Morgunblaðið - 19.06.1992, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. JÚNÍ 1992
HARÐVIÐARVAL
HARÐVIÐARVAL HF.
KRÓKHÁLSI 4 R. SÍMI 671010
Vöruhús
Vesturlands
Minning:
*
Bjöm Olafsson
verkfræðingur
Fæddur 1. nóvember 1930 sveitarstjómum skipta oftast sköp-
Dáinn 12. júní 1992 um fyrir viðkomandi, og þá er
kannski mikilvægast af öllu að þeir
Síðla föstudags barst sú fregn hinir eldri og reyndari séu góðir og
að félagi Björn Olafsson verkfræð- traustir samferðamenn. Við sem
ingur hefði látist um hádegisbil. vorum að byija okkar pólitísku
Var mér brugðið við þessa válegu göngu í bæjarstjóm Kópavogs eftir
frétt en það er alltaf óskiljanlegt kosningarnar 1978 áttum því láni
þegar samferðamenn era skyndi- að fagna að hafa með okkur góða
lega kallaðir burt. félaga. Nú við andlát Bjöms Ólafs-
Hugurinn reikar tilbaka og ég sonar era þrír þeirra, serri kenndu
minnist þess er ég sá Björn fyrst okkur mest, fallnir frá, en hinir
ungan og glæsilegan á miklum tvær voru þeir Axel Jónsson fyrrum
átakafundi í Alþýðubandalaginu í þingmaður og Björgvin Sæmunds-
Reykjavík um uppstillingu fyrir al- son fyrram bæjarstjóri.
þingiskosningar þar sem hann sat Ég minnist Björns Ólafssonar
brosmildur á sviðinu en hann var í með þakklæti og virðingu. Hann
uppstillingamefnd. var mikill og góður vinur minn og
Kynni okkar urðu ekki að ráði við áttum langt og gott samstarf.
fyrr en eftir bæjarstjórnarkosning- í mínum huga er ekki nokkur
arnar í Kópavogi 1978 og í átökun- minnsti vafi á, að sá meirihluti í
um eftir þær kosningar fylgdi ég bæjarstjóm Kópavogs, sem mynd-
Birni að málum. aður var eftir kosningarnar 1978,
Bjöm var félagshyggjumaður lagði granninn að þeirri miklu fé-
sem fylgdi málum fast eftir en var lagslegu uppbyggingu sem Kópa-
jafnframt raunsær á hið mögulega. vogur hefur orðið hvað þekktastur
Hann kynnti sér hvert mál og var fyrir. Þar var þáttur Björns Ólafs-
stjórnsamur og áhrifamikill hvar sonar mikill og góður því hann var
sem hann fór og um slíka menn era mikill -félagshyggjumaður. Vissu-
jafnan nokkur átök en hann var lega komu upp ágreiningsmál og
jafnframt sáttfús og mikill dreng- stundum virtist manni engin lausn
skaparmaður. vera á málunum. Það er einmitt á
Eftir að hafa setið í bæjarstjóm slíkum stundum, sem virkilega
í 12 ár dró Björn sig í hlé 1986 en reynir á menn í pólitísku samstarfí.
gaf kost á sér í stjóm verkamanna- * Björn Ólafsson var mikill mála-
bústaða þar sem hann var varafor- fylgjumaður og barðist fast og
maður 1986-1990. Þar vorum við ákveðið fyrir sínum skoðunum, en
nánir samstarfsmenn. hann var ekki síður sanngjam og
Það er alþekkt að forystumenn tilbúinn til að virða skoðanir ann-
í stjómmálum krefjast mikilla fóma arra.
af ijölskyldum sínum og þegar Það er ekki ætlun mín að rekja
Bjöm hætti í bæjarstjórn byggði lífshlaup Björns Ólafssonar, því það
hann sumarbústað austur á Síðu munu áreiðanlega aðrir gera, en
og mér er minnisstæð tilhlökkun mig langar hins vegar til að þakka
hans á að skapa sælureit fyrir fjöl- honum fyrir samstarfið í gegnum
skyldu sínu þar sem þau Hulda, árin og ekki síður fyrir þá vináttu
börnin og bamabömin kæmu öll er hann ávallt sýndi mér.
