Morgunblaðið - 04.03.1992, Side 13
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. MARZ 1992
13
ANDSTÆTT HRÓA
HETTI
eru ráðherrarnir að hlífa þeim ríku
á kostnað þeirra fátæku. Öðnivísi
var Hróa hetti farið.
Sovétkerfi
eftir Gunnlaug
Þórðarson
Lögfræðingarnir í dómsmála-
ráðuneytinu og fjármálaráðuneyt-
inu hafa löngum séð ofsjónum yfir
launum sýslumanna og bæjarfógeta
og á síðustu tímum hefur þeim tek-
ist að fá þau svo mjög lækkuð, að
sýslumenn og bæjarfógetar eru yf-'
irleitt á lægri launum en undirmenn
þeirra, t.d. lögreglumenn.
Það er styrkur fyrir hvert byggð-
arlag að hafa vel launað yfirvald
og er venjulega til menningarauka.
Nú er þessu ekki lengur að heilsa.
Hæstaréttardómarar í fullu starfi
eru líka of lágt iaunaðir. Það er
stjórnarskrárbundið ákvæði að
hæstaréttardómarar haldi fullum
launum, þegar þeir láta af starfi.
Mun ákvæði þetta hafa verið sett
til að styrkja stöðu dómsvaldsins í
þrískiptingu valdsins. Nú er aðstað-
an breytt í þjóðfélaginu og e.t.v.
ástæðulaust að þeir haldi fullum
launum, er þeir láta af störfum fyr-
ir aldurs sakir og hafi þannig meiri
rétt en aðrir embættismenn. Aður
fyrr var miðað við setu í réttinum
til sjötugs, en nú orðið við 65 ára
aldur, þegar dómari að öðru jöfnu
er orðinn hvað hæfastur.
Siðlausir taxtar
Stundum heyrist talað um að
taxti lögmanna sé of hár. Um dag-
inn var skúmur í ríkisútvarpinu frá
Akureyri að senda lögfræðingum
og tannlæknum tóninn. Hann sagði
taxta þeirra löglega en siðlausa.
Um tannlæknana tók hann taxta
sjúkraþjálfara til viðmiðunar. Sá
samanburður er alveg út í hött. Orð
sín um taxta lögmanna reyndi hann
ekkí að rökstyðja. E.t.v. er afsakan-
legt að þessi sjálfumglaði maður
skuli ekki vita að verulegur hluti
þess sem greitt er lögmönnum renn-
ur beint í ríkissjóð sem virðisauka-
skattur og réttargjöld.
Verri ríkisstjórn
Hér í blaðinu 21. september 1989
hélt ég því fram, að það væri ríkis-
Fyrirlestur
um Newman
kardinála
SÉRA Frank Bullivant, kaþólsk-
ur prestur frá Englandi sem
starfar í Róm, flytur fyrirlestur
um Newman kardínála í safnað-
arheimili kaþólska safnaðarins
fimmtudaginn 5. mars kl. 20.30.
Mánudaginn 9. mars flytur hann
erindi á sarna stað og sama tíma
um IBO (Internationaler Bauord-
en) og er sá fyrirlestur einkum
ætlaður ungu fólki. IBO eru sam-
tök ungs fólks til að styðja hús-
næðislaust fólk til að koma sér upp
húsnæði.
Öllum er heimill aðgangur að
fyrirlestrum þessum. Séra Bulli-
vant talar á íslensku.
(Fréttatilk. frá Fél. kaþólskra leikmanna.)
stjórn Steingríms Hermannssonar
til baga, að enginn lögfræðingur
sæti í henni. Nú er ég farinn að
efast um þessa skoðun mína að
fenginni reynslu af setu fjögurra
lögfræðinga í ríkisstjórn. Engin rík-
isstjórn hefur vegið eins að rétti
fólks og sú er nú situr. Það er eng-
in afsökun, að enginn hinna lög-
lærðu ráðherra hefur fengist við
lögmennsku. Nú væri e.t.v. réttara
að segja, að það væri bagi hverri
ríkisstjórn að hafa ekki lögmann
innan sinna vébanda.
