Morgunblaðið - 20.11.1992, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1992

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Hvatí tíl framkvæmda
Islendingar eru ekki einir
þjóða, að beijast við efna-
hagssamdrátt og vaxandi at-
vinnuleysi. Langt frá því. Flest-
ar þjóðir Vesturlanda eiga við
sama vandamál að stríða og er
svo reyndar víðast um heiminn.
Efnahagskreppan sýnir ljóslega,
hversu þjóðimar eru háðar hver
annarri í verzlun og viðskiptum
og það er helzta ástæðan fyrir
þeim vonum, að nýkjörinn for-
seti Bandaríkjanna geti hleypt
nýju lífí í efnahag landsins og
þar með haft jákvæð áhrif á
þróun heimsviðskipta almennt.
Hins sama er vænzt af undirrit-
un nýs GATT-samkomulags,
sem talið er verða mikil lyfti-
stöng fyrir öll alþjóðaviðskipti
og hvati til hagvaxtar. í Evrópu
er einnig horft sérStaklega til
stofnunar Evrópsks efnahags-
svæðis sem slíks hagvaxtar-
hvata og reyndar þróunar innri
markaðar Evrópubandalagsins.
Ríkisstjómir margra Evrópu-
landa kljást nú við efnahags-
samdráttinn og atvinnuleyslð og
leita leiða til að blása nýju lífí
í atvinnustarfsemina. Sums
staðar eru vandamálin svo erfið
viðfangs, að leitað hefur verið
eins konar þjóðarsáttar um
nauðsynlegar aðgerðir. Er þar
skemmst að minnast samkomu-
lags stjórnar og stjórnarand-
stöðu í Svíþjóð og í Þýzkalandi
fara fram viðræður helztu
stjómmálaafla um stefnumótun
næstu ára í efnahags- og ríkis-
íjármálum.
Mestu máli skiptir um at-
vinnuþróunina, að atvinnufyrir-
tækin hafí styrk og áræði til að
hefja nýja framfarasókn, því þau
halda að sér höndum og bíða
átekta með áætlanir sínar, þar
til merki sjást um nýtt hagvaxt-
arskeið. Traust forráðamanna
atvinnufyrirtækjanna á áætlun-
um stjómvalda í efnahags- og
ríkisíjármálum geta ráðið úrslit-
um um framvinduna. Dæmi um
tilraunir stjómvalda til að öðlast
slíkt traust er útgjaldaáætlun
brezku ríkisstjómarinnar fyrir
næsta ár. í stefnumörkun fjár-
málaráðherrans er gert ráð fyr-
ir, að útgjöldin aukist óveralega,
þrátt fyrir kröfur um stóraukin
ríkisútgjöld til að hleypa nýjum
krafti í atvinnulífíð. Slíkar að-
gerðir ykju hins vegar mjög á
hættuna á verðbólguskriðu. í
staðinn tilkynnti fjármálaráð-
herrann tilflutning fjármuna. Fé
verður flutt frá almennri eyðslu
til nýrra fjárfestinga, t.d. vega-
gerðar og jámbrautafram-
kvæmda, svo og verður stuðlað
að því sama hjá sveitarfélögum.
Þetta er fyrst og fremst gert til
að skapa ný störf.
En brezki fjármálaráðherrann
boðaði einnig aðgerðir til að
hvetja einkafyrirtækin til auk-
inna fjárfestinga og fram-
kvæmda. Þeim verða boðnar
tímabundnar skattaívilnanir í
því skyni. Hið sama áformar
Clinton, nýkjörinn Bandaríkja-
forseti, að gera. Þetta leiðir
hugann að því, hvort íslenzk
stjómvöld, jafnt ríki sem sveitar-
félög, geti gripið til svipaðra
aðgerða til að vinna gegn at-
vinnuleysinu. Vafalaust em
mörg fyrirtæki með ráðagerðir
á pijónunum um nýjar fjárfest-
ingar og framkvæmdir þegar
betur árar. Hvati af hálfu ríkis
og sveitarfélaga gæti orðið til
þess að fyrirtækin flýttu áætlun-
um sínum. Þar með sköpuðust
ný störf og aukin umsvif hefðu
jákvæð áhrif á efnahagslífíð al-
mennt.