sem oftast saman á sumrin. Kópavogur hefur misst einn sinn
Þeir sem minna máttu sín áttu traustasta mann, og það er nokkuð
hauk í horni þar sem Bjöm fór en táknrænt fyrir ævistarf Bjöms
margir leituðu til hans um liðsinni Ólafssonar, að fram á síðustu stund
í hinum ýmsu málum. Margir munu var hann að vinna fyrir sitt bæjarfé-
sakna hans og finna að skarð er lag. Hann hafði ávallt mikinn áhuga
fyrir skildi. á uppbyggingu framhaldsskólans
Þegar Björn tók þá ákvörðun að hér í Kópavogi og því fannst öllum
hætta í bæjarmálum hafði heilsu það sjálfsagt að hann yrpði formað-
hans hrakað en hartn hafði um ára- ur bygginganefndar skólans nú
bil ekki gengið heill til skógar en þegar hafín er uppbygging hans af
okkur félögum hans fannst birta fullum krafti. Ég trúi að Bimi hafi
yfír honum og hann hresstist allur fundist einna vænst um þá stefnu,
við þegar félagsmálaálagið minnk- sem mótuð var um framtíðar upp-
aði og hann snéri sér eingöngu að byggingu MK, af þeim verkefnum
verkfræðistörfum. sem hann vann að hér í Kópavogi.
Um leið og ég kveð félaga Bjöm Elsku Hulda, við Sóley sendum
votta ég Huldu konu hans, bömum þér og bömunum innilegar samúð-
og bamabömum mína dýpstu sam- arkveðjur, megi minningin um góð-
úð. an dreng vera ykkur öllum styrkur
Gissur Jörundur Kristinsson. á þessari erfíðu stundu.
Guðmundur Oddsson
Sama dag og við Kópavogsbúar
héldum upp á 20 ára afmæli Félags-
málastofnunar Kópavogs barst okk-
ur andlátsfregn Bjöms Ólafssonar.
Ég viðurkenni fúslega, að mér brá
mjög við að heyra um andlát hans
og svo var um fleiri. Við sem þekkt-
um Björn Ólafsson vissum mæta-
vel, að hann hafði lengi barist við
erfíðan sjúkdóm, en sannarlega
hvarflaði ekki að okkur að komið
væri að leiðarlokum. Það var býsna
táknrænt, að hugurinn væri á þess-
um sama tíma hjá Birni og Félags-
málastofnun Kópavogs, því hann
átti mikinn þátt í að móta þá stofn-
un og bar alla tíð mikla umhyggju
fyrir henni.
Samstarf okkar Bjöms var að
mestu tengt bæjarmálunum í Kópa-
vogi en á áranum 1978-1986 mynd-
uðu flokkar okkar, Alþýðuflokkur
og Alþýðubandalag, meirihluta í
bæjarstjóm Kópavogs ásamt Fram-
sóknarflokknum. Björn hafði þá
hins vegar setið eitt kjörtímabil í
bæjarstjóm, en þangað var hann
fyrst kosinn 1974.
Það þekkja allir sem reynt hafa,
að fyrstu árin sem menn sitja í
Látinn er öndyegismaðurinn
Bjöm Ólafsson langt um aldur
fram. Þessi helfregn kom mér mjög
á óvart. Það var stutt síðan við
spjölluðum saman og hann virtist
stálhress.
Ég kynntist Birni fyrst fyrir um
tuttugu árum. Hann var þá eftirlits-
verkfræðingur á verkefni sem ég
vann við. Það var borin mikil virð-
ing fyrir Bimi bæði sem fagmanni
og persónu. Hann var einn af þeim
fáu eftirlitsverkfræðingum sem
hafði fullt vald á verkefninu og bar
hag verkkaupans og verktakans
jafnt fyrir bijósti.
Hann var_ fastur fyrir og við
strákarnir bárum óttablandna virð-
ingu fyrir honum. Við fengum að
heyra það ef gæðin voru ekki næg,
en gerðum við vel var okkur hrós-
að. Síðan þá annaðist Bjöm eftirlit
og uppgjör á mörgum verkum sem
mitt fyrirtæki hefur framkvæmt.
Samvinnan var alltaf farsæl.
Ég kynntist svo Bimi nánar þeg-
ar ég hóf afskipti af bæjarmálapóli-
tík í Kópavogi. Ég fékk Bjöm mér
til ráðuneytis í nokkrum erfiðum
málum sem leysa þurfti gagnvart
Kópavogsbæ og fleiram. Björn tók
á þeim málum með festu og sam-
viskusemi og leiddi þau til lykta,
það síðasta rétt áður en hinsta kall-
ið kom.
