Morgunblaðið - 12.03.1993, Blaðsíða 15

þeim úr skóla, sálfræðideildir skóla
og sérkennslufulltrúar þekkja þau,
starfsfólk á bama- og unglingageð-
deild, sumardvalaforeldrar í sveit,
starfskonur í Stígamótum og í
Kvennaathvarfinu og lengi mætti
telja.
Það sem þessi 33 börn og ungling-
ar, 24 drengir og 9 stúlkur, eiga
sameiginlegt er að hafa sætt illri
meðferð. Sum hafa verið beitt lík-
amlegu ofbeldi og verið vanrækt.
Fæst eiga heima hjá báðum kynfor-
eldrum, raunar aðeins fjögur af
þeim. Þau hafa búið við vímuefna-
neyslu, ofbeldi milli fullorðinna, af-
skiptaleysi og óöryggi. Nokkur hafa
flækst á milli ættingja og óskyldra
í uppvextinum. Mæður þessara
bama virtust vera veikburða og setn-
ing eins og „niðurbrotin móðir“ kom
fyrir aftur og aftur þegar núverandi
fjölskylduaðstæðum var lýst. Áber-
andi er tengslaleysi við feður og
mæður sem hafa ekki forsjá. Fjórtán
drengir höfðu lítil eða engin tengsl
við feður sína. Þegar talað er um
lítil tengsl er jafnvel átt við einu
sinni á ári eða sjaldnar.
Sinnuleysi feðra gagnvart sonum
sínum vakti forvitni mína og fór ég
að velta fyrir mér hvort reiðin og
neikvæða hegðunin sem þessir
drengir sýna umhverfi sínu ætti rót
sína að rekja þarna. Flestir þessara
drengja sem áttu við mjög alvarlega
hegðunarerfiðleika að stríða lifðu við
algjört áhugaleysi feðranna gagn-
vart þeim.
Dr. Britt Jonson, sænskur félags-
ráðgjafi sem síðstliðin tuttugu ár
hefur unnið að rannsóknum í tengsl-
um við Bamby Ská, kom með athygl-
isverðar niðurstöður í erindi sem hún
hélt í Háskóla íslands í haust.
Barnby Ská er meðferðar- og vistun-
arstofnun fyrir börn á grunnskóla-
aldri sem eiga oft að baki nokkrar
vistanir annars staðar og foreldrar
þeirra hafa í mörgum tilvikum verið
sviptir foreldravaldi. Britt Jonsson
hefur undanfarin ár starfað að rann-
sóknarverkefni sem fjallar um afdrif
20 drengja sem voru vistaðir af
barnaverndaryfirvöldum á vistheim-
ilinu Ská fyrir 20 ámm. Niðurstöður
hennar eru að góður árangur með-
ferðarinnar helgaðist einkum af því
hvemig tengslum þeirra við foreldra
sína var háttað. Þeim sem fannst
þeir yfírgefnir af foreldrum sínum
náðu litlum árangri, en hinum sem
fengu að fara í heimsóknir til for-
eldra sinan og vom í sátt við þá
gekk betur. Það var því ekki nóg
Gunnlaugur Þórðarson
menn skorti stefnufestu og sjálf-
stæði. Greinilegt er að grænfrið-
ungum hefur tekist að mgla þing-
mennina svo í ríminu að þeir skeyta
engu um vísindalegar staðreyndir í
þessu máli, en hvalir eru í engri
útrýmingarhættu. Hætt er við,
verði hvalveiðum sem stundaðar
hafa verið öldum saman, hætt með
öllu, að jafnvægi lífsins í höfunum
verði raskað, en það gæti haft mjög
alvarlegar afleiðingar. Hið fjar-
stæða við þessa ályktun Banda-
ríkjaþings er að Bandaríkjamenn
veiða fleiri hvali en nokkur önnur
þjóð á jörðinni og að ríkisstjórn
Bandaríkjanna er alræmd fyrir að
vera helsti dragbítur vestrænna
þjóða í umhverfismálum. I Banda-
ríkjunum em miklu meiri brögð að
þeim ófögnuði, sem „lobbýisma"

1*5
að byggja upp vandaðar stofnanir
með háleitum faglegum markmið-
um, heldur voru tengsl barnanna við
uppmnafjölskyldu sína og samskipti
meðferðaraðilana við hana einkenni
góðs árangurs.
