Morgunblaðið - 31.10.1992, Page 38
„38
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. OKTÓBER 1992
Minning
Rafn Sigurðs-
son, Borgamesi
Fæddur 1. júní 1931
Dáinn 24. október 1992
Laugardagurinn 24. október líður
fj'ölskyldunni á Snorrastöðum seint
úr minni. Síminn hringir um kl. 11
um morguninn. Það er Guðjón
Karlsson kunningi okkar í Borg-
amesi sem talar. „Hann Ronni varð
fyrir slysi.“ Það hafði brotnað stigi
og hann fallið á stéttina. Við bylt-
una hlaut hann þann höfuðáverka
að hann lést þá um kvöldið. Rafn
hét hann, þó við vinir hans þekktum
hann varla undir því nafni, við köll-
uðum hann alltaf Ronna.
Foreldrar hans voru sæmdarhjon-
in Bjamína Jónsdóttir og Sigurður
Guðsteinsson, sem bjuggu á Bröttu-
götu 6, Borgamesi, og þar átti
Ronni heimili sitt alla ævi. Hann
fæddist 1. júní 1931. Ekki var um
langa skólagöngu að ræða. Hann
lauk skyldunámi og ekki meir. En
hann var vel lesinn og minnugur.
Aldrei bar þann fugl fyrir sjónir að
hann þekkti hann ekki og vissi um
alla hans hegðan. Hvar hann gerði
sér hreiður, á hveiju hann lifði og
dvalarstaði árið um kring. Hann var
mér sem opin bók hvað þetta varð-
aði. Eins var það með landslagið,
allt sem sást, fjöll, jöklar, dalir.
Þetta þekkti hann allt svo óyggjandi
var og betur en flestir aðrir sem ég
hefí þekkt. Hann var náttúmunn-
andi. Sama var hvort Ronni fór með
laxveiðistöng eða byssu. Hann var
mikill veiðimaður. Eg fór með hon-
um mörg haust á gæsaveiðar. Alltaf
vissi hann hvar gæsahópurinn
mundi setjast og ég varð ekki vitni
að því að hann missti marks. Hann
var frábær skytta. Hann skaut ekki
nema að vera viss.
Á yngri árum var Ronni mjög lið-
tækur íþróttamaður svo að hann var
um tíma í röðum þeirra fremstu í
héraði. Árið 1969 byggjum við Qós
hér á Snorrastöðum. Þá kom Ronni
og múraði það og málaði svo það
var sem fínasta stofa. Má segja að
það sé upphafíð að vináttu okkar
Ronna.
í júní 1971 byijuðum við hjónin
á að byggja íbúðarhús. Það var fok-
BOSCH
V E R S L U N
Lágmúla 9 sími 3 88 20
RAFGEYMAR
ALLT AÐ 28%
L Æ K K U N
mgk
Hohe Starikraft augh bei kHrrender katte
BOSCH
MIKIÐ URVAL
ÓKEYPIS ÍSETNING
FÁEIN DÆMI UM VERÐLÆKKANIR
gerð NÚ áður lækkun
12 V/ 44Ah 5.276 28,74%
12 V/ 60Ah 5.998 22,46%
12 V/88Ah 9.582 0=552 17,05%
BRÆÐURNIR
DJOKMSSONHF
k.
helt í ágústlok. Þá kom Ronni inn
í dæmið. Sagði að best væri að
múra húsið að utan fyrir frost og
því var lokið fyrir frost. Svo var
tekið til við húsið að innan. Einangr-
að, múrað, málað, lagðar flísar og
sett teppi og dúkar. Hinn 22. októ-
ber 1972 fluttum við hjónin í nýja
húsið með dóttur okkar 3ja vikna
gamla. Ronni var ekki iðnlærður
maður, en hann snerti aldrei á því
sem hann skilaði ekki til jafns við
þá bestu. Það var sama hvað það
var. Frá þessum tíma hefi ég staðið
í þakkarskuld við Ronna. Sú skuld
stendur enn. Og eins og stendur í
kvæði eftir bóndann og skáldið
Guðmund Böðvarsson, Kirkjubóli.
Það er marklaust að minnast þess nú,
þegar moldin er yfir þig breidd.
Ég átti þér ógoldna skuld,
aldrei verður hún greidd.