Morgunblaðið hefur skýrt frá
samkomulagi Reykjavíkurborg-
ar og Eimskipafélags íslands
um nýtingu á lóð fyrirtækisins
við Borgartún. Þar er ráðgert
að rísi 200 íbúða byggð, auk
bygginga fyrir atvinnuhúsnæði.
Samkomulagið gerir ráð fyrir,
að framkvæmdir geti hafízt í
fyrsta lagi vorið 1994. Hér er
greinilega um stórverkefni að
ræða á íslenzkan mælikvarða
og vafalaust mun fjöldi manna
fá atvinnu við þessar fram-
kvæmdir, bæði beint og óbeint.
Spurningin er því sú, hvort opin-
berir aðilar geti með einhveijum
ráðum ýtt undir það, að verkefn-
inu verði flýtt. Helzt þannig að
vinna geti hafízt þegar á næsta
ári, en þá er einmitt spáð að
atvinnuleysið verði hvað mest.
Eimskipafélagið er traust og
öflugt fyrirtæki, sem vafalaust
hefur bolmagn til að ráðast í
þessar framkvæmdir, en þar
sem flýting framkvæmda hefur
trúlega aukinn kostnað í för með
sér er líklegt, að fyrirtækið þurfi
sérstakan hvata til þess. Og það
sama á áreiðanlega við um fleiri
fyrirtæki. Við núverandi að-
stæður í efnahags- og atvinnu-
málum er engin goðgá, þótt ríki
og sveitarfélög ýti á eftir fram-
kvæmdum með tímabundinni
hvatningu til einkafyrirtækja til
þess að leggja út í Q'árfestingar
og framkvæmdir. í hvaða formi
hún á að vera skal ósagt látið,
enda geta aðstæður verið mis-
munandi eftir sveitarfélögum,
t.d. stig atvinnuleysis.
Stjómvöld hafa áður gripið
til ýmiss konar fyrirgreiðslu í
efnahagssamdrætti til að hvetja
fyrirtæki til fjárfestinga. í því
sambandi má minna á, að í
kreppunni 1967-1969 voru
stofnaðar atvinnumálanefndir
um allt land og ríki og sveitarfé-
lög veittu þá fjölmörgum aðilum
fyrirgreiðslu til uppbyggingar.
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1992 27
, LJósmynd/Halldór B. Nellet
A þessari mynd, sem tekin var úr þyrlu Landhelgisgæslunnar í gær, sjást bátarnir Heppinn og Vilborg við Búðir. Búið er að hífa Áma Þórðar-
son upp úr Heppnum og verið að undirbúa björgun Þórðar Stefánssonar úr Vilborgu.
3 Við Arnarstapa slitnar Eiður aftan
úr Gladda. Bárður, bátur sem þeir
höfðu kallað sér til fylgdar, nær að
bjarga Eiði. Gladdi fær í skrúfuna og
Bárður dregur báða bátana til hafnar
á Arnarstapa.
2 Heppin og Vilborgu ber af
leið, Vilborg bilar og rekur
bátana í átt að landi við Búðir.
Mönnunum er bjargað í þyrtu
Landhelgisgæslunnar á sjöunda
.tímanum í gær.
1 Eiður bilar í gærmorgun og Heppinn verður olíulaus. Vilborg tekur Heppin í
tog og er ferðinni heitið til Arnarstapa. Gladdi tekur síðar um daginn Eið í tog
og er þeirra ferð einnig heitið til Arnarstapa.
Fjórum smábátum hlekktist á við Arnarstapa og Búðir
Bj örgim okkar er
kraftaverki líkust
- segir Þórður Stefánsson sem bjarg-
að var í þyrlu Landhelgisgæslunnar
FJÓRIR smábátar Ientu í erfiðleikum við Snæfellsnes í gær. Tveir bát-
anna urðu vélarvana rétt utan við Búðir og bjargaði þyrla Landhelgis-
gæslunnar mönnunum tveimur. Tveir aðrir bátar urðu vélarvana á þess-
um slóðum og dró trillan Bárður þá til Arnarstapa. Litlu munaði að
annan bátinn ræki upp í klettana utan við Amarstapa þegar Bárður
náði honum.
ana þá og þegar. Hann sagði að erf-
Þórður Stefánsson t.v. og Ami Þórðarson.
