Morgunblaðið - 29.04.1993, Page 1

72 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
95. tbl. 81. árg.
FIMMTUDAGUR 29. APRIL 1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Þýski seðlabankinii
Hagvöxt-
ur mikil-
vægari en
hættaná
verðbólgu
Frankfurt. Reuter.
ÞÝSKI seðlabankinn lækkaði í
gær skammtímavexti um meira
en fjórðung úr prósenti, miklu
meira en búist hafði verið við.
Segja hagfræðingar augljóst,
að seðlabankinn hafi skipt yfir
í háa gírinn og ætli að láta
aukinn hagvöxt hafa forgang
fram yfir baráttuna við verð-
bólguna. Er búist við frekari
vaxtalækkunum á næstunni.
Seðlabankinn lækkaði tveggja
vikna millibankavexti úr 8,09% í
7,75% og verulega meira en flestir
höfðu gert ráð fyrir. Víst þykir, að
vaxtalækkanir bankans haldi áfram
enda sagði Helmut Schlesinger
seðlabankastjóri fyrr í vikunni, að
bankinn ætlaði að reyna hve langt
hann kæmist í vaxtalækkunum án
þess að valda óróa á mörkuðunum.
Sagði hann, að baráttunni gegn
verðbólgunni yrði ekki hætt en sam-
drátturinn í efnahagslífinu kallaði á
nýjar lausnir. „Það er ljóst að
áhyggjur af samdrættinum í þýska
efnahagnum hafa breytt forgangs-
röðinni hjá bankanum," sagði breski
hagfræðingurinn Avinash Persaud.
Gengi marksins fellur
Vaxtalækkunin hafði þau áhrif,
að gengi marksins féll gagnvart
dollara og talið er, að hún geti einn-
ig aukið þrýsting á gengi spænska
pesetans og franska frankans. Hag-
fræðingar segja, að lágt gengi á
dollaranum hafi gert það auðveldara
að lækka vextina án þess að stofna
markinu í hættu.

Reuter
Mannskæð sprenging í Istanbúl
AÐ MINNSTA kosti 16 manns fórust í gær þeg-
ar gassprenging varð í öskuhaugum í Istanbúl
með þeim afleiðingum að óhemju magn af rusli
dreifðist yfir fátækrahverfi í grenndinni. Tugir
manna grófust undir ruslinu og 20 manna var
enn saknað í gærkvöldi þrátt fyrir mikla leit björg-
unarsveita. Á myndinni fylgjast tyrkneskar konur
með björgunarsveitunum að störfum.
Bandaríkjaþing
Vilja ekki
veita fé í
Evrópu-
bankann
LÍKLEGT er að Bandaríkja-
þing neiti að veita meira fjár-
magni í Endurreisnar- og þró-
unarbanka Evrópu (EBRD) þar
sem þingmönnum ofbýður
bruðlið í rekstri bankans.
Þetta kemur fram í frétt Financ-
ial Times í gær. Blaðið hefur eftir
atkvæðamiklum þingmönnum að
það sé því sem næst öruggt að
þeir hafni beiðni Bandaríkjastjórnar
um að verja 70 milljónum dala, 4,3
milljörðum króna, til bankans á
næsta fjárhagsári. Demókratinn
Patrick Leahy, formaður þing-
nefndar sem fer með erlenda aðstoð
Bandaríkjanna, sagði að bankinn
fengi ekkert fjármagn nema veru-
legar breytingar yrðu gerðar á
stjórn hans. Bandaríkjamenn eiga
mest í bankanum, eða 10% af stofn-
fénu, en alls eru hluthafarnir 56
og þeirra á meðal eru íslendingar.
Fyrrum koirnnúnistar í
nýrri ríkisstjóm Italíu
Róm. Reuter.
CARLO Azeglio Ciampi, nýr forsætisráðherra Ítalíu, til-
kynnti í gær að honum hefði tekist að mynda nýja stjórn.
Á meðal ráðherranna verða þrír félagar í fyrrverandi
kommúnistaflokki landsins, sem hefur ekki átt aðild að
ríkisstjórn frá árinu 1947.
Jeltsín skerðir
völd Rútskojs
Moskvu. Reuter.
MIKIL harka færðist I gær í deilu Borís Jeltsíns, forseta
Rússlands, og Alexanders Rútskojs, varaforseta, um ásak-
anir þess síðarnefnda um spillingu nokkurra núverandi
og fyrrverandi ráðgjafa og samstarfsmanna forsetans.