Og síðan þetta var, má segja að
aldrei hafi verið dregið úr pensli hér
á bæ nema af Ronna. Síðustu hand-
tök hans í þessum heimi voru hér
á Snorrastöðum þegar hann bar
fúavöm á orlofshúsin okkar. Því
verki var aðeins ekki lokið vegna
veðurs. Hann ætlaði að koma og
ljúka því daginn sem hann lést. Og
sannast þar sem oftar að „enginn
ræður sínum næturstað". Eitt er það
að Ronni hafði skopskyn meiriháttar
og frásagnarhæfíleika með ágæt-
um, þannig að atvik sem hefðu týnst
hjá venjulegu fólki, urðu stórvið-
burðir í meðföram Ronna. Ekki taldi
hann sig hestamann og talaði niðr-
andi um hesta. En staðreyndin var
sú, að hann sat hesta vel og þeir
fóru vel undir honum. Marga ferð
fór hann með mér ríðandi hér vest-
ur með sjó og fram á Gömlueyri að
sækja svartbaksegg. Þá vildi hann
heldur þennan hest en ekki bikkjuna
með slæma labbið. Honum var yfrið
létt að koma orðum að skoðunum
sínum, gat verið hrókur alls fagnað-
ar og stolið „senunni" eins og það
er kallað.
Hér er ekki ætlunin að rekja lífs-
hlaup Ronna, aðeins rifja hér upp
nokkra þætti þeirra minninga sem
við á Snorrastöðum munum og
geymum, af nógu er að taka. Tryggð
Ronna við mig og mína fjölskyldu
var órofa sem hann og yfírfærði
einnig til minna ættingja.
Við kveðjum tryggan vin og vel-
gjörðamann með þökk og söknuði
og biðjum honum blessunar á nýjum
vegum. Ættingjum og vinum send-
um við samúðarkveðjur.
Haukur Sveinbjörnsson,
Snorrastöðum.
Þegar ég að leiðarlokum kveð vin
minn, Ronna, koma ijölmörg minn-
ingarbrot upp í huga mér, eftir rúm-
lega tuttugu ára vináttu. Ronni var
reyndar einn af örfáum, sem ég gat
með réttu sagt að hafí verið vinur
minn í víðtækasta skilningi þess
orðs. En þannig varð það undur-
skjótt eftir fyrstu kynni mín af
Ronna að við urðum ævarandi vinir.
Það sem einkenndi Ronna fremur
flestum öðrum, sem ég hef kynnst
á lífsleiðinni, var hvað veiðimennsk-
an var honum í blóð borin. Hún var
reyndar það sem líf hans snerist um
að mestu, alla ævi. Að vera veiði-
maður í stöðluðu þjóðfélagi nútím-
ans hlýtur að leiða til mikillar tog-
streitu milli þess að sjá sér og sínum
efnahagslega farborða og vera trúr
eðlislægri og náttúrulegri þörf. Eitt
af því sem fremur einkenndi Ronna
var viðleitni hans til að ná sem full-
komnustu valdi á hveiju því, sem
hann tók sér fyrir hendur. Snyrti-
mennskan og handlagnin var ein-
stök og kröfur um að skila hveiju
verki þannig að ekki væri unnt,
hvorki verktæknilega né fagur-
fræðilega, að gera betur einkenndu
handarverk hans. Hann var frábær
múrari, málari, teppa- dúka- og
flísalagningamaður og reyndar má
segja að svo léki allt í höndum hans,
að hann hefði getað leyst allar verk-
legar þrautir af slíkri snilld að aðrir
hefðu ekki gert betur. En sjálfs-
gagnrýni hans á að snerta einungis
við þeim verkþáttum er hann taldi
sig þjálfaðastan í gerði hann allt
af því verkhræddan að því er t.d.
trésmíðar áhrærði.
Þessa eðlislægu fullkomunarþörf
Ronna mátti glögglega sjá í þeim
veiðiskap er hann umfram annað
helgaði lif sitt. Sama var hvort um
var að ræða lax- og silungsveiðar
eða gæsa-, anda- og ijúpnaskytterí.
Af nákvæmni vísindamannsins
nálgaðist hann viðfangsefnið, lærði
á náttúruna og háttu þeirra dýra
er veiða átti. Las sér til um viðfangs-
efnið og allt er að því laut. Viðaði
sér reynslu með áratuga veiðiskap.
Síðan skyndilega og óforvarindis,
án þess að kveðja, burtfloginn til
hinna óendanlegu og eilífu veiði-
landa, skiljandi eftir sig stórt skarð
og okkur auma jarðarbúa, sem hon-
um kynntumst, stórum fátækari.
Þannig hverfur þekkingin, reynsl-
an, viskan allt of oft, sem hendi
væri veifað út í tómið, en eftir sitjum
við og söknum en yljum okkur þó
við dýrmæt minningarbrotin um frá-
bæran félaga, sérstæðan karakter,
eina af perlunum sem horfnar eru
Friðrika Vigdís Har-
aldsdóttir - Kveðja
Fædd 2. janúar 1915
Dáin 21. október 1992
Amma og afi. Það er eitt það
besta sem böm geta átt. Um það
erum við systkinin sammála. En nú
er amma farin en eftir lifa yndisleg-
ar minningar.
Ein af bestu minningunum er
brosið og hláturinn hennar ömmu.
