Morgunblaðið - 12.01.1993, Blaðsíða 42

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. JANÚAR 1993
Krístín Jóna Jóns-
dóttir — Minning
Fædd 21. nóvember 1898
Dáin 3. janúar 1993
Hin langa þraut er liðin,
nú loksins hlaustu friðinn
og allt er orðið rótt.
Nú sæll er sigur unninn
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
(V.Briem)
Kristín Jóna Jónsdóttir, föður-
systir mín, lést 3. janúar á hjúkrun-
arheimilinu Skjóli í Reykjavík, 94
ára að aldri. Kristín fæddist í
Garðabæ á Stokkseyri. Foreldrar
hennar voru Kristín Þórðardóttir
og Jón Þorsteinsson jámsmiður.
Systkinin voru fjögur. Þórður var
elstur, næst Helga eldri, Kristín og
Helga yngri. Öll er þau nú látin og
kveður nú Kristín síðust af þeim.
Alla tíð var mjög kært með þeim
systkinum.
Foreldra sína missti Kristín ung
að ámm, móður sína er hún var
14 ára og föður sinn fjórum áram
síðar. Stína fluttist til Reykjavíkur
þegar hún var 17 ára. Fyrstu árin
þar var hún hjá Steinunni móður-
systur sinni og síðan í vist á nokkr-
um stöðum eins og það var kallað.
Alls staðar kom hún sér framúr-
skarandi vel sakir dugnaðar og
samviskusemi. Lengst starfaði
Stína hjá Sjóklæðagerð íslands
(seinna Max) eða í fímmtíu ár. Þar
lauk hún sínum langa starfsdegi,
þá orðin 82 ára. Hún vílaði ekki
fyrir sér að ganga á milli heimilis
og vinnustaðar í hvaða veðri sem
var í svartasta skammdegi sem í
annan tíma. Stína naut velgengni
og virðingar á vinnustað jafnt með-
al yfirmanna sem samverkafólks.
Arið 1928 giftist Stína glæsileg-
um manni, Jens Þorsteinssyni, ætt-
uðum frá Meiðastöðum í Garði. Þau
eignuðust tvær dætur, Kristínu, f.
2.6. 1930, og Jennu Kristínu, f.
12.6. 1932. En sorgin knúði fljótt
dyra hjá Stínu frænku. Hún missti
mann sinn eftir aðeins flögurra ára
sambúð og Kristínu litlu aðeins
tveim mánuðum seinna. Jenna
fæddist aðeins þrem dögum eftir lát
föður síns og var hún skírð yfír
kistu hans. Jenna kom því eins og
sólargeisli til að milda hinn mikla
harm. Og Stína gafst ekki upp,
heldur barðist eins og hetja til að
búa litlu dóttur sína sem best undir
lffið. Þá voru ekki komnar til sög-
unnar neinar almannatryggingar til
að létta róðurinn. Nokkra eftir lát
Jens fluttust Stína og Jenna inn á
heimili föður míns og systkina
minna, en móðir okkar var þá nýlát-
in. Þar dvöldu þær í nokkur ár.
Seinna flutti hún í Bergstaða-
stræti, bjó þar í mörg ár og síðar
á Norðurbrún 1.
Það var alltaf gaman að koma í
heimsókn til Stínu frænku. Hún var
einstaklega gestrisin. Hún var oft
glettin og gamansöm, hafði lifandi
frásagnarhæfíleika og var með fá-
dæmum minnug og fróð. Bömum
leið vel í návist hennar og minntust
oft á heimsóknimar til Stínu
frænku. Stína var mikil hannyrða-
kona og var sama hvort hún saum-
aði fatnað eða fagran útsaum. Allt
lék í höndunum á henni.
Jenna dóttir hennar giftist önd-
vegismanni, Þorsteini Magnússyni,
og vora áhugamál þeirra hin sömu
innan skátahreyfíngarinnar. Þau
eignuðust þijú böm, Jens, Magnús
og Kristínu. Jens er kvæntur Krist-
rúnu Sigurðardóttur og eiga þau
saman tvær dætur, Jennu Kristínu
og Friðbjörgu, en áður átti Kristrún
dótturina Onnu sem Jens hefur
gengið í föðurstað. Magnús er
ókvæntur og Kristín ógift. Öll era
þau systkinin mesta manndómsfólk
og vora þau augasteinar ömmu
sinnar.
En sorgin átti eftir að knýja dyra
enn einu sinni hjá Qölskyldunni.
Jenna missti heilsuna ung og lést
aðeins 45 ára gömul frá eiginmanni
og ungum börnum. En i þessum
raunum flölskyldunnar kom vel í
ljós aðdáunarvert sálarþrek og sú
styrka skaphöfn er hún bjó yfír.
