Morgunblaðið - 18.12.1991, Blaðsíða 47
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. DESEMBER 1991
47
stjóra dagsettu 1. ágúst 1990 og
fór fram á að verk hans og kenning-
ar yrðu metnar af til þess hæfum
aðilum. Búnaðarfélag Islands varð
við þeirri beiðni Þorvaldar þó svo
að félagið bæri fyllsta traust til
hans. í ljósi fyrri afskipta Halldórs
Gunnarssonar af þessum málum var
honum gefinn kostur á að standa
að úttektinni með Búnaðarfélaginu
sem hann þáði.
Búnaðarfélag íslands og Halldór
Gunnarsson fóru fram á það við
Háskóla íslands með bréfi dagsettu
6. nóvember 1990 að Háskólinn til-
nefndi hæfa fræðimenn til nefndrar
úttektar. Við því var orðið og lauk
úttektarnefndin störfum nú í júní-
mánuði. Frá nefndarálitinu hefur
verið greint opinberlega. Þó var lít-
il áhersla lögð á kynningu þessara
jákvæðu niðurstöðu fyrir nútíma
vinnubrögð í hrossarækt í flölmiðl-
um. Fyrst og fremst af tillitssemi
Búnaðarfélagsins við fyrrverandi
starfsmann sinn Gunnar Bjarnason
en með nefndarálitinu var staðfest
að í þessu máli hafði þeim feðgum
skjátlast algerlega. Álit þeirra
þriggja sérfræðinga sem úttektina
unnu er allt á jákvæða lund hvað
notkun BLUP-aðferðarinnar í
hrossarækt og stöðu Þorvaldar Árn-
asonar varðar. Einnig koma fram
í áliti þeirra margar þarfar ábend-
ingar sem tillit verður tekið til við
þróun þessa starfs í heild. Að ýms-
um úrbótum var þegar unnið er
upphlaupið varð eins og þegar hefur
komið fram í greininni.
Undirrót illindanna
Það liggur í augum uppi að um-
mæli Halldórs Gunnarssonar á
fundi Hrossaræktarnefndar 18.
apríl voru einungis dropinn sem
fyllti mælinn. Allt frá því að Þor-
valdur Árnason fór að beita sér
fyrir notkun nútíma búfjárkynbóta-
fræði í íslenskri hrossarækt hefur
hann legið undir mjög ósvífnum og
jafnvel persónulegum árásum frá
Gunnari Bjarnasyni. Nú er liðin
hálf öld síðan Gunnar lauk háskóla-
prófi og svo sem fram hefur komið
í grein þessari hefur nútíma búfjár-
kynbótafræði nánast verið byggð
upp frá grunni á þessum tíma. Ljós-
lega kemur fram í málflutningi
Gunnars Bjarnasonar að hann hefur
ekki viijað eða getað fylgst með
þessari þekkingarbyltingu, heldur
hefur hann reynt að kasta rýrð á
þessa vísindagrein og hefur í mál-
flutningi sínum fremur reynt að
höfða til tilfinninga fólks en skyn-
semi. Halldór hefur enga menntun
í búfjárrækt en hann ætti sem há-
skólamenntaður maður að sýna þá
dómgreind að hlíta niðurstöðum
vísindamanna á þessu fræðisviði.
Á meðan á vinnu sérfræðinga-
nefndarinnar stóð samþykktu ís-
lenskir hrossaræktendur á aðal-
fundi Hrossaræktarsambands ís-
lands og á ársþingi Landssambands
hestamannafélaga árið 1990 ein-
arðar traustsyfirlýsingar á rann-
sóknarstörfum Þorvaldar Árnason-
ar og nú í ár 15. nóvember sam-
GUCCI
Frábær úr
útlit og gæði
GUCCI
úrin fcerðu aðeins hjá
Garðari Ólafssyni
úrsmið, Lækjartorgi.
þykkti aðalfundur Félags hrossa-
bænda ályktun sem er efnislega
samhljóða samþykktum HÍ og LH
frá í fyrra. Þar sem Félag hrossa-
bænda lýsir yfir trausti á störfum
Þorvaldar Árnasonar fyrir íslenska
hrossarækt og tekur undir þá. stefn-
umótun sem Búnaðarfélag íslands
hefur frá upphafi haft í sambandi
við túlkun niðurstaða, hvort sem
er, af kynbótasýningum eða á kyn-
bótaspám.