Björn var bæjarmálum allra
manna kunnugastur sem þraut-
reyndur bæjarfulltrúi hér í Kópa-
vogi. Hann miðlaði mér úr reynslu-
og viskubrunni sínum. Þetta var
mér ómetanleg hjálp við lausnir og
ákvarðanatöku á mörgum verkefn-
um.
Pólitík bar stundum á góma í
samtölum okkar. Aldrei varð hiti í
þeim umræðum því skoðanaágrein-
ingur var lítill, báðir settu hags-
muni Kópavogs á oddinn. Bjöm stóð
vörð um hagsmuni þeirra sem
minna mega sín í þjóðfélaginu. Það
var rauði þráðurinn i starfí hans
fyrir bæjarbúa.
Hitt sem var einkennandi fyrir
Björn var að vinna Kópavogsbæ
sem best út frá fjárhagslegu sjónar-
miði. Þegar að því kom var öll póli-
tík strikuð út og hagsmunir bæjar-
ins sátu alltaf í fyrirrúmi. Núver-
andi meirihluti bæjarstjórnar leitaði
oft til Bjöms varðandi úrlausnir á
erfíðum málum. Gjaldtaka fyrir
þessa vinnu var mjög lítil, bæjar-
hagsmunir gengu á undan.
Nú skyndilega er Björn horfínn
af sjónarsviðinu. Þar hefur Kópa-
vogur misst einn af sínum bestu
mönnum. Það kemur enginn í stað
slíks manns. Ég hef misst vin og
samheija.
Ég votta fjölskyldu Bjöms Ólafs-
sonar samúð mína.
Gunnar Birgisson,
formaður bæjarráðs
Kópavogs.
Mannslát ber að með ýmsum
hætti. Oftast er um eðlilega hring-
rás lífsins að ræða. Ævisólin hnígur
til viðar og fólk safnast til feðra
sinna. Þannig bar andlát Bjöms
Ólafssonar ekki að. Hann dó í blóma
lífsins, fullur af starfsorku og í
miðri önn dagsins. Og hann dó frá
mörgum spennandi verkefnum.
Fjölskyldur okkar Bjöms tengd-
ust síðustu árin í gegnum böm
okkar og ungan svein, Sindra Frey.
Bjöm var mjög bamgóður maður
og augu hans ljómuðu ætíð þegar
hann minntist á þetta bamabarn
sitt. Og fáar vikur og jafnvel fáir
dagar liðu á milli þess að þeir félag-
ar ræddu ekki málin í símanum þó
að Atlantshafíð skildi þama á milli.
Og þannig fór að síðustu dagana
gátu þeir verið saman. Þeir fóru
saman í sumarbústaðinn og komu
raunar saman í bæinn í sjúkrabíln-
um úr þessari ferð. Þessar síðustu
samverastundir verða örugglega
geymdar í minningunni.
Það verða margir sem tíunda
starf Björns Ólafssonar. Þróun
Kópavogs og uppbygging á mörg-
um sviðum era tengdar starfi hans.
Ég kýs hinsvegar að minnast hans
vegna persónulegra kynna utan
þjóðmálaamstursins. Þar fór mikill
persónuleiki sem mat manninn og
fjölskylduna fyrst og fremst. Fjöl-
skylda Bjöms á nú um sárt að
binda.
Hrafn Sæmundsson.
Þótt Björn Ólafsson hefði lengi
átt við vanheilsu að stríða kom lát
hans vinum hans samt á óvart. En
hér sannast sem alltaf, að eigi má
sköpum renna.