Það sem vakti athygli mína í fyrir-
lestri Britt, að sjálfsögðu í ljósi niður-
staðna úr fyrrnefndri könnun á
vegalausum börnum og ungmennum
í Reykjavík, var að drengirnir sem
vistuðust á Ská vom mjög upptekn-
ir af feðrum sínum. Britt segir það
berlega hafa komið í ljós að faðirinn
var miðpunktur lífs þeirra, mæðurn-
ar vour bara góðar en feðurnir voru
annaðhvort hetjur eða höfðu svikið
þá. Það sama gilti um starfsfólkið á
Ská, þeir mundu vart eftir konum
sem höfðu unnið þar heldur vom það
karlanir sem voru annaðhvort hræði-
legir eða góðir í minningunni, allt
eftir því hvernig tengsl við uppruna-
fjölskyldu var. Britt nefnir einnig
að félagsfræðingurinn Sven Hessle
hafi gert rannsókn í Svíþjóð á stúlk-
um sem bjuggu við svipaðar aðstæð-
ur og drengirnir og um þær gilti hið
sama, þær voru mjög uppteknar af
mæðrum sínum sem fýrirmynd.
Auðvitað eru þetta engin ný sann-
indi og hversu upptekin börn eru af
forsjárlausum foreldrum sínum af
sama kyni helgast að sjálfsögðu
mikið af því hversu góðar aðstæður
hitt foreldrið getur búið börnunum.
Ég hef þó samt nokkrar áhyggjur
af að við hér á íslandi vanmetum
gildi þess að börn hafi samskipti við
báða kynforeldra sína. Hér eru fædd
fleiri börn utan hjónabands en ann-
ars staðar og þykir varla nokkuð
tiltökumál. Hin óskrifaða fjölskyldu-
stefna þjóðarinnar er að öll böm séu
hjartanlega velkomin og fjölskyldan
muni bara hjálpast að við að ala upp
barn sem vitað er fyrirfram að faðir-
inn muni ekki sinna.
Ég vil því leggja áherslu á að
þeir sem hafa áhyggjur af vaxandi
óhamingju og reiði íslenskra barna
og ungmenna horfist í augu við að
fjölskyldumunstur okkar er afar sér-
stakt. Sum böm eru alin upp af öll-
um og engum og það getur verið
Qári hart að alast þannig upp. Blóð-
tengsl skipta máli og það þætti lík-
lega mjög einkennilegt ef íslenskir
karlmenn færu í unnvörpum einir
með forsjá dætra sinna og skiptu
reglulega út misáhugasömum stjúp-
mæðrum þeim til handa. Það væri
verðugt rannsóknarefni isienskra
hugvitsmanna sem þjóðin er rík af
að skoða mikilvægi tengsla feðra við
fylgir, en í nokkurri annarri löggjaf-
arstofnun. Má í því sambandi minn-
ast orða hins merka forseta Banda-
ríkjanna, Harry S. Tmmans, þess
efnis, að allir menn væm falir en
verðið væri mismunandi.
Óþörf afskiptasemi
Bandaríkjastórn hefur oftar en
einu sinni af eigin hvötum tekið að
sér lögreglustörf meðal þjóða heims
og er slíkt nauðsyn í vissum neyðar-
tilvikum og oft lofsvert framtak i
því skyni að vernda heimsfriðinn. í
því tilviki, sem hér um ræðir, er
slík afskiptasemi háð óviðeigandi
ógnun, en í hinni dæmalausu álykt-
un segir að leitað skuli eftir ævar-
andi vemd hvala eftir diplómatísk-
um leiðum og með hvers konar
aðferðum.
Höldum vöku okkar
Eins og mál þetta horfír við er
óhjákvæmilegt fyrir Alþingi að láta
þessa ályktun til sín taka og senda
Bandaríkjaþingi í ályktunarformi
mótmæli við hinni einstöku ályktun
þess með ítarlegum upplýsingum
um staðreyndir málsins og frum-
kvæði Islendinga í því að sporna
við hvers konar ofveiði.
