Morgunblaðið - 18.12.1992, Síða 58

58
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. DESEMBER 1992
Af krötum og vanda
íslensku þjóðarinnar
eftir Hjálmtý R.
Baldursson
Að undanfömu hefur gætt mikill-
ar upplausnar í pólitíkinni á ís-
landi. Hver höndin hefur verið upp
á móti annarri og allir reynt að
veija sína hagsmuni og enginn viljað
fóma neinu. Frammámenn í sjávar-
útvegi hafa grátbeðið stjómvöld um
að fella gengið, iðnaðurinn stendur
á brauðfótum og menn þar á bæ
standa á hverju götuhomi og hrópa
„Veljið íslenskt!" Og bændur em í
sjokki yfir niðurfeilingum nið-
urgreiðslnanna á landbúnaðarvör-
um og bera sig aumlega. En það
em hins vegar ekki allir í sömu
aðstöðu og framannefndar atvinnu-
greinar. Til er stjómmálaflokkur á
Islandi sem ber höfuðið hátt og tel-
ur sig vera jafnaðarmannaflokk, þar
fyrir utan sem hann gefur sig út
fyrir að vera fulltrúa alþýðunnar í
landinu, málsvara réttlætis, bræðra-
lags og guð má vita hvað. Þessi
flokkur sem siglir undir fölsku
flaggi jafnaðarmannastefnunnar, er
í raun bara pínulítill Sjálfstæðis-
flokkur með mikilmennskubijálæði.
Forystumenn flokksins ráfa örvingl-
aðir um í stefnuleysi út og suður,
blindaðir af möppudýmm í Brussel
sem veifa 1,5 milljarða króna ávísun
fyrir eitt stykki valdaafsal smáþjóð-
ar. Þráhyggjan eftir samskiptum við
Evrópu-báknið hefur orðið hyggju-
vitinu yfirsterkari. Örlög smáþjóðar
em ráðin. Menn geta nú byijað að
pakka saman og þakkað fyrir sig
og því fyrr því betra áður en hramm-
ur Evrópurisans birtist. Óðagotið
var svo mikið við að fá tollaívilnan-
ir fyrir nokkra þorskhausa að mað-
urinn með dmllusokkinn og maður-
inn með pínuna vissu ekki fyrr en
þeir vom búnir að semja af sér.
Þeir gáfu nánast allt fyrir ekkert!
Ráðamenn í Bmssel geta nú að
minnsta kosti brosað út í annað,
þegar samningum um svo mikilvæg-
ar veiðiheimildir er náð. Þeir þurfa
þá a.m.k. ekki að bera sér til munns
sjálfdauðan, mengaðan fisk úr Eyst-
rasaltinu eða físk úr Norðursjónum
með svo miklu blýinnihaldi að nota
mætti segulstál við veiðar á honum!
ísland er smáríki á alþjóðamæli-
kvarða. íbúafjöldi landsins jafngildir
t.d. 1% af íbúafjölda Mexíkó-borgar,
svona álíka og ein meðalstór gata
þar í borg. Engu að síður em til
menn á þessu krummaskuði, norður
á hjara veraldar, sem líta svo stórt
á sig að þeir telja sig meira að sgja
hafna yfir gagnrýni. En það hefur
einmitt einkennt þetta blessaða
EES-mál. Menn spyija; Hver er
ávinningur EES-samnings? Jú, hann
opnar stóra markaði fyrir t.d. mögu-
leika fyrir þig að fá þér atvinnu í
Evrópubandalagslöndunum. Hann
opnar möguleika þína fyrir fjárfest-
ingum í útlandinu. Samningurinn
opnar auk þess fyrir óhefta sam-
keppni á sviði verslunar og þjón-
ustu. Allt hljómar þetta mjög sann-
færandi. En sá galli er hins vegar
á gjöf Njarðar, að þegar menn gera
samning, þá er oftast um tvíhliða
kröfuréttarsamband að ræða,
þ.e.a.s. gagnkvæman löggjörning.
EES er engin undantekning. Þú
færð eitthvað, en verður að láta eitt-
hvað af hendi í staðinn. Nú þegar
þetta er ritað hafa Svisslendingar
hafnað EES-samningum, en ætla
mætti að þeir hefðu „meiri“ ávinn-
ing af samningnum en íslendingar.
Ef ofangreindir möguleikar eru
skoðaðir nánar kemur eftirfarandi
í ljós:
1. Iðnaður á íslandi hefur átt
undir högg að sækja undanfarna tvo
áratugi og ekki náð sér á strik. Á
í raun enga von í baráttunni við
iðnaðarrisa EB. Þeir sem stunda
einhvern iðnað að ráði hér á landi,
geta því endanlega dregið fyrir og
skellt í lás.
