Morgunblaðið - 19.06.1992, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. JÚNÍ 1992
Erik Andreasen
prófessor — Minning
Málverkasafnarinn, patalogen,
prófessorinn dr.med. Erik Andrea-
sen í Lyngby er látinn, 83 ára gam-
all. Hann var formaður Kunstforen-
ingen í þeim skemmtilega bæ,
Lyngby, og var driffjöðrin í menn-
ingar- og listalífmu þar í bæ. Erik
Andreasen sagði alltaf að lífið væri
það dásamlegasta. Hann var einhver
mesti listunnandi sem ég hef þekkt
á lífsleiðinni og stórbrotinn persónu-
leiki en þó svo alþýðlegur í viðmóti
eins og hann væri búinn að gleyma
öllum sínum lærdóm og frægð í
læknisfræði. Hann kom fram við
listamenn af auðmýkt og á jafnræð-
isgrundvelli. Hann elskaði mest list
og svo þessa litlu fiðurfugla, dúfur,
sem hann sendi með bréf um listina
hvert sem honum sýndist.
Ég kynntist fyrst þessum listhug-
sjónamanni í Kaupmannahöfn 1986
þegar ég sýndi Pá Den Frie. Hann
virtist hrífast af myndum mínum,
var svo einlægur og hrifnæmur. Vin-
ur minn Hinrik Vagn Jensen kynnti
mig fýrir manninum. Síðan var ég
boðinn heim til hans í Lyngby. Þar
talaði hann mikið um list á íslandi,
sagði að hún væri einstæð í Evrópu.
Fædd 5. júlí 1947
Dáin 8. júní 1992
í gær var til moldar borin elsku-
leg frænka mín, Viktoría A. As-
mundsson, hjúkrunarfræðingur og
ljósmóðir, en hún lést 8. júní á heim-
ili sínu, Ljósalandi 10 í Reykjavík,
eftir harða baráttu við erfiðan sjúk-
dóm.
Viktoría eða Viddý, eins og við
ættingjar kölluðum hana, var fædd
í Miðhúsum, Breiðuvík, 5. júlí 1947
og var því tæplega 45 ára þegar hún
lést.
Örlögin höguðu því svo að móðir
Viddýar, Ása Georgsdóttir, fluttist
á heimili afa og ömmu í Miðhúsum
áður en Viddý fæddist ásamt eldri
bróður hennar, Guðmundi sem er
nú bóndi í Ytri-Tungu, Breiðuvík.
Þarna í sveitinni undir Jökli ólst
hún upp í faðmi móður sinnar, afa
og ömmu við gott atlæti. Ég átti
því láni að fagna að vera að hluta
til líka alinn upp hjá afa og ömmu,
því ungur var ég sendur þangað til
sumardvalar. Spor okkar Viddýar
lágu því mikið saman í uppvextinum.
Hún var fremur rólynt barn og oft
mikið inni við, sem kannski hefur
stafað af því að hún var aldrei heilsu-
hraust.
Márgs er að minnst frá þessum
árum, en áhugamál eitt sem við átt-
um sameiginlegt er mér sérlega
minnisstætt. Við héldum íjárbók-
hald, í sitt hvora bókina skráðum
við allar ær á bænum, hvenær þær
báru, hversu mörgum lömbum, hve-
nær féð var rúið og þar fram eftir
götunum. Ef Viddý komst ekki í
húsin fékk hún upplýsingar hjá mér
og ef um allt þraut gátum við alltaf
flett í stóru bókinni hans afa.
Árin liðu hratt við leik og störf
og fyrr en varði skildu leiðir. Vegna
mikillar hvatningar móður sinnar og
ekki síður ömmu, fór hún til Reykja-
víkur í hjúkrunarnám. Þar kynntist
hún eftirlifandi manni sínum, Axel
Bryde, og með honum eignaðist hún
fjögur börn, Ásu Láru, Kristínu, Pál
og Ingibjörgu. Elsta barnið Ása
Lára lauk stúdentsprófi nú í vor og
notaði Viddý sína síðustu krafta til
að samgleðjast dóttur sinni á þessum
tímamótum, sýndi hún þar aðdáun-
arvert þrek, svo langt sem hún var
leidd af þessum miskunarlausa sjúk-
dómi.
Þá fékk ég tækifæri til að hitta
hana, en fátt hefur verið um sam-
verustundir undangengin ár, þar
sem ég bý á öðru landshorni.