Morgunblaðið/Sverrir
Morgunblaðið/Þorkell
Þyrluáhöfnin við TF-SIF, f.v. Halldór B. Nellet spilmaður, Magni Ósk-
arsson sigmaður, Pétur Steinþórsson flugmaður og Páll Halldórsson
flugstjóri.
Þrír bátanna, Vilborg, Heppinn og
Eiður, voru í samfloti á leið frá Pat-
reksfírði til Akraness og Reykjavíkur.
Gerðu þeir hlé á ferðinni suður af
Snæfellsnesi til að Ieggja línu. Þar
bilaði Eiður og síðar varð Heppinn
olíulaus. Vilborg tók Heppin í tog og
ætlaði að fara með hann til Amar-
stapa til að fá olíu. Þeir fundu ekki
Eið í fyrstu og ætluðu að taka hann
í bakaleiðinni. Feðgar frá Akranesi
eru á Vilborgu og Heppnum, Þórður
Stefánsson og Árni Þórðarson. í sam-
tali við Morgunblaðið í gær sagðist
Þórður sem minnst vilja segja um
hvað gerðist fyrr en eftir sjópróf, sagði
aðeins að röð óhappa hefði valdið
þessum erfiðleikum.
„Sá rétt fram fyrir stefnið“
Þórður sagði að leiðindaveður hefði
verið á þessum slóðum, það hefði
gengið á með éljum öðru hveiju. Hann
sagði að m.a. vegna bilunar í tækjum
hefði hann tekið skakka stefnu og
verið kominn inn á Búðavík þegar
hann hélt sig vera kominn að Geltinum
við Amarstapa. Þórður sagði að þegar
vél Vilborgar stöðvaðist hefði þá borið
hratt að landi. Þeir hefðu sett út ank-
erin en ankeri Vilborgar slitnað og
ankeri Heppins hélt ekki alveg og
bátamir mjökuðust hægt að landi
undan öldunni. Sagði hann að mikill
sjór hefði verið og skyggni svo lélegt
að hann hefði ekki séð nema rétt fram
fyrir stefnið á bátnum. Þá hefði hann
tvisvar orðið að fara út til að skafa
snjó af rúðunum.
Þórður sagðist hafa verið í sam-
bandi við Reykjavík um talstöð allan
tímann. Sagðist hann telja að þeir
hafi yerið 50-70 metra frá fyrstu
brimsköflunum þegar þyrla Landhelg-
isgæslunnar kom og bjargaði þeim
úr bátunum. Hann sagði að björgunin
væri kraftaverki líkust. Élið hefði stytt
upp og þyrlan komið yflr þá eins og
hendi væri veifað og ákaflega vel
hefði gengið að ná þeim upp í hana.
Síðan hefði aftur komið él. Þórður
sagði Ijóst að miðað við aðstæður
hefðu engir aðrir möguleikar verið að
ná þeim feðgum og þeir orðið að hí-
rast í bátunum um nóttina með þá
hættu yfirvofandi að reka upp í klett-
itt hefði orðið fyrir þyrluflugmennina
að fínna þá ef þeir hefðu ekki séð þá
þegar skyndilega létti til.
Þórður sagðist hafa verið orðinn
blautur og kaldur þegar honum var
bjargað í þyrluna en hefði jafnað sig
fljótt þar. Hann sagðist vilja þakka
þyrluáhöfninni, starfsmönnum á
Reykjavíkurradíói og öðrum sem að-
stoðuðu við björgunina. Vildi hann
láta þess getið að þyrluáhöfnin hefði
borið sig fagmannlega að við björgun-
ina og sagði slæmt að þeir skyldu enn
ekki hafa fengið stærri þyrlu.