Máltækið segir: „Hláturinn lengir
lífíð.“ Oft sögðum við það við ömmu
og að hún myndi lifa okkur öll. Þá
hló hún bara að vitleysunni í okkur.
En þó hún sé farin þá mun hún lifa
áfram í hjörtum okkar og í öllu sem
hún hefur kennt okkur. Alltaf var
tilhlökkunarefni að fara í heimsókn
til ömmu og afa, hvort sem var í
sveitina eða seinna í Lambhaga á
Dalvík.
Þegar við vorum yngri, þá vildu
laugardagheimsóknimar í sveitina
oft lengjast, ekki bara til sunnudags-
ins heldur eitthvað fram í næstu
viku. Þar var alltaf nóg við að vera
fyrir okkur bömin; mjólka kýmar,
gefa kindunum og sækja eggin til
hænsnanna. Amma hafði óþrjótandi
þolinmæði þegar við vorum að reyna
að létta henni störfín; eggjaþvottur
þýddi nokkur brotin egg, flækt garn
tafði oft pijónaskapinn og ansi var
nú deigið hennar ömmu gott.
Hin síðari ár hafa amma og afí
búið í Lambhaga. Þangað var einnig
alltaf gott að koma og sjaldan kvödd-
um við ömmu án þess að hún laum-
aði einhveiju góðgæti í lófann. í síð-
ustu heimsókninni var það lítill
kleinupoki í litla hönd fyrsta
langömmubamsins hennar.
Elsku afí. Þótt amma sé farin þá
vitum við að það verður áfram jafn
gott að koma til þín í Lambahaga.
Við biðjum góðan Guð að styrkja
þig í þinni miklu sorg. Blessuð sé
minning ömmu.
Hrafnhildur, Harpa og
Haraldur, Holtagötu 1.
Já, það kom skyndilega kallið
hennar Rikku, alveg eins og hún
sjálf hafði óskað sér. En við sitjum
hér eftir og eigum erfítt með að
skilja og sætta okkur við missinn.
Það eru margar minningar sem
koma upp í hugann nú þegar ég sit
og skrifa þessar línur. Minningar
um iðjusama konu sem aldrei féll
verk úr hendi. Konu sem laðaði að
af okkar tilvemstigi. Þetta er okkur
jafnframt, sem eftir lifum, enn ein
áminning, að þrátt fyrir öll náttúm-
auðævi á, undir og umhverfís þetta
dásamleg land okkar em það ein-
staklingamir og þar með þjóðin í
heild sem hlýtur að vera mikilsverð-
asta auðlindin. Á þetta er minnst
hér, þar eð allt of mikið ber á því
í nútíma þjóðfélagi okkar, ekki hvað
síst nú á tímum sívaxandi atvinnu-
leysis að litið sé á fólk sem „vanda-
mál“.
í stað þess að ganga skipulega í
að nýta þá kosti hvers og eins, sem
hann hefur besta, þjóðinni til auk-
innar hagsældar, ríkir hér því miður
allt of mikið sinnuleysi um náung-
ann og hvar hann fái nýst sem best.
Það sem einnig einkenndi Ronna
og telja verður sérstakt á þessum
miklu umbrota- og breytingartím-
um, er við nú lifum, var að hann
hafði mótaðar og ákveðnar skoðan-
ir, sem ekki réðust af því að hann
hefði persónulegan hag af því að
halda þeim fram. Hann var allt frá
blautu barnsbeini einlægur sjálf-
stæðismaður og mótaður á þeim
tíma, þegar líkja mátti stjómmála-
skoðunum við trúarbrögð. En þrátt
fyrir þessa skörpu mótun var Ronni
það opinn og ferskur í viðhorfum
til þjóðmála og vandamála hinnar
líðandi stundar, að ævinlega var
mikill fengur að skiptast á skoðun-
um við hann og fá viðhorf hans á
málum, sem hæst bar í þjóðlífinu
hveiju sinni. Oftar en ekki vom
áhyggjur okkar af svipuðum toga
og auðvelt að verða sammála um
leiðir til úrbóta.
Þannig var ævinlega gott að ræða
málin við Ronna og næsta víst að
hann væri búinn að mynda sér skoð-
un á málefninu, enda fylgdist hann
vel með og var furðu víða heima.
Vinur minn, Thomas Touma, Ass-
írýumaður, fæddur og uppalinn í
Sýrlandi en nú brasilískur ríkisborg-
ari og búsettur í Sao Paulo í Brasil-
íu, kom hingað til íslands í fyrsta
sinn í heimsókn 1972. Þeir hittust
i Borgarnesi, þá er Ronni var á för-
um suður á Hvítárbakka til móts
við litla flugvél áleiðis að sjá fyrstu
skák Fischers og Spasskís í heims-
meistaraeinvíginu. Ronni varð
Touma frá upphafí svo mikil „opin-
berun“ um sjálfstæða veiðimanninn
og náttúruunnandann að ævinlega
síðan, þá er Touma hefur heimsótt
ísland, hefur verið ófrávíkjanlegt
að heimsækja Ronna í leiðinni og
reyndar ævinlega í símtölum og
bréfum okkar á milli er einn kaflinn
um Ronna.