í útskriftarveislu Ásu Láru voru
allir glaðir, en undir niðri vissum við
að hveiju dró, og nú er ég þakklátur
fyrir að hafa fengið tækifæri til að
kveðja frænku mína. Þrautir hennar
eru nú á enda í lífi þessa heims, og
Talaði mikið um þá ungu, virtist
þekkja verk eldri meistara, svo sem
Svavars Guðnasonar, Hjörvars, Jóns
Stefánssonar og Jóns Engilberts og
fleiri, þótt hann hafi aldrei komið
til íslands. Hann þekkti alla lista-
mann sem voru samtíðarmenn hans
í París á hans lærdómsárum í læknis-
fræði. Hafði keypt myndir eftir þá
marga, svo sem Deyrolle, Dewans
og fleiri sem hann keypti mikið af.
Síðar safnaði hann Carl Henning
Petersen og Heerup sem hann átti
fullt hús af og garð. Það var hreint
ótrúlegt hvað hann átti mikið af
listaverkum. Þegar veggirnir og
gólfin voru fullhlaðin setti hann
myndir upp í loftið sem hann horfði
á þegar hann lá á dívaninum og
hvíldi sín lúnu bein. Erik Andreasen
var harður á meiningu sinni að fá,
eins og hann kallaði það, nýja ís-
lenska list til Lyngby. Árið 1987
fékk ég bréf frá honum um að hann
væri að koma til íslands með ráð-
gjafa sínum fyrrnefndum, Henrik
Vagn Jensen, vini mínum og miklum
íslandsvini, til að velja ellefu málara
og myndhöggvara til að sýna í
Kunstforeningen í Lyngby og Sophi-
sé til líf eftir þetta þá efast ég ekki
um að afí og amma hafa tekið vel
á móti henni, sem var mjög hænd
að þeim. Viddý hafði á unglingsaldri
tekið sér föðurnafn afa, og sýndi
það dálæti hennar á honum.
Ekki er hægt að ljúka þessum
fátæklegu orðum mínum án þess að
geta móður hennar, hvernig hún
lagði sig alla fram til að gera dóttur
sirini veikindin léttbærari með því
að hafa börnin í sveitinni á sumrin,
og nú að síðustu flytja sig suður til
að hjálpa Axel við heimilisstörf og
hjúkrun og hann hefur einnig þótt
sýna mikið æðruleysi og umhyggju
í þessum erfiðleikum.
Að endingu vil ég og fjölskylda
mín senda Axel, börnunum, Ásu og
öðrum ættingjum okkar innilegstu
samúðarkveðjur. Við biðjum góðan
Guð að vaka yfir þeim og styrkja í
þeirra miklu sorg.
Jón Guðmundsson.
enholm. Það þarf ekki að orðlengja
það frekar. Þeir komu og heimsóttu
marga unga íslenska málara. Það
var gaman að sjá hvað þessi 75 ára
gamli eldhugi var frískur og jákvæð-
ur við að sjá verk þessara ungu lista-
manna. Fljótur að ákveða sig, skarp-
sýnn á það sem hann vildi sýna.
Þegar hann og Hinrik Vagn voru
búnir að ákveða níu málara og tvo
myndhöggvara til að sýna endaði
ævintýrið með því að Erik sagði og
tilkynnti þeim öllum að það væri
farmiði til reiðu fyrir alla og frír
flutningur á verkunum við Eimskip
til Danmerkur. Það vita síðan allir
sem fylgst hafa með listinni hveijir
hrepptu hnossið og voru við opnun
í Sophienholm og Kgs. í Lyngby 9.
og 10. september. Sátu síðan stór-
veislur þar og heima hjá Erik Andre-
asen og Áse konu hans.
Ég held að það sé einstætt að
standa þannig að verki af svo litlu
fyrirtæki sem Kunstforeningen gerði
að þessu sinni og er það stórhug
Eriks og auðvitað stjórnar Kunstfor-
eningen að þakka. Sendiherra ís-
lands í Kaupmannahöfn bauð svo
öllum til veislu sem var punkturinn
yfir i-ið og Erik hélt þar stórkostlega
ræðu svo og sendiherrann.
Erik Andreasen er maður sem
vert er að minnast. Það gera örugg-
lega allir þeir sem tóku þátt í þessu
ævintýri hér á íslandi og danskir og
franskir listamenn sem enn eru ofan
moldu. Ég sendi Áse Andreasen,
eftirlifandi eiginkonu, og öllum að-
standendum þessa hugljúfa manns
samúðarkveðj ur.
Danska þjóðin getur verið stolt
af slíkum manni.
Krísuvík, 8. júní 1992,
Sveinn Björnsson.
' +
1 Frænka okkar,
HALLDÓRA JÓNSDÓTTIR
frá Skeggjastöðum,
andaðist á Droplaugarstöðum 16. júní.