Stína unni æskustöðvum sínum
á Stokkseyri og reyndi að heim-
sækja þær eins og oft og hún gat.
Mér era í fersku minni frásagnir
hennar er hún lýsti mikilfenglegu
briminu, sem oft var tilkomumikil
sjón.
Heilsu Stínu hrakaði mjög hin
síðari ár og þurfti hún þá af og til
að dvelja á sjúkrahúsum. Nú síðast
átti hún heimili á hjúkranarheimil-
inu Skjóli. Ættingjar hennar og
vinir fylgdust með líðan hennar og
heimsóttu hana sem best þeir gátu.
Læknum og hjúkranarfólki öllu í
Skjóli skulu færðar bestu þakkir
fyrir frábæra umönnun og hjálp-
semi við hina öldraðu heiðurskonu.
Stína skilaði löngu og miklu dags-
verki og var af þeirri kynslóð sem
raddi brautina til þess velferðar-
kerfís sem þjóðin býr við í dag.
Þegar kallið kom var það henni
kærkomin hvfld.
Ég vil að lokum senda ættingjum
og vinum hennar mínar innilegustu
samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Stínu frænku
minnar.
Guðrún Þórðardóttir.
í dag, þriðjudaginn 12. janúar,
verður móðursystir mín Kristín
Jóna Jónsdóttir jarðsett frá Dóm-
kirkjunni í Reykjavík. Hún fæddist
í Garðabæ á Stokkseyri 21. nóvem-
ber árið 1989 og lést á hjúkranar-
heimilinu Skjóli 2. janúar sl. Hún
var þvl nítuíu og íjögurra ára göm-
ul. Foreldrar hennar vora hjónin Jón
Þorsteinsson jámsmiður í Garðbæ
og síðar Brávöllum, fæddur 5. mars
1856, dáinn 4. nóvember 1916, og
kona hans Kristín Þórðardóttir,
fædd 3. júlí 1860, dáin 8. nóvember
1912. Foreldrar Jóns vora hjónin
Þorsteinn Magnússon bóndi í Kols-
holtshelli, Villingaholtshreppi, Guð-
mundssonar frá Hlíð. Foreldrar
Kristínar vora hjónin Þórður Eiríks-
son ríki á Mýram, Guðmundssonar
í Bræðratungu, Bergsteinssonar og
kona hans Helga Sveinsdóttir
Feijunesi, Sigurðssonar.
Systkinin í Garðbæ vora fjögur,
Þórður bóksali á Stokkseyri og síð-
ar bókari við heildsölu Ásbjöms
Ólafssonar í Reykjavík, fæddur
1886, dáinn 1959. Heiga eldri,
húsfrú í Vestmannaeyjum og síðar
í Keflavík, fædd 1894, dáin 1965.
Kristín Jóna, fædd 1898, dáin 1993.
Helgayngri, fædd 1905, dáin 1991.
Móðir þeirra systkina dó þegar
Kristín var að verða §órtán ára og
föður sinn misstu þau ijóram áram
síðar. Fljótlega eftir lát foreldra
sinna fluttist hún til Reykjavíkur
og réðst í vist hjá góðu vinafólki.
Hinn 16. júní árið 1928 giftist
hún ágætis manni Jens Þorsteins-
syni verslunarmanni í Reylqavík,
fæddur 13. desember 1900, Gísla-
sonar frá Meiðarstöðum í Garði og
konu hans Kristínar Þorláksdóttur.
Þau Meiðstaðahjónin era forfeður
mikils dugnaðarfólks og sjósóknar.
Hinn 21. júní 1930 fæddist þeim
stúlkubam, sem halut nafnið Krist-
in, eftir mæðram þeirra hjóna.
Hamingjan virtist blasa við þeim,
en margt vill fara á annan veg en
ætlað er. Hamingjusól þeirra gekk
skjótt við viðar. Jens fékk bráða-
berkla og lést úr þeim 9. júní 1932,
aðeins þijátíu og eins árs gamall,
viku fyrir ijögurra ára brúðkaups-
dag þeirra. Þrem dögum seinna,
12. júní, fæddist annað bam þeirra,
stúlkubam sem var skírð Jenna
Kristín við kistu föður síns. Enn
bætti á mæðu frænku minnar þegar
Kristín litla veiktist skyndilega og
dó 11. ágúst sama ár. Jenna Krist-
ín var sólargeislinn í lífí hennar,
fyrir hana öðlaðist hún þrótt til að
takast á við lífíð. Jenna var yndis-
leg stúlka. Hún gekk snemma í
skátahreyfínguna og átti hún hug
hennar allan. Þar eignaðist hún
marga góða vini. Hún giftsit traust-
um ágætismanni Þorsteini Magnús-
syni verlsunarmanni. Þau eignuðust
þijú böm, Jens strætisvagnabif-
reiðarstjóra, Magnús verkamann og
Kristínu verkakonu. Jens er giftur
Kristrúnu Sigurðardóttur og eiga
þau þijú börn, Jennu Kristínu, Frið-
björgu og Önnu, sem er dóttir
Kristrúnar og Jens hefur gengið í
föður stað. Magnús og Kristín era
einhleyp. Þau Þorsteinn og Jenna
störfuðu mikið í St. Georgs-skáta-
hreyfíngunni og Farfuglafélags-
skapnum þar sem hann var lengi
forstöðumaður farfuglaheimilisins.