Jeltsín gaf út tilskipun þar sem hann kvaðst sjálfur ætla
að taka við stjórn nefndar, sem hefur annast rannsóknir
á spillingarmálum og heyrt undir Rútskoj.
Ekki var minnst á Rútskoj í um spillingu á meðal nokkurra
tilskipun Jeltsíns en þar kom fram samstarfsmanna Jeltsíns. Hann
að Viktor Tsjernomyrdín forsætis-
ráðherra fengi sæti í nefndinni.
Þingið undirbýr rannsókn
Fyrr um daginn hafði þing
Rússlands ákveðið að stofna sér-
staka nefnd til að rannsaka ásak-
anir um spillingu innan stjórnar
Jeltsíns. Rútskoj hélt ræðu á þing-
inu og áréttaði staðhæfingar sínar
efndi þó ekki loforð um að leggja
fram „11 skjalatöskur af gögn-
um“ sem hann sagði sanna ásak-
anirnar. Rútskoj hefur gagnrýnt
umbótastefnu stjórnarinnar og
snúist á sveif með þinginu í valda-
baráttu þess við forsetann.
Samstarfsmenn Jeltsíns vísa
ásökunum Rútskojs á bug og saka
hann um lygar.
Reuter
Deilt um spillingu
ALEXANDER Rútskoj, vara-
forseti Rússlands, ávarpar
rússneska þingið og sakar ráð-
gjafa og samstarfsmenn Borís
Jeltsíns forseta um spillingu.
Þingið skipaði nefnd til að fjalla
um ásakanirnar og veitti henni
víðtæka heimild til að afla sér
opinberra gagna.
Kommúnistaflokkurinn gamli,
Lýðræðisflokkur vinstrimanna, hefur
verið stærsti stjórnarandstöðuflokk-
uriun til þessa. Forystumenn flokks-
ins sögðu í gær að þeir vildu sjá
ráðherralistann og stefnuskrá stjórn-
arinnar áður en þeir tækju ákvörðun
um hvort þeir styddu hana. Komm-
únistarnir fyrrverandi sem verða í
stjórninni eru: Vincenzo Visco, sem
verður skattamálaráðherra, Augusto
Barbera, stjórnlagasérfræðingur
flokksins fer með samskiptin við
þingið, og Luigi Berlinguer fer með
háskóla- og rannsóknamál.
Flestir stóru flokkanna eiga ráð-
herra í stjórninni. Luigi Spaventa
verður fjárlagaráðherra, en hann er
óháður vinstrimaður og einn virtasti
hagfræðingur Ítalíu. Spaventa hefur
beitt sér fyrir miklum niðurskurði á
útgjöldum ríkisins til að minnka gíf-
urlegan fjáriagahalla Ítalíu. Kristi-
legi demókratinn Piero Barucci verð-
ur áfram fjármálaráðherra og flokks-
bróðir hans, Beniamino Andreatta,
fær embætti utanríkisráðherra.
Bossi andvígur stjórninni
Stjórn Ciampis tekur formlega við
völdum í dag og gert er ráð fyrir
að hún verði við stjórnvölinn þar til
nýtt þing verður kjörið í haust eða
í síðasta lagi næsta vor. Þingið verð-
ur að samþykkja yfirlýsingu um
traust á stjórnina og Repúblikana-
flokkurinn, lítiil en áhrifamikill
stjórnarandstöðuflokkur, féllst í gær
á að styðja hana. Líklegt er að allir
stóru flokkarnir greiði einnig at-
kvæði með stjórninni. Helsti and-
stæðingur stjórnarinnar verður að
öllum líkindum Umberto Bossi, leið-
togi Norður-sambandsins, flokks
sem er í mikilli sókn og vill að Ítalía
verði sambandsríki. „Ef við vinnum
borgarstjórnarkosningarnar í Mílanó
og Turin 6. júní fellur stjórnin á
tveimur sekúndum," sagði Bossi.
Kartöflur
gegn tann-
skemmdum?
Lundúnuoi. The Daily Telegraph.
BRESKIR og bandarískir vís-
indamenn telja að í framtíð-
inni kunni kartafla á dag að
halda tannheilsunni í lagi.
Dr. Meran Owen, vísinda-
maður við Leicester-háskóla í
Englandi, segir að breskir og
bandarískir vísindamenn séu að
þróa afnæmingaraðferð sem
felst. í því að breyta genaupp-
byggingu piantna þannig að
þær framleiði mótefni gegn
gerlum sem valda tannsýking-
um. Hann segir líklegt að not-
ast verði við kartöflur í fyrstu
en síðar komi til greina að nota
hörfræ, sykurrófur og jafnvel
ýmsar korntegundir.