Þá Touma frétti hið sviplega frá-
fall Ronna um síðustu helgi hringdi
hann til mín til að lýsa yfír hryggð
sinni og biðja um samúðarkveðjur
aðstandendum til handa, en upp-
lýsti jafnframt að deild í tölvufyrir-
tæki hans í Brasilíu, sem verið er
að stofna þessa dagana, yrði nefnd
íslensku nafni til minningar um og
til heiðurs Ronna.
Þó að sárt sé að sjá svo sviplega
á bak vinar er þó huggun harmi
gegn að ekki átti fyrir honum að
liggja að takast á við elli kerlingu.
Ég er ekki viss um að honum hefði
líkað svo mjög tilhugsunin um vænt-
anleg glímutök við hana. Honum
hugnaðist ekki tilhugsunin um að
„fara niður stóm brekkuna", eins
og hann kallaði gjaman lokastig
jarðvistarinnar, en gerði sér fullljóst
að óðum dró að brekkubrúninni.
Telja verður einnig að átökin við
Bakkus konung, sem oft vom
grimm, og tóku af honum toll hafi
verið ærin, sem aðeins hraustmenni
á borð við Ronna gátu þolað án
þess að liggja óvígir eftir.
Að lokum sendum við Sigrún
bömum Rafns Sigurðssonar, Sig-
rúnu á Akranesi, Signýju í Borgar-
nesi og Ævari í Kópavogi, hugheilar
samúðarkveðjur. Minningin um góð-
an og sérstæðan dreng mun lifa.
Sveinn Aðalsteinsson.
Hinsta kveðja til afa
Þótt kveðji vinur einn og einn
og aðrir týnist mér,
ég á þann vin, sem ekki bregst
og aldrei burtu fer.
Þó styttist dagur, daprist ljós
og dimmi meir og meir,
ég þekki ljós, sem logar skært,
það ljós, er aldrei deyr.
(Margrét Jónsdóttir.)
Við þökkum elskulegum afa okk-
ar fyrir allt og biðjum góðan Guð
að geyma hann um alla eilífð.
Minning hans verður ljós í lífi
okkar.
Völundur og Guðrún Ásta.
sér fólk því alltaf var mannmargt í
kringum hana og heimili hennar stóð
ætíð opið vinum og ættingjum.
Þó er erfítt að finna orð til að
lýsa henni Rikku, þessari hlýju konu,
oftast hlæjandi og gerandi að gamni
sínu, en þó svo róleg. Sagði mein-
ingu sína, orðhvöss stundum en þó
alltaf stutt í hlátur og gleði. Eg
minnist þeirra stunda er ég kom í
fríum heim til foreldra minna og
oftast beið nýbakað flatbrauð frá
Rikku, sem hún hafði sent í tilefni
heimkomunnar. Það vantaði ekki
hugulsemina.
Friðrik var dóttir hjónanna Önnu
Jóhannsdóttur og Haraldar Stefáns-
sonar. Hún var önnur í röð sjö systk-
ina, fædd að Þorleifsstöðum 2. jan-
úar 1915. Hin systkinin voru Stefan-
ía dáin 1990, Jóhannes búsettur á
Dalvík, Hjalti bóndi í Ytra-Garðs-
horni, Halldór Kristin dáinn 1942,
Láms dáinn 1974 og Hrönn búsett
í Garðabæ.
Árið 1950 giftist hún eftirlifandi
manni sínum, Ólafí Tryggvasyni frá
Ytra-Hvarfi, en á þeim bæ bjuggu
þau hjón lengst af eða allt til þess
dags er þau fluttu til Dalvíkur. Þau
eignuðust þijú börn, Kristínu bú-
setta á Akureyri, Jóhann bónda á
Ytra-Hvarfi og Jón Harald búsettan
í foreldrahúsum. Einn son átti hún
fyrir, Ævarr til heimilis á Akureyri.
Um leið og ég þakka Rikku
frænku allar góðar samverustundir
og þá hlýju og umhyggju sem hún
sýndi mér og fölskyldu minni, vil ég
senda Ólafi og allri fjölskyldunni
innilegar samúðarkveðjur. Guð
styrki ykkur í sorginni.
Guð græðir hin dýpstu svöðusár,
er svella í mæddum barmi.
Guð þerrar hin stríðu tregatár,
er titra á vinahvarmi.
Guð leggur oss blessað líknarár
og léttir af þungum harmi.
(Valdimar V. Snævarr).
Anna Jóhannesdóttir.