„Sáum bátana fyrir tilviljun“
Þyrla Landhelgisgæslunnar, TF-
SIF, var á æfíngaflugi í Skeijafirði
þegar kallið kom frá Tilkynninga-
skyldunni klukkan 15.26 í gærdag.
Hún þurfti að taka eldsneyti í Reykja-
vík og hélt síðan strax af stað vestur.
Páll Halldórsson flugstjóri sagði að
þeir hefðu fengið boð um að bát væri
að reka upp í kletta við Amarstapa í
álandsvindi og væri stórhætta á ferð-
um. Páll sagði að él hefðu verið á
Faxaflóa og þeir orðið að fara kráku-
stíga til að forðast þau. Þegar þeir
voru að krækja fyrir él sá Halldór
B. Nellet spilmaður bátana, sem
reyndust vera tveir, fyrir tilviljun við
Búðir, á allt öðrum stað en þeir áttu
von á. Páll sagði að mennimir hefðu
verið í hættu og ekki eftir neinu að
bíða með að taka þá um borð. Sagði
hann að haugasjór hefði verið á Flóan-
um og mikil hreyfing á bátunum.
Seinlegt hefði verið að hífa mennina
upp en það gengið að óskum. Magni
Óskarsson sigmaður seig niður í bát-
ana og tók Þórð og Áma með sér upp
í tveimur ferðum. Flugmaður á þyrl-
unni með Páli var Pétur Steinþórsson.
Lentu þeir með feðgana á Reykjavík-
urflugvelli um klukkan 17. Þar tók
Rannsóknarlögreglan við mönnunum
til skýrslutöku um atburðinn.
Páll sagði ljóst að ekki hefði mátt
tæpara standa með þessa björgun og
fátt um aðra björgunarmöguleika.
Hann sagði þetta góða afmælisgjöf
til þyrlunnar, en í gær voru einmitt
liðin sjö ár frá því hún kom til landsins.
„Ekki mátti tæpara standa“
Smábáturinn Gladdi frá Reykjavík
tók Eið, sem er frá Grenivík, í tog
og sigldi áleiðis til Amarstapa. Vegna
ókunnugleika treystu þeir sér ekki til
að sigla inn í höfnina við þær aðstæð-
ur sem vom þarna í gær og fékk björg-
unardeild Slysavamafélags íslands
Bárð, 8 tonna trillu frá Amarstapa,
til að fylgja þeim til hafnar. Pétur
Pétursson skipstjóri á Bárði og skips-
félagi hans fóm á móti bátunum og
ætluðu að sigla með þeim inn. Pétur
sagði að dálítið kröpp bára hefði verið
á Stapavíkinni og um klukkan 20,
þegar bátarnir áttu stutt eftir, hefði
taugin á milli bátanna slitnað. Pétur
sagðist hafa ákveðið að taka Eið í tog
en gengið illa að finna hann vegna
þess að báturinn var rafmagnslaus
og þar með ljóslaus. Pétur og félagi
hans leituðu Eið uppi með ljóskastara
og sagði Pétur að þá hefði hann verið
kominn ansi nálægt landi. Taldi hann
að báturinn hefði verið innan við 100
metra frá klettunum þegar hann gat
komið taug á milli og dregið hann
frá. Sagði Pétur að Eið hefði rekið
upp í þverhnípta klettana á nokkmm
mínútum ef hann hefði ekki fundið
hann.
Gladdi ætlaði að fylgja þeim til
hafnar en þá fékk hann taugina í
skrúfuna og varð vélarvana. Bárður
gat tekið hann í tog og tókst að draga
báða bátana til hafnar á Amarstapa.
Pétur sagði að það hefði verið erfítt,
háfjara var og því gmnnt í höfninni
auk þess sem sunnankvika var og
hliðarvindur. Yfír gengu dimm él.
Einn maður var á Eiði og Gladda.
Hálfdán Henrysson deildarstjóri
björgunardeildar Slysavamafélags ís-
lands var í sambandi við bátana á
meðan á þessu stóð. Hann sagði að
félagar í björgunarsveitinni Elliða á
Snæfellsnesi hefðu ekki séð Vilborgu
og Heppin i gærkvöldi. Þeir vom fastir
þegar Þórður og Ámi yfírgáfu þá.