Lokaorð
Af framansögðu má ljóst vera
að Búnaðarfélag íslands sinnti í
hvívetna eðlilegu samráði þegar
þessar nýju aðferðir voru teknar
upp í leiðbeiningastarfi félagsins í
hrossarækt. Búnaðarfélagið fór sér
ekki óðslega við að taka BLUP-kyn-
bótamatið upp. Það liðu rúm_ þrjú
ár frá því að kerfi Þorvaldar Árna-
Dnar var fullbúið þar til það var
rkið í notkun í leiðbeiningastarfi
ilagsins og tæp átta ár liðu þar
til kerfið var loks notað sem grunn-
ur að dómi stóðhesta með afkvæm-
um. Þrátt fyrir að hér sé um kjörað-
ferð að ræða til þeirra hluta. Nær
væri að gagnrýna okkur hjá Búnað-
aðarfélagi íslands fyrir að fara of
hægt í þessu máli.
Halldór Gunnarsson fullyrðir í
grein sinni að Búnaðarfélag Islands
hafi keypt þjónustu af fyrirtæki
Þorvaldar „dýru verði“. Svo sem
fram kemur í reikningum Búnaðar-
félags íslands hefur félagið greitt
Þoi-valdi Árnasyni í heild u.þ.b. kr.
680.000 fyrir alla þjónustu hans.
Það er útreikningur kynbótamats í
þijú ár og uppsetning mikilla reikni-
forrita í tölvu Búnaðarfélagsins
þegar félagið tók sjálft við útreikn-
ingunum. Þetta er ekki mikill kostn-
aður við slíka fagvinnu.
Það sem réttlætir að ólar séu
eltar við Halldór Gunnarsson um
þessi mál er að á einum stað í áliti
fyrrnefndrar sérfræðinganefndar
segir: „Þetta styrkir þá skoðun að
andmælin séu sprotin af skorti á
skilvirku kynningaratarfi.“. Vel má
vera að þetta sé raunin þrátt fyrir
allt það sém gert hefur verið til að
kynna þessar nýju kynbótaaðferðir
í hrossarækt á undanförnum árum.
Kynningar geta þó verið gagnslitlar
fyrir þá sem eru haldnir fordómum
og eru fyrirfram ákveðnir í að sitja
við sinn keip. Það er heldur ekkert
við því að segja þó að eldri menn
þurfi tíma til að átta sig á nýjum
hlutum og þeir vilji halda fram því
sem best taldist á þeirra mann-
dómsárum. Hins vegar má það aldr-
ei verða til þess að harnla árangurs-
ríku kynbótastarfi.
Ýmsar fullyrðingar sem koma
fyrir í grein Halldórs Gunnarssonar
í Mcrgunblaðinu verða gerðar að
umræðuefni síðar.
Höfundur er hrossuræktarrúðu-
nautur hjá Búnaðarfélagj íslands.
M HJÁ Máli og menningu er
komin út bókin Martin og Viktor-
ía eftir danska skáldið Klaus
Lynggaard. í kynningu frá útgef-
anda segir: „Sagan gerist í ná-
grenni Kaupmannahafnar og sögu-
maður er Martin, 16 ára. Hann
færir lesendur tæp tuttugu ár aftur
í tímann í heillandi frásögn um
þessa daga þegar allt gat gerst —
jafnvel það að síðhærður hljóm-
sveitartöffari yrði yfir sig ástfang:
inn af saklausri yfirstéttarpíu. í
bakgrunni dynur músíkin, og litrík-
ur vinahópurinn og litlaus skólinn
mynda eftirminnilega umgjörð um
samband tveggja ólíkra einstakl-
inga.“ Hilmar Hilmarsson þýddi
bókina sem er 260 bls. Guðjón Ket-
ilsson hannaði kápu. G. Ben prent-
stofa hf. prentaði.
Gódan daginn!
SLAN DSDÆTU R
Svipmyndir ur lífi íslenskra kvenna 1850 - 1950
Éii
jöKumwon / Rjgnhildur \ igíuvdiifúr
DSDÆTURi
ntlir úr lífi íslcndira kvenna
1850 1950
'Kv&uto&ófóa l wi
ÓRN OG ÖRLYGUR
Síöumúli 11, 108 Reykjavík 684866
lykilhlutverki"
„Þessi bók, þessar svipmyndir úr sögu íslensks samfélags og þáttar kvenna í mótun þess samfélags er ekki
aðeins fróðleg, heldur einnig mjög vel gerð og vel skrifuð. Eins og segir í upphafi er myndasafnið vandlega
valið og allur frágangur eins og best verður á kosið. Höfundar texta, myndritstjóri og útgefandinn eiga þakkir
skilið og er verkið verðug viðbót við það safn þjóðhátta- og samfélagslýsinga sem forlagið Öm og Örlygur
hefur gefið út undanfarin ár." Siglaugw Brynleifsson, Tíminn í desember 1991.
„Islandsdætur
gegndu þar