2. 12-15% viðvarandi atvinnuleysi
í löndum EB veitir litla von um at-
vinnumöguleika landsins þar. Á
móti er hætt við að erlent vinnuafl
reyni að falast eftir vinnu hér á
landi. Ávinningur: „Undir frost-
marki“.
3. Ekki yrði það beint glæsilegt
fyrir bágborið íslenskt efnahags- og
atvinnulíf, ef íslendingar færu í
auknum mæli að fjárfesta í löndum
EB. Ávinningur = ekki neinn.
4. Þegar fullt frelsi í verslunar-,
þjónustu- og markaðsmálum verður
að veruleika, er útlitið ekki bjart.
Hætt er við að hreinlega verði valtr-
að yfir íslenska verslun og þjónustu-
aðila af fjölþjóða risafyrirtælqum á
HAGKAUF
geeði úrval þjónusta
Hjálmtýr R. Baldursson
„Það sem þetta þjóðfé-
lag vantar í dag er póli-
tíkusa sem starfa af
hugsjón, pólitíkusa sem
hugsa um þjóðarheill
og láti ekki eigin hags-
muni sitja í fyrirrúmi.“
ríkisstyrkjum. Ávinningur = sjá lið
1.
Það skal tekið fram, að sem ein-
staklingur er ég í sjálfu sér hlynnt-
ur EES, þar sem það kemur til með
að stuðla að aukinni samkeppni sem
leiðir til lækkaðs vöruverðs, en sem
einstaklingur og hluti af sjálfstæðri
þjóð er ég andvígur.
Fiskur = munaðarvara
Það leikur enginn vafi á því, að
fiskurinn er (fyrir utan handbolta-
landsliðið) þjóðarstolt okkar íslend-
inga. Þess vegna er mikilvægt að
sú vara sé markaðsfærð sem mun-
aðarvara, líkt og rússneski kavíar-
inn. Það á ekki að vera að míga
utan í þessa hvítflibba í Brussel til
að fá fram tollalækkanir. Vilji þeir
góðan físk, þá geta þeir fengið hann,
en þá verða þeir líka að greiða fyrir
hann.
Vandi íslensku þjóðarinnar
Mikið er skeggrætt þessa dagana
hvemig leysa eigi þann vanda sem
steðjar að íslensku efnahagslífi.
Flestar tillögur til lausnar vandans
ef ekki allar miða að því að níðast
á tekjulægstu hópunum. Það er at-
hyglisvert í umræðunni, að enginn
hefur bent á þann raunverulega
vanda sem hijáir íslenskt atvinnu-
og efnahagslíf, þessa litla smáríkis
norður á hjara veraldar.
Eins og allir vita er varla liðin
öld frá því að landinn kastaði af sér
sauðskinsskónum og steig skrefið
inn í öld nútímalegra lifnaðarhátta.
Það þarf ekki að draga í efa hæfí-
leika íbúa þessa eyríkis við að til-
einka sér nútíma lifnaðarhætti og
nýjungar af ýmsu tagi. Það er t.d.
ekki opnaður banki hér á landi nema
hann innihaldi massívan marmara
og Kjarval, tveimur aðalbankastjór-
um á tíföldum sóknarlaunum með
feita bifreiðastyrki, auk að minnsta
kosti fjórum aðstoðarbankastjórum,
sem gefa hinum lítið eftir hvað
launakjör snertir. í Ríkisútvarpi
landsmanna um daginn kom fram
í viðtali, að banki einn í Bandaríkj-
unum, sem staðsettur er í kjallara-
holu í úthverfi stórborgar, er með
meiri veltu og umsvif en allir bank-
ar á íslandi til samans! Þetta er
auðvitað kjarni málsins. Kjörorðið
virðist vera íburður og yfirgangur
í stað þess sem það ætti að vera
hagkvæmni og einfaldleiki.
Tekjuskiptingin
Tekjuskiptingin á íslandi er orðin
verulegt vandamál. Þó svo að einn
krataráðherrann hafi í blaðagrein
fyrir nokkrum mánuðum, sagt að
sú þróun væri í átt til jafnaðar, sem
er auðvitað tóm þvæla. Slík skrif
undirstika bara það á hvaða for-
sendum sumir eru í pólitík. Bilið
eykst stöðugt og það vita allir nema
ráherrann. Það er ákaflega létt að
hafa sérfræðinga sér innan handar
sem túlka allar niðurstöður sér í hag!
Á litlu skeri norður í hafsauga