Þjóðir heims mega gæta hófs í
því að ætla að hafa vit fyrir öðmm
þjóðum, því of mikil afskiptasemi
getur leitt til misskilnings og
spilltra samskipta, ekki síst þegar
mál em undir vísindalegu eftirliti.
Það má ekki gleymast að yfirgnæf-
andi meirihluti íslensku þjóðarinnar
er fylgjandi hvalveiðum undir vís-
indalegu eftirliti. Að svipta þjóðina
þeim rétti er að vega að sjálfstæði
hennar.
Höfundur er lögfrteðingur.
10 ára afmæli Leikfé-
lags Hafnarfjarðar
10 ÁR eru liðin um þessar mundir frá því að hópur ungs fólks tók sig
saman og endurvakti Leikfélag Hafnarfjarðíir sem legið hafði í dvala
um nokkurt skeið.
syni sína.
Við, sérfræingarnir, sem vinnum
í félagsþjónustunni erum alla vega
komin í þrot. Nýjar stofnanir geyma
vandann (unglinginn) tímabundið og
vernda þjóðina gegn eignaspjöllum
á meðan. En undir niðri krauma til-
finningar, sársauki, höfnun, ótti og
vonleysi. Þar þarf að taka á málun-
um. Ég skora á íslenska feður að
liggja ekki á liði sínu.
Höfundur er starfandi
féiagsráðgjafi í Reykjavík og á
sæti íiandsnefnd um Ár
fjölskyldunnar 1994.
Á þessum tíma hefur félagið sett
upp 22 fjölbreyttar leiksýningar,
stundað útgáfustarfsemi, haldið
námskeið, tekið þátt í samstarfi við
félög víða um land, farið á tvær al-
þjóðlegar leiksýningar í Mónakó og
á Indlandi og tekið þátt í norrænni
leiklistarhátíð í Reykjavík. Hátt á
þriðja hundrað einstaklingar hafa
komið við sögu félagsins þessi 10 ár.
Þann 20. mars nk. er fyrirhugað
að halda upp á afmælið. Þeim sem
hafa áhuga er bent á að hafa sam-
band við Leikfélag Hafnarfjarðar
fyrir 14. mars.
(Fréttatilkynning)
Húsbréf
í 2. flokki húsbréfa 1990. z o
Innlausnardagur 15. mars 1993. > M >
1.000.000 kr. bréf
90210057 90210403 90210624 90210924 90211270 90211689 90211982 90212315
90210074 90210433 90210629 90211002 90211311 90211714 90212072 90212460
90210076 90210466 90210741 90211049 90211378 90211847 90212090 90212642
90210239 90210502 90210855 90211051 90211410 90211901 90212181 90212685
90210286 90210521 90210881 90211064 90211420 90211965 90212219 90212707
90210368 90210552 90210919 90211187 90211591 90211970 90212230 90212754
100.000 kr. bréf
90240012 90240775 90241997 90242745 90243734 90244751 90245619 90246397
90240079 90240928 90242027 90242768 90243814 90244769 90245682 90246412
90240178 90240936 90242032 90242805 90243881 90244846 90245750 90246466
90240187 90241035 90242088 90243015 90243888 90244851 90245809 90246600
90240212 90241084 90242134 90243064 90243896 90244874 90245842 90246684
90240343 90241352 90242308 90243194 90243897 90244883 90245882 90246692
90240406 90241419 90242328 90243209 90243965 90244961 90245894 90246868
90240426 90241433 90242345 90243293 90244062 90245078 90245939 90246939
90240586 90241464 90242449 90243324 90244304 90245135 90245947 90246959
90240592 90241698 90242452 90243343 90244321 90245256 90246030 90246963
90240601 90241713 90242458 90243375 90244375 90245276 90246139 90247028
90240666 90241818 90242511 90243386 90244404 90245279 90246224 90247052
90240683 90241864 90242633 90243561 90244455 90245513 90246231 90247128
90240704 90241874 90242698 90243594 90244468 90245564 90246245
90240756 90241896 90242700 90243631 90244496 90245592 * 90246275
90240772 90241906 90242704 90243681 90244722 90245610 90246303
10.000 kr. bréf
90270836
90270889
90270929
90270945
90270960
90270983
90271050
90271127
90271146
90271231
90271248
90271290
90271291
90271344
90271405
90271420
Vfirlit yfk óinnleyst húsbréf: (1
Innlausnarverð 1.170.736.-
■WAmaaa Innlausnarverð 117.074.-
90243271 90243744 90245581
90243605 90244562 90245928
10.000 kr.