Milli okkar Jennu var góð vinátta
og síðar milli ijölskyldna okkar.
Hún missti heilsuna og var heilsu-
laus mörg síðustu ár ævinnar. Hún
lést 6. febrúar 1978. Veikindi og
lát Jennu tók mikið á Kristinu, en
huggun harmi gegn vora bama-
og bamabamabömin, sem vora það
eina sem hún átti eftir. Aðalatvinna
Jóns Þorsteinssonar var jámsmíðin.
Svo sem algengt var á Stokkseyri
var hann að auki með minniháttar
búrekstur, maljurtagarð, kindur og
hross. Bömin urðu að taka þátt í
verkunum, um leið og þau höfðu
kraft til, við heyskap og garðvinn-
una auk þess hjálpuðu þau til í
smiðjunni, blésu smiðjubelginn og
fleira. Þau lærðu margt og man ég
að móðir mín sagði mér að þeim
hefði þótt gaman að renna smá
hluti í rennibekknum og smíða í
eldsmiðjunni.
Á æskuáram þeirra á Stokkseyri
var mikið félagslíf. Ungmennafé-
lagsheyfíngin var þá í hvað mestum
blóma. Á stefnuskrá þeirra vora
mörg framfara- og menningarmál
svo sem bindindi, tijárækt, líkams-
rækt og fleira. Þetta fór ekki fram
hjá heimili þeirra systkina, Þórður
var einn af frammámönnum félags-
ins á Stokkseyri og systumar tóku
þátt í félagslífínu af miklum áhuga.
Þær voru því sterkar og hraustar.
Ungmennafélagsandinn fylgdi þeim
áfram á lífsbrautinni, þau vora
bindindisfólk og reglusöm.
Kristín var jafnan heilsuhraust
þar til ellin fór að segja til sín. Hún
vann úti til áttatíu og tveggja ára
aldurs. Hún starfaði við Sjóklæða-
gerðina og síðar N66 í fimmtíu ár.
Hún gekk alla tíð til og frá vinnu,
fyrst í gömlu Sjóklæðagerðina í
Skeijafírði og síðan við Rauðarár-
vík. Það er allnokkur spölur á Berg-
staðarstætið þar sem hún var í
góðri umsjón starfsfólksins, sem
ber að þakka.
Ég minnist Stínu frænku með
hlýhug. Ég var í miklu uppáhaldi
hjá henni svo lengi ég man eftir.
Hún tók alltaf vel á móti þegar
fudnum okkar bar saman og sýndi
mér mikla blíðu og umhyggju.
Margt hefur verið erfítt á lífsleið
Kristínar en hún hafði yndi af vinnu
sinni, sem hún var svo lánsöm að
fá að halda svo lengi fyrir velvilja
samstarfsfólks og yfírmanna. Á
yngir áram sínum eignaðist hún
margar og góðar vinkonur, sem
héldu tryggð við hana. Þær vora
flestar gengnar sinn veg á undan
henni og kunningjahringurinn
þrengdist smám saman. Síðustu
árin var heldur fátt um heimsóknir,
nema hvað Þorsteinn tengdasonur
hennar og ömmubömin fylgdust
með henni. Ég vil þó þakka tveim
systkinabömum og mökum þeirra,
Guðrúnu Þórðardóttur og Gunnari
Siguijónssyni, fyrir tryggð þeirra,
þéttar heimsóknir, bíltúra og annað
sem henni þau gerðu til gleði.
Nú era þau öll Garðbæjarsystkin-
in farin yfír móðuna miklu. Eg trúi
að þar hafí þau hitt aftur þau sem
fóra á undan. Síðustu árin beið
Kristín eftir að komast yfir til
manns og barna. Án efa hafa þau
beðið hennar og leitt til fyrirheitna
landsins. Ég bið algóðan Guð að
hún megi njóta ástar og friðar með
þeim sem hún unni.
Jón A. Valdimarsson.
Aidrei er friður jafn kærkominn
og dýrmætur og þá er lífssólin er
orðin lágt á lofti og ævidagur er
að kvöldi kominn að loknu löngu
og ströngu dagsverki. Þegar öldur
starfs og stríða sem hafa risið og
fallið lægir og rósemd og hugaijafn-
vægi færist yfir uns friður og sátt
rikja. Þá er tíminn sem upphafinn
yfír stund og stað og eilífðin — frið-
ur Guðs — ríkir ein.