Jarðarförin fer fram frá Hallgrímskirkju fimmtudaginn 23. júní
kl. 13.30. Vandamenn.
t
Útför bróður míns,
STEFÁNS BORGFJÖRÐ PÉTURSSONAR,
Þórólfsgötu 17a,
Borgarnesi,
fer fram frá Borgarneskirkju laugardaginn 20. júní kl. 14.00.
Fyrir mína hönd og annarra vandamanna,
Guðsteinn Sigurjónsson.
t
Innilegar þakkir fyrir veitta samúð og hlýhug við andlát og útför
DAGRÚNAR JAKOBSDÓTTUR
frá Hlið.
Bryndís Alfreösdóttir,
Steingerður Alfreðsdóttir,
Guðrún Alfreðsdóttir,
Ásta Alfreðsdóttir,
Kristfn Alfreðsdóttir,
Kristján Sigurbjarnarson,
Valtýr Sigurbjarnarson,
Áslaug Kristjánsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Árni Sigurðsson,
Ingvar Kárason,
Arnór Friðbjörnsson,
Benedikt Leósson,
Guömundur Kristinn Bjarnason,
Ólöf S. Valdimarsdóttir,
Pálína Björnsdóttir,
Kveðjuorð:
*
Viktorm A. Asmundsson
43
t
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim, sem auðsýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför móður okkar, tengdamóður
og ömmu,
SVANDÍSAR INGÓLFSDÓTTUR
frá Björk, Akranesi,
til heimilis í Skálagerði 7,
Reykjavfk.
Kristinn Aðalbjörnsson,
Ingólfur Aðalbjörnsson,
Rósa Hugrún Aðalbjörnsdóttir,
tengdabörn og barnabörn.
t
Sendum innilegar þakkir öllum þeim, sem sýndu okkur samúð
og hlýhug við andlát eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður,
afa og langafa,
ÞÓRÐAR GUÐMUNDSSONAR,
Víðigrund 25,
Kópavogi.
Dagmar Clausen,
Guðmundur Þórðarson, Margrét Linda Þórisdóttir,
Þórður Þórðarson, Linda Leifsdóttir,
Anna María Þórðardóttir, Ragnar Jóhann Jónsson,
barnabörn og barnabarnabarn.
t
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim, sem auðsýndu okkur
samúð, hlýhug og hjálpsemi við andlát og útför ástkærs sonar
míns, föður okkar, tengdaföður og afa,
GUÐBJÖRNS JÓNS TÓMASSONAR
stöðvarstjóra Atlantsflugs hf. í Keflavík,
Snorrabraut 63,
Reykjavfk.
Ólafía Guðbjörnsdóttir,
Heimir Guðbjörnsson, Þurfður B. Guðmundsdóttir,
Rakel Guðbjörnsdóttir, Ólafur R. Guðmundsson,
Elvar Guðbjörnsson, Cintia Borja
og barnabörn.
t
Innilegar þakkir sendum við öllum, sem sýndu okkur samúð, hlý-
hug og vináttu við andlát og útför mannsins míns, föður, tengda-
föður, afa og langafa,
GUNNLAUGS GUNNLAUGSSONAR,
Lambhaga 2,
Selfossi.
Sigrfður Ketilsdóttir,
Erling Gunnlaugsson, Guðrún Gunnarsdóttir,
Erla Gunnlaugsdóttir, Ólafur (shólm Jónsson,
Áskell Gunnlaugsson, Sesselja Óskarsdóttir,
Eygló Gunnlaugsdóttir, Sigurður Guðmundsson,
Ásta Gunnlaugsdóttir, Björn Guðjónsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim,
sem auðsýndu okkur samúð og hlýhug
við andlát og útför ástkærs eiginmanns
míns, föður okkar, tengdaföður, afa og
langafa,
VILHJÁLMS HJÁLMARSSONAR,
Heiðargerði 80.
Guðrún Fjóla Björgvinsdóttir,
Ellý Vilhjálmsdóttir, Sigurður Þorgeirsson,
Rósmary Vilhjálmsdóttir, Þórir Sveinbjörnsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim,
sem sýndu okkur samúð og hlýhug við
andlát og útför eiginmanns míns, föður
okkar, tengdaföður og afa,
BALDURS TEITSSONAR,
deildarstjóra hjá Pósti og síma,
Hófgerði 18,
Kópavogi.
Sérstakar þakkir viljum við færa Davíð
Kr. Jenssyni, Félagi ísl. símamanna,
séra Ægi Fr. Sigurgeirssyni, sóknarpresti í Kópavogi, og heima-
hlynningu Krabbameinsfélagsins.
Guð blessi ykkur öll.
Sigurveig Þórarinsdóttir,
Þórarinn Baldursson, María Loftsdóttir
Sigurður Baldursson, Jóhanna Ingvarsdóttir,
Gunnar Baldursson, Guðrún Reynisdóttir
og barnabörn.