Svívirðing
Nýlega voru samþykkt lög um
aukatekjur ríkissjóðs. Með þeim
lögum eru gjöld sem ríkið leggur á
skuldara fjór- eða fimmfölduð, en
áður hafði ríkið hækkað gjöld fyrir
gjaldþrot úr kr. 6.000 í kr. 153.000.
Hér er á ferðinni bein skattlagning
á þá, sem standa höllum fæti í þjóð-
félaginu og lendir á því fólki, sem
ekki hefur séð sér fært að greiða
skuldir sínar, m.a. á þeim sem
freistast hafa til að koma sér upp
húsnæði. Algengt er að fleiri en
eitt lán hvíli á íbúð fyrst eftir íbúð-
arkaup. Lendi ein skuldin í vanskil-
um, er hætt við að allt fari úr bönd-
unum. Til þessa hefur það verið
regla þegar fasteign lendir á nauð-
ungaruppboði, að uppboðsgjald til
ríkissjóðs sé einungistekið af fyrsta
vanskilaláninu. Nú skal greiða ógn-
argjald af hverri vanskilaskuld fyrir
sig.
Lögmannsþóknun er blátt áfram
hlægileg í samanburði við þær fjár-
hæðir, sem lögmönnum er gert að
vinna inn fyrir ríkissjóð án neinnar
þóknunar og við aukið álag.
Einum af ágætustu embættis-
mönnunum í réttarfarskerfinu varð
að orði við mig, er þessar nýju álög-
ur lögfræðinganna í ríkisstjórn bar
á góma: „Þetta er svívirðing gagn-
vart fólki.“
Réttaröryggi teflt í tvísýnu
Fjármálaráðherra virðist ekki
hafa hugmynd um hvað hann hafði
verið að gera með þessum aukatekj-
ulögum, er hann í fjölmiðli sagði
eitthvað á þá leið, að þetta væri
mátulegt á lögfræðingana, þeir
væru svo ríkir. Fáránlegt að ráð-
herrann skyldi þá ekki vita að þessi
gjöld lenda 4 skuldurunum, þótt það
komi í hlut lögmanna eða kröfueig-
anda að leggja út fyrir greiðslunni
til ríkissjóðs, reyndar upp á von og
óvon um að fá þau greidd. Dæmi-
gert fyrir hugsun þessara „einka-
★ Pitney Bowes
Frímerkjavélar
OTTO B. ARNAR HF.
Skipholti 33 ■ 105 Reykjavík
Símar 624631 / 624699
Hinn þekkti húðfrœðingur,
MICHELLE AMBERNI
kynnir og veitir persónulega ráðgjöf
varðandi notkun á nýju áhrifaríku
kremlínunni RM2 frá STENDHAL.
Fimmtudaginn 5. mars kl.10-18.
AMARÓ snyrtivörudeild,
Akureyri.
^tmirlLial W Stendhalfrœðingurveitirförðunarráðgjöl,
OI (cíl C1 ll a I O með lltalínunni frá STENDHAL
„Verst við þessar auka-
tekjur eða „skatta“ er að
á þeim er allhátt lág-
marksgjald, sem lendir
jafnt á snauðum sem rík-
um. Þegar skuldin hefur
aftur á móti náð tiltekinni
fjárhæð hættir greiðslan
til ríkissjóðs að hækka.“
væðara" er, að þessar ofboðslegu
álögur hafa það í för með sér, að
aðgangur að dómskerfinu er háður
efnahag fólks. Þurfi maður t.d. að
fá víxilskuld upp á 50.000 kr.
heimta inn getur slíkt verið torsótt
vegna þeirra fjárhæða, sem skuld-
areigandi þarf að leggja fram til
tryggingar kostnaði við innheimt-
una, en sá kostnaður rennur beint
í ríkissjóð. Ljóst er að hinir efna-
minni verða að sætta sig við að
láta fóturn troða rétt sinn. Jafn
réttur fólks að dómskerfinu er
grundvallarhugsun lýðræðis og
mannréttinda.