Björn Ólafsson fæddist í Múla-
koti á Síðu 1. nóvember 1930, son-
ur hjónanna Ólafs Bjamasonar
blikksmiðs og Sigríðar Tómasdótt-
ur, og var hann tíunda barn þeirra
hjóna af þrettán sem þau eignuð-
ust. Ólafur var sonur Bjarna Bjam-
asonar í Hörgsdal og Helgu Páls-
dóttur seinni konu hans, en af þeim
hjónum er geysimikill ættbogi kom-
inn og mikið mannkostafólk. Þótt
margt afkomenda þeirra búi nú
fjarri uppranasveit sinni, er þá þó
enn að fínna víða um sveitir Skafta-
fellssýslu. Sigríður var ættuð úr
Mýrdalnum, dóttir Tómasar Jónss-
onar frá Skammadal, er lengst af
bjó í Vík, og konu hans Margrétar
Jónsdóttur frá Breiðuhlíð, sem nú
er löngu komin í eyði. Frá þeim er
einnig kominn stór og traustur
ættbogi. Björn fluttist á unglingsár-
um með foreldram sínum til Reykja-
víkur og þar lauk hann stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í Reykja-
vík árið 1952. Hann lauk prófi í
fyrri hluta verkfræði frá Háskóla
íslands árið 1955 og lokaprófí í
byggingarverkfræði lauk hann svo
frá Tækniháskólanum í Aachen í
Þýskalandi árið 1962.
Á námsáíunum hitti Björn lífs-
föranaut sinn, Huldu Sigurbjörgu
Guðmundsdóttur, jafnöldra sína úr
Hafnarfírði. Það hefur ábyggilega
verið hans mesta lán í lífínu, því
hún stóð sem klettur við hlið hans
í blíðu og stríðu síðan. Átti það jafnt
við í námi og daglegum störfum
hans, þegar vindar blésu um hann
í pólitískri baráttu og í langvinnum
veikindum hans. Þau eignuðust
fjögur mannvænleg böm, sem era:
Guðmundur Þór, tæknifræðingur,
maki Sigríður Rafnsdóttir kennari
og eiga þau þijú börn, Brynjar sölu-
maður, maki Linda Björk Ólafsdótt-
ir fóstra, þau eiga þijú börn, Hildur
Elfa fóstra, maki Helgi Hafsteins-
son rafvirki, og Ólafur tæknifræð-
ingur og verkfræðinemi, maki
Berglind Hrönn Hrafnsdóttir, fé-
lagsfræðinemi.
Við Bjöm kynntumst sem ungl-
ingar en síðan’ lágu leiðir okkar
saman öðra hveiju fram eftir aldri.
Á stúdentsáranum urðum við sam-
heijar í pólitík, þegar Þjóðvarnar-
flokkurinn sálugi stóð í blóma og
hann varð fulltrúi okkar í stúdenta-
ráði. Svo skildu þær leiðir, en stund-
um hitti blaðamaðurinn verkfræð-
inginn hjá Vegagerðinni, þar sem
hann starfaði um skeið. Minnis-
stætt er okkur hjónum löngum þeg-
ar við áttum samleið með honum
og núverandi Vegamálastjóra í
brúðkaupsferð okkar yfir Skeiðar-
ársand á torfæratröllinu Dreka
ásamt fleiri góðum mönnum.
Nánust urðu kynni okkar Björns
eftir að örlögin höguðu því svo til
að við fóram í framboð við bæjar-
stjómarkpsningar í Kópavogi árið
1974 og settumst í bæjarstjórn. Þá
vorum við í sitt hvorum flokknum,
hann í Alþýðubandalagi en ég í
Framsóknarflokki. Sjálfsagt hefð-
um við báðir helst kosið að starfa
þar saman, en svo varð þó ekki;
ég starfaði í meirihluta en hann í
minnihluta það kjörtímabil.
Þá gekk á ýmsu og hnútur flugu
um borð. Björn var harður gagnrýn-
andi, en jafnframt ákaflega málefn-
alegur, enda hafði hann mikla þekk-
ingu á þeim málum, sem hæst ber
við stjórn bæjarfélags. Sveitar-
stjómarpólitíkin er hörð eins og
margir vita og oftast kemur meiri-
hluta ekki mikið við hvaða skoðanir
minnihluti hefur á málum. Vegna
þekkingar. sinnar og málefnalegrar
gagnrýni hafði Björn hins vegar
mikil áhrif á gang mála og hann
naut bæði trausts og virðingar
meðal pólitískra andstæðinga. Bæj-
arstjóri þetta kjörtímabil var Björg-
vin heitinn Sæmundsson, sem líka
var verkfræðingur. Þeir kollegamir
bára virðingu hvor fyrir öðrum, en
þegar þá greindi á mættust stálin
stinn.
Við kosningamar 1978 breyttust
valdahlutföll í bæjarstjórn Kópa-
vogs. Meirihlutinn féll og við tóku
A-flokkarnir, sem höfðu verið í