Hálfdán sagði að björgunarsveit-
armennimir myndu líta til með þeim
í dag. Þórður sagðist hafa gengið frá
bátunum þannig að hægt yrði að
draga þá út í dag ef veður skánaði.
SÆNSKA KRONAN FELLUR UM 10%
Gengisfelling-1 Noregi hefði strax
áhrif á fiskmörkuðum okkar
- segja Magnús Gunnarsson SÍF og Friðrik Pálsson SH
FARI svo að Norðmenn felli
gengi norsku krónunnar í kjöl-
far sænsku gengisfellingarinnar
mun það strax hafa áhrif á fisk-
mörkuðum okkar um alla Evr-
ópu. Þetta kemur fram í sam-
tölum Morgunblaðsins við
Magnús Gunnarsson fram-
kvæmdastjóra SÍF og Friðrik
Pálsson forsljóra SH. Norðmenn
eru höfuðkeppinautar okkar á
þessum fiskmörkuðum og þeir
selja afurðir sínar að mestu í
norskum krónum. Bæði Magnús
og Friðrik segja að reynslan
sýni að við svona aðstæður áður
hafi Norðmenn ekki notað tæki-
færið til að hækka vöru sína á
móti gengisfellingu. Því muni
samkeppnisstaða íslenskra af-
urða versna strax sem nemur
stærð gengisfellingarinnar.
Magnús Gunnarsson segir að
það sé Ijóst að Norðmenn hafí fyr-
ir sterkari stöðu á fiskmörkuðum
þeim sem íslendingar keppa við
þá í krafti þess að þeir hafí meiri
físk að bjóða. „Það er einnig ljóst
að íslensku fyrirtækin eru engan
veginn í stakk búin til að mæta
aukinni samkeppni af völdum
gengisfalls norsku krónunnar við
óbreyttar aðstæður," segir Magn-
ús. „Gengisfelling norsku krónunar
hefði því alvarleg áhrif fyrir út-
flutningsgreinamar á öllum þeim
mörkuðum sem við keppum við
Norðmenn á.“
Friðrik Pálsson segir að áhrifin
af hugsanlegri gengisfellingu
norsku krónunnar færi að sjálf-
sögðu eftir því hve gengið yrði
fellt mikið. „En við getum ekki
mætt slíkri gengisfellingu nema
að annað hvort lækka verð okkar
eða fella gengi krónunnar," segir
Friðrik. „Og hvað verðlækkun
varðar má nefna að gengisfall á
öðrum myntum eins og pundsins
hefur skert stöðu okkar.“
Friðrik telur afskaplega líklegt
að Norðmenn myndu ekki nota
tækifærið til að hækka verð sín á
mörkuðunum í kjölfar gengislækk-
unar enda hefði reynslan sýnt að
slíkt gerðu þeir yfírleitt ekki.
„Samkeppni þeirra við okkur yrði
því skeinuhættari sem næmi geng-
isfellingunni," segir Friðrik.
Overuleg áhríf hér
- segir Jóhannes Nordal seðlabankastjóri
JÓHANNES Nordal seðlabanka-
stjóri segir að gengisfall sænsku
krónunnar hafi óveruleg bein áhrif
hér á landi. Sænska krónan sé ekki
það mikilvægur gjaldmiðill í utan-
rikisviðskiptum eða innanríkis hér
á landi. Hinsvegar gæti gætt
óbeinna áhrifa að þvi marki að
gengisfallið skapi óróa á gjaldeyris-
mörkuðum ytra en erfitt sé að spá
í þau mál i augnablikinu.
„Sænska myntin hefur lítið vægi
hér á landi, sérstaklega í útflutningi,"
segir Jóhannes Nordal. „En hvað óró-
an á mörkuðunum varðar í kjölfar
þessarar gengisfellingar er ómögulegt
að spá um. Gengisfellingin er visst
sálrænt áfall."