Með gjaldskránni er nánast gert
ómögulegt að fá vandræðafólk í
atvinnulífinu gert gjaldþrota. Þeir
sem í heiðarleika sínum sjá von-
leysi rekstrar síns, er og gert tor-
velt að lýsa sig gjaldþrota. Með
þessu móti munu aðilar, sem skylt
er að verði gerðir fjárhagslega
skaðlausir, leika lausum hala í þjóð-
Gunnlaugur Þórðarson
félaginu, því það er nú orðið svo
útlátasamt að fylgja málum eftir.
Þessi mikla hækkun verður á marg-
an hátt til tjóns, t.d. er því fólki,
sem á laun sín inni hjá gjaldþrota
aðila, mjög svo t-orveldað að fá þau
greidd úr ríkissjóði.
Verst við þessar aukatekjur eða
„skatta“ er að á þeim er allhátt
lágmarksgjald, sem lendir jafnt á
snauðum sem ríkum. Þegar skuldin
hefur aftur á móti náð tiltekinni
fjárhæð hættir greiðslan til ríkis-
sjóðs að hækka. Með þessu móti
Ríkisstjórnin hefur „einkavæð-
ingu“ á oddinum, Samt vill svo
undarlega til, að með þessu nýja
skipulagi er verið að leiða mikinn
hluta lögmanna í eins konar sovét-
kerfi með því að láta þá leggja fram
mikla vinnu til að afla ríkissjóði
tekna án þess að fá neitt fyrir.
Hugur lögfræðinganna í ríkisstjórn
í garð koilega sinna lýsir sér best
í því, að með þessum nýju aðgerðum
hafa þeir lægst launuðu í réttar-
kerfinu verið sviptir lítilfjörlegum
aukatekjum, sem þeir höfðu með
smáræðis vottagjöldum, sem nú eru
aflögð.
Vonandi eru þessar aðfarir ekki
fyrirboði þess að lögmannsstörf
verði að láglaunastörfum, eins og
var í gamla Sovét, en þar voru lög-
menn líka ofsóttir. Hlálegast væri
ef löglærðir póitíkuksar verði þess
valdandi.
Höftmdur er
hæs t.i ré t Larlögma ður.
HÁRTAP *
Við höfum réttu lausnina.
Hríngið í síma 91-67 80 30
á kvöldin og um helgar og
fáið upplýsingabækling.
Skanháv
Klapparberg 25
111 Reykjavik
ÚRVAL-ÚTSÝN
í Mjódd: s(mi 699 300; við Auslurvöll: sfmi 2 69 00
( Hafnarfirði: sttni 65 23 66; við Rdðbústorg d Akureyri: s(mi 2 50 00
- og bjá umboðsmötmum um land alll
i-»-ir*=r=sn
*Mgreisluverð á mann í tiibj’li, án morgunverðs.Flugvallarsbattur,
forfallagjald og skattur ílbailandi, alls u.þ.b. 2.850 kr., er ekki mnifalinn i verði.
■ 1-1-,1^1-m-i-i-i— i-í-i-i,|-a-i^i-i-i-|zí— rjxLr-«-T.a=T
/f///SAS
í samvinnu viö SAS býður Úrval-Útsýn ferðir
til Thailands á ótrúlega hagstæðu verði.
Farþegar okkar munu dvelja á hinu stórglæsilega Royal
Cliff Beach Resort hóteli á Pattaya ströndinni
sem þrjú undanfarin ár hefur verið útnefnt
besta strandhótel í Asíu. Hafðu samband við
söluskrifstofur okkar og umboðsmenn.