp
næsta árs gerir ráð fyrir í rekstri
Borgarspítala og Landakotsspít-
ala“. Því kemur niðurstaða nefndar-
innar svo sannarlega á óvart, hún
leggur ekki til sparnað, heldur auk-
in útgjöld. Hún leggur til að Borgar-
spítali og St. Jósefsspítali, Landa-
koti verði sameinaðir í einn spítala.
Þorvald Veigar Guðmundsson
„Á sama tíma liggur
fyrir álit frá einu virt-
asta ráðgjafarfyrirtæki
um hagræðingu í heil-
brigðismálum, að sá
kostur sem verið er að
velja sé sá óhagkvæm-
asti sem við getum val-
ið. Ekki hafa heldur
verið færð nein rök fyr-
ir því að það liggi mjög
mikið á að taka ákvörð-
un í þessu máli.“
Til þess að það sé unnt er lagt til
að á árinu 1992 verði teknar 400
milljónir óg lagðar í uppbyggingu,
og 445 milljónir á árinu 1993. Rök-
in fyrir þessu eru þó ekki sterk, því
í skýrslunni segir: „Nefndin telur
mögulegt að sameina rekstur Borg-
arspítala og St. Jósefsspítala undir
eina stjóm og líklegt að það leiði
til spamaðar ef til lengri tíma er
litið, og aukinnar skilvirkni í þjón-
ustu.“ Málið stendur því þannig,
að það á að spara í þjónustu í
sjúkrahúsunum í Reykjavík, sem
kemur niður á mjög mörgum, og
leggja það fé í uppbyggingu til þess
að sameina Borgarspítalann og
Landakotsspítala, sem „líklega get-
ur leitt til sparnaðar" eftir nokkur
ár. Nefndin hefur ekki litið á aðra
möguleika, því í skýrslu segir:
„Nefndin hefur í starfi sínu ein-
göngu lagt áherslu á aukna sam-
vinnu eða sameiningu 'Borgarspít-
ala og St. Jósefsspítala Landakoti,
en ekki kannað hugsanlega sam-
vinnu eða hugsanleg verkaskipti á
milli annarra spítala á höfuðborgar-
svæðinu." Á sama tíma liggur fyrir
álit frá einu virtasta ráðgjafarfyrir-
tæki um hagræðingu í heilbrigðis-
málum, að sá kostur sem verið er
að velja sé sá óhagkvæmasti sem
við getum valið. Ekki hafa heldur
verið færð nein rök fyrir því að það
liggi mjög mikið á að taka ákvörðun
í þessu máli.
Það er augljóst að Alþingi ber
að vinna að hagræðingu í heilbrigð-
ismálum. Til að komast að skyn-
samlegri niðurstöðu í þessu máli
þarf tíma. Það er eðlilegt að málinu
verði frestað í eitt ár og Alþingi fái
aðila sem það treystir til að kanna
hagkvæmni af mismunandi valkost-
um sem liggja fyir í þessu máli.
Höfundur er dósent í
meinefnafræði við Iláskóhi
íslands og formaður Læknar&ðs
Landspítalans.