Aðspurður um hver áhrifin yrðu ef
viðbættist gengisfall norsku krónunn-
ar eins og spáð heffur verið segir
Jóhannes að bein áhrif slíkrar gengis-
fellingar yrðu heldur ekki mikil en
óbein þess mun meiri þar sem Norð-
menn eru einir af okkar aðalkeppi-
nautum í sjávarútvegi. „Norðmenn eru
hinsvegar í mun sterkari stöðu en
Svíar til að veija gjaldmiðil sinn,“
segir Jóhannes. „Og samkvæmt upp-
lýsingum sem við höfum fengið frá
Noregsbanka stendur ekki til að fella
gengið núna.“
AF INNLENDUM
VETTVANGI
AGNES BRAGADÓTTIR
Ná aðilar vinnu-
markaðarins
saman í dag?
Reynt til þrautar með eða án stjómvalda
TIL ÚRSLITA kann að draga í dag um það hvort aðilum vinnu-
markaðarins tekst að ná saman um þá tillögugerð sem hefur verið
í vinnslu hjá þeim, til lausnar efnahags- og atvinnuvanda þeim
sem nú blasir við. í gær var ekki Ijóst hvort ríkisstjórnin eða
aðilar á hennar vegum yrðu með í þessari úrslitatilraun VSÍ og
ASÍ, sem gerð er nú, áður en þing Alþýðusambands íslands hefst
á Akureyri á mánudag. Ljóst var þó að fulltrúar beggja aðila
töldu að reyna bæri til þrautar í dag að ná saman um tillögur,
alveg burtséð frá því hvort ríkisstjórnin tæki þátt í því starfi eða
ekki.
Fundur sem Davíð Oddsson
forsætisráðherra og Jón Baldvin
Hannibalsson utanríkisráðherra
héldu í gærkveldi með Friðrik
Sophussyni fíármálaráðherra og
Jóni Sigurðssyni viðskiptaráð-
herra kann þó að gefa vísbend-
ingu um að ríkisstjómin hyggist
taka fullan þátt í þessari úrslitatil-
raun, því þegar líða tók á kvöldið
voru Ásmundur Stefánsson, for-
seti Alþýðusambands íslands, og
Þórarinn V. Þórarinsson, fram-
kvæmdastjóri Vinnuveitendasam-
bands íslands, boðaðir til fundar-
ins.
Tíðindin af fíármálamörkuðum
nágrannalandanna í gær gerðu
það að verkum að fulltrúar vinnu-
markaðarins sögðust i gær bíða
með eftirvæntingu eftir fregnum
af því hvort Norðmönnum tækist
að halda gengi norsku krónunnar
óbreyttu, eftir að gengi þeirrar
sænsku féll um tíu af hundraði í
gær, þrátt fyrir róttækar ráðstaf-
anir sænskra stjórnvalda til þess
að standa vörð um gengi sænsku
krónunnar og að létta álögum af
fyrirtækjum.
Talið er að ef norskum stjórn-
völdum tekst ekki það ætlunar-
verk að halda gengi norsku krón-
unnar óbreyttu, séu miklar
hremmingar framundan hjá ís-
lenskum útflutningsgreinum, sem
flytja jú út og keppa um sömu
markaði og Norðmenn gera í Evr-
ópu. Við fall norsku krónunnar
myndi samkeppnisstaða útflutn-
ingsgreina hér á landi versna til
muna, og kæmi til með að hafa
mun.alvarlegri áhrif á samkeppn-
isstöðuna en verðfall breska
pundsins hafði. Fjölmargir úr röð-
um atvinnurekenda telja að mis-
takist Norðmönnum, jafngildi það
því að gengi íslensku krónunnar
verði að falla. Þó benda menn á
að norskur efnahagur standi
traustum fótum og hafí mikið
bakland og stuðning í olíuauði
Norðmanna. Jafnframt sé vilji
norskra stjórnvalda til þess að
halda genginu óbreyttu ótvíræð-
ur.