Þessar hugsanir leita á hugann
þegar við kveðjum háaldraða heið-
urskonu sem gengin er til hvíldar
að loknum löngum starfsdegi.
Kristín Jóna Jónsdóttir var fædd í
Garðabæ á Stokkseyri 21. nóvem-
ber 1898 en lést þann 3. janúar
1993 á Hjúkranarheimilinu Skjóli á
95. aldursári. Kristín ólst upp á
Brávöllum, Stokkseyri, sem nú kall-
ast Fagridalur, ásamt systkinum
sínum þremur en Kristín Jóna var
næstyngst systkinanna.
Foreldrar hennar vora þau hjónin
Jón Þorsteinsson, jám- og trésmið-
ur (f.5.2. ’56) frá Kolholtshelli
Magnússonar Éinarssonar bónda í
Núpstúni, Ámessýslu, og kona hans
Kristín Þórðardóttir (f. 3.7. ’60)
Eiríkssonar ríka frá Mýram í Vill-
ingaholtshreppi, Guðmundssonar í
Bræðratungu, Bergsteinssonar.
Kona Þórðar Eiríkssonar var Helga
Sveinsdóttir Sigurðssonar í Feiju-
nesi.
Kristín dvaldi oft hjá Helgu
ömmu sinni á sumrin og unni henni
n\jög. Helga var mikil hannyrða-
kona og fær við vandasömustu
handavinnu svo sem að skattera
skrautbúninga og vefa rósofín
sokkabönd með spjaldvefnaði á
fæti sínum. Frá heimili ömmu sinn-
ar Helgu átti Kristín margar ljúfar
minningar sem yljuðu og lýstu
gegnum árin. Má þar nefna kagg-
ann góða í skotinu sem hafði að
geyma eftirsóttasta hnossgæti
þeirra tíma, alls konar súrmeti,
m.a. grásleppuhveljur og þunnildi
sem vora herramannsmatur eftir
nokkra dvöl f kagganum. Vfst var
að skotið hafði mikið aðdráttarafl
og öraggur huggari var það þegar
eitthvað bjátaði á og nauðsyn bar
til að bæta sér í munni.
Og það var hreykin lítil stúlka
sem fór heim frá ömmu með „kaup-
ið“ sitt, fulla litla skyrtunnu af
sipjöri.
Minningamar vora góðar frá
sumardvölinni hjá ömmu, þar hefur
án efa verið lagður sá grunnur
hagleiks og verkmenningar sem
Kristín bjó að langa ævi. Alvara
lffsins tók brátt við. Móðir Kristfnar
lést úr krabbameini hálfum mánuði
eftir að Kristín fermdist. Hafði hún
þá orðið að hjúkra henni og sinna
um langt skeið, oft alein. Föður
sinn Jón missti hún fjóram áram
síðar. Þá hafði hún stundað hvers
konar fáanlega vinnu frá 16 ára
aldri. Hún réð sig í vistir, var bæði
í forsæti í Villingarholtshreppi og
í Sigtúnum hjá kaupmannshjónun-
um Kjartani Olafssyni og Kristjönu
konu hans.
Um tvftugt er Kristín komin til
Reykjavíkur til móðursystur sinnar
Steinunnar og Theodórs Jónssonar
sem þá bjuggu að Nesi við Seltjöm,
höfðu tekið við búi Bjöms Ólafsson-
ar skipstjóra í Mýrarhúsum. Kristín
flengdist í Reykjavík, þar varð
starfsvettvangur hennar bæði við
þjónustustörf og fiskvinnu og um
tima við móupptöku í eldviðarskorti
kreppuáranna.
Manni sínum Jens Þorsteinssyni
verslunarmanni giftist Kristín 16.
júní 1928. Jens var sonur Þorsteins
Gíslasonar og Kristínar Þorláks-
dóttur sem bjuggu að Meiðastöðum
t
Litli drengurinn okkar,
GUNNAR STEFÁN,
andaðist 9. janúar.
Jarðarförin fer fram í kyrrþey, en þeim, sem vildu minnast hans,
er bent á vökudeild Landspítalans.
Elsa Gunnarsdóttir, Davfð Halldórsson.
t
Eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir og afi,
ÞORVALDUR JÓNSSON
prentmyndasmiður,
Hólmgarði 12,
lést 9. janúar.
Margrét Gísladóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
CSRÁSTS-SMNí
BLÁQRÝTI.LIPARIT
GABBRÓ.WIABMAIHll
G R A N í T
HELGAS0N HF STEINSMIÐJA H
SKEMMUVEGI 48 KÓPAVOGI SÍMI: 91 76677