90270087
90270150
90270250
90270253
90270278
90270290
90270387
90270394
90270395
90270424
9027047*
90270568
90270606
90270618
90270750
90270777
90271740
90271823
90271884
90272158
90272175
90272217
90272234
90272286
90272306
90272315
90272326
90272485
90272569
90272815
90272853
90272867
útdráftur, 15/02
1.000.000 kr.
90272880
90273006
90273011
90273093
90273096
90273227
90273231
90273287
90273313
90273391
90273413
90273468
90273721
90273730
90273742
90273754
1992)
90210614
90246121
90246192
90273793
90273811
90273819
90273903
90273951
90274026
90274078
90274148
90274163
90274164
90274179
90274215
90274241
90274265
90274267
90274300
Yfirlit
90274304
90274315
90274325
90274354
90274426
90274456
90274478
90274492
90274535
90274583
90274619
90274670
90274711
90274722
90274783
90274889
90274949
90274980
90275083
90275172
90275223
90275391
90275481
90275628
90275824
90275977
90276019
90276128
90276132
90276210
90276228
90276261
90276291
90276321
90276347
90276350
90276507
90276515
90276635
90276647
90276780
90276890
90276986
90277007
90277017
yfir óinnleyst húsbréf: (4. útdráttur, 15/11 1992)
1.000.000 kr
100.000 kr
Innlausnarverð 1.237.949.- 90211849
Innlausnarvcrð 11.707,-
90273809 90274843 90277012
90274761 90276488 90277072
Yfirlit yfir óinnleyst húsbréf: (2. útdráttur, 15/05 1992)
Innlausnarvcrð 1.189.772.- 90211480
Innlausnarvcrð 118.977.-
90242693 90243505 90244433 90245920
Innlausnarvcrð 11.897.-
90270536 90273959 90275335 90275491
90273812 90274848 90275336 90276144
Yfirlit yfir óinnleyst húsbréf: (3. útdráttur, 15/08 1992)
Innlausnarvcrð 1.218.915.-
90210251 90210495
innlausnarvcrð 121.892.-
90243497 90244297 90244609 90245927
90343604 90244434 90245565
1.000.000 kr
100.000 kr
10.000 kr.
1.000.000 kr
100.000 kr.
90240830
90241489
90242695
10.000 kr.
90271618
90272887
90273014
Yfirlit
1.000.000 kr.
90210040
90210581
90210810
Innlausnarverð 123.795,-
90243577 90244564 90247096
90243784 90244845
90244313 90246193
Innlausnarverð 12.379.-
90273674 90276425
90273821 90276814
90276305 90276825
yfir óinnleyst húsbréf: (5. útdráttur, 15/02 1993)
Innlausnarverð 1.266.203,-
90210894 90212081
90210915 90212375
90211331 90212459
10.000 kr.
InnlausnarvcrÓ 12.189.-
90270615 90274086 90275276 90276864
100.000 kr.
90240560
90240828
90241592
90241832
90242094
10.000 kr.
90270101
90270559
90271425
lnnlausnarvcrð 126.620,-
90242274
90242338
90242354
90242696
90242853
90242911
90242977
90243620
90244861
90246270
lnnlausnarvcrð 12.662.-
90271630 90272601
90271971 90274734
90272517 90275027
90246595
90247095
90275279
90275919
90276822
Útdregin óinnleyst húsbréf bera hvorki vexti né veröbætur frá innlausnardegi.
Því er áriöandi fyrir eigendur þeirra aö innleysa þau nú þegar, og koma andvirði þeirra í
aröbæra ávöxtun.
Húsbréf eru innleyst í veödeild landsbanka íslands, Suöurlandsbraut 24 í Reykjavík.
L$h HÚSNÆÐISSTOFNUN RÍKISINS
Ll HÚSBRÉFADEILD SUÐURLANDSBRAUT 24 108 REYKJAVÍK SÍMI 91-696900