Fundahöld voru flest með
óformlegum hætti í gær og ekki
ýkja árangursrík, samkvæmt upp-
lýsingum Morgunblaðsins. Einn
formlegur fundur var þó haldinn
með aðilum vinnumarkaðarins og
fulltrúum stjómarandstöðunnar í
húsakynnum Alþýðusambands ís-
lands í gær. Honum var lýst á
þann veg að gagnlegar umræður
hefðu farið fram og menn skipst
á skoðunum.
Aðilar vinnumarkaðarins telja
að. forsætisráðherra hafí nú með
öllu fallið frá þeirri hugmynd
sinni, sem hann reifaði á ríkis-
stjórnarfundi síðastliðið sunnu-
dagskvöld, að hækka tekjuskatt
allra tekjuskattsgreiðenda um lið-
lega tvö prósentustig og bæta
þannig sveitarfélögum þann
tekjumissi sem þau verða fyrir,
þegar aðstöðugjald verður afnum-
ið. Aðilar vinnumarkaðarins munu
hafa greint forsætisráðherra frá
þeirri skoðun sinni, að slík aðgerð
næði aldrei neinu fylgi meðal
verkalýðshreyfíngarinnar og væri
þannig vonlaus í framkvæmd.
Raunar er það einnig skoðun
aðila vinnumarkaðarins, eftir því
sem næst verður komist, að borg-
arstjórnarflokkur Sjálfstæðis-
flokksins í Reykjavík þvælist mjög
fyrir í þeirri tillögu- og samninga-
gerð sem nú fer fram. Andstaða
borgarstjómarflokksins við niður-
fellingu aðstöðugjalds á fyrirtæki
sé svo megn, að hún hafí bæði
mikil og neikvæð áhrif á það starf
sem nú er unnið. Telja aðilar
vinnumarkaðarins að nú sé sá tími
sem til stefnu er, til þess að ná
lendingu í málinu, á þrotum. Svo
kunni að fara að í dag muni ASÍ
og VSÍ reyna að semja sameigin-
legar tillögur til lausnar vandan-
um, án þess að stjómarflokkamir
eða fulltrúar þeirra verði aðilar
að þeim samningum sem slíkum.
Þó var ekki að heyra á viðmæl-
endum Morgunblaðsins í gær úr
röðum ASÍ og VSÍ að óskir stæðu
til þess að upp úr samstarfi við
fulltrúa stjórnarflokkanna slitn-
aði. Miklu fremur mátti skilja orð
þeirra á þann veg, að þar sem
mikill áherslumunur væri á milli
stjómarflokkanna um hvað gera
bæri, hversu mikið og með hvaða
hætti, væri vonlítið að Alþýðu-
flokki og Sjálfstæðisflokki tækist
á þeim tíma sem til stefnu væri,
að samræma svo skoðanir sínar
og sjónarmið, að ríkisstjómin
gæti komið fram sem ein heild í
þessu erfiða máli. Það em enn sem
fyrr mál eins og fíármagnstekju-
skattur og hátekjuskattur sem
stjómarflokkamir hafa mismun-
andi afstöðu til. Mikil vinna hefur
farið fram á vegum stjórnarflokk-
anna undanfama daga í þá veru
að leita sameiginlegrar leiðar um
hvernig brugðist skuli við vanda
sjávarútvegsins, en enn er ekki
fengin endanleg niðurstaða.
Meta því aðilar vinnumarkaðar-
ins stöðuna á þann veg, að ef ein-
hver von eigi að vera til þess að
þingflokkar stjómarflokkanna
samþykki efnahagsráðstafana-
pakka, verði það aðeins vegna
breiðrar samstöðu í þjóðfélaginu
um aðgerðir og vegna utanaðkom-
andi þrýstings frá atvinnulífinu
og verkalýðshreyfíngunni.
Raunar vom aðilar vinnumark-
aðarins, sem rætt var við í gær,
mjög óvissir um það hvort þeim
tækist í dag að ljúka tillögugerð
sinni, eða nálgast niðurstöðu.
Sögðu þó allir að ef norska krón-
an héldi velli, væm þeir bjart-
sýnni en ella. Ef hún félli, þýddi
nú lítið að halda áfram að tala
um óbreytt gengi íslensku krón-
unnar.